Emu Hanua Lalohadailaia Momo Karana Hanaia Dalana Dirava Ena Hesiai Gaukara Ai
IESU KERISO ese ia murinai idia raka taudia ia hamaorodia: “Umui lao, bese ibounai be diba tahua taudia do umui halaoa.” (Mataio 28:19) Keristen taudia momo dekenai, unai gaukara idia karaia totona edia hanua idia rakatania bona daudau gabuna ai idia hekwarahi. Loaloa naria taudia, edia adavadia, bona ma haida be Dirava ena hesiai gaukara karaia totona gau momo idia rakatanidia. Unai Iehova ena Witness taudia dekenai, edia hanua lalohadailaia momo karana be hekwakwanai badana ta.
Bema emu noho dalana gunana ena namo bona lalokau karadia oi laloatao neganai emu hanua do oi lalohadailaia momo. Unai dainai emu lalona do ia marere bena oi lalo-metau bada dainai oi laloa unai gabu dekenai do oi noho diba lasi. Haida be edia kohu ibounai idia hoidia bona tano idauna ta dekenai idia lao totona moni bada herea idia negea murinai, edia lalohadai idia haidaua bona edia hanua dekenai idia giroa. Edia hanua idia lalohadailaia momo karana dainai idia haheauka diba lasi.
Haida be tano idauna ta ai idia lao matamaia neganai edia lalohadai be nega momo unai bamona, to haida be edia mauri ibounai lalonai unai bamona mamina idia abia. Lagani 20 bona ma haida iena hanua ia rakatania murinai, Iakobo be ‘iena tamana ena ruma ia ura henia bada.’ (Genese 31:30) Daika be ena hanua do ia lalohadailaia momo diba? Dahaka ese unai kara ia havaraia? Unai bamona mamina be edena bamona oi haheaukalaia diba?
Dahaka ese Unai Lalo-Metau Ia Havaraia?
Taunimanima iboudiai be edia hanua idia lalohadailaia momo diba. Mede pavapavana Astyages ena natuna kekeni, Amytis, ia moale ena badina be momo: ia taga, taunimanima ese idia laloa bada, mai ena ruma hairaina. To ena hanua, Mede ororodia, ia lalohadailaia momo dainai, ena adavana Pavapava Nebukadnesara be Babulono ena hairai umadia ia karaia iena hahine ena lalona ia hagoadaia totona.
Bema hari emu mauri dalana ia auka to emu hanua oi do rakatania lasi neganai emu mauri dalana ia auka lasi, emu hanua do oi lalohadailaia momo. Iuda taudia be idau tano dekenai idia abidia lao neganai, idia taitai, idia gwau: “Babulono sinavaidia badinai ai helai, ai taitai. Siona ai laloatao neganai ai tai. Edena bamona Iehova ena ane ai abia diba idau tanona ai?”—Salamo 137:1, 4.
Gau momo ese emu hanua lalohadailaia momo karana ia havaraia diba. Terri be Canada ia rakatania murinai ia gwau: “Dina ta, buka amo egu ruma bese ena laulau ia moru. Lau abia isi neganai, egu hanua lalohadailaia momo mamina lau abia, bona lau tai.” Chris be England ia rakatania bena ogogami tanona ta ai ia lao, ia gwau: “Ane gunana ta lau kamonai eiava guna lau ania momo aniani ta lau bonaia neganai, lau rakatania gaudia lau laloa momo.”—Numera 11:5 itaia danu.
Emu ruma bese taudia ida oi hetura goadagoada neganai unai ia vara diba danu. Ia sibona ena hanua ia rakatania bona kahirakahira tanobadana ta dekenai ia noho Brazil hahinena Roseli ia gwau: “Egu hanua amo sivarai dikana ta lau kamonai neganai, unuseniai lau noho lasi lau durudia totona dainai lau lalo-metau. Nega haida ia dika momokani bema sivarai lau abia lasi bona idia vara diba gaudia lau lalohadailaidia kava.” Janice be North America ia rakatania bena Amazon ena medu momo siahu gabuna ena hanua maragina ta ai ia lao. Ia gwau: “Egu hanua amo sivarai namona lau kamonai neganai, lau lalohadailaia momo. Lau kamonai idia moale hebou, bena lau ura bada idia danu lau noho.”
Taunimanima rakatanidia sibona lasi, to ma gau haida dainai ta be ena hanua ia lalohadailaia momo diba. Linda ese ia gwauraia hedinarai, ia gwau: “Lau diba lasi edeseniai gau haida lau hoia diba, unai dainai lau badu. Gau edia davana bona davana hamaragia totona hepapahuahulaia dalana lau diba lasi. Motuka lau abia lasi badina hoia davana be bada herea, bona nega momo PMV lau guia neganai, taunimanima be momo dainai lau idia bampaia. Unai dainai lau ura bada egu hanua dekenai lau noho.” Janet ia noholaia gabu taudia edia kastom be idau bona edia moni be bada lasi dainai ia gwau: “Edia ogogami dainai lau lalohisihisi bada. Guna, lau be aniani totona idia noinoi taudia lau itaia lasi, eiava ranu paipa lasi daiutu tamona lalonai idia noho ruma bese badadia lau itaia lasi. . . . Unai bamona gaudia dainai lau lalohisihisi bada bona lau laloa unuseniai lau noho diba lasi.”
Emu Lalona Ena Mamina Oi Haheaukalaia Diba
Ita lalokau henidia taudia dekenai iseda lalona ia goada neganai eiava ita tubu daekau gabuna ita ura henia bada dainai ita hemarai lasi. Iehova Dirava be ita dekenai lalona ena mamina ia henia ita be hetura karana ita moalelaia diba totona. Efeso kongregesen ena Keristen naria taudia edia lalodia be lo tataudia bamona. To aposetolo Paulo be ia rakatanidia gwauraia neganai dahaka ia vara? Vadaeni, “idia ibounai idia tai dikadika, bona Paulo idia rosia bona idia kisi henia”! (Kara 20:37) Momokani, unai neganai idia tai lasi edia hanua idia lalohadailaia momo dainai. To, namona be ita laloa. Ita be mai eda lalona ena mamina unai be vaia taunimanima edia kara, to namo lasi unai lalona ena mamina ese ita ia biagua. Unai dainai edena dala ai emu hanua lalohadailaia momo karana oi haheaukalaia diba?
Oi noho gabuna ena gado oi diba ese oi do ia durua oi noho namo totona. Bema idau tanona ena gado dekenai oi hekwarahi dainai ma haida oi hereva henidia be auka neganai, emu hanua do oi lalohadailaia momo. Unai dainai, bema mai emu dala, tano idauna ta dekenai oi do lao lasi neganai, unai gado duahia bona herevalaia dalana oi diba. Bema lasi, unai gabu dekenai oi ginidae ena wiki haida lalodiai, unai gado oi stadilaia momo. Unai neganai emu ura be bada unai gado oi diba totona bona do oi abia haraga. Bema unai wiki lalodiai, nega bada oi atoa gado oi diba totona, nega sisina murinai taunimanima ida do oi herevahereva diba, bona unai ese oi ia durua emu hanua do oi lalohadailaia momo lasi totona.
Turadia matamatadia oi davaridia haraga, bena unai amo emu lalona do ia hegeregere. Iehova ena Witness taudia edia kongregesen be gabu namona turadia momokanidia oi davaridia totona. Oi naria lasi, gau ta oi karaia bona ma haida oi lalodia. Edia sivarai, edia ruma bese taudia, edia hekwakwanai, bona idia ura henia gaudia oi tahua. Tadikaka bona taihu be emu ruma dekenai oi boridia mai. Gabeai, do oi davaria idia danu be oi idia ura henia.
Dirava ena taunimanima bogaragidiai, edia turadia be ruma bese taudia bamona. Iesu ia gwau: “Dirava ena ura idia karaia taudia, unai taudia be lauegu tadina, bona lauegu taihuna, bona lauegu sinana.” (Mareko 3:35) Danu, Keriso ese ia murinai idia raka taudia ia hagoadadia, ia gwau: “Bema tau ta ena ruma ia rakatania, o iena tadikakana, o taihuna, o sinana, o tamana, o natuna, o tano. Bema lau dainai bona Sivarai Namo dainai inai gaudia ia rakatania, hari inai mauri neganai, iena gau do ia habadaia nega 100 bamona, ruma, tadikakana, taihuna, sinana, natuna, tano, bona taunimanima do idia hahisihisia, bona gabeai, vaira neganai mauri hanaihanai do ia abia.” (Mareko 10:29, 30) Lauma dalana ai ita be tadikaka oreana lalonai ita noho dainai, ena be tano idauna ta lalonai ita noho, to ita sibona ita noho lasi.
Emu hanua gabuna ai emu turadia oi do tura henidia noho karana ese oi ia durua diba emu hanua oi lalohadailaia momo lasi totona. Reana oi hoa badina hari gabu idauna ta ai oi noho dainai, revareva be mai anina bada, badina do oi torea hereva do oi laloa namonamo guna. Do oi herevalaia gaudia be lalona ia veria momo. Guna ai gwauraia hahinena Janet ia gwau: “Telefon amo gabu daudau oi rini henia be mai ena davana bada, to pos opesi amo kaset oi siaia be davana bada lasi. Oi karaia hamatamaia neganai emu mamina ia idau sisina. To, bema ma ta danu oi helai bona maikrofon dekenai umui hereva, ia be auka lasi bona idia ura kamonai gaudia do oi gwauraidia.” Reana oi hamaorodia diba idia be oi dekenai kaset idia siaia danu.
Shirley be lagani 25 gunanai United States ia rakatania bena Latin America dekenai ia lao, ia gwau: “Lau be hekwakwanai gaudia lau torelaidia lasi, to hagoadadia sivaraidia lau toredia. Unai ese haida ia hagoadadia lau idia tore henia noho totona.” To, naria namonamo. Bema revareva momo oi toredia reana turadia matamatadia davaridia dalana oi koua. Del be Canada ia rakatania bena ma tano ta ai ia lao, ia gwau: “Namo lasi ruma dekenai oi noho bona oi reaia gaudia oi lalodia tao noho. Namona be ruma amo oi raka lasi bona unai hanua oi moalelaia.”
Unai hanua taudia edia kara, edia tano ena sivarai, idia kirilaia gaudia, bona edia gabu namodia bona gabu hairaidia oi tahudia. Unai amo hagoadaia lasi gaudia do oi lalodia momo lasi. Bema oi lao gabuna dekenai oi ura oi noho, namona be emu hanua korikorina oi rakatania murinai oi giroa haraga lasi eiava oi vadivadi henia momo lasi. Nega ia hanaia murinai turadia matamatadia do oi davaridia diba bona unai hanua idauna dekenai oi manada diba. Emu hanua korikorina ai oi vadivadi bona oi noho daudau neganai, hanua idauna manadalaia dalana ia koua. Unai hanua idauna ai oi manada neganai, emu tano korikorina oi vadivadi henia neganai do oi moalelaia diba, to danu do oi moale hanua idauna ai oi giroa lou totona. Vadaeni, namona be oi gaukara goadagoada oi noholaia tano idauna oi ura henia totona.
Gabeai Negana Totona Oi Laloa Noho
Iehova be ita dekenai tanobada ibounai ia henia ita noholaia totona. (Salamo 115:16) Bema ta be mai ena Keristen moalena, herevana edena tano ai ia noho to ena noho ia namo diba. Bema tano idauna ta ai oi lao eiava emu tano dekenai ma gabu ta ai oi lao Basileia gaukara habadaia bona sivarai namona harorolaia totona, namona be oi karaia mai emu moale danu. Namona be oi ura turadia matamatadia oi davaria, kastom idaudia oi diba, taunimanima be hahediba taudia ai oi halaodia, eiava Dirava ena hesiai gaukara dekenai namo gaudia oi karaia.
Herevana edeseniai oi noho, oi danu do ia noho hanaihanai Turana ta be Iehova Dirava. (Salamo 94:14; 145:14, 18) Unai dainai, guriguri amo ia kahirakahira ai oi noho. (Roma 12:12) Unai amo oi do ia durua bena oi laloatao emu mauri ena anina be oi be Dirava ena hesiai tauna. Edia ruma namona Uru hanua dekenai idia rakatania neganai, Abraham bona Sara be edia mauri ena badina idia laloa. Iehova ena hahegani idia badinaia dainai, edia turadia bona varavara idia rakatanidia. (Kara 7:2-4) Bema idia rakatania gabuna idia laloatao noho bona idia lalohadailaia momo, idia be mai edia dala idia giroa totona. To gabu namo hereana idia tahua—gabeai unai be paradaiso tanobadana Dirava ena guba Basileiana henunai.—Heberu 11:15, 16.
Idau tanodia ai oi haroro neganai eiava oiemu tano dekenai Basileia harorolaia pablisa taudia idia momo lasi gabudia ai oi haroro neganai be mai ena hekwarahi. To unai be huahua bona namo ia havaraia diba gaukarana ta. (Ioane 15:8) Bema nega haida lalo-manoka lalohadai ese oi ia hametaua bona emu goada ia ore sisina, emu tahua gauna bona gabeai negana oi laloa noho neganai emu lalona ena mamina oi haheaukalaia diba. Headava lasi misinari taihu ta ia gwau: “Lau lalohisihisi neganai, tanobada matamatana bona taunimanima iboudiai be ruma bese tamona ai do idia lao negana lau laloa.” Unai bamona lalohadai namodia ese oi idia durua oi moale noho totona bona emu hanua do oi lalohadailaia momo lasi.
[Picture on page 29]
Emu hanua lalohadailaia momo karana ese emu Keristen hesiai gaukarana ia hakererea lasi be namo