Ang Yawa Bala ang Nagahatag sa Aton sing Balatian?

ANG BALATIAN WALA GID KUNTANI MAGLUNTAD. Gintuga kita sang Dios agod magkabuhi sing dayon nga may himpit nga panglawas. Isa ka espiritu nga tinuga, si Satanas, ang kabangdanan sang balatian, kasakit, kag kamatayon nga nagapaantos sa tawhanon nga pamilya sang ginsulay niya ang aton unang mga ginikanan, sanday Adan kag Eva, sa pagpakasala.—GENESIS 3:1-5, 17-19; ROMA 5:12.

NAGAKAHULUGAN bala ini nga ang tanan nga balatian direkta nga resulta sang pagpasilabot gikan sa kalibutan sang mga espiritu? Subong sang ginpatalupangod sa nagligad nga artikulo, madamo karon ang nagapati sa sini. Ang lola sang bata nga si Owmadji nagpati sa sini. Apang, ang lupot bala ni Owmadji—nga kon kaisa isa ka makamamatay nga balatian sang magagmay nga kabataan sa tropiko nga mga lugar—gintuga gid sang dimakita nga mga espiritu?

Ang Papel ni Satanas

Maathag gid nga ginasabat sang Biblia ini nga pamangkot. Una, ginapakita sini nga ang mga espiritu sang aton mga katigulangan indi makaapektar sa mga buhi. Kon mapatay ang mga tawo, “wala sila makahibalo sing bisan ano.” Wala sila sing mga espiritu nga nagalampuwas sa kamatayon. Nagakatulog sila sa lulubngan, diin “walay buluhaton ukon pahito ukon ihibalo ukon kaalam.” (Manugwali 9:5,10) Indi mahimo nga ang mga patay amo ang tunaan sang pagmasakit sang mga buhi!

Apang, ginapakita sang Biblia nga ang malauton nga mga espiritu nagaluntad sa pagkamatuod. Ang una nga rebelde sa bug-os nga uniberso amo ang espiritu nga tinuga nga kilala karon subong si Satanas. Ang iban nagbuylog sa iya kag nangin mga demonyo. Mahimo bala tunaan sang balatian si Satanas kag ang mga demonyo? Natabo ini. Ang pila sang milagruso nga pagpang-ayo ni Jesus naglakip sa pagtabog sa mga demonyo. (Lucas 9:37-43; 13:10-16) Apang, ang kalabanan sang mga gin-ayo ni Jesus mga balatian nga indi direkta nga gintuga sang mga demonyo. (Mateo 12:15; 14:14; 19:2) Kaangay man sa karon, bilang pagsulundan, ang mga balatian resulta sang kinaugali, indi sang labaw-sa-kinaugali, nga mga kabangdanan.

Kamusta naman ang pangaswang? Ang Hulubaton 18:10 nagapasalig sa aton: “Ang ngalan ni Jehova torre nga mabakod. Ang matarong nagadalagan pasulod sini kag ginahatagan sing pangamlig.” Ang Santiago 4:7 nagasiling: “Pamatuki ang Yawa, kag magapalagyo sia sa inyo.” Huo, maamligan sang Dios ang mga matutom sa iya gikan sa pangaswang kag sa iban pa nga labaw-sa-kinaugali nga gahom. Amo ina ang isa ka kahulugan sang pinamulong ni Jesus: “Ang kamatuoran magahilway sa inyo.”—Juan 8:32.

‘Kamusta naman si Job?’ mahimo ipamangkot sang iban. ‘Indi bala isa ka malaut nga espiritu ang naghatag sa iya sing balatian?’ Huo, ginasiling sang Biblia nga si Satanas ang gintunaan sang balatian ni Job. Apang ang kaso ni Job pinasahi. Madugay na nga ginaamligan sang Dios si Job batok sa direkta nga pag-atake sang demonyo. Nian ginhangkat ni Satanas si Jehova nga salakayon si Job, kag bangod nadalahig ang daku nga mga hulusayon, ginkuha ni Jehova ang pila sang iya proteksion gikan sa iya sumilimba sa sining isa ka halimbawa.

Apang, nagpahamtang sing latid ang Dios. Sang ginpahanugutan niya si Satanas nga halitan si Job, mahimo hatagan ni Satanas si Job sing balatian sa pila ka tion, apang indi niya sia mahimo nga patyon. (Job 2:5,6) Sang ulihi, natapos ang pag-antos ni Job, kag ginpadyaan sia ni Jehova sing bugana tungod sang iya integridad. (Job 42:10-17) Ang mga prinsipio nga ginpamatud-an sang integridad ni Job madugay na nga ginrekord sa Biblia kag maathag sa tanan. Indi na kinahanglan ang isa pa ka pagtilaw sa sini nga bahin.

Paano Nagapanghikot si Satanas?

Sa halos tanan nga kahimtangan, ang lamang nga kaangtanan sa ulot ni Satanas kag sang tawhanon nga balatian amo ang kamatuoran nga ginsulay ni Satanas ang unang tawhanon nga mag-asawa, kag nagpakasala sila. Sia kag ang iya mga demonyo indi ang direkta nga ginatunaan sang tanan nga balatian. Apang, nagatinguha si Satanas nga impluwensiahan kita sa pagdesisyon sing dimaalamon kag sa pagkompromiso sang aton pagtuo, nga mahimo magresulta sa kahalitan sang aton kapagros. Wala niya ginlumay, ginpatay, ukon ginhatagan sanday Adan kag Eva sing balatian. Ginbuyok niya si Eva nga maglapas sa Dios, kag ginsunod ni Adan ang iya dalanon sang pagkadimatinumanon. Ang balatian kag kamatayon bahin sang resulta.—Roma 5:19.

Ginsuhulan anay sang hari sang Moab ang dimatutom nga manalagna nga si Balaam agod pakamalauton ang pungsod sang Israel, nga makahaladlok nga nagkampo sa mga dulunan sang Moab. Gintinguhaan ni Balaam nga pakamalauton ang Israel, apang napaslawan sia bangod ginaamligan ni Jehova ang pungsod. Nian gintinguhaan sang mga Moabnon nga sulayon ang Israel sa paghimo sing idolatriya kag seksuwal nga imoralidad. Nagmadinalag-on ini nga taktika, kag nadula sang Israel ang proteksion ni Jehova.—Numeros 22:5, 6,12, 35; 24:10; 25:1-9; Bugna 2:14.

Makatuon kita sing importante nga leksion sa sadto nga hitabo. Ang diosnon nga bulig nagaamlig sa matutom nga mga sumilimba sang Dios batok sa direkta nga pagsalakay sang malauton nga mga espiritu. Apang, mahimo tinguhaan ni Satanas nga ikompromiso sang mga indibiduwal ang ila pagtuo. Mahimo niya sila sulayon sa paghimo sing imoralidad. Ukon, kaangay sa nagangurob nga leon, mahimo niya sila pahugon sa pagpanghikot sa paagi nga madula nila ang proteksion sang Dios. (1 Pedro 5:8) Amo kon ngaa gintawag ni apostol Pablo si Satanas nga “ang isa nga may gahom sa pagpahanabo sing kamatayon.”—Hebreo 2:14.

Gintinguhaan sang lola ni Owmadji nga hayluhon si Hawa sa paggamit sing mga pangalap kag mga anting-anting subong proteksion batok sa balatian. Ano ayhan ang natabo kon nagpahaylo si Hawa? Ginpakita niya kuntani ang indi pagsalig sing bug-os kay Jehova nga Dios, kag indi na niya matigayon ang iya proteksion.—Exodo 20:5; Mateo 4:10;1 Corinto 10:21.

Gintinguhaan man ni Satanas nga buyukon si Job. Wala lamang ginkuha ang iya pamilya, ang iya manggad, kag ang iya kapagros. Ginlaygayan man si Job sing tuman kalaut sang iya asawa sang nagsiling sia: “Pakamalauta ang Dios kag panginmatay!” (Job 2:9) Nian ginduaw sia sang tatlo ka “abyan” nga lunsay nagpanikasog nga kumbinsihon sia nga sia ang balasulon sa iya pagbalatian. (Job 19:1-3) Sa sining paagi ginhingalitan ni Satanas ang mahuyang nga kahimtangan ni Job sa pagtinguha nga paluyahon ang iya buot kag malingkang ang iya pagsalig sa pagkamatarong ni Jehova. Apang, padayon nga nagsandig si Job kay Jehova subong ang iya lamang nga paglaum.—Ipaanggid ang Salmo 55:22.

Kon nagamasakit kita, ayhan mapung-awan man kita. Sa sini nga kahimtangan, maabtik nga tinguhaan ni Satanas nga ikompromiso naton ang aton pagtuo. Busa, kon magmasakit kita, importante nga dumdumon naton nga ang sadsaran nga kabangdanan sang aton pag-antos mahimo gid nga amo ang napanubli nga dikahimpitan, sa baylo nga ang pila ka labaw-sa-kinaugali nga impluwensia. Dumduma, ang matutom nga si Isaac nabulag pila ka tuig antes sia mapatay. (Genesis 27:1) Ang kabangdanan sini indi ang malauton nga mga espiritu kundi ang katigulangon. Si Raquel napatay samtang nagapanganak, indi bangod kay Satanas, kundi bangod sang tawhanon nga kahuyangon. (Genesis 35:17-19) Sang ulihi, ang tanan nga matutom sang una napatay—indi bangod sang mga sumpa ukon pagpakamalaut kundi bangod sang napanubli nga dikahimpitan.

Ang paghunahuna nga ang dikitaon nga mga espiritu may direkta nga impluwensia sa tagsa ka balatian nga nagakatabo sa aton isa ka siod. Mahimo ini tunaan sang makakulugmat nga kahadlok sa mga espiritu. Nian, kon magmasakit kita, basi masulay kita nga uloulohan ang mga demonyo sa baylo nga palayuan sila. Kon mapahog kita ni Satanas sa paghimo sing espiritistiko nga mga buhat, pagluib ina sa matuod nga Dios, si Jehova. (2 Corinto 6:15) Dapat tuytuyan kita sang isa ka matinahuron nga kahadlok sa Dios, indi sang disparatis nga kahadlok sa iya Kaaway.—Bugna 14:7.

Ang bata nga si Owmadji may labing maayo na nga posible nga proteksion batok sa malaut nga mga espiritu. Suno kay apostol Pablo, ginakabig sia sang Dios nga “balaan” bangod sang iya tumuluo nga iloy, kag ang iya iloy makapangamuyo nga ubayan sang Dios ang iya anak nga babayi paagi sa balaan nga espiritu. (1 Corinto 7:14) Bangod ginpakamaayo sinang sibu nga ihibalo, nakapangita si Hawa sing epektibo nga pagbulong kay Owmadji sa baylo nga magsalig sa mga pangalap.

Nanuhaytuhay nga Kabangdanan sang Balatian

Ang kalabanan nga tawo wala nagapati sa mga espiritu. Kon magmasakit sila, nagakadto sila sa doktor—kon masarangan nila ini. Sa pagkamatuod, ang isa nga nagamasakit mahimo magkadto sa doktor apang sa gihapon indi mag-ayo. Ang mga doktor indi makahimo sang mga milagro. Apang ang madamong indibiduwal nga mapinatihon sa mga disparatis nga sarang kuntani mapaayo nagakadto lamang sa medikal nga doktor sa tion nga ulihi na ang tanan. Una nila nga ginatilawan ang espiritistiko nga mga paagi sang pagbulong, kag kon indi na gani sini mapaayo nagakadto sila sa doktor subong amo ang katapusan nga makabulig. Madamo ang nagakapatay nga indi pa kuntani dapat.

Ang iban nagakapatay sing maaga bangod sang pagkaignorante. Wala nila mamutikan ang mga sintoma kag wala mahibaluan ang praktikal nga mga tikang nga himuon agod matapna ang balatian. Ang ihibalo nagabulig sa pagtapna sang dikinahanglanon nga pag-antos. Talalupangdon nga mas diutay nga kabataan sang edukado nga mga iloy ang nagakapatay bangod sa balatian sangsa kabataan sang ignorante nga mga iloy. Huo, ang pagkaignorante mahimo makapatay.

Ang pagpatumbaya isa pa ka kabangdanan sang balatian. Halimbawa, madamo ang nagamasakit bangod ginapabay-an lang nila nga kamangan sang mga insekto ang ila pagkaon antes ini kaunon ukon bangod ang nagadigamo wala nagapanghinaw sang ila mga kamot. Makatalagam man ang pagtulog nga wala sing muskitero sa mga rehiyon nga lapnag ang malaria.a Kon tuhoy sa kapagros, masami nga matuod nga “ang isa ka onsa sang pagtapna mas importante sangsa isa ka libra sang pagbulong.”

Ang dimaalamon nga estilo sang pagkabuhi ginatunaan sang pagmasakit kag sang maaga nga kamatayon sang minilyon. Ang pagpahubog, seksuwal nga imoralidad, pag-abuso sa droga, kag pagpanabako naghalit sa kapagros sang madamo. Kon ang isa ka tawo magpatuyang sa sining mga bisyo kag dayon magmasakit, ini bala bangod may isa nga naghiwit sa iya ukon ginsalakay sia sang espiritu? Indi. Sia ang balasulon sa iya pagmasakit. Ang pagbasol sa mga espiritu isa ka pagpangindi sa pagbaton sing salabton bangod sang dimaalamon nga estilo sang pagkabuhi.

Sa pagkamatuod, indi naton makontrol ang pila ka butang. Halimbawa, mahimo madayag kita sa ginatunaan-sing-balatian nga mga mikrobyo ukon sa polusyon. Amo sini ang natabo kay Owmadji. Wala mahibal-an sang iya iloy kon ano ang ginatunaan sang lupot. Ang iya kabataan talagsa lang nagamasakit subong sang iban nga kabataan bangod ginahuptan niya nga matinlo ang iya balay kag ugsaran kag nagapanghinaw sia pirme sang iya mga kamot antes magdigamo. Apang ang tanan nga kabataan nagamasakit sa pulupanag-on. Mga 25 ka nanuhaytuhay nga organiko nga impeksion ang mahimo tunaan sang lupot. Ayhan wala gid sing makahibalo kon diin sini ang gintunaan sang balatian ni Owmadji.

Ang Nagadugay nga Solusyon

Ang balatian indi sala sang Dios. “Sa malaut nga mga butang ang Dios indi matilawan ukon sia mismo magatilaw kay bisan sin-o.” (Santiago 1:13) Kon magmasakit ang isa sang iya mga sumilimba, ginasakdag sia ni Jehova sa espirituwal. “Sakdagon sia ni Jehova sa higdaan sang balatian; bayluhan mo ang bug-os niya nga higdaan sa iya pagbalatian.” (Salmo 41:3) Huo, ang Dios may kaawa. Luyag niya nga buligan kita, indi nga pasakitan kita.

Sa pagkamatuod, si Jehova may nagadugay nga solusyon para sa balatian—ang kamatayon kag pagkabanhaw ni Jesus. Paagi sa halad-gawad ni Jesus, ang mga matarong sing tagipusuon ginatubos gikan sa ila makasasala nga kahimtangan kag sa ulihi makatigayon sing himpit nga panglawas kag dayon nga kabuhi sa isa ka paraiso nga duta. (Mateo 5:5; Juan 3:16) Ang mga milagro ni Jesus isa lamang ka una nga pagpakita sang matuod nga pagpang-ayo nga pahanabuon sang Ginharian sang Dios. Dulaon man sang Dios si Satanas kag ang iya mga demonyo. (Roma 16:20) Sa pagkamatuod, matahom nga mga butang ang ginatigana ni Jehova para sa mga nagatuo sa iya. Kinahanglan lamang nga mangin mapailubon kita kag magbatas.

Samtang wala pa ini, ang Dios nagahatag sing praktikal nga kaalam kag espirituwal nga panuytoy paagi sa Biblia kag sa bug-os kalibutan nga paghiliutod sang matutom nga mga sumilimba. Ginapakita niya sa aton kon paano malikawan ang mga bisyo nga ginatunaan sang balatian. Kag ginahatagan niya kita sing matuod nga mga abyan nga magabulig kon mag-utwas ang mga problema.

Hunahunaa liwat si Job. Ang pagkadto sa siruhano amo kuntani ang pinakamalain nga butang nga nahimo ni Job! Wala niya kuntani matigayon ang proteksion sang Dios, kag nawasi niya kuntani ang tanan nga pagpakamaayo nga nagahulat sa iya pagkatapos sang iya mabudlay kaayo nga pagtilaw. Wala ginkalimtan sang Dios si Job, kag indi man niya kita pagkalimtan. “Nabatian ninyo ang pagbatas ni Job kag nakita ang resulta nga ginhatag ni Jehova,” siling ni disipulo Santiago. (Santiago 5:11) Kon indi kita mangampo, magabaton man kita sing dalayawon nga mga pagpakamaayo sa gintalana nga tion sang Dios.

Ano ang natabo sa bata nga si Owmadji? Nadumduman sang iya iloy ang isa ka artikulo sa kaupod nga magasin sang Ang Lalantawan nga Magmata!, tuhoy sa oral rehydration therapy.b Ginsunod niya ang instruksion sini kag nagtimpla sing bulong agod imnon ni Owmadji. Sa karon ang bata nga babayi maayo kag mapagros.

[Mga footnote]

[Mga laragway sa pahina 7]

Si Jehova may kahimusan para sa isa ka permanente nga solusyon sa problema tuhoy sa balatian