Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w94 1/15 rau 10-14
  • Iehova be Ena Siahu amo Ia Lohia

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Iehova be Ena Siahu amo Ia Lohia
  • 1994 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Dirava Ena Gavamani ta Ia Vara
  • Dirava ese Siahu Ia Henidia
  • Dirava Badinaia Lasi Karadia Bona Lalohadaidia
  • Dirava Ena Gavamani ta Ena Dokona
  • Dirava Ena Gavamani Matamatana
  • Tiokratik Dalana Oi Badinaia Namonamo Noho
    1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Mamoe Bona Naridia Taudia Dirava Ena Lohia Siahuna Henunai
    1994 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Kahana 5: Gavamani Goevadaena Ia Mai!
    Noga!—1991
  • Iseda Dirava Badana ida Mamoe Idia Naridia
    1993 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Ma Haida Itaia
1994 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w94 1/15 rau 10-14

Iehova be Ena Siahu amo Ia Lohia

“Iehova do ia lohia ela bona hanaihanai.”​—SALAMO 146:10.

1, 2. (a) Dahaka dainai taunimanima edia gavamani idia kwalimu lasi? (b) Ia kwalimu momokani gavamanina tamona be dahaka?

NIMROD ena nega amo taunimanima ese gavamani daladia idauidau idia tohodia. Daladia be, lohia aukadia, pavapava, orea maragidia, bona vouti amo idia abidia hidi taudia edia. Iehova ese ta ia koua lasi. Ia be siahu ibounai ena Badina, unai dainai lohia idauidau be ia henunai idia noho, edia dagi ai ia atodia bamona. (Roma 13:1) To taunimanima edia gavamani iboudiai idia kwalimu lasi. Ta lasi ese noho dalana maoromaorona, ia noho hanaihanai dalana, ia havaraia. Nega momo “taunimanima haida ese edia bamodia idia biagudia bona idia hahisidia.”​—Kohelete 8:9.

2 Unai ita hoalaia lasi be namo. Dirava ese taunimanima ia karaia lasi, sibona do ia naria totona. “Taunimanima ena dala be ia sibona lalonai lasi. Taunimanima ena raka be ia sibona ese do ia gwauraia hidi diba lasi.” (Ieremia 10:23) Unai dainai, matamana negana amo gavamani dalana tamona be ia kwalimu, Iehova Dirava ese ia biagua gavamanina unai. Idaunegai Greek gado ai idia gwauraia Dirava [the·osʹ] ena lohia dalana [kraʹtos]. Gavamani idauna ta ese Iehova Dirava sibona ena ia hereaia diba lasi, ani?​—Salamo 146:10.

3. Gunaguna Dirava ese daidia ia lohiadia tanobada ai?

3 Eden ai Dirava ese nega kwadogina lalonai Adam bona Eva ia lohiadia, ela bona idia gwau ede-ede henia. (Genese 3:​1-6, 23) Toana be Abraham ena negai hahelaga tauna Melkisedek be Dirava ena siahu henunai ia pavapava, Salem hanuana ai. (Genese 14:​18-20; Heberu 7:​1-3) To, Iehova Dirava ena siahu henunai bese ta ia biagua gavamanina ginigunana be Sinai tanona ai ia haginia, lagani 1513 B.C.E. lalonai.

Dirava Ena Gavamani ta Ia Vara

4 Lagani 1513 B.C.E. ai, Iehova ese Israel taudia Aigupito amo ia hamauridia bona Farao ena tuari oreadia be Davara Kakakakana lalonai ia hadikadia ore. Bena Israel taudia ia hakaudia lao Sinai Ororona. Unuseniai, Mose ena amo ia hamaorodia, ia gwau: “Aigupito taudia dekenai edana bamona lau karaia gaudia umui itaia vadaeni. Umui diba danu edana bamona lau abia umui, ugava ese ena hanina latanai ena maragi ia huaia bamona, vadaeni umui lau hakaua mai lau dekenai. Harihari bema lauegu hereva do umui kamonai henia, bona egu taravatu do umui badinaia neganai, umui be lauegu bese korikori do umui lao.” Idia haere, idia gwau: “Ai be Iehova ena hereva ibounai do ai karaia.” (Esodo 19:​4, 5, 8) Gwauhamata idia karaia, bona Israel besena, Dirava ena lohia siahuna henunai, be ia vara.​—Deuteronomi 26:​18, 19.

5. Dahaka dainai ita diba Iehova ese Israel ia lohiaia?

5 To, Iehova, taunimanima ese idia itaia diba lasi Diravana, ese Israel edena bamona ia lohiaia? (Esodo 33:20) Unai bese ena taravatu bona ena hahelaga oreana be ia ese ia henia. Unai taravatu idia badinaia bona ena hahegani hegeregeredia idia tomadiho henia taudia ese Pavapava Badana, Iehova, ena hesiai idia lao henia. Inai danu, hahelaga tauna badana be mai ena Urim bona Tumim; nega dikadia ai idia amo Dirava ese ia hakaudia. (Esodo 28:​29, 30) Tatau badadia mai edia diba be Dirava ena ladanai iena Taravatu idia haheganilaia bona idia hahemaorolaia. Edia sivarai bema ita tahua, taunimanima be Dirava ena lohia siahuna henunai do idia manau be namo dalana do ita lalo-pararalaia.

Dirava ese Siahu Ia Henidia

6 Israel lalonai siahu taudia be mai edia dagi namodia, to idia laloa maoromaoro noho be auka. Namona be idia naria namonamo, do idia hekokoroku bena Iehova ena ladana hahelagaia karadia do idia lalodia maragi garina. Baibel ena hereva, “taunimanima ena raka be ia sibona ese do ia gwauraia hidi diba lasi” herevana, be momokani Israel taudia dekediai danu. Israel ia kwalimu negadia be inai mo: Tau badadia be idia laloa Israel be Dirava ena siahu henunai, bona sibodia edia ura lasi to Iehova ena do idia karaia be namo idia gwau. Mose ena ravana Ietero ese ia sisiba henia, ia gwau namona be “Dirava dekenai idia gari taudia, bona moni abia hunia dala karana do idia ura lasi taudia” do ia abidia hidi.​—Esodo 18:21.

7. Mose ese Iehova Dirava henunai ia abia siahuna be edena bamona ia gaukaralaia namonamo?

7 Israel lalonai siahu bada ia gaukaralaia tauna ginigunana be Mose. Ia ese Dirava ena siahu henunai ia gaukara tauna ena kara korikori ia hahedinaraia. Momokani, nega ta ia hekwakwanai. To, nega ibounai Iehova dekenai ia tabekau. Iehova ese ia do hadibalaidia lasi gauna ta idia henanadailaia neganai, Iehova ena sisiba ia tahua. (Numera 15:​32-36 itaia.) Sibona ena ladana abia isi totona ena dagi do ia gaukaralaia hedibaganina be ia ese edena bamona ia dadaraia? Ena be taunimanima milion milion ia hakaudia, to “tanobada taudia iboudiai bogaragidiai ia mo sibona be manau herea.” (Numera 12:3) Sibona ena namo ia tahua lasi, to Dirava ena ladana hahairaia dalana ia tahua. (Esodo 32:​7-14) Bona Mose be mai ena abidadama goadana. Aposetolo Paulo ese ia gwauraia, ia gwau: “Ita itaia diba lasi Diravana, be Mose ese matana dekenai ia itaia bamona.” (Heberu 11:27) Mose be nega ta ia laloaboio lasi bese Lohiana korikorina be Iehova. (Salamo 90:​1, 2) Ia do ita tohotohoa be namo!

8. Iehova ese dahaka hahegani Iosua ia henia, bona dahaka dainai unai do ita laloa be namo?

8 Gabeai Mose ia laloa ia sibona be hegeregere lasi Israel do ia naria, bena Iehova ese ena lauma tau badadia 70 ia henidia, bese taudia naridia karadia ai ia do idia durua totona. (Numera 11:​16-25) Gabeamo hanua ta ta iboudiai be mai edia tau badadia. (Deuteronomi 19:12; 22:​15-18; 25:​7-9 itaia.) Mose ia mase murinai, Iehova ese Iosua na bese gunalaia tauna ai ia halaoa. Ena be Iosua be mai ena gaukara momo, to Iehova ese ia hamaoroa kara ta be nega ta do ia reaia lasi be namo: “Inai taravatu bukana ena hereva be emu uduna do idia rakatania lasi, bona dina ai bona hanuaboi ai oi duahia, unai amo ia lalonai ia toredia herevadia iboudiai do oi badinadia bona karadia do oi karaia.” (Iosua 1:8) Mani oi laloa, ena be Iosua be lagani 40 ia gaukara vadaeni, to Taravatu be ma do ia duahia loulou be namo. Herevana ita be lagani hida ita gaukara vadaeni o iseda dagi be dahaka, namona be ita danu ese Baibel do ita stadilaia, Iehova ena taravatu bona ena hahegani do ita lalodia lou totona.​—Salamo 119:​111, 112.

9. Hahemaoro Taudia edia negai, dahaka be Israel ai ia vara?

9 Iosua ena nega murinai, hahemaoro taudia edia nega lalodiai, Israel taudia be “Iehova vairanai idia kara dika” loulou. (Hahemaoro Taudia 2:11) Baibel ia gwau: “Unai dinadia ai Israel be mai ena pavapava lasi. Israel taudia be ta ta ena lalohadai ena lalohadai hegeregeredia idia karaia.” (Hahemaoro Taudia 21:25) Edia sivarai ese ia hahedinaraia idia momo ese edia kara bona edia tomadiho idia lalohadailaidia kerere. Kaivakuku idia tomadiho henidia bona nega haida kara dika rohorohodia idia karadia. (Hahemaoro Taudia 19:​25-30) To haida ese abidadama namo herea idia hahedinaraia.​—Heberu 11:​32-38.

10 Hahemaoro tauna ginigabena, Samuel, ena nega lalonai, Israel taudia idia laloa pavapava ta do idia abia be namo, badina be edia inai taudia, idia gegedia besedia, iboudiai be mai edia pavapava. Idia laloaboio gauna be inai: Idia be mai edia Pavapava, bona edia gavamani be Dirava ese ia gunalaia. Iehova ese Samuel ia hamaoroa, ia gwau: “Oi idia dadaraia lasi, to lau idia dadaraia; idia ura lasi lau do idia abia, edia pavapava.” (1 Samuel 8:7) Edia sivarai ese ia hahedinaraia iseda abidadama ita haboioa haraga diba bona ita ia gegea tanobadana ese ita ia hakererea haraga diba.​—1 Korinto 2:​14-16 itaia.

11. (a) Ena be Israel ena gavamani idia haidaua bena pavapava ese idia lohiaia, to edena dala ai Dirava ese ia lohiaia noho? (b) Iehova ese dahaka hahegani Israel ena pavapava ia henidia, bona dahaka totona ia henidia?

11 To, Iehova ese Israel taudia edia noinoi ia abia dae bona edia pavapava ginigunadia ruaosi, Saulo bona David, ia abidia hidi. Iehova ese Israel ia lohiaia noho. Israel ena pavapava ese unai do idia laloatao totona, ia haganidia ta ta ese Taravatu bukana ta do ia torea bena dina iboudiai do ia duahia, “unai amo Iehova, iena Dirava gari henia karana ai do ia manada, bona inai taravatu bona inai hahegani do ia badinadia bona karadia do ia karaia; bena ena lalona do ia hekokoroku lasi.” (Deuteronomi 17:​19, 20) Oibe, Iehova ia ura iena gavamani lalonai siahu idia abia taudia do idia hekokoroku lasi bona ena Taravatu hegeregerena do idia karaia.

12. King David ese ena abidadama edena bamona ia hahedinaraia?

12 King David ese Iehova ia abidadama henia bada, bona Dirava ese ia gwauhamata henia, iena garana edia basileia do ia noho ela bona hanaihanai. (2 Samuel 7:16; 1 Hanua Pavapavadia 9:5; Salamo 89:29) David ese Iehova ia kamonai henia mai ena manau ida, unai dainai ena kara do ita tohotohoa be namo. Ia gwau: “Iehova e, oiemu goada ai pavapava be ia moale; ia ura emu hahemauri ai do ia moale bada!” (Salamo 21:1) Ena be David be nega ta ta ia hekwakwanai, to nega kahirakahira iboudiai Iehova ena goada dekenai ia tabekau, sibona ena dekenai lasi.

Dirava Badinaia Lasi Karadia Bona Lalohadaidia

13 Israel pavapavadia haida be Mose bona David hegeregeredia lasi. Idia momo ese Dirava ena lohia siahuna idia dadaraia vaitani, tomadiho koikoi be Israel lalonai idia koua lasi. Ma haida, ena be idia be mai edia kamonai, to nega haida Dirava idia gwau ede-ede henia. Solomon madi, ena be Dirava ese aonega bada bona taga bada ia henia, to Iehova ena taravatu ia utua; hahine momo ia adavadia bona kaivakuku tomadiho henidia karadia Israel lalonai ia koudia lasi. Bona ena lohia laganidia ginigabedia ai ena bese taudia ia hahisidia.​—Deuteronomi 17:​14-17; 1 Hanua Pavapavadia 4:​25, 29; 11:​1-8; 12:4.

13, 14. David murinai idia lohia taudia ese Dirava ena lohia siahuna edena bamona idia dadaraia?

14 Israel taudia ese Solomon ena natuna Rehoboam idia noia edia maduna do ia haharagaia. Ia manau lasi, to ena lohia siahuna hahedinaraia totona ia gwau dage henidia​—bona iduhu 12 amo 10 ia haboiodia. (2 Sisiga 10:​4-17) Iduhu 10 basileiana ena pavapava ginigunana, Ieroboam, ese boromakau laulaudia tomadiho henidia karana ia hamatamaia, unai basileia ruaosi do idia hebou lou garina. Dirava ena lohia siahuna ia dadaraia vaitani unai. (1 Hanua Pavapavadia 12:​26-30) Gabeamo, King Asa be nega daudau lalonai ia gaukara mai ena kamonai ida murinai, hekokoroku dainai ia kerere. Peroveta tauna ta ese Iehova ena sisiba ia hamaorolaia neganai, ia hadikaia. (2 Sisiga 16:​7-11) Oibe, nega haida lagani momo taudia danu be sisiba idia abia be maoro.

Dirava Ena Gavamani ta Ena Dokona

15 Iesu Keriso be tanobada ai ia noho neganai, Israel be do Dirava ena lohia siahuna henunai. To, madi, ena tatau badadia momo ese Dirava ena ura idia laloa lasi bona idia lalo-manau lasi, Mose ia lalo-manau bamona. Iesu ese edia kerere ia gwauraia, ia gwau: “Taravatu hadibaia taudia bona Farisea taudia be Mose ena taravatu anina idia gwauraia noho. Unai dainai, do idia hereva henia gaudia be do umui badinaia bona do umui karaia. To idia karaia bamona do umui karaia lasi. Badina be idia hereva, to idia karaia lasi.”​—Mataio 23:​2, 3.

16. Unai Iuda gunalaia taudia be edena bamona idia hahedinaraia Dirava ena lohia siahuna idia dadaraia?

16 Iuda besena gunalaia taudia ese Iesu na Pontio Pilato idia henia murinai, idia hahedinaraia Dirava ena lohia siahuna idia dadaraia vaitani. Pilato ese Iesu ia henanadai henia bona ia laloa ia be kerere lasi. Iuda taudia vairadiai ia hakaua lasi, ia gwau: “Umui itaia, umui emui king be inai.” Idia noia Iesu do ia hamasea neganai, Pilato ia nanadaidia, ia gwau: “Emui king do lau hasatauroa, a?” Dubu biagudia be idia haere, idia gwau: “Ai be mai emai king ta lasi, Kaisara sibona.” (Ioane 19:​14, 15) Kaisara idia gwauraia edia king; Iesu, ‘Iehova ena ladanai ia mai tauna’ be idia dadaraia!​—Mataio 21:9.

17. Dahaka dainai Dirava ese Israel, tauanina gauna, ia dadaraia?

17 Iuda taudia ese Iesu idia dadaraia, anina be Dirava ena lohia siahuna idia dadaraia, badina be Dirava ese dagi badana ia henia vadaeni. Ia be David ena natuna, do ia lohia ela bona hanaihanai tauna. (Isaia 9:​6, 7; Luka 1:33; 3:​23, 31) Unai dainai Dirava ese Israel besena, tauanina gauna, be ia dadaraia.​—Roma 9:​31-33.

Dirava Ena Gavamani Matamatana

18 Ena be Dirava ese Israel ia dadaraia, to sibona ena lohia siahuna tanobada ai be ia doko lasi. Iehova ese Iesu Keriso ena amo lohia dalana matamatana Keristen ekalesiana lalonai ia haginia; unai ekalesia be bese matamatana ta. (1 Petero 2:9) Aposetolo Paulo ese ia gwauraia “Dirava ena Israela,” bona orea taudia be “bese ibounai, gado ibounai, hanua ibounai bona kopina idauidau ibounai” amo idia mai. (Galatia 6:16; Apokalupo 5:​9, 10) Ena be taunimanima edia gavamani idia kamonai henidia, to Dirava ese ia lohiadia. (1 Petero 2:​13, 14, 17) Israel besena gunalaia taudia ese hahediba taudia haida idia fosidia toho Iesu ena hahegani ta do idia badinaia lasi totona neganai, idia haere, idia gwau: “Dirava ai kamonai henia be namo, taunimanima ai kamonai henia be dika.” (Kara 5:29) Momokani, Dirava idia laloa bada!

19. Dahaka dainai ita gwau unai negai Keristen ekalesiana be Dirava ena siahu henunai oreana?

19 Dirava ena lohia dalana matamatana be dahaka? Pavapava ta, Iesu Keriso, be Pavapava Badana, Iehova, ena ladanai ia lohia. (Kolose 1:13) Ena be ena orea taudia ese idia itaia diba lasi badina be guba ai ia noho, to iena lohia siahuna be gau korikorina idia dekediai, bona ena hereva idia badinadia. Lauma dalanai idia hegeregere tataudia ia abidia hidi, do idia naridia totona. Ierusalem ai unai bamona tataudia haida be edia hakaua oreana ai idia lao. Paulo, Timoteo, Tito, bona ma elda haida be unai orea ena ladanai idia laolao. Bona kongregesen ta ta be elda oreadia ta ta ese idia naridia. (Tito 1:5) Hekwakwanai badana ta ia vara neganai, elda ese hakaua oreana o ena gwaukau tauna ta, Paulo hegeregerena, be idia nanadailaia. (Kara 15:2; 1 Korinto 7:1; 8:1; 12:1 itaia.) Inai danu, kongregesen taudia ta ta iboudiai ese Dirava ena lohia siahuna idia hamomokania. Idia diba edia maduna Iehova vairanai be Baibel ena hahegani do idia badinadia.​—Roma 14:4, 12.

20. Aposetolo edia nega murinai, Dirava ena lohia siahuna be edena bamona?

20 Paulo ia gwau aposetolo do idia mase murinai, Keristen dalana maorona rakatania karana do ia vara, bona momokani ia vara. (2 Tesalonika 2:3) Gabeamo, sibodia be Keristen idia gwauraia taudia idia momo daekau ela bona idia be milion milion momo. Edia tomadiho oreadia naridia daladia idauidau idia havaradia, to Iehova ena lohia siahuna ena toana be edia kara bona edia hahediba herevadia lalodiai ia hedinarai lasi. Dirava ese ia lohiadia lasi!

21, 22. (a) Dokona neganai Iehova ese ena lohia siahuna edena bamona ia haginia lou? (b) Dahaka henanadai be stadi gabena lalonai do ai haerelaidia?

21 Iesu ia gwau inai tanobada ena dokona neganai, Keristen taudia momokanidia bona Keristen taudia koikoidia do ia hapararadia. (Mataio 13:​37-43) Unai be lagani 1919 ai ia vara; unai lagani be mai anina bada, Dirava ena lohia siahuna sivaraina ai. Unai neganai Isaia 66:8 ena peroveta herevana ia momokani: “Tano ta be . . . dina tamona ai do ia vara a? Eiava bese ta be nega tamona ai do ia vara a?” Haere be, Oibe! Lagani 1919 ai Keristen ekalesiana be “bese” ta ai ia lao lou vadaeni. Dirava ena lohia siahuna henunai “tano” ta ia vara, dina tamona ai ia vara bamona! Dokona ena nega lalonai, hari bese matamatana naria dalana idia haidaua, aposetolo edia negai ia noho oreana ida hahegeregerea totona. (Isaia 60:17) To nega ibounai Dirava ese ia lohiaia. Orea ena kara bona ena hahediba herevadia lalodiai, nega ibounai Dirava ena taravatu bona ena hahegani, Baibel lalonai idia toredia gaudia, be ia badinadia. Bona nega ibounai orea ese King Iesu Keriso ia kamonai henia.​—Salamo 45:17; 72:​1, 2.

22 Oi be inai Dirava ese ia biagua oreana lalonai a? Oi be mai emu siahu dagina ia lalonai a? Bema unai bamona, Dirava ena lohia siahuna hegeregerena karaia karana ena anina be oi diba a? Oi diba dahaka idoa amo do oi raka siri be namo a? Inai henanadai ginigabedia ruaosi be stadi gabena lalonai do ai gwauraidia.

Oi Gwauraia Diba A?

◻ Dirava ena gavamani anina be dahaka?

◻ Edena dala ai Israel be Dirava ena gavamani ta?

◻ Edena dala amo Iehova ese pavapava ia hadibadia loulou Israel be iena lohia siahuna henunai?

◻ Edena dala ai Keristen ekalesiana be Dirava ena lohia siahuna henunai, bona edena bamona idia naria?

◻ Iseda nega lalonai Dirava ese dahaka orea ia haginia?

4. Iehova ese Israel besena edena bamona ia haginia, iena siahu henunai do ia noho totona?

6. Dirava ena lohia siahuna henunai dagi idia abidia taudia ese dahaka hedibagani idia davaria, bona edena bamona taudia mo be hegeregere?

10. Samuel ena negai, Israel ena gavamani be edena bamona idia haidaua vaitani, bona dahaka dainai?

15. Iesu be tanobada ai ia noho neganai, Iuda gunalaia taudia be edena bamona idia hegeregere lasi?

18. Unai murinai Iehova ese ena lohia dalana matamatana edena bamona ia haginia?

[Picture on page 12]

Pontio Pilato vairanai, Iuda gunalaia taudia idia gwau Kaisara be edia pavapava, bona Iehova ese ia abia hidi Pavapavana idia dadaraia

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia