Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa

Ang manunulat sang Hulubaton 30:18, 19 nagsiling nga ‘indi maintiendihan ang dalan sang isa ka lalaki sa tagipusuon sang isa ka dalaga.’ Ano ang buot niya silingon?

Madamo nga tawo ang nagapalibog kon ano ang buot silingon sini, lakip na ang pila ka eksperto sa Biblia. Ang Hulubaton 30:18, 19 sa Bag-ong Kalibutan nga Badbad nagasiling: “May tatlo ka butang nga indi ko maintiendihan [ukon, “tuman ka makatilingala sa akon,” footnote], kag apat nga indi ko mahangpan: Ang dalan sang agila sa kalangitan, ang dalan sang man-ug sa igang, ang dalan sang barko sa lawod, kag ang dalan sang isa ka lalaki sa tagipusuon sang isa ka dalaga.”

Sang una, nagsiling kita nga negatibo ang kahulugan sang ekspresyon nga “ang dalan sang isa ka lalaki sa tagipusuon sang isa ka dalaga.” Ngaa? Kay man, ginalaragway sa iban pa nga bersikulo sa Hulubaton 30 ang malain nga mga butang nga wala gid nagasiling sing “tama na.” (Hulu. 30:15, 16) Kag ginasambit sa bersikulo 20 ang parte sa “isa ka makihilahion nga babayi” nga nagasiling nga wala sia kuno sing nahimo nga malain. Gani, nagsiling kita nga pareho sa agila, sa man-ug, ukon sa barko nga wala sing may ginabilin nga agi sa ginaagyan sini, makahimo man ang isa ka lalaki sang isa ka butang nga wala sing agi ukon indi mahibaluan sang iban. Base sa sini nga paghangop, nagsiling kita nga malain ang ginapatuhuyan sang ekspresyon nga “ang dalan sang isa ka lalaki sa tagipusuon sang isa ka dalaga.” Ginapatuhuyan sini ang pag-into sang isa ka lalaki sa isa ka babayi para makig-sex sia sa iya.

Pero, may maayo nga rason kon ngaa makasiling kita nga positibo ang kahulugan sang ginabinagbinag naton nga teksto. Kay man, ginalaragway lang sang manunulat sini ang mga butang nga makatilingala para sa iya.

Ginapakita man sang Hebreo nga tinaga nga gingamit sa sini nga teksto nga positibo ang kahulugan sini. Suno sa Theological Lexicon of the Old Testament, ang Hebreo nga tinaga nga gin-translate sing “indi ko maintiendihan” sa Hulubaton 30:18 “nagapatuhoy sa isa ka butang nga makatilingala, imposible ipaathag, ukon dalayawon.”

Si Professor Crawford H. Toy sang Harvard University sa United States nagsiling man nga indi negatibo ang kahulugan sini nga teksto. Nagsiling sia: “Ginalaragway sang manunulat kon daw ano ka dalayawon ang mga butang nga ginsambit niya.”

Gani makasiling kita nga ginalaragway sang Hulubaton 30:18, 19 ang mga butang nga dalayawon kag indi naton maintiendihan. Pareho sang manunulat sini, nagadayaw gid kita kon paano makalupad sing mataas ang agila, kon paano makakamang sing madasig sa kabatuhan ang man-ug bisan pa wala ini sing mga tiil, kon paano makabiyahe sa dagat ang daku nga barko, kag kon paano nagaluyagay ang pamatan-on nga lalaki kag pamatan-on nga babayi kag mangin malipayon sa ila kabuhi nga magkaupod.