TULUN-AN NGA ARTIKULO 24
AMBAHANON 98 Ang Kasulatan—Gintuytuyan sang Dios
Ano ang Matun-an Naton sa Tagna ni Jacob Antes Sia Mapatay?—Bahin 1
“Magtipon kamo agod isugid ko sa inyo kon ano ang matabo sa inyo sa hingapusan nga mga adlaw.”—GEN. 49:1.
ANG MATUN-AN NATON
Binagbinagon naton kon ano ang matun-an naton sa tagna ni Jacob parte kay Ruben, Simeon, Levi, kag Juda antes sia mapatay.
1-2. Ano ang ginhimo ni Jacob sang lapit na lang sia mapatay, kag ngaa? (Tan-awa man ang piktyur.)
SANG tigulang na gid si Jacob, naghalin sia kag ang iya panimalay sa Canaan kag nagsaylo sila sa Egipto. Padayon sia nga nag-alagad sing matutom kay Jehova didto sa sulod sang 17 ka tuig. (Gen. 47:28) Sadto nga tion, nalipay gid si Jacob kay nakita niya liwat ang iya pinalangga nga anak nga si Jose kag ululupod na liwat ang ila bilog nga pamilya. Pero subong, nabatyagan niya nga lapit na lang sia mapatay. Gani, ginpatawag niya ang tanan niya nga anak nga lalaki kay may importante sia nga ihambal sa ila.—Gen. 49:28.
2 Sadto nga tion, kon lapit na lang mapatay ang ulo sang pamilya, ginapatawag niya ang mga miembro sang iya pamilya para magpamilinbilin sa ila. (Isa. 38:1) Mahimo nga ilakip niya sa iya pamilinbilin kon sin-o ang magabulos sa iya bilang ulo sang pamilya.
Lapit na lang mapatay si Jacob, kag ginasugid niya sa iya 12 ka anak ang mga tagna parte sa ila (Tan-awa ang parapo 1-2)
3. Base sa Genesis 49:1, 2, ngaa indi lang isa ka simple nga pamilinbilin ang ginhimo ni Jacob?
3 Basaha ang Genesis 49:1, 2. Bangod isa ka manalagna si Jacob, indi lang isa ka simple nga pamilinbilin ang iya ginhimo. Sa bulig ni Jehova, ginsugid ni Jacob sa iya mga anak ang importante nga mga hitabo sa ulihi parte sa ila kag sa ila mga pamilya. Bangod sini, ining pamilinbilin ni Jacob ginatawag man kon kaisa nga iya tagna antes sia mapatay.
4. Ano ang dapat naton tandaan parte sa tagna ni Jacob, kag ano ang matun-an naton sa sini? (Tan-awa man ang kahon nga “Ang Pamilya ni Jacob.”)
4 Sa sini nga artikulo, binagbinagon naton ang ginsiling ni Jacob sa iya apat ka anak nga sanday Ruben, Simeon, Levi, kag Juda. Sa masunod nga artikulo, binagbinagon naman naton ang ginsiling ni Jacob sa walo pa niya ka anak nga lalaki. Dapat naton tandaan nga ang tagna ni Jacob indi lang parte sa iya mga anak kundi parte man sa ila kaliwatan. Ang ila kaliwatan amo ang nangin pungsod sang Israel sadto. Kon binagbinagon naton ang kasaysayan sini nga pungsod, matun-an naton kon paano natuman ang tagna ni Jacob. Kag kon binagbinagon naton ang iya tagna, madamo kita sing matun-an kon ano ang himuon naton para malipay sa aton ang aton Amay sa langit nga si Jehova.
SI RUBEN
5. Ano nga pribilehiyo ang posible ginpaabot ni Ruben nga ihatag sa iya sang iya amay?
5 Si Ruben ang una nga gin-istorya ni Jacob. Nagsiling sia: “Ikaw ang akon panganay.” (Gen. 49:3) Bilang panganay, posible ginpaabot ni Ruben nga doble nga parte sang ginapanag-iyahan sang iya amay ang ihatag sa iya. Mahimo ginpaabot man niya nga sia ang magabulos nga ulo sang ila pamilya, kag magahalin pirme sa iya tribo ang magapanguna sa ila bilog nga pamilya.
6. Ngaa wala ginhatag kay Ruben ang kinamatarong bilang panganay? (Genesis 49:3, 4)
6 Pero, wala ginhatag kay Ruben ang kinamatarong bilang panganay. (1 Cron. 5:1) Ngaa? Kay man, mga pila ka tuig antes sini, naghulid si Ruben sa babayi ni Jacob nga si Bilha. Si Bilha ang alagad sang pinalangga nga asawa ni Jacob nga si Raquel nga napatay na. (Gen. 35:19, 22) Ngaa naghulid sia kay Bilha? Anak si Ruben sang isa pa ka asawa ni Jacob nga si Lea. Gani, posible ginhimo niya ini para maakig si Jacob kay Bilha kag para mas palanggaon ni Jacob ang iya iloy nga si Lea. Ukon posible man nga naluyag si Ruben kay Bilha kag wala niya ginpunggan ang iya imoral nga handum. Ano man ang rason, naakig gid si Jehova kag ang iya amay sa iya ginhimo.—Basaha ang Genesis 49:3, 4.
7. Ano ang natabo kay Ruben kag sa iya kaliwatan? (Tan-awa man ang kahon nga “Ang Tagna ni Jacob Antes Sia Mapatay.”)
7 Ginsilingan ni Jacob si Ruben: “Indi ka mangin labaw.” Natuman gid ini. Kay man, wala kita sing mabasa sa Biblia nga may nangin hari, saserdote, ukon manalagna sa kaliwatan ni Ruben. Pero wala ginsikway ni Jacob ang iya anak, kag ang kaliwatan ni Ruben nangin isa sa mga tribo sang Israel. (Jos. 12:6) May mga sitwasyon man nga nagpakita si Ruben sang maayo nga mga kinaiya, kag wala sing rekord sa Biblia nga naghimo sia liwat sang seksuwal nga imoralidad.—Gen. 37:20-22; 42:37.
8. Ano ang matun-an naton sa halimbawa ni Ruben?
8 Ano ang matun-an naton? Dapat panikasugan gid naton nga ipakita ang pagpugong sa kaugalingon kag indi maghimo sang seksuwal nga imoralidad. Kon ginasulay kita nga maghimo sang sala, dapat pamensaron naton nga masakitan gid sa sini si Jehova, ang aton pamilya, kag ang iban. Dapat man naton dumdumon nga “kon ano ang ginasab-ug sang tawo, ini man ang iya anihon.” (Gal. 6:7) Pero, ginapakita man sang natabo kay Ruben nga maluluy-on si Jehova. Kon mag-antos kita bangod sa aton ginhimo nga sala, indi ini pagpunggan ni Jehova. Pero, pakamaayuhon niya kita kon ginapanikasugan naton nga himuon ang husto.
SI SIMEON KAG SI LEVI
9. Ngaa wala nalipay si Jacob kay Simeon kag kay Levi? (Genesis 49:5-7)
9 Basaha ang Genesis 49:5-7. Ang masunod nga gin-istorya ni Jacob amo si Simeon kag si Levi. Makita naton sa iya ginsiling nga wala sia nalipay sa ila. Mga pila ka tuig antes sini, ginlugos ang anak ni Jacob nga si Dina sang isa ka Canaanhon nga si Siquem. Normal lang nga maakig ang tanan nga anak ni Jacob sa ginhimo sa ila utod. Pero, wala ginkontrol ni Simeon kag ni Levi ang ila kaakig. Ginpapati sang mga anak ni Jacob ang mga lalaki sa siudad sang Siquem nga kon magpatuli sila, mangin maayo ang kaangtanan sang ila mga pamilya. Nagpasugot ang mga lalaki kag nagpatuli sila. Pero samtang mabatyagan pa nila ang kasakit sa pagtuli sa ila, “nagkuha [si Simeon kag si Levi] sang ila espada, kag wala sing nagsuspetsa sa ila sang nagkadto sila sa siudad kag ginpatay nila ang tanan nga lalaki.”—Gen. 34:25-29.
10. Paano natuman ang tagna ni Jacob parte kay Simeon kag kay Levi? (Tan-awa man ang kahon nga “Ang Tagna ni Jacob Antes Sia Mapatay.”)
10 Naakig gid si Jacob bangod sa mapintas nga ginhimo sang iya duha ka anak. Gani, nagtagna sia nga bahinbahinon sila kag palaptahon sa bilog nga Israel. Natuman ini pagligad sang sobra 200 ka tuig sang nagsulod ang mga Israelinhon sa Ginsaad nga Duta. Sa bahin sang tribo ni Simeon, ginhatag sa ila bilang ila palanublion ang pila ka layuanay nga mga siudad sa teritoryo sang tribo ni Juda. (Jos. 19:1) Sa bahin naman sang tribo ni Levi, ginhatag sa ila bilang ila palanublion ang 48 ka siudad nga nagalapta sa bilog nga Israel.—Jos. 21:41.
11. Ano ang maayo nga mga ginhimo sang tribo ni Simeon kag sang tribo ni Levi?
11 Wala ginsulit sang kaliwatan ni Simeon kag ni Levi ang mga sala nga ginhimo sang ila mga katigulangan. Nangin mainunungon ang tribo ni Levi sa ila pagsimba kay Jehova. Sang ginhatag ni Jehova kay Moises ang Kasuguan sa Bukid Sinai, madamo nga Israelinhon ang nagsimba sa bulawan nga tinday nga baka. Pero nagdampig ang mga Levinhon kay Moises kag nagbulig sila sa pagpatay sa mga nagsimba sa tinday nga baka. (Ex. 32:26-29) Ginpili ni Jehova ang mga lalaki sa tribo ni Levi nga mangin saserdote sang Israel. (Ex. 40:12-15; Num. 3:11, 12) Sang ulihi, ginbuligan sang tribo ni Simeon ang tribo ni Juda sa pagpakig-away sa mga Canaanhon para makuha sang tribo ni Juda ang teritoryo nga ginhatag sa ila sa Ginsaad nga Duta, gani natuman ang kabubut-on ni Jehova.—Huk. 1:3, 17.
12. Ano ang matun-an naton sa halimbawa ni Simeon kag ni Levi?
12 Ano ang matun-an naton? Dapat naton kontrolon ang aton kaakig. Kon ginhimuan kita ukon ang aton pinalangga sing malain, normal lang nga maakig kita. (Sal. 4:4) Pero dapat naton dumdumon nga kon may ihambal kita ukon himuon nga malain sa nakasakit sa aton, indi gid malipay sa aton si Jehova. (Sant. 1:20) Kon ginhimuan kita sing malain sang isa ka utod ukon sang indi Saksi, dapat naton iaplikar ang mga prinsipio sa Biblia. Paagi sa sini, malikawan naton ang paghimo sing indi maayo bangod wala naton nakontrol ang aton kaakig. (Roma 12:17, 19; 1 Ped. 3:9) Kag kon isa ikaw ka pamatan-on, tandai nga bisan pa may ginahimo ang imo mga ginikanan nga makapaakig kay Jehova, indi ka obligado nga ilugon ang ila halimbawa. Indi paghunahunaa nga wala ka na sang paglaum kag indi na gid malipay sa imo si Jehova. Buligan ka ni Jehova nga mahimo ang husto kag padyaan ka gid niya.
SI JUDA
13. Ngaa posible nabalaka si Juda sang sia na ang istoryahon sang iya amay?
13 Si Juda ang masunod nga gin-istorya ni Jacob. Posible nga nabalaka si Juda bangod sa nabatian niya nga ginsiling sang iya amay sa iya mga magulang. Kay man, nakahimo man sia sang serioso nga mga sala. Halimbawa, sang ginpamatay ni Simeon kag ni Levi ang mga lalaki sa siudad sang Siquem, isa sia sa nagpanguha sang mga pagkabutang sa sini nga siudad. (Gen. 34:27) Naghimbon sia kag ang iya mga utod para ibaligya si Jose bilang isa ka ulipon, kag ginpapati nila ang ila amay nga patay na si Jose. (Gen. 37:31-33) Sang ulihi, naghulid sia sa iya umagad nga si Tamar nga isa na ka balo sadto kay abi niya isa sia ka makihilawason nga babayi.—Gen. 38:15-18.
14. Ano ang maayo nga mga ginhimo ni Juda? (Genesis 49:8, 9)
14 Pero, puro pagdayaw kag pagpakamaayo ang ginsiling ni Jacob parte kay Juda. (Basaha ang Genesis 49:8, 9.) Ginpakita ni Juda nga nabalaka gid sia sa iya tigulang na nga amay. Kag ginpakita man niya nga palangga gid niya ang ila kamanghuran nga si Benjamin.—Gen. 44:18, 30-34.
15. Paano natuman ang gintagna nga pagpakamaayo parte kay Juda?
15 Gintagna ni Jacob nga si Juda ang magapanguna sa iya mga utod. Pero, nagligad pa ang malawig nga tion antes natuman ini nga tagna. Pagligad sang mga 200 ka tuig, pagkatapos maggua ang mga Israelinhon sa Egipto kag naglakbay sila sa kamingawan pakadto sa Ginsaad nga Duta, ang tribo sang Juda ang nagpanguna sa ila paglakbay. (Num. 10:14) Pagligad sang madamo nga tinuig, ang tribo ni Juda ang nagpanguna sa pagpakig-away sa mga Canaanhon para masakop nila ang Ginsaad nga Duta. (Huk. 1:1, 2) Kag si David amo ang una sa madamo nga hari nga naghalin sa tribo ni Juda. Pero indi lang amo sini ang katumanan sang tagna parte kay Juda.
16. Paano natuman ang tagna sa Genesis 49:10? (Tan-awa man ang kahon nga “Ang Tagna ni Jacob Antes Sia Mapatay.”)
16 Nagsiling si Jacob nga magahalin sa kaliwatan ni Juda ang Manuggahom sang katawhan kag magagahom sia asta sa wala sing katapusan. (Basaha ang Genesis 49:10 kag ang footnote sa Shilo.) Ini nga Manuggahom amo si Jesucristo nga gintawag ni Jacob nga Shilo. Parte kay Jesus, ang isa ka anghel nagsiling: “Ihatag ni Jehova nga Dios sa iya ang trono ni David nga iya amay.” (Luc. 1:32, 33) Gintawag man si Jesus nga “ang Leon halin sa tribo ni Juda.”—Bug. 5:5.
17. Kon parte sa aton pagtan-aw sa iban, paano naton mailog si Jehova?
17 Ano ang matun-an naton? Ginpakamaayo ni Jehova si Juda bisan pa nakahimo sia sang serioso nga mga sala. Pero posible ayhan nga natingala ang mga utod ni Juda kon ngaa ginpakamaayo sia ni Jehova? Wala kita kabalo kon ano gid ang ginhunahuna nila. Pero, may nakita si Jehova nga maayo kay Juda kag ginpakamaayo Niya sia. Paano naton mailog si Jehova? Kon ginhatagan sang pinasahi nga pribilehiyo ang isa ka utod, posible matingala kita kon ngaa ginhatag ini sa iya ilabi na kon kabalo kita sang iya mga kakulangan. Pero, dapat naton dumdumon nga nakita ni Jehova ang maayo nga mga kinaiya sina nga utod kag ginapabaloran Niya ini. Gani, ilugon naton si Jehova nga nagapokus sa maayo nga mga kinaiya sang iya mga alagad.
18. Ngaa dapat handa kita nga maghulat?
18 Matun-an man naton sa eksperiensia ni Juda nga dapat handa kita nga maghulat. Ginatuman gid pirme ni Jehova ang iya mga promisa. Pero may mga tion nga kinahanglan naton maghulat antes ini matuman, ukon lain sa aton ginapaabot ang iya paagi sa pagtuman sini. Sang primero, indi halin sa kaliwatan ni Juda ang nagpanguna sa katawhan sang Dios. Pero mainunungon nila nga ginsuportahan ang mga gintangdo ni Jehova nga magpanguna sa ila, pareho kay Moises nga isa ka Levinhon, kay Josue nga isa ka Efraimnon, kag kay Hari Saul nga isa ka Benjaminhon. Kabay pa nga suportahan man naton ang mga ginapili ni Jehova nga magpanguna sa aton subong.—Heb. 6:12.
19. Sa aton pagbinagbinag sa tagna ni Jacob antes sia mapatay, ano ang natun-an naton parte kay Jehova?
19 Ano na ang natun-an naton sa aton pagbinagbinag sa tagna ni Jacob antes sia mapatay? Maathag nga “ang pagtan-aw sang Dios indi pareho sa pagtan-aw sang tawo.” (1 Sam. 16:7) Mapinasensiahon gid si Jehova kag handa sia magpatawad. Wala niya ginakunsinti ang mga nagahimo sang malain, pero wala man sia nagapaabot nga indi na gid makasala ang iya mga alagad. Pakamaayuhon pa gani niya ang mga nakahimo sang serioso nga sala sang una basta sinsero sila nga maghinulsol kag himuon nila ang husto. Sa masunod nga artikulo, binagbinagon naton ang ginsiling ni Jacob sa walo pa niya ka anak.
AMBAHANON 124 Mangin Mainunungon