Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • ia karoa 16 rau 135-144
  • Ia Aonega, Gari Lasi, Bona Haida Edia Namo Ia Laloa

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Ia Aonega, Gari Lasi, Bona Haida Edia Namo Ia Laloa
  • Edia Abidadama Tohotohoa
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Mai Aonega ida “Herevahereva” Negana Ia Abia Hidi
  • Haheauka Karana Dainai Kota Maoromaoro ia Vara
  • Mai Lalogoada ida Ia Hereva
  • Iehova Bona Ena Taunimanima Ia Laloa
  • Ia Aonega, Gari Lasi, Bona Sibona Ia Laloa Lasi
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2012
  • Dirava Ena Taunimanima Totona Ia Hereva
    Edia Abidadama Tohotohoa
  • Eseta Bukana Ena Hereva Badadia
    2006 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2006
  • Morodekai Bona Eseta
    Lauegu Baibel Sivarai Bukana
Ma Haida Itaia
Edia Abidadama Tohotohoa
ia karoa 16 rau 135-144
Kwini Eseta

KAROA 16

Ia Aonega, Gari Lasi, Bona Haida Edia Namo Ia Laloa

1-3. (a) Eseta be ena adavana ena terona kahirakahira ia raka lao neganai, ena hemami be edena bamona? (b) Eseta ia vareai neganai king be dahaka gwau?

ESETA be metairametaira terona kahirakahira ia raka lao, bona ia gari. Mani oi laloa, unai negai Susa dekenai Parasa ena king ena ruma ai regerege be lasi, bona Eseta be ena aena bona dabua regedia sibona ia kamonai diba. King ena ruma hairaina, du mai edia sitaelo namodia, bona Lebanon audia amo idia karaia guhi mai hairaidia ia laloa lasi. Ia be terona ai ia helai tauna sibona ia laloa, iena dainai ia mauri eiava ia mase diba.

2 Eseta be king kahirakahira ia lao neganai, king ese ia itaia bona iena golo itotohi be ia dekenai ia duduia. Unai kara amo king ia hahedinaraia ia be Eseta ia lalonamo henia, bona dika ia davaria lasi, badina Eseta be king ese ia boiria lasi ia lao totona. Eseta be terona vairanai ia gini bona mai moale ida itotohi ia dogoatao.​—Est. 5:1, 2.

Kwini Eseta be King Ahasuero ena terona kahirakahira ia lao bona king be ena golo itotohi ia duduia

Eseta be mai manau ida king ena hebogahisi ia noia

3 King Ahasuero be taga bona siahu bada tauna. Diba bada taudia idia gwau, unai negai idia noho Parasa edia king edia dabua bona herahera gaudia edia davana be moni handred milioni momo. To, Eseta ia diba ia be ena adavana ese ia lalokau henia. King ia gwau: “Kwini Eseta e, dahaka oi ura? Emu ura gauna be dahaka? Bema egu basileia ena kahana ta oi ura, oi dekenai do lau henia!”​—Est. 5:3.

4. Eseta dekenai dahaka hekwakwanai haida do idia vara?

4 Eseta be abidadama bona gari lasi toana ia hahedinaraia, king dekenai ia lao bona ia noia ena bese taudia do ia gimaia, unai amo Parasa taudia ese do idia hamasea lasi. Unai ia karaia neganai anina namona idia vara, to hekwakwanai badadia haida idia do noho. Namona be king ena lalona do ia veria, bena do ia diba ia abidadama henia sisiba tauna be tau dikana, badina king ia koia Eseta ena bese ia hamasedia totona. Edena dala ai Eseta ese king ena lalona do ia veria, bona iena abidadama karana amo dahaka ita dibaia?

Mai Aonega ida “Herevahereva” Negana Ia Abia Hidi

5, 6. (a) Edena dala ai Eseta ese Hadibaia Tauna 3:1, 7 ena hakaua hereva ia badinaia? (b) Eseta ese ena adavana ia hereva henia neganai, edena dala ai mai aonega ida ia kara?

5 Eseta ese king ena ruma ai idia gaukara taudia vairanai hekwakwanai ibounai ia gwauraia hedinarai be namo, a? Bema unai bamona ia karaia, reana king do ia hahemaraia, bona sisiba henia tauna Hamana be Eseta ida do idia hepapahuahu. Unai dainai Eseta be dahaka ia karaia? Lagani handred haida gunanai, lauma helaga ena siahu amo aonega King Solomona ia gwau: “Gau ibounai be mai edia nega korikori, . . . herevahereva lasi be mai ena nega bona herevahereva be mai ena nega.” (Had. 3:1, 7) Reana Eseta ia tubu daekau neganai ena ubua tamana, abidadama tauna Modekai, ese unai bamona hakaua herevadia ia hadibaia. Eseta ia laloparara “herevahereva be mai ena nega,” unai dainai abia hidi namona ia karaia.

6 Eseta ia gwau: “King e, bema oi dekenai ia namo, oi bona Hamana lau boiria, hari dina lau hegaegaelaia aria dekenai umui mai.” (Est. 5:4) King be unai hereva ia abia dae bona hereva ia siaia Hamana ia mai totona. Eseta be mai aonega ida ia hereva dalana oi itaia, a? Iena adavana ia matauraia bona nega maorona ia naria ena lalohadai ia gwauraia totona.​—Aonega Herevadia 10:19 duahia.

7, 8. Eseta ena aria ginigunana be edena bamona? To dahaka dainai king ia hereva henia haraga lasi?

7 Eseta be aria ia hegaegaelaia namonamo, unai amo iena adavana ese ia ura gaudia ibounai idia noho. Unai aria ai wain namona ia noho danu, edia lalona hamoalea totona. (Sal. 104:15) Ahasuero be ia moale dainai Eseta ia nanadaia lou; emu ura gauna be dahaka. Unai be nega maorona Eseta ia hereva totona, a?

8 Eseta ia laloa unai be nega maorona lasi. Unai dainai, ia ese king bona Hamana ia boiria, murina dinana ai aria iharuana dekenai idia mai totona. (Est. 5:7, 8) Dahaka dainai ia hereva haraga lasi? Laloatao, king ese taravatu ta ia karaia, Eseta ena bese do idia hamasea ore. Unai dainai namona be Eseta ia laloa namonamo bona nega maorona ia abia hidi. Bona ia naria, ia ura nega ma ta ai do ia hahedinaraia ena adavana ia matauraia bada.

9. Haheauka karana ena namo be dahaka, bona edena dala ai Eseta ena haheauka karana ita tohotohoa diba?

9 Haheauka be mai anina bada bona ia be kara namona ta. Ena be Eseta ia lalometau bona ia ura dikadika ia hereva, to mai haheauka ida nega maorona ia naria. Iena haheitalai amo gau momo ita dibaia, badina nega ta ta ai kerere haida ita itaia bona ita ura hamaoromaoroa. Bema ita ura siahu tauna ta dekenai hekwakwanai ta ita herevalaia, namona be Eseta ena haheauka karana ita tohotohoa. Aonega Herevadia 25:15 ia gwau: “Haheauka karana ese tuari biaguna ena lalona ia hamanadaia, bona mai gado namo ida ia hereva tauna ese ta ena turia ia makohia diba.” Eseta bamona, bema mai haheauka ida nega maorona ita naria bona mai manau ida ita hereva, ena be ita idia dagedage henia taudia edia lalona ita veria diba. Eseta ena Dirava, Iehova ese iena haheauka bona aonega karana ia hanamoa, a?

Haheauka Karana Dainai Kota Maoromaoro ia Vara

10, 11. Dahaka dainai Hamana be aria ginigunana ia rakatania murinai ena hemami ia idau? Bona ena adavana bona turadia ese ia idia doria dahaka ia karaia totona?

10 Eseta ena haheauka karana dainai gau badadia haida idia vara. Hamana be aria ginigunana ia rakatania neganai, ia “moale dikadika” badina king bona kwini ese idia lalonamo henia. Hamana be king ena geiti dekenai ia raka lao, bona Iuda tauna Modekai ia itaia. To Modekai ia ura lasi Hamana vairanai ia tui diho. Karoa 15 ai ita itaia bamona, ita gwau lasi Morodekai be unai bamona ia karaia dainai ia be hemataurai lasi tauna, to ia be ena lalomamina bona ena hetura karana Iehova ida ia laloa bada. To Hamana be “ia badu dikadika.”​—Est. 5:9.

11 Hamana ese ena adavana bona turadia dekenai ia vara gauna ia sivarailaia neganai, ia idia hamaoroa au badana ta, ena lata be 22 mita, do ia haginia, bena king ena gwaumaoro do ia abia Modekai ia tauadae totona. Hamana ese unai lalohadai ia abia dae bona karaharaga unai bamona ia karaia.​—Est. 5:12-14.

12. Dahaka dainai king edia lohia negana ena rekodi be ia dekenai idia duahia, bona dahaka ia dibaia?

12 Baibel ia gwau, unai hanuaboi ai “king ia mahuta diba lasi.” Unai dainai ena hesiai taudia ia hamaoroa, king edia lohia negana ena rekodi be ia dekenai do idia duahia. Bena Ahasuero idia ura hamasea hesiai taudia rua edia sivarai idia duahia. King be unai negai ia vara gauna ia laloatao, unai tatau ruaosi idia dogoatao bona idia hamasea. To unai tatau ia samania tauna, Modekai be edena bamona? Karaharaga king ia henanadai, Modekai be ahuna ta ia abia, a? Idia gwau lasi. Ia totona gau ta idia karaia lasi.​—Eseta 6:1-3 duahia.

13, 14. (a) Edena dala ai Hamana ia laloa gaudia be ia dekenai idia vara lasi? (b) Hamana ena adavana bona turadia be ia dekenai dahaka idia gwau?

13 King be mai badu ida ia henanadai, edena ofesa tauna ia noho, ia do idia durua unai idia hamaoromaoroa totona. Unai neganai, Hamana be king ena ruma lalonai ia raka vareai vadaeni, badina ia ura gwaumaoro ia abia Modekai hamasea totona. To king dekenai ena ura gauna ia do gwauraia lasi neganai, king ese ia nanadaia, “Lau ura lau hanamoa tauna dekenai dahaka lau karaia be namo?” Hamana ia laloa king ese ia totona gau namona ta do ia karaia. Unai dainai king ia hamaoroa gau namodia momo do ia karaia: Unai tauna dekenai king ena dabua do idia atoa, king ena hosi ai ia guia bona Susa hanua lalonai do idia loaloa, bona unai tauna hanamoa herevadia do idia boiboilaia momo ese idia kamonai totona. Unai hanamoa do ia abia tauna be Modekai neganai, mani Hamana ena vairana toana oi laloa! Bona king be daika ia abia hidi Modekai hanamoa herevadia ia boiboilaia totona? Unai be Hamana!​—Est. 6:4-10

14 Hamana ia badu, to king ese ia henia gaukaradia ia karaia, gabeai mai lalometau ida ruma dekenai ia lao haraga. Iena adavana bona turadia be ia idia hamaoroa dika do ia davaria; Iuda tauna Modekai ese ia do ia halusia momokani.​—Est. 6:12, 13.

15. (a) Eseta ena haheauka karana dainai dahaka namo ia vara? (b) Dahaka dainai ita “naria noho” be aonega karana?

15 Eseta ia haheauka, bona dina ma ta ia naria king dekenai iena noinoi gauna ia gwauraia totona, unai nega ai Hamana ia karaia noho gaudia ese ia sibona dekenai hemarai do ia havaraia. Bona reana Iehova Dirava ena siahu dainai king ia mahuta namonamo lasi, ani? (Aon. 21:1) Unai dainai Dirava ena Hereva ese ita ia hagoadaia “naria noho” karana be mai ena namo. (Mika 7:7 duahia.) Bema Dirava ita naria, do ita itaia Ia ese iseda hekwakwanai ia hamaoromaoroa dalana be iseda lalohadai amo ita ura karaia gaudia ia hereaia.

Mai Lalogoada ida Ia Hereva

16, 17. (a) Edena nega ai Eseta ia hereva? (b) Edena dala ai Eseta ena kara be king ena adavana ginigunana Vasati ena kara amo ia idau?

16 Eseta ia ura lasi king do ia naria daudau; unai dainai aria iharuana ai, ia hereva be namo. To edena dala ai? King ese ena noinoi gauna ia henanadailaia lou neganai, unai ese dala ia kehoa. (Est. 7:2) Eseta ia laloa unai be nega maorona ia hereva totona.

17 Mani oi laloa, reana Eseta be ena lalona ai ena Dirava ia guriguri henia, bena ia gwau: “King e, bema oi ese lau oi lalonamo henia, bona bema oi dekenai ia namo, lau noinoi lau bona egu taunimanima oi hamauria.” (Est. 7:3) Laloatao, king ia hamaoroa ia be king ese gwauraia gaudia do ia matauraia. Oibe, Eseta ena kara be king ena adavana ginigunana, Vasati, ena kara amo ia idau, ia be ena adavana ia hahemaraia bada! (Est. 1:10-12) Danu, Eseta ia gwau lasi king ese Hamana ena hereva ia abia dae be kerere. To, king ia noia dika amo ena mauri ia gimaia totona.

18. Edena dala ai Eseta ese king dekenai hekwakwanai ia gwauraia hedinarai?

18 Unai noinoi dainai king ia hoa. Daika ia ura iena kwini ia hamasea? Eseta ma ia gwau: “Lau bona egu taunimanima hamasea ore totona, tau ta be davana ia karaia vadaeni. Bema ai be igui hesiai tatau bona hahine bamona idia hoihoilaia, vadaeni gau ta do lau gwauraia lasi. To king e, inai dika badana oi koua be namo, badina inai ese oi dekenai dika do ia havaraia danu.” (Est. 7:4) Mani oi laloa, Eseta be hekwakwanai ibounai ia gwauraia hedinarai, danu ia gwau do ia hereva lasi, bema idia be igui hesiai taudia ai idia halaoa. To ia hereva badina idia ibounai do idia hamasea ore, bona king dekenai unai be dika badana.

19. Eseta ese lalona veria hereva maorodia gaukaralaia karana amo dahaka ita dibaia?

19 Eseta ena haheitalai ese ita dekenai, lalona veria hereva maorodia gaukaralaia karana ia hadibaia. Bema emu lalokau tauna ta o siahu tauna ta dekenai hekwakwanai badana ta oi ura herevalaia, haheauka, hemataurai bona mai momokani ida hereva karana ese oi do ia durua bada.​—Aon. 16:21, 23.

20, 21. (a) Edena dala ai Eseta ese Hamana ena koikoi karana ia hahedinaraia, bona king be dahaka ia karaia? (b) Hamana ena palani dikana ia hedinarai neganai, dahaka ia karaia?

20 Ahasuero ia gwau: “Unai kara ia ura karaia tauna be daika, bona ia be edeseni ia noho?” Eseta be unai tauna ia poinia bona ia gwau: “Unai dagedage tauna be inai tau dikana Hamana!” Unai samania herevana dainai dahaka ia vara? Hamana ia gari dikadika. Mani oi laloa king be ia badu dikadika, badina ia laloparara ia abidadama henia sisiba tauna ese ia koia, iena adavana lalokauna hamasea totona ia torea revarevana ia sainia! King be mai badu ida iena ruma ena uma dekenai ia lao, ena lalona ia hanamoa totona.​—Est. 7:5-7.

Eseta ena aria iharuana ai, ia ese King Ahasuero dekenai Hamana ena palani dikana ia gwauraia hedinarai bona mai lalogoada ida Hamana ia poinia

Eseta be mai lalogoada ida Hamana ena kara dika ia gwauraia hedinarai

21 Hamana ena koikoi karadia be idia hedinarai dainai, ia be kwini ena aena badinai ia goru diho. King be ena ruma lalonai ia vareai lou bena ia itaia Hamana be Eseta ena pata latanai ia noho bona Eseta dekenai ia noinoi neganai, mai badu ida ia gwau Hamana be king ena ruma ai ia ura kwini ia reipia. Unai hereva ese ia hahedinaraia Hamana idia hamasea be namo. Hamana ena vairana be dabua amo idia koua, bona idia hakaua siri. Bena king ena ofesa tauna ta be king ia hamaoroa, Hamana ese Modekai hamasea totona au ta ia haginia. Karaharaga king be oda ia henia Hamana be unai au dekenai idia tauadae totona.​—Est. 7:8-10.

22. Eseta ena haheitalai amo dahaka ita dibaia?

22 Hari inai kara gageva tanobadana ai, taunimanima idia laloa kota maoromaoro do ia vara lasi. Oi be unai bamona oi laloa, a? Eseta ia diba hekwakwanai hanamoa dalana ia noho, ia laloa maoromaoro, bona ena abidadama ia goada. To nega maorona ia ginidae neganai, mai lalogoada ida ia hereva, bona Iehova ena imana ai gau ibounai ia rakatania. Namona be unai bamona ita karaia! Eseta ena nega amo ema bona hari Iehova ena kara be ia idau lasi. Iehova ese kara dika bona koikoi taudia ia itaia, idia be sibona idia karaia tarapu lalonai do idia moru, Hamana dekenai ia vara bamona.​—Salamo 7:11-16 duahia.

Iehova Bona Ena Taunimanima Ia Laloa

23. (a) Edena dala ai king ese Modekai bona Eseta dekenai ahuna ia henia? (b) Iakobo ia do mase lasi lalonai Beniamina totona ia gwauraia peroveta herevadia be edena dala ai idia guguru? (Maua ladana “Peroveta Herevana ta ia Guguru” itaia.)

23 Gabeai, king ia laloparara Modekai be king ena mauri ia gimaia tauna sibona lasi, to danu ia be Eseta ena ubua tamana. Ahasuero ese Hamana ena praiminista dagi be Modekai dekenai ia henia. King ese Hamana ena kohu ibounai be Eseta dekenai ia henia, bona Eseta ese Modekai dekenai unai gaudia ia henia, ia biagua totona.​—Est. 8:1, 2.

24, 25. (a) Dahaka dainai Hamana ena palani dikana ia hedinarai murinai, Eseta ia gima noho be namo? (b) Edena dala ai Eseta be ena taunimanima totona sibona ena mauri ia laloa lasi?

24 Eseta bona Modekai be idia noho namonamo dainai, Eseta be do ia laloa momo lasi, a? Bema unai bamona, ia be sibona ena namo ia laloa. Unai negai, Parasa ese ia lohiaia gabudia ibounai dekenai, Hamana ese Iuda taudia ia ura hamasea sivaraina idia kamonai. Hamana be gadara ta ladana Puru ia karaia, unai be lauma dikadia edia gaukara dalana, unai amo Iuda taudia hamasea ore dinana ia abia hidi. (Est. 9:24-26) Hua haida idia do noho, to unai dina be ia mai haraga. Unai dika do idia koua, a?

25 Eseta be ena mauri ia laloa lasi, to king itaia lou totona ia lao, herevana king ese ia boiria lasi. Unai negai ia be ena bese totona ia taitai, bona ena adavana ia noia idia karaia taravatu dikana ia kokia totona. To Parasa ena king ese ia sainia taravatu pepadia be ta ese ia haidaua diba lasi. (Dan. 6:12, 15) Unai dainai king ese Eseta bona Modekai dekenai siahu ia henia taravatu matamata ta idia karaia totona. Taravatu iharuana idia torea bona siaia, unai ese maoro ia henia Iuda taudia be sibona gimaia totona idia tuari diba. Hosi guia taudia ese unai sivarai namona be Parasa basileia ai idia noho Iuda taudia ibounai dekenai idia abia lao. Unai ese idia dekenai goada ia henia. (Est. 8:3-16) Ita laloa diba unai basileia ai idia noho Iuda taudia be tuari totona idia hegaegae, to unai bamona do idia karaia diba lasi bema unai revareva ena hadibaia hereva idia abia lasi. To mai anina bada gauna be, “tuari oreadia edia Iehova” ese ena taunimanima do ia durua, a?​—1 Sam. 17:45

Eseta bona Modekai ese idia gwauraia hereva be tau matamata ta ese ia torea

Eseta bona Modekai ese Parasa ena basileia lalonai idia noho Iuda taudia dekenai hereva idia siaia

26, 27. (a) Edena dala ai Iehova ese ena taunimanima dekenai kwalimu ia henia? (b) Hamana ena natudia memero idia hamasedia neganai, edena peroveta hereva ia guguru?

26 Hamana ese ia abia hidi dinana ia ginidae neganai, Dirava ena taunimanima idia hegaegae vadaeni. Danu Parasa ena dagi bada taudia momo ese Iuda taudia idia durua, badina idia kamonai praiminista matamatana be Iuda tauna Modekai. Iehova ese ena taunimanima dekenai kwalimu ia henia. Idia ia durua edia inai taudia ibounai idia hamasea ore, unai amo gabeai ena taunimanima do idia hahisia lou lasi.a—Est. 9:1-6.

27 Danu, tau dikana Hamana ena natudia memero ten idia do mauri noho dainai, Modekai be Hamana ena ruma do ia biagua diba lasi. Unai natudia danu idia hamasea. (Est. 9:7-10) Unai dala amo Baibel ena peroveta herevana ta ia guguru, unai peroveta hereva lalonai Dirava ia gwau Amaleka taudia ibounai do idia hamasea ore, idia be Iena taunimanima idia inai henia taudia dikadia. (Deut. 25:17-19) Dirava ia gwau do idia hamasedia ore besena lalonai reana Hamana ena natudia memero be ginigabena.

28, 29. (a) Dahaka dainai Iehova ia ura Eseta bona ena taunimanima be tuari lalonai idia vareai? (b) Eseta ena haheitalai be ita dekenai hahenamo ta, dahaka dainai?

28 Hahine matamata Eseta be king ese ia atoa taravatudia hegeregere, tuari bona taunimanima hamasea karana ena maduna metauna ia huaia. Unai be gaukara badana. Iehova ia ura Israela besena ia gimaia, badina unai bese amo gwauhamata Mesiana do ia vara, ia be taunimanima ibounai dekenai helaro do ia henia tauna! (Gen. 22:18) Hari inai negai Dirava ena hesiai taudia idia moale badina idia diba Mesia, Iesu, be tanobada ai ia mai neganai, ena hahediba taudia ia hamaoroa do idia tuari lasi.​—Mat. 26:52.

29 To, Keristani taudia be Satani ita tuari henia, ia ura dikadika iseda abidadama Iehova Dirava dekenai ia hadikaia. (2 Korinto 10:3, 4 duahia.) Eseta ena haheitalai be namo herea! Ia bamona, iseda abidadama karana be mai haheauka bona aonega dalanai lalona veria herevadia ita gaukaralaia, bona Dirava ena taunimanima durua totona ita gari lasi bona sibona iseda namo ita atoa guna lasi.

Eseta Ena Sivarai amo Idia Vara Henanadai

Dahaka dainai Modekai ese Eseta ia koua lasi Iehova ia tomadiho henia lasi tauna ia adavaia totona?

Diba bada taudia haida idia gwau Modekai be kohu dainai ia ura Eseta be king do ia adavaia, to edia hereva idia hamomokania diba lasi. Modekai be abidadama Iuda tauna dainai, unai bamona headava do ia abia dae lasi. (Deu. 7:3) Idaunegai Iuda toretoredia haida ese idia hahedinaraia Modekai be unai headava ia koua toho. To toana be Modekai bona Eseta be edia ura gaudia ibounai idia karaia diba lasi, badina king ta be dirava ta bamona idia kara henia bona ena siahu henunai idia noho. To gabeai, idia vara gaudia ese idia hahedinaraia Iehova be Eseta ena headava amo dala ia karaia, Iena taunimanima ia gimaia totona.​—Est. 4:14.

Dahaka dainai Eseta bukana ai Dirava ena ladana, Iehova ia noho lasi?

Dirava ese Modekai ia hasiahua Eseta bukana ia torea totona. Unai buka be reana Parasa gavamani ena buka ma haida ida idia atoa hebou, gabeai Ierusalema dekenai idia abia lao. Bema Iehova ena ladana ia gaukaralaia, reana unai ese Parasa diravadia idia tomadiho henia taudia ia habadua bona unai buka idia hadikaia diba. Herevana dahaka, to ia hedinarai goevagoeva Iehova ese ena taunimanima totona gau haida ia karaia. Hoa gauna be, Heberu gado revarevadia ai Dirava ena ladana be dala idauna (acrostic) ai idia torea dainai ia hehuni, idia torea herevadia edia leta ginigunana o dokona ai Dirava ena ladana idia hahedinaraia.​—Est. 1:20.

Eseta bukana be histori dalanai ia maoro lasi, a?

Baibel idia gwauraia dika taudia be unai bamona idia laloa. To, diba bada taudia haida idia gwau Eseta bukana ia torea tauna ese ia torea gaudia amo ia hahedinaraia, ia be Parasa edia lohia dalana, ruma haginia daladia, bona edia kastom ia diba namonamo. Momokani, Parasa gavamani ena rekodi idauidau ai Kwini Eseta ena ladana ia torea lasi, to danu Parasa ena king haida edia ladana be unai rekodi amo idia kokia. To Parasa gavamani ena buka haida ese idia hahedinaraia tau ta ladana Mardukâ, unai be Modekai ena ladana ma ta Parasa gado ai, ia be king ena ruma Susa ai ia gaukara. Eseta bukana ese ia gwauraia hegeregerena.

Peroveta Herevana ta Ia Guguru

Eseta bona Modekai be Dirava ena taunimanima idia durua neganai, Baibel ena peroveta herevana ta idia hagugurua. Lagani 1,200 mai kahana gunanai, Iehova ese Iakobo ia hasiahua iena natuna ta ia perovetalaia totona, ia gwau: “Beniamina be uda sisia bamona ena vamu do ia darea noho. Ia alaia animal be daba ai do ia ania bona adorahi momokani ai ia abia gaudia do ia haria.” (Gen. 49:27) “Daba ai” ena anina be, Israela ena king ginigunadia edia negai, Beniamina ena bese taudia haida, hegeregere King Saulo bona tuari taudia goadadia ma haida be Iehova ena taunimanima totona idia tuari. “Adorahi momokani” dina ia diho murinai ena anina be, Israela ai king ta ia lohia lasi neganai, Beniamina ena iduhu taudia, Eseta bona Modekai, ese Iehova ena inai taudia idia tuari henia bona halusia. Hamana ena ruma bona kohu ibounai idia abia neganai, unai be hegeregere tuari ai idia abia gaudia idia haria.

a King ese Iuda taudia dekenai gwaumaoro ia henia, unai amo dina iharuana ai edia inai taudia do idia tuari henia. (Est. 9:12-14) Ema bona hari, Iuda taudia be lagani ta ta ai Adara hua ai unai kwalimu karana idia laloatao, unai Adara hua be February ena dokonai bona March ena matamanai. Unai aria ena ladana be Purimi, Hamana ese Israela taudia ibounai hamasea totona ia karaia gadara ta amo idia abia.

INAI OI LALOA . . .

  • Edena dala ai Eseta be aonega ia hahedinaraia nega maorona ia abia hidi ia hereva totona?

  • Eseta ena haheauka karana dainai dahaka hahenamo ia havaraia?

  • Edena dala ai Eseta be gari lasi bona sibona ia laloa lasi karana ia hahedinaraia ena taunimanima ia gimaia totona?

  • Edena dala haida ai oi ura Eseta ena abidadama oi tohotohoa?

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia