Kilala Mo Gid Bala si Jehova Pareho sa Pagkilala Nanday Noe, Daniel, kag Job?
“Ang malaut nga mga tawo indi makahangop sang katarungan, apang ang mga nagapangita kay Jehova makahangop sang tanan nga butang.”—HULU. 28:5.
1-3. (a) Paano naton mapalig-on ang aton pagtuo sa Dios sa sining katapusan nga mga adlaw? (b) Ano ang binagbinagon naton sa sini nga artikulo?
SA SINING katapusan nga mga adlaw, ang mga malauton padayon nga ‘nagatubo kaangay sang mga gamhon.’ (Sal. 92:7) Gani indi na kita makibot nga madamo ang nagasikway sa talaksan sang Dios sa moral. Paano kita ‘mangin kaangay sang lapsag tuhoy sa kalainan’ pero ‘nagahunahuna kaangay sang hamtong’?—1 Cor. 14:20.
2 Makita ang sabat sa teksto nga ginbasihan sang tema sini nga artikulo, nga nagasiling: “Ang mga nagapangita kay Jehova makahangop sang tanan nga butang.” Buot silingon, mahangpan nila ang tanan nga kinahanglanon para mapahamut-an sia. (Hulu. 28:5) Ginasiling man sang Hulubaton 2:7, 9 nga “nagatigana [si Jehova] sing praktikal nga kaalam para sa mga matarong.” Gani “mahangpan [nila] kon ano ang husto kag matarong kag bunayag, ang bug-os nga dalanon sang kaayo.”
3 Natigayon nanday Noe, Daniel, kag Job ini nga kaalam. (Ezeq. 14:14) Natigayon man ini sang katawhan sang Dios subong. Kamusta ka naman? ‘Nahangpan mo bala ang tanan’ nga kinahanglanon para mapahamut-an si Jehova? Dapat nga kilala mo gid sia. Gani binagbinagon naton (1) kon paano nakilala nanday Noe, Daniel, kag Job ang Dios, (2) kon paano sila nabuligan sini nga ihibalo, kag (3) kon paano naton mailog ang ila pagtuo.
NAGLAKAT SI NOE UPOD SA DIOS SA MALAUT NGA KALIBUTAN
4. Paano nakilala ni Noe si Jehova, kag paano sia nabuligan sang sibu nga ihibalo?
4 Kon paano nakilala ni Noe si Jehova. Sa umpisa sang kasaysayan sang tawo, nakatuon ang mga lalaki kag babayi parte sa Dios sa tatlo ka paagi: sa pag-obserbar sa mga tinuga sang Dios, paagi sa iban nga tawo nga may kahadlok sa Dios, kag sang maeksperiensiahan nila ang pagpakamaayo sang Dios kay ginsunod nila ang iya matarong nga mga talaksan kag prinsipio. (Isa. 48:18) Paagi sa pag-obserbar sa mga tinuga, nakita ni Noe ang madamo nga ebidensia nga may Dios gid kag natun-an man niya ang mga kinaiya sang Dios, pareho sang “iya wala katapusan nga gahom kag pagka-Dios.” (Roma 1:20) Gani wala lang nagapati si Noe nga may Dios; mabakod man ang iya pagtuo sa iya.
5. Paano nabal-an ni Noe ang katuyuan sang Dios para sa mga tawo?
5 “Ang tawo nagatuo lang pagkatapos niya mabatian ang pulong.” (Roma 10:17) Sa diin nakabati si Noe parte kay Jehova? Mahimo gid nga halin sa iya mga paryente. Lakip sa ila ang iya amay nga si Lamec nga may pagtuo sa Dios kag natawo antes mapatay si Adan. (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.) Lakip man sa ila ang iya lolo nga si Metusela kag ang iya lolo nga si Jared, nga napatay sang 366 anyos na si Noe.a (Luc. 3:36, 37) Mahimo nga sa ila kag ayhan sa ila mga asawa nabal-an ni Noe ang parte sa pagtuga sang Dios sa mga tawo kag ang katuyuan sang Dios nga mapuno ang duta sang matarong nga mga tawo. Mahimo nga nabal-an man niya nga nagrebelde ang mga tawo didto sa Eden, kag nakita gid niya ang resulta sini. (Gen. 1:28; 3:16-19, 24) Ginpabaloran ni Noe ang iya nabal-an, kag nagpalig-on ini sa iya nga alagdon ang Dios.—Gen. 6:9.
6, 7. Paano ginpabakod sang paglaum ang pagtuo ni Noe?
6 Ginapabakod sang paglaum ang pagtuo. Handurawa kon paano napabakod ang pagtuo ni Noe sang mabal-an niya nga nagahatag sing paglaum ang iya ngalan nga mahimo nagakahulugan sing “Kapahuwayan; Paglipay.” (Gen. 5:29, footnote) Gintuytuyan ni Jehova si Lamec sa pagsiling: “Ining isa [si Noe] magadala sa aton sing kaumpawan . . . sa masakit nga pagpangabudlay sang aton mga kamot bangod sang duta nga ginpakamalaut ni Jehova.” Naglaum si Noe sa Dios. Pareho kanday Abel kag Enoc nga nagkabuhi antes sa iya, nagapati sia sa “kaliwat” nga magadugmok sa ulo sang man-ug.—Gen. 3:15.
7 Mahimo nga wala mahangpan sing bug-os ni Noe ang tagna sa Genesis 3:15, pero sigurado gid nga nahangpan niya nga nagahatag ini sing paglaum. Nahisanto sa sini nga promisa ang mensahe nga ginbantala ni Enoc, nga nagtagna man sang paghukom sang Dios sa mga malauton. (Jud. 14, 15) Ang mensahe ni Enoc, nga matuman sing bug-os sa Armageddon, nagpabakod gid sang pagtuo kag paglaum ni Noe!
8. Paano naamligan si Noe sang sibu nga ihibalo parte sa Dios?
8 Kon paano nabuligan si Noe sang sibu nga ihibalo parte sa Dios. Bangod sang sibu nga ihibalo, natigayon ni Noe ang pagtuo kag diosnon nga kaalam. Nag-amlig ini sa iya para indi sia mahalitan sa espirituwal. Halimbawa, bangod “naglakat [si Noe] upod ang matuod nga Dios,” wala sia nakig-upod sa mga indi diosnon. Wala sia mapatalang sang nagpakatawo nga mga demonyo nga gindayaw sang mapinatihon nga mga tawo bangod sang ila tumalagsahon nga mga ikasarang, kag mahimo nga ginsimba pa gani nila. (Gen. 6:1-4, 9) Nabal-an man ni Noe nga ginsilingan sang Dios ang mga tawo nga magpanganak kag pun-on ang duta. (Gen. 1:27, 28) Gani kabalo si Noe nga sala kag indi nagakaigo ang seksuwal nga paghulid sang nagpakatawo nga mga anghel sa mga babayi. Napamatud-an ini sang nagpanganak sila sing indi normal nga kabataan. Sang ulihi, ginsilingan sang Dios si Noe nga pahanabuon Niya nga magbaha sa bilog nga duta. Nagtuo si Noe sa sini, gani nagtukod sia sang arka, kag naluwas ang iya panimalay.—Heb. 11:7.
9, 10. Paano naton mailog ang pagtuo ni Noe?
9 Kon paano naton mailog ang pagtuo ni Noe. Dapat naton tun-an sing maayo ang Pulong sang Dios, pabaloran ang aton natun-an, kag gamiton ini para bag-uhon ang aton kabuhi kag maggiya sa aton. (1 Ped. 1:13-15) Kon himuon naton ini, maamligan kita sang pagtuo kag diosnon nga kaalam sa mga pamaagi ni Satanas kag impluwensia sang kalibutan. (2 Cor. 2:11) Madamo subong sa kalibutan ang bayolente kag imoral, kag ginauna nila ang ila makasasala nga mga handum. (1 Juan 2:15, 16) Mahimo sini maimpluwensiahan ang mga maluya sa espirituwal nga indi pagsapakon ang ebidensia nga malapit na gid ang adlaw sang paghukom sang Dios. Sang ginpaanggid ni Jesus ang panahon naton sa panahon ni Noe, wala niya ginsambit nga bayolente kag imoral ang mga tawo. Sa baylo, ginpatalupangod niya ang katalagman nga wala sila mag-alagad sa Dios kay natublag sila sang iban nga butang.—Basaha ang Mateo 24:36-39.
10 Pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Makita bala sa akon pagkabuhi nga kilala ko gid si Jehova? Ginapalig-on bala ako sang akon pagtuo nga sundon ang matarong nga mga talaksan sang Dios kag itudlo man ini sa iban?’ Ang imo sabat magapamatuod kon bala ‘nagalakat ka man upod ang matuod nga Dios.’
NAGPAKITA SANG DIOSNON NGA KAALAM SI DANIEL SA PAGANO NGA BABILONIA
11. (a) Bangod may diosnon nga debosyon na si Daniel bisan pamatan-on pa sia, ano ang masiling naton parte sa iya mga ginikanan? (b) Ano nga mga kinaiya ni Daniel ang gusto mo ilugon?
11 Kon paano nakilala ni Daniel si Jehova. Mahimo gid nga gintudluan si Daniel sang iya mga ginikanan nga higugmaon si Jehova kag pabaloran ang Pulong sang Dios. Ginhimo ini ni Daniel sa bug-os niya nga kabuhi. Bisan pa sang tigulang na sia, gintun-an niya gihapon sing maayo ang Kasulatan. (Dan. 9:1, 2) Kilala gid ni Daniel ang Dios kag nabal-an niya ang tanan nga ginhimo sang Dios sa mga Israelinhon. Makita naton ini sang nagpangamuyo sia sing tinagipusuon kag mapainubuson nga narekord sa Daniel 9:3-19. Basaha palihug ini nga pangamuyo kag pamalandungi kon ano ang ginasugid sini parte kay Daniel.
12-14. (a) Paano ginpakita ni Daniel ang diosnon nga kaalam? (b) Paano ginpakamaayo si Daniel bangod sang iya kaisog kag katutom sa Dios?
12 Kon paano nabuligan si Daniel sang sibu nga ihibalo parte sa Dios. Mabudlayan gid ang isa ka Judiyo nga may pagtuo sa pag-alagad sa Dios sa pagano nga Babilonia. Halimbawa, ginsilingan ni Jehova ang mga Judiyo: “Tinguhai ninyo nga may paghidait ang siudad diin gintugutan ko nga bihagon kamo.” (Jer. 29:7) Pero ginsugo man niya sila nga sia lang ang dapat simbahon. (Ex. 34:14) Paano natuman ni Daniel ining duha ka sugo? Bangod sang diosnon nga kaalam, nahangpan niya ang prinsipio nga dapat tumanon ang sugo sang gobierno sang tawo kon indi ini supak sa sugo sang Dios. Pagligad sang ginatos ka tuig, gintudlo man ni Jesus ini nga prinsipio.—Luc. 20:25.
13 Binagbinaga ang ginhimo ni Daniel sang gindumilian ang pagpangamuyo sa bisan sin-o nga dios ukon tawo luwas sa hari sa sulod sang 30 ka adlaw. (Basaha ang Daniel 6:7-10.) Puede kuntani isiling ni Daniel, ‘Treinta ka adlaw man lang.’ Pero mas importante sa iya ang pagsimba sa Dios sangsa sugo sang hari. Puede man sia mangamuyo kay Jehova nga indi matalupangdan sang iban. Pero kabalo sia nga madamo ang nakakita sa iya nga nagapangamuyo kada adlaw. Gani bisan pa mabutang sa katalagman ang kabuhi ni Daniel, nagpadayon sia sa pagpangamuyo sa lugar nga mahimo sia makita sang iban bangod indi niya gusto nga maghunahuna ang mga tawo nga wala na sia nagasimba kay Jehova.
14 Ginpakamaayo ni Jehova si Daniel bangod sang iya kaisog kag katutom. Paagi sa milagro, gin-amligan niya si Daniel amo nga wala sia mapatay sang mga leon. Bangod sini, nakilala si Jehova sang tanan nga tawo sa bilog nga Emperyo sang Medo-Persia!—Dan. 6:25-27.
15. Paano naton mailog ang pagtuo ni Daniel?
15 Kon paano naton mailog ang pagtuo ni Daniel. Para magbakod ang aton pagtuo, basahon naton ang Pulong sang Dios kag dapat naton ‘hangpon ini.’ (Mat. 13:23) Gusto naton mabal-an ang panghunahuna ni Jehova kag mahangpan ang mga prinsipio sa Biblia. Gani dapat naton pamalandungan ang aton ginabasa. Importante man ang pirme nga pagpangamuyo sing tinagipusuon, ilabi na kon ginatilawan kita ukon may mga problema. Kon ipangamuyo naton kay Jehova nga hatagan kita sing kaalam kag kabakod, makasalig kita nga himuon gid niya ini kay maalwan sia.—Sant. 1:5.
GINSUNOD NI JOB SA TANAN NGA TION ANG MGA PRINSIPIO SANG DIOS
16, 17. Paano nakilala ni Job ang Dios?
16 Kon paano nakilala ni Job si Jehova. Indi Israelinhon si Job. Pero paryente niya sanday Abraham, Isaac, kag Jacob, kag ginsugid sa ila ni Jehova ang parte sa iya kaugalingon kag ang iya katuyuan para sa mga tawo. Posible nga nabal-an man ni Job ang madamo sa sining hamili nga kamatuoran. (Job 23:12) “Nabatian ko lang sa iban ang tuhoy sa imo,” siling niya. (Job 42:5) Nagsiling man si Jehova nga naghambal sing kamatuoran si Job parte sa iya.—Job 42:7, 8.
Nagabakod ang aton pagtuo kon makita naton ang mga kinaiya sang Dios sa iya mga tinuga (Tan-awa ang parapo 17)
17 Nakita man ni Job ang mga kinaiya sang Dios sa iya mga tinuga. (Job 12:7-9, 13) Sang ulihi, gingamit ni Elihu kag ni Jehova ang mga tinuga para ipahanumdom kay Job kon daw ano sia ka kubos kon ikumparar sa Dios. (Job 37:14; 38:1-4) Natandog ang tagipusuon ni Job sa ginsiling ni Jehova, kay mapainubuson sia nga nagsiling sa Dios: “Nahibaluan ko na karon nga masarangan mo himuon ang tanan nga butang, kag wala sing butang nga ginahunahuna mo nga indi mo mahimo. . . . Nagapungko ako sa yab-ok kag abo agod ipakita ang akon paghinulsol.”—Job 42:2, 6.
18, 19. Paano ginpakita ni Job nga kilala gid niya si Jehova?
18 Kon paano nabuligan si Job sang sibu nga ihibalo parte sa Dios. Nahangpan gid ni Job ang mga prinsipio sang Dios. Kilala gid niya si Jehova, kag nagpalig-on ini sa iya nga himuon kon ano ang husto. Binagbinaga ini: Nabal-an ni Job nga indi gid niya masiling nga ginahigugma niya ang Dios kon wala sia nagapakita sing kaayo sa iya isigkatawo. (Job 6:14) Wala sia maghunahuna nga mas maayo sia sangsa iban, sa baylo, nagpakita sia sing kabalaka sa tanan, manggaranon man ukon imol. Nagsiling si Job: “Indi bala ang Isa nga naghimo sa akon sa taguangkan amo man ang naghimo sa ila?” (Job 31:13-22) Bisan pa bantog kag manggaranon si Job, wala sia magpabugal kag wala man niya ginpakanubo ang iban. Tuhay gid sia sa madamo nga manggaranon kag may awtoridad sa kalibutan!
19 Wala gid si Job magsimba sa iban nga dios, kag wala gid niya ini ginhandum sa iya tagipusuon. Nabal-an niya nga ang pagsimba sa butig nga mga dios, lakip ang materyal nga manggad, pagpanghiwala sa “matuod nga Dios sa kahitaasan.” (Basaha ang Job 31:24-28.) Para sa iya, sagrado ang pag-asawahay. Nakigkatipan pa gani sia sa iya mga mata nga indi magtulok nga may imoral nga handum sa isa ka dalaga. (Job 31:1) Dumduma nga sang panahon ni Job, gintugutan pa sang Dios ang poligamya. Gani puede nga duha ang asawa ni Job kon gusto niya.b Pero ginsunod gid niya ang ginsugdan sang Dios sa Eden nga pag-asawahay sang isa ka lalaki kag isa ka babayi. (Gen. 2:18, 24) Pagligad sang mga 1,600 ka tuig, gintudlo man ni Jesucristo ining matarong nga mga prinsipio parte sa sekso kag pag-asawahay.—Mat. 5:28; 19:4, 5.
20. Kon kilala gid naton si Jehova kag nabal-an naton ang iya mga talaksan, paano kita mabuligan sini sa pagpili sing mga abyan kag kalingawan?
20 Kon paano naton mailog ang pagtuo ni Job. Sa liwat, dapat kilala gid naton si Jehova kag ipakita naton ini sa tanan naton nga ginahimo. Halimbawa, nagsiling si David nga “ginadumtan [ni Jehova] ang nagahigugma sa kasingki,” kag indi kita dapat makig-upod “sa madaya nga mga tawo.” (Basaha ang Salmo 11:5; 26:4.) Ano ang ginasugid sa imo sini nga mga teksto parte sa panghunahuna sang Dios? Ano dapat ang epekto sini sa ginakabig mo nga pinakaimportante, sa ginatan-aw mo sa Internet, kag sa ginapili mo nga mga abyan kag kalingawan? Mabuligan ka sang imo sabat nga mabal-an kon kilala mo gid si Jehova. Para indi kita maimpluwensiahan sining malaut nga kalibutan, dapat naton hanason ang aton “mga ikasarang sa paghangop.” Dapat naton makilala, indi lang ang maayo kag malain, kundi ang maalamon man kag indi maalamon.—Heb. 5:14; Efe. 5:15.
21. Paano naton ‘mahangpan ang tanan’ nga kinahanglanon para mapahamut-an ang aton Amay sa langit?
21 Bangod ginhimo nanday Noe, Daniel, kag Job ang ila bug-os nga masarangan para makilala gid si Jehova, ginbuligan niya sila nga ‘mahangpan ang tanan’ nga kinahanglanon para mapahamut-an sia. Nangin halimbawa sila sang pagkamatarong, kag nagmadinalag-on sila. (Sal. 1:1-3) Gani pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Kilala ko gid bala si Jehova pareho sa pagkilala nanday Noe, Daniel, kag Job?’ Ang matuod, makilala pa gid naton sia bangod ginhatagan niya kita sing madamo pa nga impormasyon parte sa iya! (Hulu. 4:18) Gani tun-i sing maayo ang Pulong sang Dios. Pamalandungi ini. Kag ipangamuyo nga hatagan ka sing balaan nga espiritu. Kon himuon mo ini, magasuod ka pa gid sa imo Amay sa langit. Kag mapakita mo ang diosnon nga kaalam sa indi diosnon nga kalibutan subong.—Hulu. 2:4-7.
a Ang lolo ni Noe nga si Enoc “padayon [man] nga naglakat upod ang matuod nga Dios.” Pero “ginkuha sia sang Dios” mga 69 ka tuig antes matawo si Noe.—Gen. 5:23, 24.