Pagdulot sing Kalahamut-an nga mga Halad kay Jehova

SANG isa ka tion sa maragtas, isa ka talalupangdon nga hitabo ang makit-an sa nasidlangan nga gawang sang hardin sang Eden.a Nagatindog didto nga nagabantay ang gamhanan nga mga kerubin, ang ila makatalahap nga dagway nagapakita nga wala sing isa nga mangahas sa paglabay. Makatalahap man ang nagaigrab nga sulab sang nagatiyog nga espada, nga makahaladlok man nga nagainggat sa mga kakahuyan sa palibot sa kagab-ihon. (Genesis 3:24) Walay sapayan nga daw makawiwili ini, ang bisan sin-o nga tumalan-aw magdistansia gid sa sini.

Mahimo nga madamo nga beses na nga ginduaw nanday Cain kag Abel ini nga duog. Ginpanganak nanday Adan kag Eva sa guwa sang Eden, mahimo nga ginhanduraw na lamang nila kon ano anay ang sahi sang kabuhi sa Paraiso, subong sang naagihan anay sang ila mga ginikanan, upod ang natubigan sing maayo, matambok nga katamnan kag bugana nga mga bungang-kahoy kag mga utanon. Sa karon ang diutay nga makit-an sa Eden pat-od nga wala makultibar kag masiot.

Pat-od nga ginpaathag nanday Adan kag Eva sa ila kabataan kon ngaa wala sing nagaatipan sa hardin kag kon ngaa ginpaguwa sila sa sini. (Genesis 2:17; 3:6, 23) Pat-od nga nanugunan gid sanday Cain kag Abel! Makit-an nila ang hardin, apang indi sila makasulod sa sini. Tuman sa ila kalapit sa Paraiso apang daw tuman sa ila kalayo sa sini. Ang pagkadihimpit amo ang nag-upang sa ila, kag wala sing mahimo sa sini si Cain ukon si Abel.

Ang kaangtanan sang ila mga ginikanan wala gid sing mahimo agod matadlong ang mga butang. Sang ginpamatbatan si Eva, ang Dios nagsiling: “Ang imo handum mangin sa imo bana, kag sia magagahom sa imo.” (Genesis 3:16) Suno sa tagna, si Adan naggahom na karon sa iya asawa, ayhan wala na niya sia ginakabig nga kaupod kag kabulig. Kag si Eva daw nagsandig sing sobra sa sini nga lalaki. Ang isa ka komentaryo sobra nga naglaragway sa iya “paghandum” subong “handum kaangay sa isa ka balatian.”

Wala ginasiling sang Biblia kon tubtob diin naapektuhan sining kahimtangan sa pag-asawahay ang pagtahod sang kabataan nga lalaki sa ila mga ginikanan. Apang, maathag, nga makatulublag ang ginpakita nga halimbawa nanday Adan kag Eva sa ila kabataan.

Pagpili sing Magkatuhay nga Dalanon

Sang ulihi, si Abel nangin isa ka manugbantay sang karnero kag si Cain nangin mangunguma. (Genesis 4:2) Samtang ginabantayan ang iya mga panong, pat-od nga madamo sang tion si Abel nga pamalandungan ang pinasahi nga tagna nga ginsambit antes ginpaguwa ang iya mga ginikanan sa Eden: “Butangan ko sing kaawayon sa tunga mo kag sang babayi kag sa tunga sang imo binhi kag sang iya binhi. Dugmukon ka niya sa ulo kag dugmukon mo sia sa tikod.” (Genesis 3:15) Pat-od nga nagpalibog si Abel, ‘Paano matuman ang saad sang Dios tuhoy sa binhi nga magalaglag sa man-ug, kag paano madugmok ang tikod sini nga binhi?’

Pagligad sang panahon, ayhan sang mga hamtong na sila, si Cain kag si Abel pareho nga naghalad kay Jehova. Sanglit si Abel isa ka manugbantay sang karnero, indi katingalahan nga naghalad sia sing “pila ka panganay sang iya panong, bisan ang sapay nila.” Sa pihak nga bahin, si Cain nagdulot sing ‘pila ka bunga sang duta.’ Ginbaton ni Jehova ang halad ni Abel, apang, “wala niya gintan-aw nga may bisan ano nga kahamuot si Cain kag ang iya halad.” (Genesis 4:3-5) Ngaa?

Ginatudlo sang iban ang katunayan nga si Abel naghalad gikan sa “panganay sang iya panong,” samtang si Cain sing ‘pila lamang ka bunga sang duta.’ Apang ang problema indi ang kalidad sang patubas nga gindulot ni Cain, kay ang rekord nagasiling nga gintan-aw ni Jehova nga may kahamuot “si Abel kag ang iya dulot,” kag wala ginkahamut-an “si Cain kag ang iya dulot.” Gani panguna nga gintan-aw ni Jehova ang kahimtangan sang tagipusuon sang sumilimba. Paagi sini, ano ang iya nakit-an? Ang Hebreo 11:4 nagasiling nga “sa pagtuo” si Abel nagdulot sang iya halad. Sa amo maathag nga si Cain wala sing pagtuo nga amo ang naghimo sa halad ni Abel nga kalahamut-an.

May kaangtanan sa sini, talalupangdon nga ang halad ni Abel naglakip sing pagpatulo sang dugo. Mahimo nga naghinakop sia sing husto nga ang saad sang Dios tuhoy sa binhi nga pagadugmukon ang tikod magakahulugan sing paghalad sing kabuhi. Sa amo ang dulot ni Abel isa ka pagpangayo sing pagtubos, kag nagpahayag ini sing pagtuo nga ang Dios magaaman sing nagatubos nga halad para sa mga sala sa husto nga tion.

Sa kabaliskaran, mahimo nga pakulahaw lamang ang paghalad ni Cain. “Ang iya dulot isa lamang ka pagkilala sa Dios subong manughatag,” siling sang isa ka komentarista sa Biblia sang ika-19 nga siglo. “Maathag nga ginpakita sini nga wala niya ginkilala ang aktuwal nga kal-ang sa tunga nila sang iya Manunuga, ukon nagtu-ad sing sala ukon sing pagkinahanglan sang pagtubos.”

Dugang pa, subong panganay, mahimo nga bugalon nga ginhunahuna ni Cain nga sia ang ginsaad nga binhi nga magalaglag sa Man-ug, si Satanas. Mahimo man nga gintanom ni Eva inang ambisyuso nga mga handum sa iya panganay nga anak. (Genesis 4:1) Sa pagkamatuod, kon amo sini ang ginpaabot ni Cain kag ni Eva, nagsala gid sila.

Wala ginsiling sang Biblia kon paano ginpakita ni Jehova ang iya kahamuot sa halad ni Abel. Ang iban nagasiling nga ginlamon ini sang kalayo gikan sa langit. Ano man ang natabo, sang makita niya nga wala ginbaton ang iya dulot, “si Cain nagsingkal sing tama, kag nahulog ang iya nawong.” (Genesis 4:5) Si Cain nagpadulong sa kapahamakan.

Ang Laygay ni Jehova kag ang Reaksion ni Cain

Si Jehova nakighambal kay Cain. “Ngaa bala nga nagsingkal ka kag ngaa bala nga nahulog ang imo nawong?” pamangkot niya. Naghatag ini kay Cain sing daku nga kahigayunan nga usisaon ang iya balatyagon kag mga motibo. “Kon nagahimo ka sing maayo,” padayon ni Jehova, “indi ka bala pagbayawon? Apang kon wala ka nagahimo sing maayo, ang sala nagapuot sa gawang, kag mangin sa imo ang iya handum; kag imo bala, sa bahin mo, gahuman ini?”—Genesis 4:6, 7. (Tan-awa ang kahon sa pahina 23.)

Wala magpamati si Cain. Sa baylo, gindala niya si Abel sa latagon kag ginpatay sia. Sang ulihi, sang mamangkot si Jehova kon diin si Abel, gintakpan ni Cain ang iya sala paagi sa pagbinutig. “Wala ako makahibalo,” siling niya. “Ako bala ang manugbantay sang akon utod?”—Genesis 4:8, 9.

Antes kag pagkatapos sang pagpatay niya kay Abel, si Cain nagdumili sa “paghimo sing maayo.” Gintugutan niya nga magamhan sia sing sala, kag bangod sini, si Cain ginpalayas sa duog nga ginpuy-an sang tawhanon nga pamilya. Isa ka “tanda,” ayhan isa ka sugo, ang ginpatuman agod wala sing magtimalos sang kamatayon ni Abel paagi sa pagpatay kay Cain.—Genesis 4:15.

Sang ulihi si Cain nagpatindog sang isa ka siudad, nga iya ginhingalan suno sa ngalan sang iya anak nga lalaki. Indi katingalahan nga ang iya mga kaliwatan nakilal-an bangod sang ila kasingki. Sang ulihi, ang kaliwatan ni Cain nadula sang gin-anod sang Anaw sang mga adlaw ni Noe ang tanan nga dimatarong nga mga tawo.—Genesis 4:17-24; 7:21-24.

Ang rekord sang Biblia tuhoy kay Cain kag kay Abel wala gintipigan agod mangin makalilingaw nga balasahon lamang. Sa baylo, ini “ginsulat subong instruksion sa aton” kag “mapuslanon sa pagtudlo, sa pagsaway.” (Roma 15:4; 2 Timoteo 3:16) Ano ang matun-an naton sa sini nga hitabo?

Leksion Para sa Aton

Kaangay nanday Cain kag Abel, ang mga Cristiano karon ginaagda sa pagdulot sa Dios sing isa ka halad—indi sing literal nga dulot nga sinunog, kundi “isa ka halad sang pagdayaw, nga amo, ang bunga sang mga bibig nga nagahimo sang publiko nga pagpahayag sa iya ngalan.” (Hebreo 13:15) Ginahimo ini karon sa bug-os nga kalibutan, samtang ang mga Saksi ni Jehova nagabantala sing maayong balita sang Ginharian sang Dios sa kapin sa 230 ka kadutaan. (Mateo 24:14) Nagapakigbahin ka bala sa sina nga hilikuton? Nian makasalig ka nga “ang Dios indi dimatarong nga malimot sang inyo binuhatan kag sang gugma nga ginpakita ninyo tungod sa iya ngalan.”—Hebreo 6:10.

Kaangay sa mga dulot nanday Cain kag Abel, ang imo halad wala ginahukman suno sa dagway sini—halimbawa, sa kadamuon sang oras nga imo ginahinguyang sa ministeryo. Mas madalom ang ginatan-aw ni Jehova. Ang Jeremias 17:10 nagasiling nga “ginausisa [niya] ang tagipusuon” kag “ginausisa [pa gani] ang mga batobato”—ang pinakamadalom nga hunahuna, balatyagon, kag motibasyon sang personalidad sang isa. Gani ang matuod nga isyu amo ang motibo, indi ang kadamuon. Sa pagkamatuod, daku man ukon gamay, ang isa ka halad malahalon sa Dios kon ginadulot ini gikan sa tagipusuon nga ginapahulag sang gugma.—Ipaanggid ang Marcos 12:41-44 sa 14:3-9.

Sa amo man nga tion, dapat naton tandaan nga si Jehova wala nagabaton sang piang nga mga halad, subong nga wala niya ginbaton ang pakulahaw nga dulot ni Cain. (Malaquias 1:8, 13) Si Jehova nagasugo nga ihatag mo sa iya ang imo pinakamaayo, nga alagaron mo sia sa bug-os mo nga tagipusuon, kalag, hunahuna, kag kusog. (Marcos 12:30) Ginahimo mo bala ina? Sa amo may maayo ka nga rason nga mahamuot sa imo halad. Si Pablo nagsulat: “Pamatud-an sang kada isa kon ano ang iya kaugalingon nga binuhatan, kag nian ang rason niya sa pagpabugal mangin sa iya kaugalingon lamang kag indi sa pagpaanggid sa iban.”—Galacia 6:4.

Pareho ang pagpadaku kay Cain kag Abel. Apang ang tion kag mga kahimtangan naghatag sa kada isa sa ila sing kahigayunan nga makapalambo sing tuhay nga mga kinaiya. Ang panimuot ni Cain ginguba sang kahisa, paindis-indis, kag kaakig.

Sa pihak nga bahin, si Abel gindumdom sang Dios subong matarong nga tawo. (Mateo 23:35) Ang iya determinasyon nga pahamut-an ang Dios ano man ang matabo naghimo kay Abel nga tuhay gikan sa iya dimapinasalamaton nga mga katapo sang pamilya—sanday Adan, Eva, kag Cain. Ginasilingan kita sang Biblia nga walay sapayan nga patay na si Abel, ‘apang nagahambal’ sia. Ang iya matutom nga pag-alagad sa Dios bahin sang permanente maragtason nga rekord sa Biblia. Kabay nga sundon naton ang halimbawa ni Abel paagi sa padayon nga pagdulot sing kalahamut-an nga mga halad sa Dios.—Hebreo 11:4.

[Footnote]

[Kahon/Retrato sa pahina 23]

Isa ka Huwaran sang Cristianong mga Manuglaygay

“NGAA bala nga nagsingkal ka kag ngaa bala nga nahulog ang imo nawong?” Paagi sini nga pamangkot, malulo nga nakighambal si Jehova kay Cain. Wala niya ginpilit nga magbag-o si Cain, kay si Cain isa ka tawo nga may kahilwayan sa pagbuot. (Ipaanggid ang Deuteronomio 30:19.) Apang, walay pagpangalag-ag nga ginpakita ni Jehova ang mga resulta sang sayop nga dalanon ni Cain. Ginpaandaman niya si Cain: “Kon wala ka nagahimo sing maayo, ang sala nagapuot sa gawang, kag mangin sa imo ang iya handum.”—Genesis 4:6, 7.

Talalupangdon nga walay sapayan sining mabaskog nga pagsabdong, wala ginkabig ni Jehova si Cain subong ‘indi na matadlong nga tawo.’ Sa baylo, ginsugiran niya si Cain sang mga pagpakamaayo nga nagahulat sa iya kon bag-uhon niya ang iya mga dalanon, kag nagsalig sia nga malandas ni Cain ang iya problema kon luyag niya. “Kon nagahimo ka sing maayo,” siling ni Jehova, “indi ka bala pagbayawon?” Ginpamangkot man niya si Cain tuhoy sa iya makatalagam nga kaakig: “Kag imo bala, sa bahin mo, gahuman ini?”

Dapat ilugon karon sang mga gulang sa kongregasyon ang huwaran ni Jehova. Subong sang ginsiling sa 2 Timoteo 4:2, dapat sila kon kaisa “magsabdong” kag “magbadlong,” prangka nga ipakita ang mga resulta sang sayop nga dalanon sang isa nga nagapakasala. Sa amo man nga tion, ang mga gulang dapat nga “maglaygay.” Ang Griegong tinaga nga pa·ra·ka·leʹo nagakahulugan sing “pagpalig-on.” “Ang paglaygay indi matigdas, makaguba, ukon mamulayon,” siling sang Theological Dictionary of the New Testament. “Ginapakita nga ang paglugpay isa pa ka kahulugan.”

Sing talalupangdon, ang kaanggid nga Griegong tinaga nga pa·raʹkle·tos, sarang mapatuhoy sa kabulig ukon tagsakdag sa legal nga mga butang. Busa, bisan kon ang mga gulang nagahatag sing matigdas nga pagsabdong, dapat nila dumdumon nga sila mga kabulig—indi mga kaaway—sang indibiduwal nga nagakinahanglan sing laygay. Kaangay ni Jehova, ang mga gulang dapat mangin positibo, nagasalig nga ang isa nga ginalaygayan makalandas sang iya problema.—Ipaanggid ang Galacia 6:1.

Sa pagkamatuod, sa katapusan, yara sa indibiduwal ang pag-aplikar sa laygay. (Galacia 6:5; Filipos 2:12) Mahimo masapwan sang mga manuglaygay nga ang iban wala nagapamati sa ila mga paandam, subong nga ginsikway ni Cain ang pagsabdong mismo sang Manunuga. Apang, kon ginailog sang mga gulang si Jehova, ang himpit nga Huwaran sang Cristianong mga manuglaygay, pat-od nga mahimo nila ang dapat nila himuon.