Pagpangita sing Masaligan nga mga Panagna
WALA magdugay sa tapos ang hari sang Macedonia nga nangin kilala subong si Alejandro nga Daku nagpungko sa trono sang 336 B.C.E., ginduaw niya ang altar sang orakulo sa Delphi, sa sentral nga Gresya. Ang iya ambisyuso nga plano para sa palaabuton amo gid ang pagsakop sang daku nga bahin sang kalibutan sadtong tion. Apang luyag niya ang pasalig sang Dios nga ang iya makahalawhaw nga plano magamadinalag-on. Suno sa leyenda, sang adlaw nga nagduaw sia sa Delphi, wala gintugutan ang pagkonsulta sa orakulo. Bangod indi niya luyag magbiya nga wala sing sabat, nagpamilit si Alejandro, nga ginapuwersa ang babayi nga saserdote nga magpanagna. Sa kaugot nagsinggit sia (babayi nga saserdote): “Abaw, ikaw nga pamatan-on, indi gid ikaw magpadaug!” Ginkabig yadto sang lamharon nga hari subong maayo nga tanda—isa nga nagasaad sing madinalag-on nga pagpakig-away militar.
Apang, mas nahibal-an kuntani ni Alejandro ang tuhoy sa resulta sang iya pagpakig-away kon gin-usisa niya ang mga tagna nga masapwan sa Daniel nga tulun-an sang Biblia. Talalupangdon nga gintagna sini sing sibu ang iya madasig nga pagpanakop. Suno sa tradisyon, nakita gid man sang ulihi ni Alejandro ang ginrekord ni Daniel tuhoy sa iya. Suno sa Judiyong istoryador nga si Josephus, sang nagsulod ang Macedonianhon nga hari sa Jerusalem, ginpakita sa iya ang tagna ni Daniel—ayhan ang kapitulo 8 sang amo nga tulun-an. (Daniel 8:5-8, 20, 21) Ginsiling nga bangod sini, wala kuno ginsalakay sang nagapanglaglag nga mga hangaway ni Alejandro ang siudad.
Duna nga Kinahanglanon sang Tawo
Hari man ukon kinaandan nga tawo, sang dumaan man ukon moderno nga tion—nabatyagan sang tawo ang pagkinahanglan sing masaligan nga mga panagna tuhoy sa palaabuton. Subong maalam nga mga tinuga, ginatun-an naton nga mga tawo ang nagliligad, nahibaluan naton ang presente, kag ilabi na nga interesado kita sa palaabuton. Ang isa ka hulubaton sang mga Intsik nagakaigo nga nagasiling: “Sia nga makapanan-aw sa mga hitabo sing tatlo ka adlaw nga abanse magamanggaranon sa linibo ka tuig.”
Sa sulod sang mga dag-on, minilyon ang nagatinguha nga mahibaluan ang palaabuton paagi sa pagkonsulta sa ginakabig nila nga diosnon. Binagbinaga ang dumaan nga mga Griego subong halimbawa. Madamo sila sing sagrado nga altar sang orakulo, subong sang nahamtang sa Delphi, sa Delos, kag sa Dodona, diin nagakadto sila agod hisayran gikan sa ila mga dios ang nahanungod sa mga hitabo sa politika ukon militar subong man ang pribado nga mga hilimuon subong sang paglakbay, pagminyo, kag kabataan. Indi lamang mga hari kag mga lider sa militar ang nagapangayo sing panuytoy gikan sa duog sang mga espiritu paagi sa sining mga orakulo kundi ang bug-os nga tribo kag siudad nga estado.
Suno sa isa ka propesor, may yara karon “hinali nga pagdamo sang mga organisasyon nga nahugod sa pagtuon tuhoy sa palaabuton.” Apang, madamo ang wala nagasapak sa lamang sibu nga tuburan sang tagna—ang Biblia. Ginsikway gid nila ang bisan anong posibilidad nga ang mga tagna sang Biblia nagaunod sing mga impormasyon nga ila ginapangita. Ang pila ka iskolar nakalab-ot sa punto nga ang tagna sa Biblia ginapaangay nila sa mga panagna nga ginhatag sang dumaan nga mga orakulo. Kag ang mga maduhaduhaon karon masami nga indi pabor sa tagna sang Biblia.
Ginaagda namon kamo nga usisaon ninyo mismo ang rekord. Ano ang ginapakita sang maid-id nga pagpaanggid sa mga tagna sang Biblia kag sa mga sabat sang orakulo? Mas masaligan mo bala ang tagna sang Biblia sangsa mga sabat sang dumaan nga orakulo? Kag mapasad mo bala sing masinaligon ang imo kabuhi sa mga tagna sang Biblia?
[Laragway sa pahina 3]
Gintagna sang Biblia ang madasig nga pagpanakop ni Alejandro
[Kapsion]
Cortesía del Museo del Prado, Madrid, Spain
[Laragway sa pahina 4]
Si Alejandro nga Daku
[Kapsion]
Musei Capitolini, Roma
[Ginkuhaan Sang Laragway sa pahina 2]
COVER: General Titus and Alexander the Great: Musei Capitolini,Roma