Matutom nga Cristianong mga Babayi—Hamili nga mga Sumilimba sang Dios

“Ang kaalikaya mahimo nga malimbungon, kag ang katahom mahimo nga wala sing pulos; apang ang babayi nga nagakahadlok kay Jehova amo ang isa nga nagaagom sing kadayawan para sa iya kaugalingon.”​—⁠HULUBATON 31:30.

1. Paano mapaanggid ang pagtamod ni Jehova tuhoy sa katahom sa pagtamod sang kalibutan?

GINAHATAGAN sing daku nga importansia sang kalibutan ang nagua nga dagway, ilabi na kon tuhoy sa mga babayi. Apang, si Jehova interesado gid sa nasulod nga pagkatawo, nga labi pa nga nagatahom samtang ang isa nagatigulang. (Hulubaton 16:31) Gani, ang Biblia nagalaygay sa mga babayi: “Indi pagtuguti nga ang inyo pagpamuni mangin ang nagua nga pagpanalapid sang buhok kag ang pagsuksok sing bulawan nga mga puni ukon ang pagsul-ob sing nagua nga panapton, kundi tuguti nga ini amo ang tinago nga pagkatawo sang tagipusuon sa di-madinulunton nga panapton sang malinong kag malulo nga espiritu, nga may daku nga balor sa mga mata sang Dios.”​—⁠1 Pedro 3:​3, 4.

2, 3. Paano ang mga babayi may daku nga bahin sa paglapnag sing maayong balita sang unang siglo, kag paano ini gintagna?

² Ining dalayawon nga espiritu ginpakita sang madamo nga mga babayi nga ginsambit sa Biblia. Sang unang siglo, ang pila sa ila may pribilehiyo nga mag-alagad kay Jesus kag sa iya mga apostoles. (Lucas 8:1-3) Sang ulihi, ang Cristianong mga babayi nangin makugi nga mga ebanghelisador; ang iban nagsakdag sing bilidhon sa Cristianong mga lalaki nga nagapanguna, lakip na kay apostol Pablo; kag ang pila nagpakita sing tumalagsahon nga pagkamaabiabihon, kag ginpagamit pa gani nila ang ila puluy-an para sa mga miting sang kongregasyon.

³ Ang kamatuoran nga gingamit ni Jehova ang mga babayi sa tumalagsahon nga paagi sa katumanan sang iya katuyuan gintagna sa Kasulatan. Halimbawa, gintagna sang Joel 2:​28, 29 nga ang mga lalaki kag mga babayi, bata kag tigulang, magabaton sing balaan nga espiritu kag magapakigbahin sa pagpalapnag sing maayong balita sang Ginharian. Ini nga tagna nagsugod nga natuman sang Pentecostes 33 C.⁠E. (Binuhatan 2:1-4, 16-18) Ang pila ka ginhaplasan-sing-espiritu nga mga babayi ginhatagan sing milagruso nga mga dulot, subong sang dulot sa pagpanagna. (Binuhatan 21:​8, 9) Bangod sang ila kakugi sa ministeryo, ining daku kag espirituwal nga hubon sang matutom nga mga utod nga babayi may daku nga bahin sa madasig nga paglapnag sang Cristianismo sang unang siglo. Sa katunayan, sang mga 60 C.⁠E., si apostol Pablo nagsulat nga ang maayong balita “ginbantala sa tanan nga tinuga sa idalom sang langit.”​​—⁠Colosas 1:⁠23.

Gindayaw Bangod Sang Ila Kaisog, Kakugi, kag Pagkamaabiabihon

4. Ngaa may rason gid si Pablo nga dayawon ang pila ka babayi sa unang-siglo nga Cristianong kongregasyon?

⁴ Subong halimbawa, gin-apresyar ni apostol Pablo ang ministeryo nga ginhimo ilabi na sang pila ka babayi​—⁠subong nga ginapakabahandi man sang Cristianong mga manugtatap karon ang ministeryo nga ginahimo sang makugi nga mga babayi. Lakip sa mga babayi nga ginhingadlan ni Pablo amo “si Trifena kag si Trifosa, mga babayi nga nagpangabudlay sing lakas sa Ginuo,” kag “si Persida nga aton hinigugma, kay naghimo sia sing madamo nga pagpangabudlay sa Ginuo.” (Roma 16:12) Si Eudias kag si Sintique, sulat ni Pablo, “nagpanikasog kaupod [niya] sa maayong balita.” (Filipos 4:​2, 3) Si Priscila, upod sa iya bana, nga si Aquila, nag-alagad man upod kay Pablo. Sia kag si Aquila, ‘nagpakatalagman pa gani sang ila liog’ para kay Pablo, amo nga napahulag sia sa pagsulat: “Indi lamang ako kundi man ang tanan nga mga kongregasyon sang mga pungsod nagapasalamat.”​​—⁠Roma 16:​3, 4; Binuhatan 18:2.

5, 6. Sa anong mga paagi nagpahamtang si Priscila sing maayo nga halimbawa para sa mga utod nga babayi sa karon?

⁵ Ano ang rason sa kakugi kag kaisog ni Priscila? Makita ini sa Binuhatan 18:24-26, diin aton mabasa nga ginsuportahan niya ang iya bana sa pagbulig kay Apolos, nga isa ka maayo nga humalambal, nga makapahisuno-sa-tion sa ginpahayag nga kamatuoran. Kon amo, maathag nga si Priscila isa ka maayo nga estudyante sang Pulong sang Dios kag sang panudlo sang mga apostoles. Subong resulta, napalambo niya ang maayo gid nga mga kinaiya nga naghimo sa iya nga hamili sa Dios kag sa iya bana kag isa ka bilidhon nga katapo sang unang kongregasyon. Hamili man ang madamong mapisan nga Cristianong mga utod nga babayi karon nga maukod nga nagatuon sing Biblia kag nagakaon man sing espirituwal nga pagkaon nga ginaaman ni Jehova paagi sa “matutom nga tulugyanan.”​—⁠Lucas 12:42.

⁶ Si Aquila kag si Priscila maabiabihon gid. Nagdayon si Pablo sa ila puluy-an sang nagpangabudlay sia upod sa ila sa ila negosyo nga paghimo sing mga tolda sa Corinto. (Binuhatan 18:1-3) Sang nagsaylo ang mag-asawa sa Efeso kag sang ulihi sa Roma, padayon nga nagpakita sila sing Cristianong pagkamaabiabihon, ginpagamit pa gani nila ang ila puluy-an para sa mga miting sang kongregasyon. (Binuhatan 18:​18, 19; 1 Corinto 16:​8, 19) Ginpagamit man ni Ninfa kag ni Maria nga iloy ni Juan Marcos ang ila mga puluy-an para sa mga miting sang kongregasyon.​​—⁠Binuhatan 12:12; Colosas 4:⁠15.

Isa ka Hamili nga Bulig sa Karon

7, 8. Anong dalayawon nga rekord sang sagrado nga pag-alagad ang ginapakita sang madamong Cristianong mga babayi sa karon, kag sa ano sila makasalig?

⁷ Subong sang unang siglo, ang matutom nga Cristianong mga babayi sa karon may daku nga bahin sa katumanan sang katuyuan sang Dios, ilabi na sa hilikuton nga pag-ebanghelyo. Kag maayo gid ang rekord sining mga utod nga babayi! Binagbinaga ang halimbawa ni Gwen, nga nag-alagad sing matutom kay Jehova sa sulod sang kapin sa 50 ka tuig tubtob sang napatay sia sang 2002. “Ang kakugi ni Gwen subong isa ka ebanghelisador bantog sa amon siudad,” siling sang iya bana. “Para sa iya, ang tagsa ka tawo posible nga makabaton sang gugma kag mga saad ni Jehova. Ang iya pagkamainunungon sa Dios, sa Iya organisasyon, kag sa amon pamilya​—⁠indi na pagsambiton pa ang iya mahigugmaon nga pagpalig-on sang ginluyahan kami sing buot⁠​—⁠isa ka daku gid nga bulig para sa akon kag para sa amon mga kabataan sa amon bug-os kag makapaladya nga pagkabuhi. Nahidlaw gid kami sa iya.” Si Gwen kag ang iya bana nangin mag-asawa sa sulod sang 61 ka tuig.

⁸ Linibolibo ka Cristianong mga babayi, dalaga kag minyo, ang nagaalagad subong payunir nga mga ministro kag mga misyonero, kag kontento sila sa mga kinahanglanon sa kabuhi samtang ginapalapnag nila ang mensahe sang Ginharian sa nagkalainlain nga mga teritoryo halin sa masako nga mga siudad pakadto sa nabaw-ing nga mga lugar. (Binuhatan 1:8) Madamo ang nagpaiway nga makatigayon sing puluy-an ukon makaangkon sing mga kabataan agod maalagad si Jehova sing labi pa. Yara man ang mga nagasakdag sing mainunungon sa ila mga bana nga nagaalagad subong nagalakbay nga mga manugtatap, kag ang linibo ka mga utod nga babayi nga nagaalagad sa mga puluy-an Bethel sa bug-os nga kalibutan. Walay duhaduha nga ining masinakripisyuhon nga mga babayi nalakip sa “kalahamut-an nga mga butang sang tanan nga pungsod” nga nagapuno sa balay ni Jehova sing himaya.​—⁠Hageo 2:7.

9, 10. Paano ginpabutyag sang pila ka katapo sang pamilya ang apresasyon sa maayo nga halimbawa nga ginpahamtang sang Cristianong mga asawa kag mga iloy?

⁹ Sa pagkamatuod, madamong Cristianong mga babayi ang may ginaatipan nga mga responsabilidad sa pamilya; apang, padayon nila nga ginauna ang mga intereses sang Ginharian. (Mateo 6:33) Ang isa ka di-minyo nga payunir nga utod nga babayi nagsulat: “Bangod sang di-mationg nga pagtuo kag maayo nga halimbawa sang akon iloy, nangin regular payunir ako. Sa pagkamatuod, isa sia sa pinakamaayo nga kaupod ko sa pagpayunir.” Ang isa ka bana nagsiling tuhoy sa iya asawa, nga iloy sang lima ka nagdalagku na nga mga anak nga babayi: “Ang amon puluy-an pirme matinlo kag mahipid. Ginhuptan ini ni Bonnie nga simple kag mahipid agod ang amon pamilya makakonsentrar sa espirituwal nga mga tulumuron. Bangod sang iya maayo nga pagbadyet, nagtrabaho na lang ako sing part-time sa sulod sang 32 ka tuig, amo nga nakahinguyang ako sing mas madamo nga tion sa amon pamilya kag sa espirituwal nga mga butang. Gintudluan man sang akon asawa ang mga kabataan kon daw ano ka importante ang kapisan. Dayaw gid ako sa iya.” Sa karon ang mag-asawa nagaalagad sa bug-os kalibutan nga ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova.

¹⁰ Ang isa ka bana nagsulat tuhoy sa iya asawa, nga iloy sang nagdalagku na nga mga kabataan: “Ang mga kinaiya nga ginadayaw ko gid kay Susan amo ang iya daku nga gugma sa Dios kag sa mga tawo, subong man ang iya pagkamahinangpanon, pagkamahinuklugon, kag pagkabunayag. Para sa iya, takus gid pirme nga ihatag naton kay Jehova ang pinakamaayo​—⁠ang prinsipio nga ginaaplikar niya sa iya kaugalingon subong isa ka alagad sang Dios kag subong isa ka iloy.” Paagi sa pagsakdag sang iya asawa, ginbaton sini nga bana ang pila ka espirituwal nga mga pribilehiyo, lakip na ang pag-alagad subong gulang, payunir, tal-us nga manugtatap sang sirkito, kag katapo sang Hospital Liaison Committee. Ini nga mga babayi hamili gid sa ila mga bana, sa mga masigka-Cristiano, kag labaw sa tanan, kay Jehova!​—⁠Hulubaton 31:​28, 30.

Hamili nga mga Babayi nga Wala sing Bana

11. (a) Paano ginpabutyag ni Jehova ang iya pag-ulikid sa matutom nga mga babayi, ilabi na sa mga babaying balo? (b) Ang Cristianong mga babaying balo kag ang iban pa nga matutom nga mga utod nga babayi nga wala sing bana makasalig sa ano?

¹¹ Si Jehova masunson nga nagpabutyag sang iya pag-ulikid sa kaayuhan sang mga babaying balo. (Deuteronomio 27:19; Salmo 68:⁠5; Isaias 10:​1, 2) Wala sia magbag-o. Interesado gihapon sia indi lamang sa mga babaying balo kundi sa nagasolo man nga mga iloy subong man sa mga babayi nga nagpakamaayo nga indi na magpamana ukon nga wala makakita sing nagakaigo nga Cristianong bana. (Malaquias 3:⁠6; Santiago 1:27) Kon isa ikaw sa mga matutom nga nagaalagad kay Jehova nga wala sing isa ka Cristianong tiayon nga magasuportar sa imo, makapat-od ka nga hamili ikaw sa mga mata sang Dios.

12. (a) Paano ginpakita sang pila ka Cristianong mga utod nga babayi ang ila pagkamainunungon kay Jehova? (b) Ano nga mga balatyagon ang ginaatubang sang pila sang aton mga utod nga babayi?

¹² Binagbinaga, subong isa ka halimbawa, ang aton Cristianong mga utod nga babayi nga wala magpamana bangod mainunungon nila nga gintuman ang laygay ni Jehova nga magminyo “lamang sa Ginuo.” (1 Corinto 7:39; Hulubaton 3:1) Ang Pulong sang Dios nagapasalig sa ila: “Sa mainunungon [si Jehova] magaunong.” (2 Samuel 22:26) Apang, para sa madamo sa ila, mabudlay ang magpabilin nga di-minyo. Isa ka utod nga babayi ang nagsiling: “Namat-od ako nga magpamana lamang sa Ginuo, apang madamong beses ako nga nagahibi samtang ginatan-aw ko ang akon mga abyan nga nakapamana sing maayo nga Cristianong mga lalaki, samtang ako nagaisahanon gihapon.” Isa pa ka utod nga babayi ang nagsiling: “Nagaalagad ako kay Jehova sa sulod na sang 25 ka tuig. Determinado ako nga magpabilin nga mainunungon sa iya, apang masami ako nagapangasubo bangod sang pagbatyag nga nagaisahanon.” Nagsiling pa sia: “Ang mga utod nga babayi kaangay ko nagahandum sing mga pagpalig-on.” Paano naton mabuligan ining mga mainunungon?

13. (a) Ano ang matun-an naton gikan sa halimbawa nga ginpakita sang mga nagduaw sa anak nga babayi ni Jefte? (b) Sa ano pa nga mga paagi mapakita naton ang aton pag-ulikid sa di-minyo nga mga utod nga babayi sa aton kongregasyon?

¹³ Makita naton ang isa ka paagi sa isa ka halimbawa sang una. Sang ginsikway sang anak nga babayi ni Jefte ang kahigayunan nga makapamana, nahangpan sang mga tawo nga nagahimo sia sing sakripisyo. Ano ang ila ginhimo agod mapalig-on sia? “Tuigtuig ang babayi nga mga anak sang Israel nagakadto sa paghatag sing komendasyon sa anak nga babayi ni Jefte nga Galaadnon, sing apat ka adlaw sa tuig.” (Hukom 11:30-40) Mahatagan man naton sing tinagipusuon nga komendasyon ang di-minyo nga mga utod nga babayi nga mainunungon nga nagatuman sa sugo sang Dios.⁠a Ano ang isa pa ka paagi nga mapakita naton ang aton pag-ulikid? Mapangabay naton sa aton mga pangamuyo kay Jehova nga sakdagon niya ining pinalangga kag matutom nga mga utod nga babayi nga magpadayon sing mainunungon sa ila pag-alagad. Nagakabagay sila nga pasaligon nga ginahigugma kag ginaapresyar gid sila ni Jehova kag sang bug-os nga Cristianong kongregasyon.​—⁠Salmo 37:28.

Kon Paano Nagamadinalag-on ang Nagasolo nga mga Ginikanan

14, 15. (a) Ngaa ang mga Cristiano nga nagasolo nga mga iloy dapat mangayo sing bulig kay Jehova? (b) Paano makapanghikot ang nagasolo nga mga ginikanan nahisanto sa ila mga pangamuyo?

¹⁴ Ang Cristianong mga babayi nga nagasolo nga mga ginikanan nagaatubang man sing madamo nga mga kabudlayan. Apang, makapangayo sila sing bulig kay Jehova agod mapadaku ang ila mga kabataan nahisanto sa mga prinsipio sang Biblia. Matuod, kon ikaw isa ka nagasolo nga ginikanan, indi mahimo nga mangin iloy kag amay ikaw sa tanan nga bahin. Walay sapayan sini, si Jehova magabulig sa imo nga maatipan ang imo madamo nga mga responsabilidad kon mangayo ka sing bulig sa iya nga may pagtuo. Sa pag-ilustrar: Hunahunaa nga may dalal-on ka nga mabug-at nga puyo sang mga groserya pasaka sa imo apartment sa isa ka madamo sing panalgan nga tinukod. Magahagdan ka bala kon may yara man lang elebeytor sa tupad? Siempre indi! Sing kaanggid, indi pagpas-ana sing isahanon ang mabug-at nga emosyonal nga mga lulan kon mahimo ka makapangayo sing bulig kay Jehova. Ang matuod, ginaagda niya ikaw nga magpanawag sa iya. Ang Salmo 68:19 nagasiling: “Pakamaayuhon si Jehova, nga sa adlaw-adlaw nagadala sang aton lulan.” Subong man, ang 1 Pedro 5:7 nagaagda sa imo nga ihaboy ang imo tanan nga mga kabalaka kay Jehova ‘kay sia nagaulikid sa imo.’ Gani kon ginapabug-atan ka sang mga problema kag mga kabalaka, ihaw-as ini sa imo langitnon nga Amay, nga ginahimo ini sing ‘walay untat.’​​—⁠1 Tesalonica 5:​17; Salmo 18:⁠6; 55:22.

¹⁵ Halimbawa, kon ikaw isa ka iloy, pat-od gid nga nabalaka ka sa impluwensia sa imo mga anak sang ila mga katubotubo sa eskwelahan ukon sa mga pagtilaw sa ila katutom nga maatubang nila. (1 Corinto 15:33) Nagakaigo ini nga mga kabalaka. Apang mga butang man ini nga dapat ipangamuyo. Ang matuod, ngaa indi ipangamuyo ini nga mga butang upod sa imo mga kabataan antes sila maglakat pakadto sa eskwelahan, ayhan sa tapos mabinagbinag sing magkaupod ang adlaw-adlaw nga teksto? Ang tinagipusuon kag espesipiko nga mga pangamuyo magatudok gid sa hunahuna sang imo mga kabataan. Labaw sa tanan, ginapangayo mo ang bulig ni Jehova kon mapailubon nga nagapanikasog ka nga ipatudok ang iya Pulong sa tagipusuon sang imo mga kabataan. (Deuteronomio 6:​6, 7; Hulubaton 22:6) Dumduma, “ang mga mata ni Jehova nagatamod sa mga matarong, kag ang iya mga dulunggan bukas sa ila pangamuyo.”​—⁠1 Pedro 3:12; Filipos 4:​6, 7.

16, 17. (a) Ano ang ginsiling sang isa ka anak nga lalaki tuhoy sa gugma nga ginpakita sang iya iloy? (b) Paano ang espirituwal nga panimuot sang iloy nakaapektar sa iya mga kabataan?

¹⁶ Binagbinaga ang halimbawa ni Olivia, nga iloy sang anom ka kabataan. Ang pamilya ginbayaan sang iya di-tumuluo nga bana pagkatapos gid lang niya mabun-ag ang kinagot nga anak, apang gilayon nga ginbaton niya ang responsabilidad nga hanason ang iya mga kabataan sa mga dalanon sang Dios. Si Darren, ang anak nga lalaki ni Olivia kag karon 31 anyos na kag nagaalagad subong isa ka Cristianong gulang kag payunir, mga 5 anyos sadto nga tion. Dugang sa mga kabalaka ni Olivia, si Darren may malubha nga balatian nga problema gihapon ni Darren tubtob karon. Nagahinumdom sang iya pagkabata, si Darren nagsulat: “Madumduman ko pa nga nagapungko ako sa akon katre sa ospital nga nagahulat sing malangkagon kay Mommy. Nagalingkod sia sa akon tupad kag ginabasahan niya ako sing Biblia kada adlaw. Nian ginaamba niya ang ambahanon sa Ginharian nga ‘Salamat, Jehova.’⁠b Tubtob karon, amo ini ang akon paborito nga ambahanon sa Ginharian.”

¹⁷ Ang pagsalig kag gugma ni Olivia kay Jehova nangin rason agod mangin isa sia ka madinalag-on nga nagasolo nga iloy. (Hulubaton 3:​5, 6) Ang iya maayo nga panimuot makita sa mga tulumuron nga ginpahamtang niya sa iya mga kabataan. “Pirme kami ginpalig-on ni Mommy nga himud-usan ang tulumuron nga mangin bug-os tion nga ministro,” siling ni Darren. Subong resulta, apat sa akon lima ka utod nga babayi kag ako ang nagsulod sa bug-os tion nga ministeryo. Apang, wala gid ini ginpahambog ni Mommy sa iban. Ginapanikasugan ko gid nga ilugon ang iya dalayawon nga mga kinaiya.” Matuod, indi tanan nga mga kabataan nagdalagku nga nagaalagad sa Dios subong sang mga kabataan ni Olivia. Apang kon ginahimo sang isa ka iloy ang iya bug-os nga masarangan nga magkabuhi suno sa mga prinsipio sang Biblia, makasalig sia nga tuytuyan kag mahigugmaon nga suportahan sia ni Jehova.​—⁠Salmo 32:8.

18. Paano naton mapakita nga ginaapresyar naton ang aman ni Jehova nga Cristianong kongregasyon?

¹⁸ Ang daku nga pagsakdag sang Dios ginaaman sa kalalangan sang Cristianong kongregasyon, paagi sa regular nga programa sini sang espirituwal nga pagpakaon, sa Cristiano nga paghiliutod sini, kag sa hamtong sini sa espirituwal nga “mga dulot nga mga lalaki.” (Efeso 4:8) Ang matutom nga mga gulang nagapangabudlay sing lakas agod pabakuron ang tanan sa kongregasyon, kag ginahatagan nila sing pinasahi nga igtalupangod ang mga kinahanglanon sang ‘mga ilo kag balo nga mga babayi sa ila kapipit-an.’ (Santiago 1:27) Gani magpabilin nga malapit sa katawhan sang Dios, nga wala gid ginapahilayo ang imo kaugalingon.​—⁠Hulubaton 18:⁠1; Roma 14:7.

Ang Maayo Gid nga Kinaiya sang Pagpasakop

19. Ngaa ang pagpasakop sang asawa wala nagapahangop nga mas manubo sia, kag ano nga halimbawa sa Biblia ang nagasakdag sa sini?

¹⁹ Gintuga ni Jehova ang babayi subong katuwang sang lalaki. (Genesis 2:18) Gani, ang pagpasakop sang asawa sa iya bana wala gid nagapahangop nga mas manubo sia. Sa baylo, nagahatag ini sing dignidad sa babayi, nga nagatugot sa iya nga gamiton ang iya madamong mga dulot kag mga kinaadman nahisanto sa kabubut-on sang Dios. Ginalaragway sang Hulubaton kapitulo 31 ang madamo nga hilikuton sang isa ka sangkol nga asawa sa dumaan nga Israel. Ginbuligan niya ang mga imol, nagtanom sia sing ulubasan, kag nagbakal sing ulumhan. Huo, “ang tagipusuon sang iya bana nagasalig sa iya, kag indi sia makulangan sing daug.”​—Bersikulo 11, 16, 20.

20. (a) Paano dapat tamdon sang isa ka Cristianong babayi ang iya hatag-Dios nga mga ikasarang, ukon mga dulot? (b) Anong maayo nga mga kinaiya ang ginpakita ni Ester, kag bangod sini, paano sia gingamit ni Jehova?

²⁰ Ang isa ka maugdang kag mahinadlukon-sa-Dios nga babayi wala nagapakataas sang iya kaugalingon ukon nagapaindis-indis sa iya bana. (Hulubaton 16:18) Wala sia nagatinguha nga paayawan ang kaugalingon paagi lamang sa sekular nga mga paghimud-os kundi ginagamit niya ang iya hatag-Dios nga mga dulot ilabi na sa pag-alagad sa iban​—⁠sa iya pamilya, mga masigka-Cristiano, mga isigkatawo, kag labaw sa tanan, kay Jehova. (Galacia 6:10; Tito 2:3-5) Binagbinaga ang halimbawa ni Reyna Ester sa Biblia. Bisan pa matahom, maugdang sia kag mapinasakupon. (Ester 2:​13, 15) Sang nagminyo sia, nagpakita sia sing tudok nga pagtahod sa iya bana, nga si Hari Asuero, indi kaangay sa asawa anay sang hari, nga si Vasti. (Ester 1:10-12; 2:​16, 17) Matinahuron man nga nagpamati si Ester kay Mardoqueo, ang iya mas magulang nga pakaisa, sa nagakaigo nga mga butang​—⁠bisan sang nangin reyna na sia. Apang indi sia mahuyang! Maisog nga ginbuyagyag niya si Haman, nga isa ka gamhanan kag mapintas nga tawo nga nagbuko nga papason ang mga Judiyo. Gingamit ni Jehova si Ester para amligan ang iya katawhan.​​—⁠Ester 3:​8⁠–​4:​17; 7:​1-10; 9:⁠13.

21. Paano ang isa ka Cristianong babayi mangin mas hamili pa sa mga mata ni Jehova?

²¹ Maathag gid nga, sang una kag sa karon, ang diosnon nga mga babayi nagpakita sang ila eksklusibo nga debosyon kay Jehova kag sa iya pagsimba. Gani, ang mahinadlukon-sa-Dios nga mga babayi hamili sa mga mata ni Jehova. Mga Cristianong utod nga babayi, magpadihon kamo sing progresibo kay Jehova paagi sa iya espiritu nga mangin mas kalahamut-an nga “suludlan,” isa nga “ginhanda para sa tagsa ka maayo nga buhat.” (2 Timoteo 2:​21; Roma 12:2) Tuhoy sining hamili nga mga sumilimba, ang Pulong sang Dios nagasiling: “Hatagi sia sang bunga sang iya mga kamot, kag dayawon sia sang iya mga binuhatan sa mga gawang.” (Hulubaton 31:31) Kabay nga matuod ini sa tagsatagsa sa inyo.

[Mga nota]

Madumduman Mo Bala?

• Paano ginpamatud-an sang unang-siglo nga Cristianong mga babayi nga hamili sila sa mga mata ni Jehova?

• Ano ang ginhimo sang madamong mga utod nga babayi sa panahon naton agod mangin hamili sila sa Dios?

• Sa anong mga paagi ginasuportahan ni Jehova ang nagasolo nga mga iloy kag ang iban pa nga mga utod nga babayi nga wala sing bana?

• Paano mapakita sang isa ka babayi ang tinagipusuon nga pagtahod sa kahimusan sa pagkaulo?

[Kahon sa pahina 17]

MGA HALIMBAWA NGA BINAGBINAGON

Luyag mo bala binagbinagon ang pila pa ka halimbawa sang matutom nga mga babayi nga ginsambit sa Biblia? Kon amo, palihug basaha ang mga kasulatan nga ginsambit sa ubos. Samtang ginapamalandungan mo ang nagkalainlain nga mga indibiduwal nga ginlista, tinguhai nga hantupon ang mga prinsipio nga maaplikar mo sing labi pa sa imo kabuhi.​​—⁠Roma 15:4.

❖ Si Sara: Genesis 12:​1, 5; 13:18a; 21:​9-​12; 1 Pedro 3:​5, 6.

❖ Maalwan nga Israelinhon nga mga babayi: Exodo 35:​5, 22, 25, 26; 36:​3-7; Lucas 21:​1-4.

❖ Si Debora: Hukom 4:1⁠–​​5:⁠31.

❖ Si Rut: Rut 1:​4, 5, 16, 17; 2:​2, 3, 11-​13; 4:⁠15.

❖ Babayi sang Sunem: 2 Hari 4:​8-​37.

❖ Taga-Fenicia nga babayi: Mateo 15:22-​28.

❖ Si Marta kag si Maria: Marcos 14:​3-9; Lucas 10:38-​42; Juan 11:17-​29; 12:​1-8.

❖ Si Tabita: Binuhatan 9:​36-​41.

❖ Apat ka anak nga babayi ni Felipe: Binuhatan 21:9.

❖ Si Febe: Roma 16:​1, 2.

[Retrato sa pahina 15]

Ginahatagan mo bala sing komendasyon ang di-minyo nga mga utod nga babayi nga mainunungon nga nagatuman sa sugo sang Dios?

[Retrato sa pahina 16]

Anong espesipiko nga mga pangabay ang masambit sa pangamuyo antes maglakat ang mga kabataan pakadto sa eskwelahan?