Pamatan-on nga nagalalain kay indi siya kabalo maggamit sang iya oras—naghampang sia sing soccer kag nagtan-aw sing TV antes maghimo sang iya asaynment.

PAMANGKOT SANG MGA PAMATAN-ON

Paano Ko Magamit sing Maayo ang Akon Oras?

Ngaa dapat mo gamiton sing maayo ang imo oras?

Ang oras pareho sang kuarta. Kon imo ini usikan, wala ka na sing magamit kon imo na ini kinahanglan. Pero, kon maayo ka maggamit sang imo oras, may magamit ka pa para sa mga butang nga nanamian mo!

Prinsipio sa Biblia: “Ang matamad nga tawo nagahandum, apang wala sia sing matigayon, apang ang isa nga mapisan busgon sing bug-os.”—Hulubaton 13:4.

Ang punto: Ang paggamit sing maayo sang imo oras indi makabuhin kundi makadugang sang imo kahilwayan.
Ang paggamit sing maayo sang imo oras mapuslan mo gid samtang nagaedad ka. Mahimo ka gani madulaan sing obra kon sala ang paggamit mo sini. Kay kon ikaw may negosyo, manamian ka bala sang empleyado nga pirme lang leyt?

Prinsipio sa Biblia: “Ang matutom sa gamay nga butang matutom man sa dalagku nga butang.”—Lucas 16:10.

Ang punto: Ang ikasarang sa paggamit sing maayo sang imo oras nagapahibalo kon ano ka nga klase sang tawo.

Pero ang matuod, indi ini mahapos himuon. Hibalua ang pila ka problema.

Problema #1: Mga abyan

“Kon ginahagad ’ko sang akon mga abyan nga mag-upod sa ila, pirme ako nagapasugot bisan may mga ulubrahon pa ako. Sa pensar ko, ‘Tapuson ko lang ’na karon pagpuli ko.’ Wala gid ini pirme nagakatabo kag indi gid maayo ang resulta.”—Cynthia.

Problema #2: Mga butang nga makaubos sang imo oras

“Ang TV daw pareho sa vacuum cleaner. Ginasuyop ka paagi sa mga shows kag pelikula sini. Kabudlay gid sini pangindian.”—Ivy.

“Inoras ako kon maggamit sang akon tablet. Ginakonsiensia ako kay nagauntat lang ako kon low batt na ini.”—Marie.

Problema #3: Pagpabuyanbuyan

“Ginapabuyanbuyanan ko ang akon mga asaynment sa eskwelahan kag ang iban ko pa nga ulubrahon. Ginausikan ko ang akon oras sa paghimo sang wala pulos nga mga butang asta sa ulihi dalidalion ko na lang tapos ang akon asaynment—indi gid ini maayo nga paggamit sang oras.”—Beth.

Pamatan-on nga malipayon kay gingamit niya sing maayo ang iya oras—una nagbasa sia, dayon naghimo sing asaynment, kag may tion pa sia sa paghampang sing soccer — Ang paggamit sing maayo sang imo oras indi *makabuhin* kundi *makadugang* sang imo kahilwayan

Ang puede mo himuon

Ilista ang imo mga ulubrahon. Ang halimbawa sini amo ang imo mga ulubrahon sa balay kag asaynment. Isulat kon pila ka oras ang imo magamit para matapos ang kada ulubrahon sa isa ka semana.

Prinsipio sa Biblia: “[Pat-ura] ninyo ang mas importante nga mga butang.”—Filipos 1:10.
Ilista ang mga nanamian mo himuon kon bakante ka. Halimbawa sa sini amo ang paggamit sang social network kag paglantaw sang TV. Sa liwat, isulat kon pila ka oras ang imo magamit para matapos ang kada isa sini sa isa ka semana.

Prinsipio sa Biblia: “Mangin maalamon . . . , nga ginagamit sing maayo ang inyo tion.”—Colosas 4:5.
Maghimo sing plano. Tan-awa ang imo ginhimo nga duha ka listahan. Bastante bala ang oras nga gin-iskedyul mo para matapos ang importante nga mga ulubrahon? Kinahanglan mo bala buhinan ang imo oras nga ginagamit sa paglingawlingaw?

Tip: Maghimo sing listahan sang imo regular nga mga ulubrahon kada adlaw kag i-tsek ang natapos mo na.

Prinsipio sa Biblia: “Ang mga plano sang mapisan pat-od nga magamadinalag-on.”—Hulubaton 21:5.
Sunda ang imo plano. Mahimo kon kaisa kinahanglan mo pangindian ang mga imbitasyon para matapos mo ang importante nga mga ulubrahon. Pero kon himuon mo ini, mas madamo ka sing libre nga oras—kag mas ma-enjoy mo ini.

Prinsipio sa Biblia: “Magmapisan kamo, indi kamo mangin uyaya sa inyo hilikuton.”—Roma 12:11, footnote.
Tapusa anay ang imo mga ulubrahon para makalingawlingaw ka dayon. “Kon kaisa, himuon ko anay ang duha ka ulubrahon sa akon listahan,” siling sang pamatan-on nga si Tara, “dayon mamensar ko, ‘OK, puede na ko kalantaw TV mga 15 minutos lang kag maobra ko liwat.’ Pero, ang 15 minutos nangin 30, kag ang 30 minutos nangin isa ka oras, kag ulihi ko na narealisar nga duha ka oras na ako nagalantaw TV!”

Ang solusyon? Ang paglingawlingaw premyo mo kon matapos mo na ang imo mga ulubrahon, pero indi kinahanglan nga himuon mo ini adlaw-adlaw.

Prinsipio sa Biblia: “Ang pinakamaayo nga mahimo sang tawo amo nga . . . magkalipay sa iya ginpangabudlayan.”—Manugwali 2:24.

Ang ginasiling sang iban

“Ginasulat ko ang akon nga iskedyul para mabal-an ko kon ano ang akon mga ulubrahon. Ginalakip ko man sa akon iskedyul ang pagpahuway. Kon may iskedyul ako, makita ko kon diin ang mga dapat ko himuon kag kon diin ang puede ko ma-adjust.”—Cheyenne.

“Natun-an ko nga magpangindi sa mga butang nga indi ko mahimo. Mabudlay gid man mamalibad, pero wala man sing nangakig sa akon sang ginpaintiende ko ang rason kon ngaa indi ako makabulig kay indi ko man gihapon mahatag ang tanan ko nga atension.”—Samuel.

“Kon tam-an na gid ako kasako, kulang na ang akon tulog kag indi na ako makaehersisyo. Pero kon makatulog ako sing maayo ukon makaehersisyo, pagkadason nga adlaw damo ako sing maobra kag malipayon ako. Importante gid nga atipanon mo ang imo lawas.”—Brooklyn.