Ang Ika-20 Siglo nga Pagpanghiwala sa Dios

“Ginabaton sang katawhan nga wala sing Dios kag nagamatumato sila sa pag-organisar sang ila kabuhi, ano man ang resulta, nga wala nagasapak sa Dios.”​—⁠One Hundred Years of Debate Over God​—⁠The Sources of Modern Atheism.

BISAN pa makadalayaw ini sa primero, ang isa ka mataas nga kahoy ginakabig sa ulihi nga kinaandan na lamang. Indi ini tumalagsahon; ang kataason sini indi na makapulunaw.

Amo man sini sa ateismo. Bisan pa ginbaisan ini sang ika-19 nga siglo, ang pagpanghiwala sa pagluntad sang Dios indi na makapakibot ukon makatulublag karon. Ang dag-on sang pagkamatinuguton nagtugot sa ateismo nga magluntad sing malinong upod sa pagtuo sa Dios.

Indi buot silingon nga ang kalabanan nga tawo nagapanghiwala sa Dios; sa kabaliskaran, ang resulta sang surbe gikan sa 11 ka pungsod sa bug-os nga Amerika, Europa, kag Asia nagapahayag nga, sa promedyo, kapin lamang sa 2 porsiento ang nagapangangkon nga mga ateista. Wala sapayan, ang ateistiko nga espiritu lapnag​—⁠bisan sa tunga sang madamo nga nagatuo nga nagaluntad ang Dios. Paano ini?

Pagpanghiwala sa Awtoridad sang Dios

“Ang ateismo kon kaisa nagapatuhoy lamang sa pagsikway ukon dipagsapak sa Dios nga ginapakita sa buhat,” siling sang The Encyclopedia Americana. Bangod sini, ang The New Shorter Oxford English Dictionary nagahatag sang masunod nga ikaduha nga kahulugan sang “ateista”: “Isa ka tawo nga nagapanghiwala sa Dios paagi sa moral; isa ka walay dios nga tawo.”​—⁠Italiko amon.

Huo, ang ateismo mahimo maglakip sang pagpanghiwala sa pagluntad sang Dios ukon sa iya awtoridad ukon sa sining duha. Ginapatuhuyan sang Biblia ining ateistiko nga espiritu sa Tito 1:16: “Nagapangangkon sila nga ginakilala nila ang Dios, apang ginapanghiwala nila sia paagi sa ila mga buhat.”​—⁠The New English Bible; ipaanggid ang Salmo 14:⁠1.

Ina nga pagsikway sa awtoridad sang Dios masumay sa unang tawhanon nga mag-asawa. Ginkilala ni Eva ang pagluntad sang Dios; apang, ginhandum niya nga “mangin kaangay sa Dios, nga nakakilala sing maayo kag malaut.” Ang ginpahangop amo nga mahimo sia ‘mangin hari sang iya kaugalingon’ kag maghimo sang iya kaugalingon nga talaksan sa moral. Si Adan nagbuylog sang ulihi kay Eva sa sining pagpanghiwala sa awtoridad sang Dios.​—⁠Genesis 3:​5, 6.

Lapnag bala karon ining panimuot? Huo. Ang malalangon nga ateismo ginapadayag sa pagtinguha sing kahilwayan. “Ginakapoy na karon ang katawhan sa pagkabuhi nga ginabantayan sang Dios,” siling sang libro nga One Hundred Years of Debate Over God​—⁠The Sources of Modern Atheism. “Ila . . . ginapasulabi ang pagkabuhi nga may kahilwayan.” Ang talaksan sa moral sang Biblia ginasikway subong dipraktikal, di­realistiko. Ang panghunahuna sang madamo nga tawo kaangay gid sa panghunahuna sang Egiptohanon nga Paraon nga masupog nga nagsiling: “Sin-o bala si Jehova, nga tumanon ko ang iya tingog . . . ? Indi ko gid kilala si Jehova.” Ginsikway niya ang awtoridad ni Jehova.​—⁠Exodo 5:⁠2.

Ang Pagpanghiwala sang Cristiandad sa Dios

Ang labing makapakibot nga pagpanghiwala sa awtoridad sang Dios nagagikan sa klero sang Cristiandad, nga nagbulos sing hinimo sang tawo nga mga tradisyon sa putli nga mga kamatuoran sang Biblia. (Ipaanggid ang Mateo 15:⁠9.) Dugang pa, ginsakdag nila ang pinakamaduguon nga mga inaway sang ika-20 nga siglo, sa amo ginsikway nila ang sugo sang Biblia nga magpakita sing matuod nga gugma.​—⁠Juan 13:⁠35.

Ginpanghiwala man sang klero ang Dios paagi sa ila indi pagsunod sa iya talaksan sa moral​—⁠subong ginapamatud-an, halimbawa, sang pirme lang nagakatabo nga mga asunto batok sa mga pari nga mga pedo­phile. Ang kahimtangan sa Cristiandad kaanggid sa kahimtangan sadto sa dumaan nga Israel kag Juda. “Ang duta puno sang dugo kag ang siudad puno sang katikuan,” amo ang ginsiling kay manalagna Ezequiel, “kay nagsiling sila, ‘Ginbayaan ni Jehova ang duta, kag si Jehova wala makakita.’ ” (Ezequiel 9:9; ipaanggid ang Isaias 29:15.) Indi katingalahan nga madamo ang nagbiya sing bug-os sa mga iglesia sang Cristiandad! Apang dapat bala nila biyaan ang pagtuo sa Dios?

Makatarunganon nga mga Rason Para sa Ateismo?

Nakita man nila ukon wala ang pagkasalimpapaw sang relihion, indi mapahisanto sang madamo nga ateista ang pagtuo sa Dios kag ang pag-antos sa kalibutan. Si ­Simone de Beau­voir nagsiling anay: “Mas madali ko patihan ang isa ka kalibutan nga wala sing manunuga sa baylo sang isa ka manunuga nga wala nagahisanto sa kalibutan.”

Nagapamatuod bala ang mga inhustisya sa kalibutan​—⁠lakip ang mga butang nga ginasugyot sang salimpapaw nga mga relihionista⁠—​nga wala sing Dios? Binagbinaga ini: Kon ang kutsilyo ginagamit sa pagpahog, sa pagsamad, ukon sa pagpatay sa isa ka wala sing sala nga tawo, nagapamatuod bala ini nga ang kutsilyo wala sing desinyador? Wala bala ini sa baylo nagapakita nga ang butang gingamit sa sayop nga paagi? Sing kaanggid, ang madamo nga pag-antos sang tawo nagapamatuod nga ginagamit sang mga tawo ang mga ikasarang nga ginhatag sa ila sang Dios subong man ang duta sa sayop nga paagi.

Apang, ang iban nagapati nga indi makatarunganon ang magtuo sa Dios, kay indi naton sia makita. Apang kamusta ang hangin, ang mga hanol sang tunog (­sound ­waves), kag ang mga baho? Indi naton makita ang bisan diin sini, apang nahibaluan naton nga nagaluntad ini. Ginapahibalo ini sa aton sang aton mga baga, mga dulunggan, kag ilong. Sa pagkamatuod, nagatuo kita sa indi naton makita kon may ebidensia kita.

Sa tapos mabinagbinag ang pisikal nga ebidensia​—⁠lakip ang mga elec­tron, mga pro­ton, mga atomo, kag mga amino acid, kag ang masibod nga utok⁠—​ang sientista sa kinaugali nga si Irving Wil­liam Knob­loch napahulag sa pagsiling: “Nagatuo ako sa Dios bangod para sa akon ang Iya Diosnon nga pagluntad amo lamang ang makatarunganon nga paathag sa mga butang.” (Ipaanggid ang Salmo 104:24.) Sing kaanggid man, ang pisiologo nga si Marlin ­Books Krei­der nagsiling: “Subong isa ka ordinaryo nga tawo, kag subong isa man ka tawo nga nagahugod sang iya kabuhi sa pagtuon kag pagpanalawsaw sa siensia, wala gid ako sing duhaduha nahanungod sa pagluntad sang Dios.”

Indi lamang sila ang nagatuo sa pagluntad sang Dios. Suno sa propesor sa pisika nga si Henry Mar­genau, “kon binagbinagon mo ang nagapanguna nga mga sientipiko, pila lamang ka mga ateista ang masapwan mo sa tunga nila.” Ang mga pag-uswag sa siensia ukon ang kapaslawan sang relihion indi rason nga sikwayon naton ang pagtuo sa isa ka Manunuga. Usisaon naton kon ngaa.

Ang Kinatuhayan sang Matuod nga Relihion

Sang 1803, ang presidente sang Estados Unidos nga si Thomas Jeffer­son nagsulat: “Batok gid ako sa mga kalautan sang Cristianismo; apang indi sa matuod nga mga prinsipio ni Jesus mismo.” Huo, may kinatuhayan ang Cristiandad kag ang Cristianismo. Madamo nga doktrina sang Cristiandad ang naghalin sa mga tradisyon sang mga tawo. Sa kabaliskaran, ang mga pagtuluuhan sang matuod nga Cristianismo naghalin sa Biblia lamang. Sa amo, nagsulat si Pablo sa mga taga-Colosas sang unang siglo nga dapat sila magtigayon sing “sibu nga ihibalo,” “kaalam,” kag “espirituwal nga paghangop.”​—⁠Colosas 1:​9, 10.

Amo sini ang dapat naton paabuton sa tunay nga mga Cristiano, kay ginsugo ni Jesus ang iya mga sumulunod: “Maghimo sing mga disipulo sang katawhan sa tanan nga kapungsuran, nga nagabawtismo sa ila . . . , nagapanudlo sa ila sa pagtuman sang tanan nga ginsugo ko sa inyo.”​—⁠Mateo 28:​19, 20.

Sa karon, ginatuman sang mga Saksi ni Jehova ini nga sugo sa 231 ka kadutaan sa bilog nga kalibutan. Nabadbad nila ang Biblia sa 12 ka hambal kag nakaimprinta sing kapin sa 74,000,000 ka kopya. Dugang pa, paagi sa programa nga pagtuon sang Biblia sa puluy-an, ginabuligan nila sa karon ang kapin sa 4,500,000 ka tawo sa ‘pagtuman sang tanan nga ginsugo ni Jesus.’

Ining edukasyonal nga programa may daku nga mga resulta. Nagadala ini sing matuod nga kasanagan, kay napasad ini, indi sa panghunahuna sang tawo, kundi sa kaalam sang Dios. (Hulubaton 4:18) Dugang pa, nagabulig ini sa katawhan gikan sa tanan nga kapungsuran kag mga rasa sa paghimo sing isa ka butang nga wala gid mahimo sang “Enl­ighten­ment” sang tawo​—⁠ang pagsul-ob sang “bag-ong personalidad” nga nagabulig sa ila sa pagpalambo sing matuod nga gugma sa isa kag isa.​—⁠Colosas 3:​9, 10.

Ang matuod nga relihion madinalag-on sa aton ika-20 nga siglo. Wala sini ginapanghiwala ang Dios​—⁠ang iya pagluntad ukon ang iya awtoridad. Ginaagda namon ikaw nga pamatud-an ini para sa imo kaugalingon paagi sa pagduaw sa mga Saksi ni Jehova sa isa sang ila mga Kingdom Hall.

[Kahon sa pahina 6]

PAGPABAKOD SA MGA GAMOT SANG ATEISMO

Sang tungatunga sang ika-18 nga siglo, ginsugo ang pilosopo nga si Denis Diderot nga badbaron ang isa ka tomo nga insiklopedia halin sa Ingles padulong sa Pranses. Apang, labaw sa ginpaabot sang iya amo ang nahimo niya. Naghinguyang si Diderot sing mga tatlo ka dekada sa paghuman sang iya Encyclopédie, isa ka 28-tomo nga sinulatan nga naglaragway sang pagpati sang katawhan sadto nga dag-on.

Bisan pa ang Encyclopédie nagaunod sing madamo mapuslanon nga impormasyon, ginpadaku sini ang kaalam sang tawo. Suno sa isa ka koleksion sang mga libro nga natig-uluhan Great Ages of Man, “nangahas [ini] sa pagpresentar sang lain gid nga panudlo [sang mga pilosopo] nga sarang mapauswag sang tawo ang iya kahimtangan kon islan niya sing rason ang iya pagtuo subong amo ang iya nagatuytoy nga prinsipio.” Kitaon gid nga wala ginsambit ang Dios. “Paagi sa mga tema nga ila ginpili,” siling sang libro nga The Modern Heritage, “maathag nga ginpakita sang mga editor nga ang relihion indi isa sang mga butang nga kinahanglan mahibaluan sang mga tawo.” Sing indi makapakibot, nagtinguha ang iglesia nga punggan ang Encyclopédie. Ginmulay ini sang isa ka attor­ney gen­eral subong makapalain sa politika, moral, kag relihion.

Wala sapayan sang mga kaaway sini, ang Encyclopédie ni Diderot ginpangabay sang mga 4,000 ka tawo​—⁠isa ka makapakibot nga kadamuon, bangod sang mahal nga presyo sini. Wala madugayi nga ining ateistiko nga panimuot nga indi pa tanto ka dayag nangin bug-os nga pagpanghiwala sa Dios.