Mapatihan Mo Bala ang Biblia?

LAPNAG gihapon nga ginapatihan ang Biblia, bisan sa sining moderno nga kalibutan. Halimbawa, sa bag-o lang nga surbe sang Gallup sa mga Amerikano, 80 porsiento ang nagsiling nga ang Biblia amo ang inspirado nga Pulong sang Dios. Mataas man ukon manubo ang porsiento sa inyo duog, mahangpan ninyo nga ining mga tumuluo nagapaabot nga matudluan tuhoy sa Biblia sa simbahan. Apang wala ini nagakatabo sa masami. Binagbinaga, halimbawa, ang doktrina tuhoy sa pagsilot sa kalag pagkatapos sang kamatayon.

Ginatudlo bala sa Biblia ang purgatoryo ukon ang kalayuhon nga impierno? Sa karon, madamong iskolar sa Cristiandad ang magasabat nga wala. Ang New Catholic Encyclopedia nagasiling: “Sa pagkamatuod, ang Katolikong doktrina tuhoy sa purgatoryo napasad sa tradisyon, indi sa Balaan nga Kasulatan.” Tuhoy sa impierno, ang A Dictionary of Christian Theology nagakomento: “Indi naton masapwan ang kalayuhon nga impierno subong bahin sang unang Cristianong pagbantala sa B[ag-ong] T[estamento].”

Sa pagkamatuod, ang komisyon tuhoy sa doktrina sang Church of England nangin ulong dinalan sang balita sang ginrekomendar sini nga dulaon sing bug-os ang panudlo tuhoy sa kalayuhon nga impierno. Si Dr. Tom Wright, dekano sang Litchfield Cathedral, nagsiling nga ang paglaragway anay sa impierno “naghimo sa Dios subong isa ka gadya kag nagtuga sing makahalapay sikolohikal nga pilas sa madamo.” Ginalaragway sang report sang komisyon nga ang impierno “wala gid nagaluntad.”a Sing kaanggid, ang New Catholic Encyclopedia nagsiling tuhoy sa Katoliko nga pagtamod: “Ginatamod sang karon nga teolohiya ang problema tuhoy sa impierno subong pagsipak sa Dios.”

Ang matuod, ang ginatudlo sang Biblia tuhoy sa kalag nagasumpakil sa mga panudlo tuhoy sa purgatoryo kag kalayuhon nga impierno. Ang Biblia masami nagahambal tuhoy sa kamatayon sang mga kalag. “Ang kalag nga nagapakasala—ini mismo mapatay.” (Ezequiel 18:4; ipaanggid ang King James kag Katoliko nga Douay nga mga bersion.) Suno sa Biblia, ang patay wala sing pangalibutan, indi makabatyag sing kasakit. “Ang buhi nakahibalo nga mapatay sila; apang nahanungod sa mga patay, wala sila makahibalo sing bisan ano.” (Manugwali 9:5) Ang paglaum nga ginatanyag sang Biblia para sa mga patay amo ang palaabuton nga pagkabanhaw. Sang mapatay ang abyan ni Jesus nga si Lazaro, ginpaanggid ni Jesus ang kamatayon sa pagtulog. Ang utod nga babayi ni Lazaro nga si Marta nagpabutyag sing paglaum nga gintudlo sa Biblia sang magsiling sia: “Nakahibalo ako nga mabanhaw sia sa pagkabanhaw sa katapusan nga adlaw.” Paagi sa pagbanhaw kay Lazaro gikan sa minatay, ginpamatud-an ni Jesus ina nga paglaum para sa katawhan.—Juan 5:28, 29; 11:11-14; 24, 44.

Ginpakita sang mga istoryador nga ang panudlo nga ang tawo may napain, dimamalatyon nga kalag wala maghalin sa Biblia kundi sa Griegong pilosopiya. Ang New Catholic Encyclopedia nagsiling nga ang dumaan nga mga Hebreo wala nagapati nga ang tawo ginahuman sang pisikal nga lawas kag sang dipisikal nga kalag. Nagahambal ini tuhoy sa mga ginapatihan sang mga Hebreo: “Sang ang ginhawa sang kabuhi nagsulod sa unang tawo nga ginhimo sang Dios gikan sa yab-ok, ang tawo nangin ‘buhi nga persona’ (G[enesis] 2.7). Ang kamatayon wala ginakabig nga nagapain sa duha ka magkatuhay nga bahin sang tawo, subong sang ginatudlo sang Griegong pilosopiya; ang ginhawa sang kabuhi nagaguwa kag ang tawo nga nabilin nangin isa ka ‘patay nga persona’ (L[evitico] 21.11; N[umeros] 6.6; 19.13). Sa duha ka kahimtangan ang tinaga nga ‘persona’ amo ang Hebreo nga [neʹphesh], nga masami ginabadbad nga ‘kalag’ apang, sa pagkamatuod, amo man ang persona.”

Ginasiling sini man nga insiklopedia nga ang Katoliko nga mga iskolar sining karon lang “nagapati nga ang B[ag-ong] T[estamento] wala nagatudlo tuhoy sa dimamalatyon nga kalag sa Helenistiko [Griego] nga kahulugan.” Ini nagahinakop: “Ang lamang nga solusyon sa problema tuhoy sa pihak nga kinabuhi indi masapwan sa pilosopiko nga paghaumhaum kundi sa labaw sa kinaugali nga dulot sang Pagkabanhaw.”

Ang Biblia Ukon ang Tradisyon?

Apang, paano nangin bahin sang mga panudlo sang simbahan ang indi Biblikanhon nga mga ideya? Madamo nga simbahan ang nagapangangkon nga ang Biblia amo ang ila pinakamataas nga awtoridad. Halimbawa, kasan-o lang si Papa Juan Paulo II naghambal nga ang Kasulatan kinahanglan “batunon sang mga Katoliko subong nagaunod gid sang kamatuoran kag subong ang supremo nga talaksan sang aton pagtuo.” Apang, ginabaton sa kabilugan, nga ang mga panudlo sang Cristiandad karon indi pareho sa mga panudlo sang unang siglo nga mga Cristiano. Ginakabig sang kalabanan nga simbahan ang mga pagbag-o subong bahin sang amat-amat nga pag-uswag sang doktrina sang simbahan. Dugang pa, ang Katolikong Simbahan nagapati nga ang tradisyon sang simbahan may pareho nga awtoridad sa Kasulatan. Ang New Catholic Encyclopedia nagasiling nga ang simbahan “wala nagapati sa doktrina pasad sa Kasulatan lamang, nga napain sa tradisyon, ukon pasad sa tradisyon lamang, nga napain sa Kasulatan.”

Suno sa maragtas, gin-islan sang mga simbahan ang Makasulatanhon nga mga panudlo sing mga doktrina nga napasad sa tradisyon. Sa pagkamatuod, madamo nga simbahan karon ang nagapati nga sayop ang mga panudlo sang Biblia. Halimbawa, ang New Catholic Encyclopedia nagsiling nga “maathag nga madamo sang pinamulong sang Biblia ang indi matuod kon usisaon suno sa moderno nga ihibalo sa siensia kag maragtas.” Tuhoy sa panudlo sang Biblia nga ang mga patay wala sing pangalibutan, ini nagadugang: “Bisan tuhoy sa relihiosong mga butang, ang D[aan] nga T[estamento] nagapamatuod sa kulang nga ihibalo tuhoy sa . . . pihak nga kinabuhi.” Ginakutlo sang insiklopedia ang Salmo 6:5 (bersikulo 6 sa pila ka Biblia) subong halimbawa sini: “Wala sing ginasambit tuhoy sa imo sa kamatayon: sa Sheol [ukon, Hades] sin-o ang magadayaw sa imo?” Ang pila ka Protestante nga mga seminaryo kag mga kolehiyo wala na nagatudlo nga ang Biblia wala nagasayop. Sa pihak nga bahin, ang Katolikong Simbahan nagapati nga may awtoridad ini sa pagtudlo, nga ginagamit sa pagpatpat sang ginatudlo sa Biblia. Apang, mahimo nga magpalibog ikaw, ‘Ano kon ina nga mga pagpatpat nagasumpakil sa mga Kasulatan?’

Ang Importansia sang Kasulatan

Sulitsulit nga ginsambit ni Jesus ang Kasulatan subong amo ang awtoridad, masami ginasugdan ang iya mga punto sa pagsiling: “Nasulat na.” (Mateo 4:4, 7, 10; Lucas 19:46) Sa pagkamatuod, sang maghambal si Jesus tuhoy sa pagminyo sang lalaki, nangatarungan sia indi suno sa Griegong pilosopiya, kundi suno sa mga rekord sang pagpanuga sang Genesis. (Genesis 1:27; 2:24; Mateo 19:3-9) Sing maathag, ginkabig ni Jesus ang Kasulatan subong inspirado sang Dios kag maminatud-on. Sa pangamuyo sa Dios, sia nagsiling: “Ang imo pulong kamatuoran.”—Juan 17:17.b

Ginrekord sang Biblia ang pagpakamalaut ni Jesus sa relihiosong mga lider sang iya mga adlaw: “Malalangon nga ginpahigad ninyo ang kasuguan sang Dios agod mahuptan ang inyo mga tradisyon. . . . Sa amo ginahimo ninyo nga wala sing pulos ang pulong sang Dios paagi sa inyo mga tradisyon.” (Marcos 7:6-13) Sing kaanggid, ginpamatukan ni apostol Pablo nga masimpunan sang Griegong pilosopiya ukon sang sayop nga mga tradisyon ang iya mga panudlo. “Magbantay kamo,” paandam niya. “Basi may isa nga magatangab sa inyo subong natukob niya paagi sa pilosopiya kag walay pulos nga daya suno sa tradisyon sang mga tawo.” (Colosas 2:8; 1 Corinto 1:22, 23; 2:1-13) May pila ka tradisyon, ukon mga panudlo, nga ginlaygay ni Pablo nga huptan sang mga Cristiano, apang napasad gid ini kag nahisuno sa Kasulatan. (2 Tesalonica 2:13-15) “Ang tanan nga Kasulatan ginbugna sang Dios kag mapuslanon,” sulat ni Pablo, “agod nga ang tawo sang Dios may lubos nga ikasarang, nga nasangkapan sing bug-os para sa tagsa ka maayong buhat.”—2 Timoteo 3:16, 17.

Napanan-aw ni Pablo ang pagtalikod sa Kasulatan. Ginpaandaman niya si Timoteo: “Magaabot ang isa ka hut-ong sang tion nga indi nila pagbatunon ang mapuslanon nga mga panudlo, . . . kag ipalayo nila ang ila mga igdulungog sa kamatuoran.” Ginlaygayan niya si Timoteo: “Apang, magmaligdong ka sa tanan nga butang.” (2 Timoteo 4:3-5) Apang paano? Ang isa ka paagi amo ang mangin “dungganon sing panghunahuna.” Ginapaathag sang isa ka Griego nga diksionaryo ini nga tinaga sa Biblia subong “kahanda sa pagtuon kag makatarunganon nga pagbinagbinag sang pila ka butang.” Gingamit ni Lucas ini nga tinaga agod ilaragway ang mga nagpamati kay Pablo sa unang-siglo nga Berea. Bag-o sa ila ang mga panudlo ni Pablo, kag indi nila luyag nga mapatalang. Ginadayaw sila, si Lucas nagsulat: “Ang mga [taga-Berea] mas dungganon sing panghunahuna sangsa mga didto sa Tesalonica, kay ginbaton nila ang pulong nga may daku gid nga kalangkag sing hunahuna, nga ginausisa sing maayo ang Kasulatan adlaw-adlaw kon bala matuod gid ini nga mga butang.” Ang dungganon nga panghunahuna sang mga taga-Berea wala maghimo sa ila nga maduhaduhaon, wala sing huyog nga magpati sa tanan nga butang. Sa baylo, subong resulta sang ila bunayag nga pag-usisa, “madamo sa ila ang nangin tumuluo.”—Binuhatan 17:11, 12.

Mga Benepisyo sang Pagkabuhi Suno sa Biblia

Ang una nga mga Cristiano kilala bangod sang ila pagsunod sa Biblia kag sang ila masinakripisyuhon nga gugma. Apang, sa karon, madamo nga tawo ang “may dagway sang diosnon nga debosyon apang nagapanghiwala sang gahom sini.” (2 Timoteo 3:5) Ang bisan ano nga porma sang Cristianismo karon nga wala nahisuno sa orihinal nga porma sang Cristianismo wala sing matuod nga gahom para sa kaayuhan sa kabuhi sang mga tawo. Wala bala ginapaathag sini kon ngaa makit-an naton sa daku nga bahin sang Cristiandad ang pagdugang sang kasingki, imoralidad, pagkalusod sang pamilya, kag materyalismo? Sa pila ka “Cristianong” kadutaan, nagautwas ang masingki nga inaway sang mga tribo bisan gani sa tunga sang mga katapo sang pareho nga relihion.

Nadula na bala ang dungganon nga panghunahuna nga espiritu sang mga taga-Berea? May grupo bala sang mga tawo karon nga nagapati kag nagakabuhi suno sa Biblia?

Ang Encyclopedia Canadiana nagasiling: “Ang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova nagapasag-uli kag nagatukod liwat sang hilikuton anay sang Cristianismo nga ginhimo ni Jesus kag sang iya mga disipulo sadtong una kag ikaduha nga siglo sang aton nga dag-on.” Ginapatuhuyan ang mga Saksi, ang New Catholic Encyclopedia nagasiling: “Ginakabig nila ang Biblia subong ang lamang nga sadsaran sang ila pagtuluuhan kag talaksan sang pagginawi.”

Walay duhaduha nga amo ini ang panguna nga rason kon ngaa ang mga Saksi ni Jehova sa bug-os nga kalibutan kilala sa ila espirituwal nga kabuganaan, paghidait, kag kalipay. Busa ginapalig-on namon ang amon mga bumalasa nga tun-an sing dugang pa ang makapapagros sa espirituwal nga mga panudlo sang Biblia. Ang daku nga ihibalo nagadul-ong sa daku pa nga pagsalig sa Biblia kag mas mabaskog nga pagtuo sa Dios. Ang dayon nga mga benepisyo sina nga pagtuo takus gid sa panikasog.

[Mga footnote]

[Retrato sa pahina 6]

Si apostol Pablo kag ang iban pa nagbantala sa mga tiendahan

[Retrato sa pahina 7]

Ang mga Saksi ni Jehova ‘nagakabig sa Biblia subong ang ila lamang nga sadsaran sang pagtuluuhan kag talaksan sang pagginawi’