Ang Paglapnag sang Pundamentalismo
PUNDAMENTALISMO—sang nagligad lang nga pila ka dekada, isa lamang ini ka diutay nga kahublagan sa sulod sang Protestantismo. Apang nagbag-o sing daku ang kahimtangan! Si Bruce B. Lawrence, isa ka komentarista sa relihion, nagsulat nga sang nagligad nga 30 ka tuig, diutay lamang ang nagpaabot nga sa talipuspusan sang ika-20 nga siglo, ang pundamentalismoa mangin isa ka importante kag ginasalimuangan nga tema sang media kag panalawsaw sa unibersidad.
Apang, amo sina ang natabo. Ang mga report sang pamantalaan tuhoy sa masingki nga mga demonstrasyon sa kalye, mga pagpatay, batok sa aborsion nga mga kahublagan, pagmaniobra sang relihioso nga mga pressure group sa politika, kag ang dayag nga pagsunog sing mga libro nga ginkabig nga mapasipalahon mga dalayon nga pahanumdom sa mga buhat sang mga pundamentalista. Ang semanal nga balasahon tuhoy sa pinansial nga Mondo Economico sa Italya nagsiling nga bisan diin lang ang pundamentalismo “nagasalakay sa ngalan sang Dios.”
Ang mga pundamentalista masami ginakabig subong may sobra nga pagtamod kag panatiko, nagapahito sing mga paghimbon kag terorismo. Nahadlok ang mga tawo sa pagdamo sang mga grupo subong sang Comunione e Liberazione sa Katolika Romana, Gush Emunim sa Judaismo, kag sang Christian Coalition sa Protestantismo sang Aminhan nga Amerika. Ngaa nagalapnag ang pundamentalismo? Ano ang nagapahulag sini? “Pagtimalos [ayhan ini] sang Dios,” subong sang ginsiling sang Pranses nga sosyologo nga si Gilles Kepel?
[Footnote]
a Ang pundamentalista amo ang isa nga nagasunod sing estrikto sa tradisyonal, konserbatibo nga mga prinsipio sang relihion. Ang kahulugan sang “pundamentalismo” pagabinagbinagon sing dugang pa sa masunod nga artikulo.
[Picture Credit Line sa pahina 3]
Nina Berman/Sipa Press