Iseda Haroro Bona Mauri Dalana Hebou Pepana Edia Referens
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
MAY 5-11
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA AONEGA HEREVADIA 12
Gaukara Goada Karana be mai Ena Namo
Dirava Ena Kara Ta Daimon Nadina Ia Hereaia
Iehova ena hesiai taudia haida ese unai idia davaria, edia ruma bese naria totona idia hekwarahi danu. To, idia be ia auka lasi bona kara koikoi dalana idia abia hidi lasi, to idia gaukara goada bona edia moni gaukara idia karaia namonamo. Edia gaukara goada karana amo idia hahedinaraia, Dirava ena kara hereadaedia idia laloa bada, bona unai be kara momokani, moni bona kohu ia hereaia gauna.—Aon. 12:24; Efe. 4:28.
w15-E 2/1 5 par.4-6
Gaukara Goada Karana Moalelaia Dalana
Unai henanadaia dokona ita laloa be namo, badina iseda gaukara be ma haida ia durua dalana ita itaia neganai ita moale. Iesu ia gwau: “Henia kara ena moale be bada, to abia kara ena moale be maragi.” (Kara 20:35) Iseda gaukara amo namo idia davaria taudia be kastoma bona iseda biaguna. To ma haida danu, hegeregere, iseda ruma bese taudia bona idia dabu taudia.
Ruma bese taudia. Ruma bese kwarana ese ena famili ia naria totona ia gaukara goada neganai, dala rua ai ia durudia. Ginigunana be, tauanina dalanai, hegeregere aniani, dabua, bona noho gabuna ia henia. Unai amo ia be Dirava ese ia henia maduna ia hagugurua bona “iena henari henunai idia noho taudia ia naria” unai. (1 Timoteo 5:8) Iharuana be, iena haheitalai amo ena natudia ia hadibaia gaukara goada karana be mai anina bada. Atikol ginigunana ai ita herevalaia tadikaka Shane, ia gwau: “Egu tamana be gaukara namonamo tauna. “Ia be kapenta tauna, bona ena mauri ibounai lalonai ia gaukara goada bona kara momokani ia hahedinaraia. Ena haheitalai amo lau dibaia gauna be, imana amo gau ta lau karaia ma haida ese idia gaukaralaia totona be mai anina bada.”
Idia dabu taudia. Aposetolo Paulo ese Keristani taudia ia sisiba henidia do “[idia] gaukara goada . . . unai amo ia dabu tauna dekenai gau ta [idia] henia diba.” (Efeso 4:28) Oibe, ita gaukara goada ita sibona bona iseda famili ita naria neganai, reana dabu taudia ita durua diba. (Aonega Herevadia 3:27) Gaukara goada karana dainai henia karana ena moale ita mamia diba.
Hakaua Hereva Namodia
ijwyp-E atikol 95 par. 10-11
Mauri Ena Hekwakwanai Lau Haheaukalaia Diba, A?
● Hekwakwanai oi laloa namonamo. Hekwakwanai badadia bona maragidia edia idau oi diba be namo. Baibel ia gwau: “Kavakava tauna be badu toana ia hahedinaraia haraga, to aonega tauna be ta ena hadikaia herevadia ia laloa lasi.” (Aonega Herevadia 12:16) Namo lasi hekwakwanai ibounai oi laloa momo.
“Sikuli ai, natudia be gau maragidia dainai idia maumau momo. Bena social media ai edia turadia ese hereva ma haida idia atoa bona unai ese edia badu ia habadaia, unai dainai hekwakwanai idia laloa namonamo lasi.”—Joanne.
MAY 12-18
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA AONEGA HEREVADIA 13
Namo Lasi “Kara Dika Tauna Ena Lamepa” ese Oi Ia Koia
it-2-E 196 par. 2-3
Lamepa
Laulau Dalanai Idia Gaukaralaia. Laulau dalanai tau ta ena raka dalana ia hadiaria gauna be lamepa. Unai laulau herevana hegeregerena, aonega herevadia be kara maoromaoro tauna bona kara dika tauna edia idau ia herevalaia, ia gwau: “Kara maoromaoro tauna ena lamepa ena diari be bada herea, to kara dika tauna ena lamepa be do ia bodo.” (Ao 13:9) Kara maoromaoro tauna ena lamepa be ia diari bada herea noho, to ena be kara dika tauna ena lamepa be ia diari bada herea bona taga maurina ia noholaia, to Dirava ese unai tauna ena mauri itaia bona ia be dibura dalana dekenai ia lao noho, unai amo do ia moru diba. Unai hegeregerena, ena tamana bona sinana ia gwauraia dika tauna dekenai unai bamona do ia vara.—Ao 20:20.
Ta ‘ena lamepa ia bodo’ ena anina be ia be helaro lasi. Aonega herevadia ta ia gwau: “Kara dika tauna be do ia noho daudau lasi, bona iena lamepa be do ia bodo.”—Ao 24:20.
Ura Kwalimu Ia Henia Diravana Hesiai Henia
3 Satani ese goevadae taudia rua bona aneru momo ia koidia bona Dirava ena lohia dalana idia dadaraia dainai, ita ia koia diba danu. Satani be iena koikoi karadia ia haidaua lasi. Ia ura do ita laloa Dirava ena taravatu ese ita ia biagua auka. Danu, ia ura ita laloa bema Dirava ita hesiai henia, eda mauri do ita moalelaia lasi. (1 Ioa. 5:3) Tanobada taudia be unai bamona idia laloa, bona bema idia ita bamoa momo, edia lalohadai ita abia diba. Guna matabodaga karadia ia karaia taihu ta, hari ena mauri lagani be 24, ia gwau: “Tura dikadia bamoa karana ese egu kara ia haidaua, badina lau ura lasi egu lalohadai be idia edia amo ia idau.” Reana oi danu be emu turadia amo unai bamona hahetoho oi davaria vadaeni.
w04-E 7/15 31 par. 6
“Aonega Taudia be mai Laloparara Ida Do Idia kara”
Aonega bona kara maoromaoro tauna be diba momokanina ia badinaia dainai hahenamo do ia abia. Solomona ese ita ia hadibaia: “Kara maoromaoro tauna be ia aniani bona ia bogakunu, to kara dika tauna be ia hitolo noho.” (Aonega Herevadia 13:25) Iehova ia diba iseda mauri ai dahaka be namo ita totona, hegeregere iseda ruma bese maurina, ma haida ida iseda hetura karana, iseda haroro gaukara, eiava ita idia sisiba henia neganai. Bona mai aonega ida iena Hereva lalonai idia noho sisiba herevadia ita badinaia neganai ita daradara lasi, mauri namona ita moalelaia diba.
Hakaua Hereva Namodia
it-2-E 276 par.2
Lalokau
Lalokau ese ta ia hakaua kerere. Inai badina dainai, ta ena lalokau ia hahedinaraia namonamo totona, namona be Dirava ena lauma helaga bona Ena Hereva amo ia mai diba ia badinaia. Hegerere, tama eiava sina ta be ena natuna ia lalokau henia. To reana unai lalokau ia keru diba eiava ia be hemami sibona dainai ia hakaua kerere diba, bona natuna ese ia noia gaudia ibounai ia henia sibona. Reana tama sina edia maduna, natudia idia matahakani henia bona idia panisia karana do idia karaia lasi. (Ao 22:15) Unai bamona lalokau be hekokoroku karana, unai be sibona ena namo ia laloa bada. Baibel ia gwau unai bamona tauna be lalokau ia hahedinaraia lasi, to inai heheni karana ia hahedinarai badina mase ia lao henia dalana amo, ena natuna ia hamauria lasi.—Ao 13:24; 23:13, 14.
MAY 19-25
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA AONEGA HEREVADIA 14
Disasta ta Ia Vara Neganai Do Oi Karaia Gaudia Oi Laloa Namonamo
Dirava Ena Harihari Gauna, Mauri, Ita Laloa Bada
10 Nega haida dika badadia ita koua diba lasi. Hegeregere, disasta idauidau, gorere badadia, bona dagedage idia vara kava. To, unai bamona dika badadia idia vara neganai, namona be sibona ita gimaia bona unai gabu rakatania ena hadibaia hereva o gavamani amo ita abia hadibaia herevadia ma haida ita kamonai bona badinaia. (Roma 13:1, 5-7) To, dika haida totona ita hegaegae diba, unai dainai gavamani ese idia henia hakaua daladia ita badinaia be namo. Hegeregere, inai bamona gaudia ita abia hegaegae be mai anina bada, ranu, idia dika diba lasi aniani bona muramura.
11 Bema iseda gabu dekenai daihanai gorere ta ia vara, dahaka ita karaia be namo? Namona be gavamani ese idia atoa taravatu, hegeregere imana ita huria, ma haida amo ita gini daudau, vairana ita koua (mask), bona kwarentin ita badinaia. Unai ita karaia neganai, ita hahedinaraia Dirava ese ia henia harihari gauna, mauri unai, ita laloa bada.
12 Dika idia vara neganai, nega haida iseda turadia, neiba taudia, bona nius amo ita kamonai sivaraidia be maoro lasi. Ita ura lasi ita kamonai “hereva ibounai” ita abia dae, to namona be gavamani bona medikol taudia edia hereva maorodia ita kamonai. (Aonega Herevadia 14:15 duahia.) Hakaua Oreana bona brens ofesi be idia hekwarahi bada diba maorona idia tahua totona, unai amo kongrigeisen heboudia bona haroro gaukara karaia dalana dekenai hakaua hereva maorona idia henia. (Heb. 13:17) Edia hakaua herevadia ita badinaia neganai, ita bona mai haida be dika amo ita gimaia. Danu, unai ese iseda noho gabuna ai Iehova ena Witnes taudia edia ladana ia hanamoa.—1Pet. 2:12.
Sadoka Ena Gari Lasi Karana Oi Tohotohoa
11 Bema nega dikadia lalonai, ita idia noia iseda tadikaka taihu ita durua totona, edena dala ai Sadoka ena gari lasi karana ita tohotohoa diba? (1) Hakaua dalana badinaia. Hekwakwanai negadiai, lalotamona ai ita noho be mai anina bada. Iseda brens ofesi amo idia mai hakaua herevadia ita badinaia. (Heb. 13:17) Elda taudia ese nega momo disasta totona idia abia hadibaia herevana idia riviulaia be namo, hegeregere disasta ia do vara lasi neganai, ita hegaegae dalana bona ia vara neganai, dahaka do ita karaia. (1 Kor. 14:33, 40) (2) Oi gari lasi bona oi gima noho. (Aon. 22:3) Gau ta oi do karaia lasi neganai, oi laloa guna be namo. Bona sibona oi naria namonamo. (3) Iehova dekenai oi tabekau. Laloatao Iehova be oi bona emu tadikaka taihu edia namo ia laloa bada. Oi ia durua diba emu tadikaka taihu oi gimaia totona.
Hakaua Hereva Namodia
it-2-E 1094
Lalohadailaia Namonamo
To, ta ese laloa namonamo karana ia hahedinaraia neganai ia idia inai henia. Unai kara be Aonega Herevadia 14:17 ese ia gwauraia: “Gau ia lalohadailaia namonamo tauna be idia inai henia.” Idia laloa namonamo lasi taudia be nega momo, edia lalohadai idia gaukaralaia taudia ma haida idia gwauraia dika. Danu, edia lalohadai idia gaukaralaia Dirava ena ura idia karaia taudia be haida ese idia inai henia. Iesu Keriso ia gwau bamona: “Umui be tanobada taudia bamona lasi bona lau ese edia huana amo umui lau abia hidi dainai, tanobada taudia ese umui idia inai henia.” (Ioa 15:19) Oibe, Aonega Herevadia 14:17 ai, inai hereva “lalohadailaia” be koikoi lalohadaina ia herevalaia danu. Unai dainai, reana unai hereva ena anina ma ta be ta ena palani dikadia dainai ia idia inai henia, bona trensleisen haida ese unai point tamona idia hahedinaraia: “Bona tau ta ena palani dikadia dainai ia idia inai henia.”—JP, Ro.
MAY 26–JUNE 1
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA AONEGA HEREVADIA 15
Haida Oi Durua Idia Moale Totona
Kara Maoromaoro Ita Badinaia!
16 Iobu be heabidae tauna. (Iobu 31:31, 32) Ena be ita be moni momo taudia lasi, to ma haida dekenai “heabidae karana” ita hahedinaraia diba. (Roma 12:13) Reana aniani sisina ita hegaegaelaia bona ita boiria taudia ida ita aniani hebou. Baibel ia gwau: “Uma aniani sibona idia ania to lalokau ia noho, unai be namo, boromakau ena vamu namona idia ania to badu ia noho, unai be dika.” (Aon. 15:17) Oibe, mai maino bona moale ida eda tadikaka taihu danu ita aniani hebou neganai, ta ta eda abidadama ita hagoadaia diba.
Ta Ta Hagoadaia Karana “Do Ita Habadaia Noho”
16 Bema ita laloa ta ita hagoadaia diba lasi badina ita be herevahereva momo lasi taudia, unai be lalohadai kererena. Ta hagoadaia totona be ia auka lasi—reana emu kiri toana sibona be hegeregere. Bema oi ia itaia bona kiri toana ia hahedinaraia lasi, anina be ia be mai ena hekwakwanai ta, bona emu kamonai karana ese ia do ia hagoadaia.—Iam. 1:19.
17 Tadikaka matamata ta ladana Henri, ena varavara taudia haida bona ena tamana, ia be elda ta, be kongrigeisen amo idia atodia siri neganai, ia lalohisihisi bada. Sekit naria tauna ta ese Henri ia hagoadaia totona, kofi inua sitoa ta dekenai ia hakaua lao bona unuseniai ena lalohekwarahi gaudia ibounai ia kamonai. Edia herevahereva murinai, Henri ia laloparara ena famili ia durua orea dekenai idia giroa lou dala tamona be, iena abidadama dekenai ia gini goada be namo. Henri ese Salamo 46; Sefanaia 3:17; bona Mareko 10:29, 30 ia duahia neganai ena lalona ia goada.
18 Marthe bona Henri edia sivarai ese ia hahedinaraia, idia lalohisihisi tadikaka taihu ita hagoadaia diba. King Solomona ia gwau: “Nega maorona ai ia gwauraia herevana ese namo bada ia havaraia! Ta ese oi ia itaia bona ia moale neganai, unai ese oi ia hamoalea. Sivarai namona ese ta dekenai goada ia henia.” (Aon. 15:23,30) Danu, Gima Kohorona eiava iseda websait ai idia noho gaudia duahia karana ese lalometau tauna ia hagoadaia diba. Paulo ese ia hahedinaraia, lalometau taudia ida Basileia anedia ita abia hebou karana be hagoadaia dalana ta. Ia gwau: “Umui ta ta do umui hadibaia bona sisiba henia noho mai salamo ida, Dirava hanamoa anedia bona tomadiho ane hairaidia ida. Bona emui kudouna ai Iehova dekenai ane do umui abia.”—Kol. 3:16; Kara 16:25.
Hakaua Hereva Namodia
ijwbq-E atikol 39 par. 3
Keristani Tauna be Medikol Heduru Ia Abia Dae Diba, A?
2. Medikol heduru abia daladia rua eiava toi lau abia hidi be namo, a? Bema emu gorere ia bada ‘sisiba henia taudia . . . .momo’ amo heduru namona oi abia.—Aonega Herevadia 15:22.
JUNE 2-8
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA AONEGA HEREVADIA 16
Henanadai Toi amo Abia Hidi Namona Ita Karaia Diba
Oi Do Matamata Lalonai Abia Hidi Maorodia Oi Karaia
11 Moale korikorina be Iehova hesiai henia karana amo ita davaria diba. (Ao. 16:20) Ieremia ena seketere Baruku be unai ia laloaboio. Nega ta ena hesiai gaukara ia moalelaia lasi. Iehova ese ia hamaoroa: “To oi ese gau namo herea, oi sibona totona, oi tahua noho, a? . . . Inai bamona tahua kara do oi karaia lasi, badina be lau ese taunimanima ibounai dekenai dika do lau havaraia, to oiemu mauri be oi dekenai do lau henia. Do oi lao gabudia ibounai dekenai oi be do oi heau mauri.” (Ier. 45:3, 5) Dahaka ese Baruku do ia hamoalea? Iena ura gaudia do ia karaia bena do ia mase, eiava Iehova ena ura do ia karaia bena Ierusalema ena dika amo do ia roho mauri?—Iam. 1:12.
12 Tadikaka ta ladana Ramiro be ma haida durua karana amo moale ia davaria. Ia gwau: “Egu famili be ogogami taudia bona ai be Bolivia dekenai ai noho. Unai dainai egu kakana be iunivesiti do lau lao ena davana ia ura karaia neganai, unai ese dala ia kehoa mauri namona ai abia totona. To, lau be vanegai sibona lau bapatiso bona Iehova ena Witnes tauna ta ai lau lao, bona painia ta be lau ia boiria ia ida taoni maragina ta dekenai ai haroro totona. Unuseni lau lao bona huina utua dalana lau dibaia murinai, huina utua bisinesi ta lau hamatamaia, unai amo tauanina dalanai sibona lau naria diba. Taunimanima momo be Baibel stadi idia abia dae. Gabeai, egu gado kongrigeisen ta idia haginia bona unai kongrigeisen lau bamoa. Hari, lau be lagani 10 ful-taim hesiai gaukara lau karaia noho. Taunimanima ida sivarai namona be edia gado korikori ai ai stadilaia karana amo lau abia moalena be gaukara ma ta ese ia hereaia diba lasi.”
Emu Kara Oi Haidaua Vadaeni, A?
ITA ibounai eda kara be eda famili ena mauri, turadia, hanua taudia bona kastom karadia ese idia biagua diba. Unai dainai ita ura henia aniani, ita hahedokilaia dabua ena sitaelo bona ita karaia gaudia be idauidau.
2 To, mai anina bada gaudia haida idia noho danu. Hegeregere, ita tubu daekau lalonai ita idia hadibaia, kara haida be maoro bona haida be kerere. To, taunimanima edia lalohadai unai gaudia dekenai be idauidau. Haida be edia lalomamina hegeregerena abia hidi idia karaia. Baibel ia gwau: “Taravatu idia diba lasi idau bese taudia be edia lalona ese ia hadibaia, taravatu idia badinaia totona.” (Roma. 2:14) Unai ena anina be bema Dirava be gau ta dekenai taravatu ia atoa lasi, vadaeni eda famili bona hanua taudia edia kara bona lalohadai ita badinaia sibona, a?
3 Keristani taudia be badina rua dainai unai bamona idia karaia lasi. Ginigunana be, Baibel ia gwau: “Dala ta ia noho, sedira iena toana oi dekenai be maoro, to iena dokona be mase dekenai do ia lao.” (Ao. 16:25) Ita be goevadae lasi taudia dainai, abia hidi maorodia ita karaia be auka. (Ao. 28:26; Ier. 10:23 Iharuana be, Baibel ese ia hahedinaraia, Satani, “inai nega oromana ena dirava” ese tanobada taudia edia lalohadai bona kara ia biagua noho. (2 Kor. 4:4; 1 Ioa 5:19) Unai dainai, Iehova ena hahenamo bona lalonamo ita abia totona Roma 12:2.—Duahia.
Hakaua Hereva Namodia
it-1-E 629
Matahakani
Badinaia Bona Dadaraia Karana amo Idia Vara Gaudia. Dika taudia, kavakava taudia, eiava edia kara idia goeva lasi taudia be Iehova ena matahakani idia inai henia bona dadaraia momokani. (Sal 50:16, 17; Ao 1:7) Unai bamona kavakava karadia idia karaia taudia be matahakani ma haida idia abia be namo, nega haida idia panisidia. Aonega Herevadia ia gwau: “Kavakava taudia be edia kavakava dainai panisi do idia abia.” (Ao 16:22) Sibona dekenai hitolo, hemarai, gorere, bona mase idia mailaia. Israela taudia edia sivarai ese unai bamona dika, ena bada ia hahedinaraia. Idia ese peroveta taudia amo ia mai matahakani bona sisiba herevadia idia badinaia lasi. Iehova ena matahakani idia badinaia lasi dainai ia ese idia ia gimaia bona hanamoa lasi. Dokonai, idaunegai idia perovetalaia hegeregerena panisi idia abia—idia halusidia bona igui hesiai taudia ai idia lao.—Ier 2:30; 5:3; 7:28; 17:23; 32:33; Ho 7:12-16; 10:10; Sef 3:2.
JUNE 9-15
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA AONEGA HEREVADIA 17
Emu Headava Lalonai Maino Ia Noho be Namo
g 9/14-E 11 par 2
Badu Noho Karana Oi Dadaraia
Mai momokani ida sibona oi nanadaia. Baibel ia gwau taunimanima haida be idia “badu momo” bona idia “badu haraga.” (Aonega Herevadia 29:22) Oi be unai bamona tauna, a? Sibona oi nanadaia: ‘Nega momo lau badu, a? Lau be badu haraga tauna, a? Hekwakwanai maragidia dainai lau badu, a?’ Baibel ia gwau “ia vara gauna ia maumauraia loulou tauna ese tura namodia ia hapararaia.” (Aonega Herevadia 17:9; Hadibaia Tauna 7:9) Headava taudia dekenai unai bamona ia vara diba. Unai dainai bema oi be badu haraga tauna, sibona oi nanadaia, ‘Egu adavana ena kara lau haheaukalaia diba, a?’—Baibel ena hakaua herevana: 1 Petero 4:8.
w08-E 5/1 10 par. 6–11 par 1
Hekwakwanai Hamaoromaoroa
1. Nega umui atoa emui hekwakwanai umui hamaoromaoroa totona. “Gau ibounai be mai edia nega korikori, . . . herevahereva lasi be mai ena nega bona herevahereva be mai ena nega.” (Hadibaia Tauna 3:1, 7) Matamanai ita herevalaia haheitalai hegeregerena, hekwakwanai haida lalonai ta be mai gado bada ida do ia hereva. Bema unai ia vara, sibona umui biagua—umui “herevahereva lasi,” unai amo do umui hepapahuahu lasi. Emui hetura karana umui gimaia diba, bema Baibel ena sisiba herevana umui badinaia: “Ta ese heatu ia hamatamaia neganai, ia be abata ena iduara ia kehoa bamona.”—Aonega Herevadia 17:14, New Century Version.
To, “herevahereva be mai ena nega” danu. Hekwakwanai, be ava bamona, idia tubu haraga diba, bema idia rakatania sibona. Unai dainai namona be gau ta ita karaia, to ita laloa lasi hekwakwanai be sibona do ia ore. Bema nega sisina lalonai umui herevahereva lasi, emu adavana oi matauraia totona, dina ta oi abia hidi bona emui hekwakwanai umui herevalaia diba. Bema emui hereva umui badinaia, unai ese umui ia durua diba Baibel ena sisiba umui badinaia: “Dina ia do diho lasi neganai, emui badu ia ore be namo.” (Efeso 4:26) Oibe, namona be umui gwauraia gauna umui badinaia.
Hakaua Hereva Namodia
it-1-E 790 par. 2
Matana
Ta be ena matana amo ena hemami ia hahedinaraia diba. Idia ese hebogahisi eiava hebogahisi lasi karana idia hahedinaraia (De 19:13); edia matana amo ‘toa’ idia karaia ta idia kirikirilaia, eiava koikoi dalana ai palani idia karaia ta idia hadikaia totona. (Sal 35:19; Ao 6:13; 16:30) To ia ura lasi ta ena hereva ia kamonai eiava ia badinaia tauna be ena matana ia koua. (Mt 13:15; Ao 28:27) Kavakava tauna idia gwauraia ena matana be “tanobada ena kahana ibounai ia itaia noho,” ena lalohadai be gau tamona dekenai lasi, to gau idauidau ia laloa. (Ao 17:24) Ta ena helt, goada, eiava ena moale toana be ena matana amo ia hahedinaraia diba. (1Sa 14:27-29; De 34:7; Iobu 17:7; Sal 6:7; 88:9) King Iehosapata be Iehova dekenai gwau: “Emai matana be oi dekenai.”—2Siv 20:12.
JUNE 16-22
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA AONEGA HEREVADIA 18
Idia Gorere Taudia Oi Hagoadaia
Aonega Korikori be Ia Boiboi Badabada Noho
17 Oi laloa guna bena oi hereva. Oi laloa guna bena oi hereva. Bema ita naria namonamo lasi, iseda hereva ese dika bada ia havaraia diba. Baibel ia gwau: “Ia laloa namonamo lasi tauna ena hereva be tuari kaia amo ta ia gwadaia bamona, to aonega tauna ena hereva ese namo ia havaraia.” (Aon. 12:18) Ita huanai maino ia noho diba bema haida edia kerere ita maumauraia lasi. (Aon. 20:19) Bema ita ura iseda hereva ese ta ia hagoadaia bona ia hahisia lasi, namona be Dirava ena Hereva ibounai be iseda kudouna dekenai ita atoa. (Luka 6:45) Baibel ena hereva ita laloa dobu neganai, iseda hereva namodia ese ma haida ia hagoadaia diba.—Aon. 18:4.
mrt atikol 19 Maua
Ia Vara Haraga Gorere Haheaukalaia Dalana
Kamonai namonamo. Emu turana oi durua dala namona ta be, ia ura hereva neganai oi kamonai namonamo. Oi laloa lasi ena hereva ibounai do oi haerelaia. Nega momo, oi kamonai sibona be hegeregere. Lalo-kehoa karana be gau badana, unai amo ia do oi hahemaoro henia lasi. Bema ta ena toana be gorere lasi, namo lasi oi laloa emu turana ena hemami oi diba.—Aonega Herevadia 11:2.
Hereva namodia gwauraia. Reana oi diba lasi dahaka hereva do oi gwauraia, to emu turana oi durua totona hereva haida sibona oi gwauraia, ena be ia auka. Reana kudouna ibounai ida hereva kwadogina ta oi gwauraia, hegeregere, “Lau diba lasi dahaka do lau hereva, to lau ura oi diba oi lau laloa bada.” To namo lasi oi gwau, “Emu gorere be dika momokani lasi . . . “
Emu turana ena gorere oi dibaia karana amo oi hahedinaraia ena namo oi laloa bada. Ena gorere oi lalopararalaia dainai oi do ia tanikiu henia bona emu hereva be mai anina bada. (Aonega Herevadia 18:13) To naria namonamo, namo lasi ia ura lasi herevadia oi gwauraia.
Heduru oi henia. Namo lasi oi laloa idia oi durua dalana oi diba, to idia oi nanadaia dahaka oi karaia. Laloatao emu turana be heduru totona do ia noia lasi, badina ia ura lasi oi dekenai metau ia henia. Bema unai ia vara, oi karaia diba gaudia oi gwauraia hegeregere, sitoa dekenai oi lao, hagoevaia gaukara eiava gaukara ma haida.—Galatia 6:2.
Oi Hesiku lasi. Emu turana be gorere ia haheauka lalonai, nega haida do ia ura lasi umui karaia palani ia badinaia eiava ia ura lasi oi ida ia herevahereva. Oi haheauka bona ena kara ena badina oi lalopararalaia. Namona be heduru oi henia noho.—Aonega herevadia 18:24.
Mentol Helt Gorerena Idia Abia Taudia Durua Totona
“Umui hagoadaia.”—1 TESALONIKA 5:14.
Reana emu turana be ia laloa momo, o ia mamia ia be anina lasi. Emu kara amo oi hahedinaraia ia oi laloa bada neganai, ia oi hagoadaia diba bona ena lalona oi hanamoa, ena be hereva ta oi gwauraia lasi.
“Tura korikori be nega ibounai lalokau ia hahedinaraia.”—AONEGA HEREVADIA 17:17.
Heduru henia. Namo lasi oi laloa heduru henia dalana oi diba, to namona be oi henanadai. Emu turana be iena ura gauna ia herevalaia totona be ia auka neganai, ia oi nanadaia bema hegeregere nega tamona umui raka loaloa diba. Oi hadibaia ia ida shopping, hagoevaia gaukarana bona gaukara ma haida umui karaia hebou totona.—Galatia 6:2.
“Do umui haheauka.”—1 TESALONIKA 5:14.
Reana emu turana be ia hegaegae lasi oi ida ia hereva totona. Emu turana oi hamaoroa bema ia ura hereva, ia do oi kamonai henia. Emu turana ia gorere dainai, reana iena hereva o ia karaia gaudia ese oi hahisia. Reana palani do ia haidaua o oi ia habadua. Ia dekenai oi haheauka bona heduru oi henia bona ia oi lalopararalaia.—Aonega Herevadia 18:24.
Hakaua Hereva Namodia
it-2-E 271-272
Gadara ta, I
Idaunegai abia hidi ta idia ura karaia totona, gadara ta amo unai idia karaia. Nadi kuboruna eiava au maragidia eiava nadi ma haida idia gaukaralaia abia hidi ta idia karaia totona. Inai gaudia be dabua ta eiava uro ta lalonai idia haboua bena idia hamarerea. Bona ia moru eiava idia abia gauna idia abia hidi. Nega momo idia guriguri guna bona unai idia karaia. Unai amo Iehova ena heduru idia tahua. Heberu gado ai gadara ta (goh·ralʹ) be dala korikorina bona laulau dalanai idia gaukaralaia neganai, ena anina be “ahuna.”—Ios 15:1; Sal 16:5; 125:3; Isa 57:6; Ier 13:25.
Gaukaralaia. Aonega Herevadia 16:33 ia gwau: “Rami latanai nadi gadara idia karaia, to abia hidi ibounai be Iehova ese ia karaia.” Israela ai gadara ta idia karaia ena badina be idia ura hekwakwanai idia hamaoromaoroa: “Gadara ta amo hekwakwanai idia hamaoromaoroa, bona idia hepapahuahu taudia huanai daika be maoro ia hahedinaraia.” (Ao 18:18) Unai idia karaia lasi spot gadara, gadara ma haida, eiava laki gadara totona. Moni idia atoa lasi bona ta ia lusi eiava wini lasi. Bona dubu eiava hahelaga taudia totona moni idia haboua lasi. To Roma tuari taudia be lalohadai kererena idia abia dainai, Salamo 22:18 ena peroveta hereva hegeregerena, Iesu ena dabua totona gadara ta idia karaia.—Mt 27:35.
JUNE 23-29
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA AONEGA HEREVADIA 19
Emu Tadikaka Bona Taihu Dekenai Tura Namona ai Oi Lao
Ta Ta Dekenai Iseda Lalokau Ita Hagoadaia Dalana
16 Namona be emu tadikaka taihu edia kara namodia sibona oi laloa. Mani inai haheitalai ita laloa. Oi be emu tadikaka taihu ida umui moale hebou bona dokonai, oi ese grup piksa ta oi abia. Oi be piksa ma rua oi abia badina dika ginigunana be ia namo lasi. Hari oi be piksa toi oi abia. To piksa ta lalonai oi itaia tadikaka ta be ia kiri lasi. Unai piksa dekenai dahaka do oi karaia? Do oi kokia badina oi dekenai piksa rua idia noho, unuseniai ibounai, bona unai tadikaka danu be idia kiri.
17 Unai piksa namodia ita itaia neganai dahaka ita laloatao be namo? Reana iseda tadikaka taihu ida ita moalelaia nega namodia ita laloatao. To reana unai moale negana ta ai, tadikaka eiava taihu ta ena hereva eiava kara ese oi ia hahisia. Unai gauna dekenai dahaka do oi karaia? Oi laloaboio be namo, unai piksa ta oi kokia bamona? (Ao. 19:11; Efe. 4:32) Oi ese unai tadikaka eiava taihu ena kerere maragina oi laloaboio diba, badina ia danu oi moalelaia nega namodia do oi laloatao. Oibe, ita ura unai bamona kara namodia sibona ita laloa bada bona laloatao.
Emu Lalokau Karana Oi Hagoadaia Noho
10 Dala ita tahua iseda tadikaka bona taihu ita durudia be namo. (Heb. 13:16) Mani atikol 29 ai ita herevalaia taihu Anna ena ekspiriens ita laloa. Lai gubana ta ese gabu ia hadikaia murinai, Anna bona ena adavana be Witnes famili ta edia ruma dekenai idia lao. Idia itaia edia ruma ena guhi ia moru bona edia dabua ibounai be idia miro. Anna ia gwau: “Edia dabua ai abia lao, ai huria, ai aieni, ai lokua bona ai abidia giroa. Ai laloa ai karaia gauna be gau maragina sibona, to unai kara dainai ai be tura namodia ai ai lao ema bona hari.” Anna bona ena adavana be tadikaka taihu idia lalokau henia dainai, unai dala amo idia durudia.—1 Ioa 3:17, 18.
11 Haida dekenai hebogahisi bona lalokau ita hahedinaraia neganai, idia itaia ita be Iehova ena lalohadai bona kara ita tohotohoa noho. Idia ese iseda hebogahisi karana do idia laloa bada. Matamanai ita herevalaia Asia taihuna be ia matamata neganai ia idia durua taihu edia kara ia laloatao. Ia gwau: “Unai taihu ese haroro gaukara ai lau idia hakaua lao dainai, lau moale bada. Motuka amo lau idia abia, aniani totona lau idia boiria bena motuka amo egu ruma dekenai lau idia abia giroa. Lau laloparara, lau totona idia hekwarahi bada. Bona mai lalokau ida unai idia karaia.” Momokani, haida be idia totona ita karaia gaudia dainai ita do idia tanikiu henia lasi. Unai Asia taihuna be ia idia durua taihu totona inai bamona ia hereva: “Lau ura edia kara namodia edia davana do lau henia, to madi idia noho gabuna lau diba lasi. To, Iehova be ia diba bona lau guriguri Iehova ese edia kara namodia ena davana do ia henia.” Unai taihu ena hereva be maoro. Iehova be ma haida totona ita karaia gaudia ibounai ia itaia, herevana ia be kara maragina sibona. Ia abia dae unai be boubou gauna hereadaena bona unai abitorehai ena davana do ia henia.—Aonega Herevadia 19:17.duahia
Ta Ta Dekenai Noho Hanaihanai Lalokauna Hahedinaraia
6 Kampani ta dekenai lagani momo ia gaukara tauna ta mani ita laloa. Ia gaukara laganidia ibounai lalonai, reana ia ese kampani ena bosi ta ia hedavari henia lasi. Reana nega momo unai kampani ena taravatu idauidau dekenai ia lalotamona lasi. Ia be unai kampani ia ura henia lasi, to ia gaukara badina ena mauri durua totona pei ia abia diba. Ia be unuseniai do ia gaukara noho ela bona ia doko, eiava moni gaukara namona ta ia davaria.
7 Noho hanaihanai lalokauna bona unai gaukara tauna ena hemami edia idau oi itaia diba, a? Gaukara tauna be unai kampani dekenai ia gaukara noho, badina unai amo moni ia abia diba. To Baibel ai, dahaka dainai Dirava ena taunimanima huanai noho hanaihanai lalokauna idia hahedinaraia? Ta ese idia ia doria eiava idia ura gau ta idia abia dainai lasi, to edia kudouna amo idia ura unai idia karaia totona. Mani Davida ena haheitalai ita laloa. Ena be Ionatana ena tamana ia ura Davida ia hamasea, to ia be ena kudouna amo ia ura dainai ena turana namona Ionatana dekenai noho hanaihanai lalokauna ia hahedinaraia. Ionatana ia mase bona lagani haida murinai, Davida be Ionatana ena natuna Mefiboseta dekenai unai lalokau ia hahedinaraia noho.—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.
Hakaua Hereva Namodia
it-1-E 515
Sisiba, Sisiba Henia Tauna
Iehova be aonega ibounai ena badina. Ta ese Iehova ia sisiba henia diba lasi. (Isa 40:13; Ro 11:34) Iena Natuna be ia hegeregere “Sisiba Henia Tauna Hereadaena” ai ia lao, bona ita ia gimaia bona hakaua herevadia ia henia, badina ena Tamana amo ia abia sisiba herevadia ia badinaia bona Dirava ena lauma be ia ida. (Isa 9:6; 11:2; Ioa 5:19, 30) Unai ese ia hahedinaraia bema ta ia ura sisiba ia henia namona be Iehova ena lalohadai ia badinaia. Bema sisiba ta be Ataiai Momokani Diravana ena lalohadai hegeregerena lasi, unai sisiba be anina lasi.—Ao 19:21; 21:30.
JUNE 30–JULY 6
BAIBEL ENA HEREVA BADADIA AONEGA HEREVADI 20
Hetura Kara Namona ese Abia Hidi Maorona Ia Badinaia
Singul Tadikaka Taihu Idia Hetura Lalonai Iehova Idia Hanamoa Dalana
3 Ena be tadikaka bona taihu ese edia hetura karana idia moalelaia diba, to namona be idia diba unai ese dala do ia kehoa idia headava totona. Tadikaka bona taihu ta be edia headava dinana ai, Iehova ena vairanai idia gwauhamata edia mauri dinadia ibounai lalonai ta ta do idia lalokau henia bona matauraia. Gwauhamata idia do karaia lasi neganai, namona be unai idia laloa namonamo. (Aonega Herevadia 20:25 duahia.) Headava gwauhamata totona, unai be mai anina bada. Tadikaka bona taihu ta idia hetura neganai, unai ese dala ia kehoa ta ta idia dibaia bona abia hidi namona idia karaia totona. Nega haida abia hidi idia karaia do idia headava totona, to nega haida abia hidi idia karaia edia hetura karana do idia hadokoa totona. Bema tadikaka bona taihu ta be edia hetura karana idia hadokoa, unai ese ia hahedinaraia lasi kerere ta idia karaia—To idia laloparara do idia headava eiava lasi.
4 Namona be singul taudia idia laloatao, idia hetura ena badina be do idia diba bema idia ura idia headava eiava lasi. Singul taudia be lalohadai maorona idia abia neganai, do idia adavaia lasi tauna do idia tura henia lasi. Singul taudia sibona lasi, to ita ibounai ese hetura karana ena badina ita diba be namo. Hegeregere, haida idia laloa bema tadikaka bona taihu ta idia hetura idia headava be namo. Unai dainai singul Keristani taudia edia hemami be edena bamona? United States ai, singul taihu ta, Melissa, ia gwau: “Tadikaka bona taihu ta idia hetura neganai, Witnes taudia haida idia laloa idia headava be namo. Unai dainai memero bona kekeni haida edia hetura karana idia hadokoa lasi, ena be idia moale lasi. Bona ma haida be idia ura lasi ta idia tura henia. Unai ese lalohekwarahi bada ia havaraia.”
Edena Dala ai Adavana Namona Oi Tahua Diba
8 Edena dala ai mai aonega ida ta do oi dibaia namonamo? Kongrigeisen heboudia eiava moale negadiai ta ena hetura karana Iehova ida bona ena kara do oi itaia. Ena turadia be daika, bona dahaka gaudia ia herevalaia? (Luka 6:45) Ena tahua gaudia be emu tahua gaudia ida idia hegeregere, a? Iena kongrigeisen lalonai idia noho elda taudia eiava ia idia diba namonamo lo Keristani taudia oi nanadaia diba. (Ao. 20:18) Reana idia oi nanadaia ia be edena bamona tauna (Ruta 2:11) Unai tauna oi dibaia noho lalonai, namo lasi oi karaia gaudia amo ena hemami oi hadikaia. To namona be ena hemami oi matauraia, bona namo lasi nega ibounai ia noho gabudiai oi noho, eiava oi ura ia totona gau ibounai oi dibaia.
Singul Tadikaka Taihu Idia Hetura Lalonai Iehova Idia Hanamoa Dalana
7 Edena dala ai ma ta do oi dibaia namonamo? Dala namona ta be mai momokani ida oi hereva, henanadai oi henia bona oi kamonai namonamo (Ao. 20:5; Iam. 1:19) Reana abia hidi umui karaia gau haida do umui karaia hebou, unai amo do ia auka lasi umui herevahereva totona, hegeregere umui aniani hebou, pablik gabudiai umui raka, bona umui haroro hebou. Danu, emui turadia bona famili umui bamoa neganai, ta ta do umui diba namonamo. Bona palani umui karaia gau haida umui karaia hebou, unai amo ma ta ese dala idauidau ai taunimanima ia kara henia dalana do oi dibaia. Netherlands ai, Aschwin ese ia karaia gauna mani ita itaia. Alicia ida ena hetura karana be inai bamona ia gwauraia: “Gau haida ai karaia hebou bona unai ese ai ia durua ta ta ai dibaia totona. Unai be gau maragidia hegeregere, aniani ai nadua bona gaukara ma haida ai karaia hebou. Unai bamona negadiai, ta ta emai kara namodia bona manoka gaudia ai dibaia.”
8 Danu, Baibel ena topik ta ta umui herevalaia karana amo ta ta do umui dibaia. Bema umui headava, namona be nega umui atoa emui ruma bese tomadiho umui karaia totona, unai amo emui headava lalonai Dirava do umui laloa bada (Had. 4:12) Unai dainai umui hetura noho lalonai nega umui atoa umui stadi hebou totona. Momokani, tadikaka bona taihu ta idia hetura neganai, idia be famili ai idia do lao lasi bona tadikaka be taihu ena kwarana lasi. To hanaihanai Baibel umui stadilaia neganai, ta ta ena hetura karana Iehova ida do umui dibaia. United States ai, Max bona ena adavana Laysa, ese unai ena namo ma ta idia davaria. Max ia gwau: “Ai hetura noho lalonai ai ese hebamo karana, headava, bona ruma bese maurina totona pablikeisen haida ai stadilaia. Unai bamona stadi karana ese dala ia kehoa mai anina bada gaudia ai herevalaia totona.”
Hakaua Hereva Namodia
it-2-E 196 par. 7
Lamepa
Aonega Herevadia 20:27 hegeregerena, “Tau ta ena [laga, ftn.] be Iehova ena lamepa bamona, unai tauna ena lalona ai idia noho gaudia ia tahua.” Inai hereva “laga,” be laulau dalana ai idia gaukaralaia neganai, ena anina be ta ena uduna amo ia gwauraia herevana eiava ena hereva. Ena be ia gwauraia herevadia be namo eiava dika, unai ese ena kara eiava ena lalona ai ia noho gauna ia hahedinaraia.—Kara 9:1 hahegeregerea.