Karoa 10
“Do Idia Hitolo Lou Lasi”
HARI inai negai tanobada taudia edia hekwakwanai badana ta be aniani dainai ia vara. Momo be aniani ena davana bada dainai idia hekwarahi. Ma haida idia hitolo mase. Vanegai ripoti ta ia gwau lagani ta ta iboudiai taunimanima 40 milion bamona idia mase, edia aniani be hegeregere lasi dainai. Taunimanima 400 milion bamona edia tauanina idia manoka, edia aniani be hegeregere lasi dainai. Ena be tano haida dekenai aniani bada herea idia havaraia, to nega momo politikol hepapahuahu bona bisinesi taudia edia mataganigani karadia dainai unai aniani be hitolo bada taudia idia ubulaidia diba lasi.—Apokalupo 6:5, 6 itaia.
2 Ena be tano haida dekenai aniani bada idia havaraia, to unuseniai danu dika do idia davaria diba. Badina be bensini momo idia gaukaralaia tano idia biru henia totona, bona bensini be do ia ore. Tano hanamoa muramuradia idia gaukaralaia momo dainai, edia sinavai ranu idia hadikaia, bona tano idia hanamoa gaigai maragimaragidia idia hamasedia ore. Taunimanima edia gaukara iboudiai lalodiai, hekwakwanai badadia idia momo daekau. Vadaeni, tanobada ena hekwakwanai idauidau edia sivarai ese idia hahedinaraia, tanobada taudia ita abidadama henidia be aonega karana lasi, ani?—Ieremia 10:23; Hereva Lada-isidia 14:12.
3 Taunimanima milion haida be inai dekenai idia lalo-parara dainai Dirava ena heduru idia tahua. Bible ena peroveta herevadia idia tahua vadaeni dainai, idia diba Iehova Dirava ese ena Natuna Iesu Keriso na pavapava siahuna ia henia vadaeni guba dekenai, tanobada ibounai do ia lohiaia totona. (Salamo 2:7, 8) Iena aonega bona diba dainai taunimanima iboudiai be tanobada ena anina do idia ania, do idia bogakunulaia. (Salamo 72:7, 8, 16; Kolose 1:15-17) Inai mataganigani negana do ia haorea murinai, Keriso ese roho mauri taudia do ia hakaudia, tanobada ibounai be Paradaiso ai do idia halaoa bona anina bada do ia havaraia totona.
4 To, iena lohia karana ese do ia hanamodia ela bona hanaihanai taudia be inai: idia diba aniani sibona amo taunimanima idia mauri lasi, to Dirava ena ura dibaia bona badinaia karadia amo goada idia davaria be namo, idia mauri noho totona. (Ioane 4:34; 6:27; Ieremia 15:16) Iesu ese unai ia hamomokania, inai bamona ia hereva neganai: “Aniani sibona dekena amo taunimanima do idia mauri lasi, to Dirava ena uduna dekena amo idia mai hereva ibounai ese mauri ia henia.” (Mataio 4:4) Unai bamona lauma aniani hari ita abia be namo, inai nega ena dokona amo ita roho mauri totona. Ita abia diba dalana be Iosef bona iena tadikaka edia sivarai Bible lalonai ese ita ia hadibaia.
“UMUI LAO IOSEF DEKENAI”
5 Dirava ese nihi amo Abraham ena tubuna Iosef ia hadibaia, ia be dagi badana do ia abia. Inai dainai, bona Iosef ena tamana ese ia lalokau henia bada dainai, iena tadikaka 10 ese idia inai henia. Idia hamasea gwauraia, to lasi, gabeai idia hoia haida dekenai, bena idia guia bona Egypt dekenai idia laohaia.—Genese 37:3-11, 28.
6 Iosef ena mauri lagani be 30 neganai, Iehova ese Egypt ena king, Farao na nihi rua ia henia. Ginigunana lalonai boromakau 7 ia itadia, “edia tau-anina be namo, bona mai digara danu,” bona ma boromakau 7 danu, “edia tau-anina be dika bona mai varoda-varoda.” Boromakau dikadia ese namodia idia anidia ore. Nihi ma ta lalonai Farao ese uiti tamona ia itaia, ia amo anidia 7 idia tubu, idia “be idia namo bona idia bada,” bona uiti ma ta ia itaia danu, ena anidia 7 “be idia dika bona idia maragi.” Vadaeni uiti ena anidia dikadia ese uiti ena anidia namodia idia anidia ore. Egypt ena aonega taudia ese inai nihi edia anina idia gwauraia hedinarai diba lasi. Bena Farao ena hesiai tauna ta ia gwau, guna ia dibura neganai Iosef ese ena nihi ena anina ia gwauraia maoromaoro. Kara haraga Farao ese Iosef ia boiria.—Genese 41:1-15.
7 Iosef ese Farao ia hamaoroa, ia gwau: “Inai nihi ruaosi edia anina be tamona mo, Dirava ia ura iena kara ta do ia karaia gwauraia. Vadaeni guna oi dekenai ia hamaoroa.” (Genese 41:16, 25) Anina be, lagani 7 do idia mai, Egypt tanona dekenai aniani momo do idia vara; gabeai hitolo bada ena lagani 7 do idia mai. Farao ia sisiba henia, diba momo tauna ta do ia abia hidi, uiti be lagani 7 lalodiai haboua gaukarana do ia gunalaia; unai amo hitolo negana totona do idia hegaegae. Farao ia lalo-parara Dirava ese inai ibounai be Iosef dekenai ia hahedinaraia, unai dainai siahu bada ia henia, unai gaukara do ia biagua totona; Egypt dekenai Farao sibona ese ia hanaia. Iosef ena hereva hegeregerena, lagani 7 lalodiai uma edia anina idia bada herea, bona Iosef ese aniani momo herea sitoa dekenai ia haboua. Bena hitolo negana ia ginidae. Taunimanima ese Farao idia noia paraoa do ia henidia, bena ia haere henidia, ia gwau: “Umui lao Iosepa dekenai. Edana bamona ia hereva umui dekenai, vadaeni umui karaia.” Uiti be Iosef dekenai idia hoia, moni davana, bena gabeai edia boromakau edia davana, bona dokonai idia sibodia bona edia tano edia davana. Idia mauri noho totona, Farao ena hesiai taudia davana lasi ai idia lao.—Genese 41:26-49, 53-56; 47:13-26.
8 Unai hitolo negana be kahirakahira tanodia dekenai ia vara danu. Bena Iosef ena tadikaka be Kanana amo idia mai. Ia idia hoia negana amo lagani 20 idia ore vadaeni, unai dainai idia diba lasi ia be daika. Iosef be gunaguna ia nihilaia bamona, ia vairanai idia goru diho, aniani idia hoia toho. (Genese 37:6, 7; 42:5-7) Mai ena aonega danu Iosef ese ia tohodia, bona ia davaria edia badu ia bona ena tamana dekenai be ia ore. Gabeai ia hamaorodia ia be Iosef, ma ia gwau Dirava ese ia siaia guna Egypt dekenai, ‘do ia hamauridia totona.’ Iena oda hegeregerena, idia ese edia tamana bona edia ruma bese idia mailaidia Egypt dekenai. (Genese 45:1-11) Inai sivarai ibounai be ita hadibaia totona idia torea, bona iseda negai idia vara gaudia ia perovetalaia.—Roma 15:4.
ISEDA HITOLO BONA RANU MASE BE HARI IA HAOREA
9 Taunimanima be hekwakwanai momo idia davaria badina be lauma dalanai idia hitolo dainai. Iehova idia rakatania dainai iena Hereva ena anina ia hadibadia lasi; unai dainai ‘aniani dekenai eiava ranu dekenai idia dabu lasi, to Iehova ena hereva kamonaidia dekenai hari.’ (Amos 8:11) Mauri bona mase edia anina bona nega gabena idia daradaralaia noho. Lauma hitolona ese unai bamona taudia ia hakavakavadia dainai, idia be sibodia edia ura gaudia idia tahua noho lalonai, matabodaga karadia idia karaia bona taravatu idia utua; unai amo sibodia idia hadikaia bona ma haida idia hadikadia danu.
10 To Iehova ese lauma aniani momo be iena hesiai taudia mai edia kamonai ia henidia, bona idia lalokau heheni momokani. Edia lalona ia hapararaia, Bible ena hereva momokanidia idia lalo-pararalaia totona, bona gaukara ia henidia, ia do idia gwauraia hedinarai. Idia ese lauma dalanai idia hitolo bona Dirava idia tahua taudia na inai hereva momokanidia amo idia ubudia. (Isaia 65:13, 14; Luka 6:21) Idau negai Egypt dekenai hitolo laganidia be aniani momo laganidia murinai idia vara, to hari inai nega lalonai lauma hitolona negana bona lauma aniani momo negana be nega tamona idia vara.
11 Hari inai negai Farao ia lohia lasi. Iehova, Farao ia hereaia Diravana, be Pavapava Badana. Ia ese siahu bada Iesu ia henia, Ia mo sibona ese Iesu ia hereaia. Iosef ia hereaia tauna, Iesu, be Iehova ese ia abia hidi, lauma aniani do ia hariharilaia. Tanobada ena tomadiho hahediba herevadia bona ena hahediba herevadia idaudia dainai, taunimanima be lauma dalanai idia hitolo mase. Namona be Iesu Keriso dekenai idia lao bona iena oda hegeregerena lauma aniani idia abia idia boga kunu lou totona. Taunimanima milion haida ese Egypt taudia mai hitolodia edia kara unai bamona idia tohotohoa. Iesu Keriso amo idia be sibodia na Iehova dekenai idia henia ela bona hanaihanai; unai dainai idia be hutuma bada herea danu Dirava ena badu dinana amo do idia roho mauri.
12 To Iesu be guba dekenai ia noho. Lauma aniani be edena bamona ita ia ubulaia, tanobada dekenai? Ia gwau iena “hesiai tauna mai ena kamonai bona mai ena kara maoromaoro” ena amo do ia karaia. (Mataio 24:45-47) Inai “hesiai tauna” anina be lauma amo ia horodia taudia oredia edia orea tanobada dekenai. (Isaia 43:10 itaia.) Inai orea ena hahediba herevadia bona kara be Bible danu ita hahegeregerea neganai, ita diba ia be Keristen oreana momokanina. Iesu ena oda ia badinaia momokani dainai tanobada ena politik lalonai ia vareai lasi, to orea taudia iboudiai ese Dirava ena Basileia idia harorolaia. Kerisendom ena orea idauidau ai idia parara lasi. Idia lalo-tamona, Iesu ena gwauhamata hegeregerena—edia Lohiabada hegeregerena idia iboudiai be Iehova ena Witness taudia. (Ioane 17:16, 20, 21; Mataio 24:14; 28:19, 20; Apokalupo 1:5 itaia.) Lauma aniani momo idia moalelaia noho, bona idia ura bada ma haida dekenai idia hariharilaia.
13 Taunimanima momo ese inai horoa Keristen taudia idia gwau henidia, idia gwau: ‘Umui laloa umui ese ai umui hanaia bona umui sibona be maoro, a?’ To gabeai haida be mai edia manau danu idia abia dae, Iehova be momokani mai ena witness taudia tanobada dekenai bona Iena hereva idia harorolaia. Bena idia lalo-parara Bible ese ia hahedinaraia Keristen oreana momokanina be tamona bona inai orea taudia idia lalo-tamona. (Efeso 4:5; Roma 12:5) Inai hereva idia tahua mai edia momokani bona mai edia manau danu dainai inai orea idia davaria. Iosef ena tadikaka 10 ese unai bamona taudia idia laulaulaidia, guna Iesu ena horoa taudia idia dagedage henidia o idia dagedage henidia taudia idia durudia, to hari idia helalo-kerehai momokani. (Ioane 13:20) Lauma aniani, Iesu ese ena ‘hesiai tauna mai ena kamonai’ oreana amo ia ubulaidia, be idia abia dae mai edia moale danu. Bible ena hereva be Watch Tower bukadia amo idia stadilaia negadiai, Iehova ena Witness taudia edia hebou dekenai idia lao loulou negadiai, bona Dirava ena ura idia karaia negadiai, lauma dalanai idia goada idia lao. Oi be inai manau taudia ta, a?—Heberu 10:23-25; Ioane 4:34 itaia.
14 Edia Dirava idia lalokau henia dainai edia mauri be Iesu Keriso ena amo unai bamona idia henia taudia iboudiai be moale bona goada idia davaria. Lauma dalanai “do idia hitolo lou lasi, . . . Badina be Mamoe ena Natuna [Iesu Keriso] . . . ese idia do ia naria. Ia ese mauri ranuna, ia lohilohi gauna, dekenai idia do ia hakaua lao.”—Apokalupo 7:16, 17; Isaia 25:6-9.
[Study Questions]
1. Tanobada taudia be aniani idia uarilaia momo eiava?
2. Dahaka dainai aniani momo tanodia dekenai danu idia laloa momo be namo?
3. Daika ese tanobada taudia iboudiai ia ubudia namonamo diba, bona dahaka dainai oi abidadama henia?
4. Unai aniani korikori be gabeai do ita abia totona, hari ita be dahaka ita karaia be namo?
5. Dahaka dainai Iosef be hesiai tauna ai ia lao Egypt ai?
6. (a) Dahaka dainai Farao ese Iosef ia boiria? (b) Farao ese dahaka ia nihilaia bena ia laloa momo?
7. (a) Edena dala amo Iosef be Egypt ena aniani naria tauna ai ia lao? (b) Hitolo be ia bada herea neganai, Egypt taudia be dahaka idia karaia idia mauri noho totona?
8. (a) Aniani idia abia totona, Iosef ena tadikaka be dahaka idia karaia be namo? (b) Dahaka dainai Dirava ese inai sivarai ia naria ema bona hari?
9. (a) Dahaka dainai tanobada taudia be lauma dalanai idia hitolo? (b) Taunimanima edia hekwakwanai edia badina ta be dahaka?
10. (a) Isaia 65:13, 14 hegeregerena, Iehova ena hesiai taudia be edena bamona? (b) Lauma hitolo negana bona lauma aniani momo negana be edena negai idia vara?
11. (a) Farao bona Iosef ese daika daika idia laulaulaidia, bona dahaka dainai? (b) “Hutuma bada herea” ese Egypt taudia mai hitolodia edia kara edena bamona idia tohotohoa?
12. (a) Iesu guba dekenai ese ita tanobada dekenai edena bamona ia ubua? (b) Dahaka dainai oi diba momokani edena orea be “hesiai tauna mai ena kamonai bona mai ena kara maoromaoro”?
13. (a) Edena dala amo taunimanima momo idia hahedinaraia idia be Iosef ena tadikaka 10 hegeregeredia? (b) Lauma aniani, Keriso ena “hesiai tauna” oreana amo ia hariharilaia, ese ita ibounai edena bamona ia durua diba?
14. Inai Bible sivaraina ena anina idia badinaia taudia edia noho lauma dalanai be edena bamona?