Paghupot sing Timbang nga Pagtamod sa Teknolohiya sa Kompyuter
1 Bangod ang “tion nga nabilin ginpalip-ot,” ginlaygayan ni apostol Pablo ang mga Cristiano sadtong nahaunang siglo nga ‘baklon ang nagakaigo nga tion’! Ang tion bilidhon.—1 Cor. 7:29; Efe. 5:16.
2 Ang teknolohiya gindayaw subong isa ka dakung manugkinot sang tion. Halimbawa, sa paglagatok sang isa ka buton sang kompyuter, ang isa gilayon nga makatigayon sing madamo nga impormasyon. Ang mga kompyuter masunson nga makahimo sa pila ka segundo sang kuntani mahimo sa mga inoras ukon senemana sa iban nga paagi. Kon ginagamit sing nagakaigo, mapuslanon ini nga kasangkapan.
3 Nagakinot Gid Bala Ini sing Tion?: Sa pihak nga bahin, ina nga teknolohiya indi matigayon sang nagagamit nga wala sing bili—kuwarta kag tion. Mga inoras ang mahimo nga ihinguyang agod tun-an kon paano mahimo sang kompyuter ang pinakasimple nga mga buluhaton. Dugang pa, ang isa nga nawili katama sa teknolohiya nagaubos sang tion nga mahimo mahinguyang sing mas maayo pa. Dapat naton dumdumon ang laygay ni apostol Pablo nga maglakat “subong mga tawo nga maalam, nga nagabakal sang nagakaigo nga tion para sa inyo kaugalingon.”—Efe. 5:15, 16; tan-awa man ang 1 Corinto 7:31.
4 Ang pila ka mga utod nagdesinyo sing mga programa sa kompyuter sa pagtago sang mga rekord sang kongregasyon. Matuod, personal nga desisyon kon paano gamiton sang isa ka indibiduwal ang iya kompyuter. Apang, indi luyag sang Sosiedad nga ang rekord sang kongregasyon taguon sa mga kompyuter, kay mahimo ini makita sang mga kabataan kag sang iban pa di-awtorisado nga mga tawo. Ang tanan nga rekord sang kongregasyon—rekord sa kwenta, Congregation’s Publisher Record cards, kag iban pa—dapat taguon sa mga porma nga ginaaman sang Sosiedad, kag ang impormasyon sa sining mga porma sang kongregasyon indi dapat pagtaguon sa kompyuter. Sa sining paagi, ang kompidensiyal nga mga rekord sang kongregasyon maamligan.
5 Ang isa ka utod nga ginhatagan sing bahin sa mga miting sa kongregasyon indi dapat magsalig sa materyal nga ginhanda sang iban nga mahimo matigayon sa isa ka network sa kompyuter. Ang masaligan nga mga Cristiano wala nagahanda sing mga pamulongpulong sa Biblia ukon sing mga bahin sa miting kag ginabutang ini sa network sa kompyuter agod magamit sang iban. Apang, ang kompyuter kag ang Watchtower Library sang Sosiedad sa CD-ROM mahimo mangin mapuslanon nga mga kasangkapan nga sarang magamit sang tagsa ka utod nga lalaki agod makapanalawsaw sing epektibo sa malip-ot nga tion.
6 Ano naman ang pagpanagtag sang computer printouts sang mga kasulatan nga ginagamit sa Pagtinuon sa Lalantawan ukon sa Pagtinuon sa Libro sang Kongregasyon? Mas maayo para sa mga manugbantala nga maghimo sang ila kaugalingon nga mga nota sa Biblia kag sa mga publikasyon nga ginatun-an. Sa miting, ang paggamit sing computer printouts sang Kasulatan nga ginsambit sa publikasyon mahimo nga magapalas-ay sang paggamit mismo sang Biblia sa pagpangita sang kasulatan. Ang pagpangita sa Kasulatan sa tion sang miting bahin sang paghanas nga ginabaton, nga nagasangkap sa aton agod magamit sing epektibo ang Biblia sa ministeryo sa latagon. Sa kalabanan nga hitabo, ang pagbasa sing direkta gikan sa Biblia mas epektibo, ilabi na kon ang tumalambong ginapalig-on nga sundan ini sa Biblia.
7 Iban Pa Serioso nga mga Tugalbong: Subong sang ginbalay sa pahina 17 sang Agosto 1, 1993, nga guwa sang Ang Lalantawan, ang pag-angot sang kompyuter sa isa ka electronic bulletin board magabukas sang dalan padulong sa serioso nga espirituwal nga mga katalagman. Ang mga apostata, mga klerigo, kag iban pa hilway nga makasulat sang ila makahililo nga mga ideya sa mga bulletin board. Kon indi mabantayan sing nagakaigo ang isa ka bulletin board, nga ang paggamit sini limitado lamang sa mga hamtong, matutom nga mga alagad ni Jehova, magapadayag ini sa mga Cristiano nga nagagamit sa “malain nga mga kaupdanan.” (1 Cor. 15:33) Ang Sosiedad nakabaton sing mga report nga inang ginatawag nga private network ginagamit indi lamang sa pagpakotpakot nahanungod sa espirituwal nga mga butang kundi sa paghatag man sing malain nga laygay, pagpalapta sing kutsokutso kag sayop nga impormasyon, pagtanom sing negatibo nga mga ideya, pagbangon sing mga pamangkot kag mga pangduhaduha nga nagapaluya sang pagtuo sang iban, kag sa pagpalapnag sang kaugalingon nga mga interpretasyon sang Kasulatan. Sa kadaygan, ang pila ka impormasyon mahimo nga daw impormatibo, apang mahimo ini laktan sing makahililo nga mga elemento. Ang mga Cristiano nagasandig sa “matutom kag mainandamon nga ulipon” para sa suno-sa-tion nga espirituwal nga pagkaon kag para sa mga paathag. (Tan-awa Ang Lalantawan sang Hulyo 1, 1994, pahina 9-11.) Ang Cristiano may mabug-at nga responsabilidad nga amligan ang iya pagtuo batok sa tanan malain nga mga impluwensia kag dapat pirme hibaluon kon sin-o ang iya ginapakig-updan.—Mat. 24:45-47; 2 Juan 10, 11.
8 Ginpadaku man sina nga artikulo sa Lalantawan ang importansia sang pagtahod sa kasuguan sa kinamatarong sa pagkopya (copyright). Ang kalabanan nga mga kompanya nga nagahanda kag nagabaligya sing mga programa sa kompyuter nagakopya sini, kag nagahatag sila sing lisensia sa kon paano gamiton sing legal ang programa. Ang lisensia masunson nga nagasiling nga ang tag-iya indi mahimo nga makahatag sing mga kopya sang programa sa iban; sa katunayan, ginahimo ina nga ilegal sang internasyonal nga kasuguan tuhoy sa kinamatarong sa pagkopya. Madamong sakon nga mga tawo ang wala nagakatahap sa paglapas sa kasuguan. Apang, ang mga Cristiano dapat mangin mahunahunaon sa legal nga mga butang, nagahatag kay Cesar sang iya ni Cesar.—Mat. 22:21; Roma 13:1.
9 Ang balor sang bisan anong teknolohiya dapat timbangon batok sa posible nga katalagman sa paggamit sini. Kon paano nga ang telebisyon mahimo magamit sa maayo nga bentaha, ang dimaayo nga epekto sini sa katawhan sa karon nagtiklod bisan sa kalibutanon nga mga awtoridad nga magpabutyag sing daku nga pagkabalaka. Ang mga network sa kompyuter nagalab-ot sa bug-os nga kalibutan kag mahimo nga magdala sing hamili nga impormasyon sa puluy-an ukon sa ulubrahan. Madamo nga serbisyo ang ginahatag sini sa mga negosyo kag mga organisasyon subong man sa mga indibiduwal sa madasig-sing-lakat nga katilingban nga ginapuy-an naton. Sa amo man nga tion, ang mga network sa kompyuter ginasit-an sing mga problema subong sang pornograpiya kag detalyado nga impormasyon sa kon paano himuon ang malaut nga mga buhat.
10 Gani, may madamong importante nga rason kon ngaa dapat huptan sang Cristiano ang timbang nga pagtamod sa teknolohiya sa kompyuter. Madamong indibiduwal ang nalipay sa programa sang New World Translation, mga tomo sang Insight, kag GetVerse, nga ginhimo sang Sosiedad nga matigayon sa mga diskette sang kompyuter. Ang iban nakabenepisyo paagi sa paggamit sang ginhimo sang Sosiedad nga CD-ROM, nga nagahatag sing dugang pa nga ikasarang sa pagpanalawsaw. Samtang ginakilala ang balor sang pila ka teknolohiya, ang isa nga nagagamit sinang moderno nga teknolohiya para sa mapuslanon nga katuyuan dapat man magbantay nga amligan ang kaugalingon kag ang iban pa gikan sa bisan anong negatibo nga mga bahin. Dapat kita mangin timbang agod bisan ang indi makatalagam nga paggamit sang teknolohiya indi makaubos sang madamo naton nga dedikadong tion ukon makasablag sa aton gikan sa aton pangunang hilikuton kag tulumuron.