“Keriso Ena Laloa” Ita Dibaia
“ ‘Daika ese Lohiabada ena laloa ia diba? Daika ese Lohiabada ia sisiba henia diba?’ To, ita be Keriso ena laloa ita abia vadaeni.”—1 KORINTO 2:16.
1, 2. Iena Hereva lalonai Iesu idia herevalaia neganai, Iehova ia ura dahaka idia hahedinaraia?
IESU ena toana be edena bamona? Iena huina? iena kopina? iena matana edia kala be dahaka? Iena lata be dahaka? Iena metau be hida? Lagani handred momo lalodiai, Iesu ena laulau idia torea neganai, haida idia namo to haida be idau momokani. Haida ese idia torea laulaudia lalonai ia be tau goadana, to ma haida idia hahedinaraia ia be manoka bona gorere bamona.
2 To, Baibel be Iesu ena toana ia gwauraia momo lasi. Iehova ia ura mai anina bada gauna ta ia hahedinaraia: Iesu ena kara. Evanelia bukadia ese Iesu ena hereva bona kara sibona idia gwauraia lasi, to ena hereva bona kara idia biagua hemami goadana bona laloa dalana idia hahedinaraia danu. Unai Dirava ena lauma amo ia havaraia bukadia hani ese ita idia durua, aposetolo Paulo ese ia gwauraia “Keriso ena laloa” ita tahua totona. (1 Korinto 2:16) Iesu ena lalohadai, hemami, bona kara ita diba namonamo be gau badana. Dahaka dainai? Badina badadia be rua.
3. Iesu ena laloa ita diba namonamo karana ese ita dekenai dahaka lalo-parara ia henia?
3 Badina ginigunana be, Keriso ena laloa ese ita dekenai Iehova Dirava ena laloa ia hahedinaraia. Iesu be iena Tamana ia diba goevagoeva dainai ia gwau diba: “Tau ta be Natuna ia diba lasi, iena Tamana sibona. Bona tau ta be Tamana ia diba lasi, iena Natuna sibona. To bema Natuna ia ura tau ta dekenai Tamana ia hedinarai henia, be unai tau ese Tamana do ia diba.” (Luka 10:22) Unai be hegeregere Iesu ia gwau, ‘Bema oi ura Iehova ena kara oi dibaia, namona be lau oi itaia.’ (Ioane 14:9) Unai dainai, Evanelia bukadia ese Iesu ena lalohadai bona hemami idia hahedinaraia daladia ita stadilaia neganai, ita ese Iehova ena lalohadai bona hemami ita dibaia. Unai bamona diba ese ita ia durua iseda Dirava kahirakahira ita lao totona.—Iamesi 4:8.
4. Bema ita ura Keriso bamona ita karaia momokani, dahaka ita diba guna be namo, bona dahaka dainai?
4 Badina iharuana be, Keriso ena laloa ita diba karana ese ita ia durua ‘iena aena gabudia dekenai do ita raka’ totona. (1 Petero 2:21) Ita gwau lasi Iesu ena murinai ita raka ena anina be ena hereva ita gwauraia toho bona ena kara ita karaia toho sibona. Lasi. Lalohadai bona hemami be mai ena siahu hereva bona kara dekenai dainai, Keriso ena murinai ita raka ena anina be iena “laloa” hegeregerena ita laloa karana ita habadaia. (Filipi 2:5) Hegeregere, bema ita ura Keriso bamona ita karaia momokani, namona be ita kara dika taudia ese ita karaia diba hegeregerena, iena lalohadai bona hemami ita dibaia guna. Vadaeni, namona be Evanelia bukadia idia torea taudia edia heduru amo Keriso ena laloa ita tahua. Iesu ena lalohadai bona hemami idia biagua gaudia do ita kikilaia guna.
Tanobada Dekenai Ia Do Mai Lasi Negana
5, 6. (a) Ita bamoa taudia edia siahu ita dekenai be edena bamona? (b) Dirava ena vara guna Natuna be tanobada dekenai ia do mai lasi neganai, daika ena hebamo ia moalelaia, bona unai ena anina ia dekenai be edena bamona?
5 Ita bamoa taudia be mai edia siahu iseda lalohadai, hemami, bona kara dekenai, namo eiava dika dekenai ita idia veria lao diba.a (Aonega Herevadia 13:20) Iesu ena hebamo guba dekenai, tanobada dekenai ia do mai lasi neganai, mani oi laloa. Ioane ena Evanelia bukana ese Iesu ena mauri guba dekenai ia kikilaia neganai, ia gwau ia be Dirava ena “Hereva” eiava hereva gwauraia tauna. Ioane ia gwau: “Matamana negana ai Hereva ia noho, bona Hereva be Dirava ida ia noho, bona Hereva be dirava ta.” (NW ) Bona “Hereva be matamaia neganai Dirava danu ia noho.” (Ioane 1:1, 2) Iehova be mai ena matamana lasi dainai, Hereva be “matamana negana ai” Dirava ida ia noho herevana ese Dirava ena havaraia gaudia edia matamana ia kikilaia. (Salamo 90:2) Iesu be Dirava ena “vara guna Natuna.” Unai dainai, aneru ma haida bona guba bona tanobada be idia do noho lasi neganai, ia be ia noho vadaeni.—Kolose 1:15; Apokalupo 3:14.
6 Saiens taudia haida idia gwau, iunives be lagani bilioni 12 bamona ia noho vadaeni. Bema unai namba be sisina ia maoro, Dirava ese Adamu ia do havaraia lasi neganai, Iena vara guna Natuna be lagani bilioni momo lalonai, ena tamana ena hebamo ia moalelaia. (Mika 5:2 itaia.) Idia ruaosi edia huanai lalokau bona hetura heheni karana be bada. Unai vara guna Natuna ena mauri gunana lalonai, ia be aonega bamona idia herevalaia neganai, ia gwau: “Unai neganai lau be Dirava ena badibadinai lau noho, gaukara karaia tauna bamona. Dina ibounai Dirava be lau dekenai ia moale, bona lau be iena vairana dekenai, lau moale noho nega ibounai.” (Aonega Herevadia 8:30) Momokani, ita duahia diba lasi laganidia lalonai Dirava ena natuna be lalokau ena Badina ida ia noho be mai anina bada ia dekenai! (1 Ioane 4:8) Unai Natuna be tamana ena lalohadai, hemami, bona dala ia dibaia bona ia hahedinaraia goevagoeva, ma ta be unai bamona ia karaia diba lasi.—Mataio 11:27.
Tanobada Maurina Bona Lalona Veria Gaudia
7. Dirava ena vara guna Natuna be tanobada dekenai ia mai ena badina ta be dahaka?
7 Dirava ena Natuna be ma gau momo do ia dibaia be namo, badina Iehova ia ura ena Natuna ia hegaegaelaia Hahelaga Tauna Badana mai ena hebogahisi ai ia lao totona, unai amo “ita ia bogahisihisi henia diba.” (Heberu 4:15) Natuna be taunimanima bamona tanobada dekenai ia mai ena badina ta be unai dagi do ia abia diba. Iniseniai Iesu be tau ta mai ena tauanina bona rara bona guna guba dekena amo ia itaia noho daladia bona lalona veria gaudia ia mamia. Hari ia be taunimanima edia hemami bona lalohadai ia abia diba. Nega haida hesiku, ranu mase, bona hitolo edia mamina ia abia. (Mataio 4:2; Ioane 4:6, 7) Unai sibona lasi, to nega aukadia bona hisihisi idauidau edia mamina ia haheaukalaia danu. Unai dala ai, ‘Dirava kamonai henia dalana ia dibaia,’ bena ia hegeregere Hahelaga Tauna Badana ena dagi do ia abia.—Heberu 5:8-10.
8. Iesu ena tanobada maurina ena matamana dekenai dahaka ita diba?
8 Iesu be tanobada dekenai ia noho negana ena matamanai, ena mauri be edena bamona? Iena maragi negana sivaraidia be momo lasi. Momokani, Mataio bona Luka sibona be ena vara negana sivaraina idia torea. Evanelia bukadia idia torea taudia idia diba Iesu be tanobada dekenai ia do mai lasi neganai, guba dekenai ia noho. Unai negana ese ita ia durua bada iena tau badana negana lalonai ia hahedinaraia karana ita lalo-pararalaia totona. To, Iesu be taunimanima korikorina. Herevana ia goevadae, to beibi negana amo ia tubu bena mero maragi, mero matamata, bona tau badana ai ia lao, bona diba momo ia abia noho. (Luka 2:51, 52) Baibel be Iesu ena mauri matamana tanobada dekenai ena sivarai haida ia gwauraia hedinarai bona ia dekenai unai gaudia be mai anina bada.
9. (a) Dahaka ese ia hahedinaraia Iesu be ogogami ruma besena ai ia vara? (b) Iesu be edena bamona ruma bese lalonai ia tubu daekau?
9 Iesu be ogogami ruma besena ai ia vara. Iesu ia vara bena dina 40 murinai Iosepa bona Maria ese dubu dekenai idia henia boubou gauna ese unai ia hamomokania. Idia ese mamoe tau, matamata gauna, be edia gabua boubouna bona pune manu natuna ta eiava kerea ta be edia kara dika boubouna bamona idia henia lasi, to “manu rua, o pune manu ena natuna rua” idia henia. (Luka 2:24) Mose ena Taravatu dekenai, unai be ogogami taudia ese idia henia diba boubou gauna. (Levitiko 12:6-8) Gabeai, unai ogogami besena ia bada ia lao. Hoa dalanai Iesu ia vara murinai, Iosepa bona Maria be natudia 6 idia abia. (Mataio 13:55, 56) Unai dainai, Iesu be ruma bese badana ta, kohu momo lasi besena, lalonai ia tubu daekau.
10. Dahaka ese ia hahedinaraia Maria bona Iosepa be Dirava idia gari henia taudia?
10 Iesu be Dirava idia gari henia tama sina ese idia naria. Iena sinana, Maria, be hahine namona. Mani, aneru Gabriela ese ia hedavari henia karana oi laloa, ia gwau: “Kekeni e, namo do oi davaria, badina Lohiabada be oi danu ia noho, bona oi ia hanamoa bada herea vadaeni.” (Luka 1:28) Iosepa danu be kamonai tauna. Lagani ta ta ai, mai ena abidadama ida kilomita 150 ia laolao, Ierusalema dekenai Pasova ariana karaia totona. Herevana tatau sibona be hahegani idia abia unai aria idia lao henia, to Maria ia lao danu. (Esodo 23:17; Luka 2:41) Unai bamona negana ta ai, Iosepa bona Maria be Iesu idia tahua goadagoada murinai unai lagani 12 merona idia davaria, dubu lalonai hadibaia taudia edia huanai ia noho. Iesu ena tama sina be idia laloa momo, to ia gwau: “Dahaka dainai lau umui tahua? Umui diba lasi egu Tamana ena ruma be lauegu noho ruma, a?” (Luka 2:49) “Tamana”—unai hereva mero matamata Iesu dekenai be reana mai anina bada. Gau tamona, reana idia hamaoroa vadaeni iena tamana korikori be Iehova. Danu, Iosepa be Iesu ia naria heubu tama namona. Momokani, Iehova be Iena Natuna lalokauna do ia henia lasi tamana dikana eiava dagedage tauna ta ese ia naria totona!
11. Iesu be dahaka gaukara ia dibaia, bona Baibel negadia lalonai, unai gaukara taudia be dahaka idia karaia?
11 Nasareta dekenai Iesu ia noho laganidia lalonai, ia be kamuta gaukara ia dibaia, reana unai be ena heubu tamana, Iosepa, ese ia hadibaia. Iesu ese unai gaukara ia diba namonamo dainai, ia idia gwauraia “kamuta tauna.” (Mareko 6:3) Baibel negadia lalonai, kamuta taudia edia gaukara be ruma idia haginidia, au amo kohu idauidau idia karaia (hegeregere teibolo, helai gaudia, bona patapata), bona uma geia gaudia idauidau idia karaia. Lagani 100 C.E. murinai, Justin Martyr ena Dialogue With Trypho ese Iesu ia kikilaia, ia gwau: “Tatau edia huanai kamuta gaukarana ia karaia neganai, ia be tano geia gaudia bona kohu huaia gaudia ia karaia.” Unai gaukara be mai ena hekwarahi, badina reana idaunegai kamuta tauna ese ena au ia hoia diba lasi. To, ia sibona ia lao bona au ta ia abia hidi, ena ira amo ia utua, bona au be ruma dekenai ia huaia lao. Unai dainai, reana Iesu be tauanina durua gaudia abia karana, hoihoi taudia hereva henia dalana, bona moni gaukaralaia namonamo dalana, ena hekwarahi ia diba.
12. Dahaka ese ia hahedinaraia Iosepa be Iesu ia do mase lasi neganai ia mase, bona unai ena anina Iesu dekenai be dahaka?
12 Iesu be vara guna merona dainai, reana ia ese ruma bese ia durua, badina toana be Iosepa be Iesu ia do mase lasi neganai ia mase vadaeni.b Zion’s Watch Tower, January 1, 1900 gauna ia gwau: “Sene herevadia ese idia hahedinaraia Iesu be do mero matamata lalonai Iosepa ia mase, bona Iesu be kamuta tauna ena gaukara ia karaia bona ruma bese ia durua. Unai be Baibel ena hereva ta ese ia hamomokania, unuseniai Iesu idia gwauraia kamuta tauna, bona ena sinana bona tadina edia ladana ia gwauraia, to Iosepa ia herevalaia lasi. (Mareko 6:3) . . . Vadaeni, reana iseda Lohiabada ena noho laganidia 18 lalonai, unai [Luka 2:41-49 lalonai ia torea gauna] ia vara negana amo ela bona iena bapatiso negana, be mauri gaukara idauidau ia karaia.” Maria bona ena natudia, Iesu danu, ese lalokau adavana bona tamana ena mase ese ia havaraia hisihisina idia mamia.
13. Iesu ese ena haroro gaukara ia hamatamaia neganai, dahaka dainai ena diba, ena lalo-parara, bona ena hemami ena goada ese taunimanima iboudiai edia ia hereaia?
13 Ia hedinarai goevagoeva, Iesu be auka lasi maurina ai ia vara lasi. To, kohu lasi taudia edia mauri ia mamia. Bena, lagani 29 C.E. ai, nega ia ginidae Iesu ese Dirava ena gaukara badana ia karaia matamaia totona. Unai lagani dekenai, siahu negana ia ore lalonai, ia be ranu bapatiso ia abia bona Dirava ena lauma Natuna ai ia lao. ‘Vadaeni guba ia kehoa,’ ia hedinarai hari ia be ena mauri gunana guba dekenai, bona unai nega lalonai ia abia lalohadai bona hemami, ia laloatao lou. (Luka 3:21, 22) Unai dainai, Iesu ese ena haroro gaukara ia hamatamaia neganai, ena diba, ena lalo-parara, bona ena hemami ena goada ese taunimanima iboudiai edia ia hereaia. Mai badina namona dainai, Evanelia bukadia idia torea taudia edia toretore momo ese Iesu ena hesiai gaukara idia sivarailaia. Ena be unai idia karaia, to ia herevalaia bona karaia gaudia ibounai idia torea diba lasi. (Ioane 21:25) To, Dirava ena lauma ena heduru amo idia torea herevadia ese ita idia durua tau hereadaena ena laloa ita tahua totona.
Iesu Ena Kara
14. Edena dala ai Evanelia bukadia ese idia gwauraia hedinarai Iesu be hebogahisi bona hemami goadana tauna?
14 Evanelia bukadia ese idia gwauraia hedinarai Iesu be hebogahisi bona hemami goadana tauna. Ia ese hemami idauidau momo ia hahedinaraia: lepera tauna ia bogahisihisi henia (Mareko 1:40, 41); kamonai lasi taudia dainai ia tai (Luka 19:41, 42); mai ena kara maoromaoro ida moni idia senisia mataganigani taudia ia badu henia (Ioane 2:13-17). Iesu be hebogahisi tauna dainai ia tai diba, bona iena hemami ia hunia lasi. Iena turana lalokauna Lasaro ia mase neganai, Lasaro ena taihuna Maria ena tai karana ese iena kudouna ia hamarerea bena taunimanima edia vairanai ia tai.—Ioane 11:32-36.
15. Edena bamona Iesu ese taunimanima ia laloa bona kara henia daladia ai ena hebogahisi karana ia hedinarai goevagoeva?
15 Iesu ese taunimanima ia laloa bona kara henia daladia ai ena hebogahisi karana ia hedinarai goevagoeva. Ia ese ogogami bona hisihisi taudia ia tahua, bona ia durua bena ‘edia laumana idia laga-ani.’ (Mataio 11:4, 5, 28-30) Ena be ia bisi to hisihisi ia ania tauna ta amo heduru ia koua lasi, herevana unai be iena dabua sisina ia dogoatao rara moru gorerena ia abia hahinena eiava ia noinoi momo matakepulu tauna. (Mataio 9:20-22; Mareko 10:46-52) Iesu be taunimanima edia kara namo ia laloa bona ia hanamodia; to, bema mai badina, sisiba ia henia danu. (Mataio 16:23; Ioane 1:47; 8:44) Unai nega lalonai, hahine idia laloa bada lasi, to Iesu ese dala maorona ai idia ia kara namo henia bona ia matauraia. (Ioane 4:9, 27) Unai dainai ita hoa lasi, hahine edia orea be mai edia ura bada ida edia gau amo Iesu idia durua.—Luka 8:3.
16. Dahaka ese ia hahedinaraia Iesu be mauri bona kohu dekenai lalohadai maorona ia abia?
16 Iesu ese mauri dekenai lalohadai maorona ia abia. Ia be kohu ia laloa bada lasi. Toana be, tauanina dalanai ia ogogami. Ia gwau, ia “be mai ena mahuta gabuna lasi.” (Mataio 8:20) To, Iesu be ma haida edia moale ia habadaia. Headava ariana ta ia lao henia neganai—unai bamona negadia ai miusiki idia gadaralaia, ane idia abia, bona idia moale—ia hedinaraia goevagoeva ia be unai aria dekenai moale koua totona ia lao lasi. Momokani, unuseniai Iesu ese iena hoa karana ginigunana ia karaia. Uaina ia ore neganai, ia ese ranu be uaina namona ai ia halaoa, unai inuinu gauna dainai taunimanima edia “lalona do idia moale.” (Salamo 104:15; Ioane 2:1-11) Unai dainai aria idia karaia noho diba, bona headava tauna bona hahine edia hemarai ia koua. To, Iesu be ena hesiai gaukara ia karaia goadagoada bona unai dekenai nega bada ia atoa, bona unai sivarai be momo herea dainai ia hedinarai goevagoeva ia be mai ena lalohadai maorona tauna.—Ioane 4:34.
17. Dahaka dainai Iesu be Hadibaia Tauna Badana be hoa gauna lasi, bona iena hadibaia herevadia ese dahaka idia hahedinaraia?
17 Iesu be Hadibaia Tauna Badana. Iena hadibaia herevadia momo be dina ta ta ena mauri, ia diba namonamo gaudia, idia hahedinaraia. (Mataio 13:33; Luka 15:8) Iena hadibaia dalana be hereadae—auka lasi herevadia amo, ia hedinarai goevagoeva bona idia badinaia diba dalanai, anina ia hahedinaraia. To ia hadibalaia gauna be namo herea momokani. Iena hadibaia herevadia amo ia hahedinaraia mai ena kudouna ibounai ida ia ura kamonai taudia ese Iehova ena lalohadai, hemami, bona dala do idia dibaia.—Ioane 17:6-8.
18, 19. (a) Iesu ese edena laulau herevadia amo ena Tamana ia herevalaia? (b) Dahaka be hereva gabena ai do ita kikilaia?
18 Iesu ese nega momo haheitalai ia gaukaralaia dalanai, idia laloaboio haraga lasi laulau herevadia amo ena Tamana ia herevalaia. Hereva haida amo Dirava ena hebogahisi karana ia herevalaia diba. To dala idauna ia gaukaralaia, Iehova be dika ia gwauatao tamana ta ida ia hahegeregerea, ena natuna ia giroa mai ia itaia neganai, ia hebogahisi henia bada bona ia heau lao “iena natuna ena aiona dekenai ia rosia, ia kisi henia.” (Luka 15:11-24) Tomadiho gunalaia taudia be edia kastom aukana dainai taunimanima idia laloa maragi, to Iesu ese unai kara ia dadaraia bona ia hahedinaraia iena Tamana be taunimanima ese idia hereva henia diba Diravana, ia ese takisi gogoa tauna mai ena manau ena noinoi ia abia dae bona Farisea tauna ena guriguri mai ena hekokoroku ia abia dae lasi. (Luka 18:9-14) Iesu ese ia hahedinaraia Iehova be hebogahisi Diravana bona ia diba edena negai manu maragina be tano dekenai ia moru. Iesu ese ena hahediba taudia ia hagoadaia, ia gwau, “umui gari lasi, badina umui ese manu maragi momo umui hereaia.” (Mataio 10:29, 31) Ita hoa lasi, taunimanima be Iesu ena “hadibaia hereva” idia hoalaia bona ia dekenai idia lao. (Mataio 7:28, 29) Oibe, nega ta “taunimanima momo” be ia dekenai idia noho ela bona dina toi, bona idia aniani lasi danu!—Mareko 8:1, 2.
19 Iehova ese ena Hereva lalonai Keriso ena laloa ia hahedinaraia dainai, namona be ita tanikiu henia! To, ma haida ita kara henidia neganai, Keriso ena laloa be edena bamona ita habadaia bona hahedinaraia diba? Unai be hereva gabena dekenai do ita kikilaia.
[Footnotes]
a Apokalupo 12:3, 4 ese ia hahedinaraia, edia hebamo ese lauma anerudia ia veria diba. Unai siridia lalonai Satani be “huala badana” ese ia laulaulaia, bona iena koikoi karana ia gaukaralaia “hisiu” ma haida, eiava lauma natudia, ia veridia ia do idia bamoa, idia gwau-edeede hebou totona.—Iobu 38:7 itaia.
b Iosepa ena ladana idia gwauraia negana ginigabena be dubu ai lagani 12 merona Iesu idia davaria negana. Iesu ena haroro gaukara ia matamaia neganai, Iosepa be Kana dekenai idia karaia headava ariana ia lao henia sivaraina ta be lasi. (Ioane 2:1-3) Lagani 33 C.E. ai, Iesu be satauro ai idia kokoa neganai, ia ese iena lalokau aposetolo tauna Ioane ia hamaoroa Maria ia naria totona. Bema Iosepa ia mauri noho, Iesu be unai hereva do ia gwauraia lasi.—Ioane 19:26, 27.
Oi Laloatao, A?
• Dahaka dainai “Iesu ena laloa” ita diba namonamo be gau badana?
• Iesu ena mauri gunana dekenai dahaka hebamo karana ia moalelaia?
• Iesu be tanobada dekenai ia noho neganai, dahaka noho daladia bona veria siahudia ia mamia?
• Evanelia bukadia ese Iesu ena kara be edena bamona idia hahedinaraia?
[Picture on page 10]
Iesu be ruma bese badana ta, kohu momo lasi besena, lalonai ia tubu daekau
[Pictures on page 12]
Hadibaia taudia ese lagani 12 merona Iesu ena lalo-parara bona haere idia hoalaia bada