Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w96 8/15 rau 9-14
  • Iesu Ia Mai Eiava Iesu Ia Noho—Edena?

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Iesu Ia Mai Eiava Iesu Ia Noho—Edena?
  • 1996 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Dahaka Idia Henanadailaia?
  • Mataio Ia Torea Herevana—Greek Gado Ai
  • Heberu Gado Herevadia
  • Ia Noho Negana Ena Dokona Ita Naria
  • Keriso ena Noho Negana Hadiaria Karana
    1993 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Keriso Ena Lou Mai Bona Iena Lohia Negana
    1992 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Keriso Ena Lou Mai
    Buka Helaga Herevalaia
  • Keriso Ena Noho Negana—Oi Lalopararalaia, A?
    2008 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Ma Haida Itaia
1996 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w96 8/15 rau 9-14

Iesu Ia Mai Eiava Iesu Ia Noho​—⁠Edena?

“Do oi giroa mai, bona tanobada dokona danu, ena toana be dahaka?”​—⁠MATAIO 24:⁠3.

IESU ese henanadai be mai ena diba ida ia gaukaralaidia dainai, ia idia kamonai henia taudia be hereva idia lalohadailaia, bona dala matamatadia ai gau idia laloa namonamo danu. (Mareko 12:​35-​37; Luka 6:9; 9:​20; 20:​3, 4) Mai tanikiu ida ita moale diba badina henanadai ia haerelaidia danu. Iena haere ese hereva momokanidia idia hahedinaraia; bema lasi, reana unai do ita diba lasi eiava lalo-pararalaidia lasi.​—⁠Mareko 7:​17-​23; 9:​11-​13; 10:​10-​12; 12:​18-​27.

2 Mataio 24:3 dekenai, Iesu ese ia haerelaia henanadai mai edia anina bada ta ita davaria diba. Iesu ena tanobada maurina ena dokona be kahirakahira neganai, sisiba ia henia, Ierusalema ena dubu do idia hadikaia ore, bona unai be Iuda besena ena oromana ena dokona. Mataio ena sivarai lalonai ia gwau: “Iesu be Olive Ororo dekenai ia helai, vadaeni iena diba tahua taudia ia dekenai idia lao, hunia dala dekenai idia hereva henia, idia gwau, ‘Mani oi hamaoroa ai dekenai, oiemu hereva gauna edena negai do idia vara? Do oi giroa mai, bona tanobada dokona danu, ena toana be dahaka?’ ”​—⁠Mataio 24:⁠3.

3 Baibel idia duahia taudia milioni momo be idia henanadai, ‘Dahaka dainai Iesu ena hahediba taudia ese unai henanadai idia henia, bona Iesu ena haere ese edena bamona lau do ia durua?’ Iesu ena haere lalonai, raurau idia hedinarai amo idia diba siahu negana ia “kahirakahira” ia herevalaia. (Mataio 24:​32, 33) Unai dainai, tomadiho momo idia gwau aposetolo taudia be Iesu ena “mai” toana ta totona idia henanadai; unai toa ese do ia hahedinaraia iena giroa mai negana be kahirakahira. Idia laloa do ia “mai” bena maoromaoro Keristani taudia do ia abia lao guba dekenai bona tanobada ena dokona do ia havaraia. Oi abia dae unai be maoro, a?

4 Baibel haida, New World Translation of the Holy Scriptures danu, be “mai” idia torea lasi, to inai hereva “presence [noho],” idia gaukaralaia. Unai ena anina be hahediba taudia ese idia henanadailaia bena Iesu ese ia haerelaia gauna be idau bona tomadiho momo edia hahediba herevadia be idau, a? Dahaka idia henanadailaia momokani? Bona Iesu be dahaka haere ia henia?

Dahaka Idia Henanadailaia?

5 Hahediba taudia be Iesu ese dubu ia herevalaia dalana idia laloa dainai, ‘do ia giroa mai [eiava, “noho,” NW], bona tanobada [anina korikori be, “nega”] ena dokona danu, ena toana’ idia henanadailaia neganai, reana Iuda besena edia mauri oromana idia laloa.​—⁠1 Korinto 10:11 bona Galatia 1:​4 ai “tanobada” itaia.

6 Unai nega ai aposetolo taudia be Iesu ena hahediba herevadia haida sibona idia lalo-pararalaia. Guna idia laloa “Dirava ena Basileia be unai nega dekenai do ia hedinarai.” (Luka 19:11; Mataio 16:​21-​23; Mareko 10:​35-​40) Bona Olive Ororona ai idia herevahereva murinai, Dirava ese lauma helaga amo ia do horodia lasi negana lalonai, idia ese Iesu idia nanadaia ia ese unai neganai Israela dekenai Basileia do ia henia lou eiava.​—⁠Kara 1:⁠6.

7 To, idia diba ia ese idia do ia rakatania, badina vanegai sibona ia gwau: “Nega sisina diari be do ia noho umui dekenai. Do umui raka namonamo, diari umui abia noho neganai.” (Ioane 12:35; Luka 19:​12-27) Unai dainai reana idia laloa daradara, ‘Bema Iesu be do ia lao, edena bamona iena giroa mai do ai diba?’ Ia be Mesia ai ia hedinarai neganai, momo be ia idia diba lasi. Bona lagani ta murinai, Mesia ese do ia karaia gaudia ibounai be ia ese do ia karaia eiava lasi idia henanadailaia momo. (Mataio 11:​2, 3) Unai dainai aposetolo ese vaira negana idia henanadailaia be mai badina. To, ma ita laloa lou, idia be do ia giroa mai haraga ena toana ta totona idia henanadai eiava ma gau idauna ta totona?

8 Mani oi laloa oi be manu ta, unai herevahereva Olive Ororona dekenai oi kamonai henia. (Hadibaia Tauna 10:20 itaia.) Reana do oi kamonai, Iesu bona aposetolo taudia be Heberu gado ai idia hereva. (Mareko 14:70; Ioane 5:2; 19:​17, 20; Kara 21:40) To, reana idia be Greek gado idia diba danu.

Mataio Ia Torea Herevana—Greek Gado Ai

9 Lagani 100 C.E. ia lao 199 C.E. lalodiai idia torea sivaraidia ese idia hahedinaraia Mataio ese ena Evanelia bukana be Heberu gado ai ia torea. Bona toana be gabeai Greek gado ai unai buka ia torea. Greek toretore momo be idia do noho ema bona iseda nega bona hari iseda nega ena gado idauidau ai iena Evanelia bukana idia hahanaia gaukarana ai idia badinaia. Mataio be Greek gado ai unai herevahereva Olive Ororona ai ena sivarai ia torea neganai, dahaka ia torea? Hadibaia taudia edia henanadai, bona Iesu ena hereva “mai” eiava “noho” dekenai dahaka ia torea?

10 Mataio ena karoa ginigunadia ibounai 23 lalonai, “mai” ida idia hahegeregerea Greek gado herevana erʹkho·mai, be nega 80 mai kahana ia torea. Nega momo ia hahedinaraia lalohadaina be ta ia mai noho eiava ia mai kahirakahira, hegeregere Ioane 1:47 ai: “Iesu ese Natanaela ia itaia, ia dekenai ia mai noho.” Idia gaukaralaia dalana hegeregerena ai, unai hereva erʹkho·mai ena anina be ia “ginidae,” “lao,” “lao henia,” “davaria,” eiava “ta be ia do lao noho.” (Mataio 2:​8, 11; 8:​28; Ioane 4:​25, 27, 45; 20:​4, 8; Kara 8:​40; 13:51) To Mataio 24:​3, 27, 37, 39 ai, Mataio ese hereva idauna ta ia gaukaralaia, bona ia be iena Evanelia bukana ai gabu ma ta ai ia hedinarai lasi herevana: pa·rou·siʹa. Baibel torea gaukarana be Dirava ese ena lauma amo ia havaraia dainai, dahaka dainai ia ese Mataio ena lalona ia hamarerea, ena Evanelia bukana ai unai siri ia toredia neganai unai Greek herevana ia abia hidi totona? Ena anina be dahaka bona dahaka dainai ita diba be namo?

11 Momokani, pa·rou·siʹa ena anina be “noho.” Vine ena Expository Dictionary of New Testament Words ia gwau: “PAROUSIA, . . . anina be, noho negana, para, ida, bona ousia, do noho (unai be eimi, noho, amo), be ginidae negana bona ta ida noho negana danu ia herevalaia. Haheitalai ta be, papyrus revarevana ta lalonai hahine ta be gabu ta ai ena parousia be mai anina ia herevalaia, unai amo iena kohu dainai gau haida do ia karaia.” Dikseneri ma haida idia gwau pa·rou·siʹa be ‘lohia ta ena vadivadi’ ia herevalaia. Unai dainai, ia be ginidae negana korikori sibona lasi, to ginidae negana amo ia lao ia do noho negana danu. Iuda ena histori torea tauna Josephus, aposetolo taudia edia nega lalonai ia noho tauna, ese pa·rou·siʹa be unai bamona ia gaukaralaia.a

12 Unai hereva ena anina “noho” be buka gunadia ese idia hahedinaraia goevagoeva, to Keristani taudia idia ura idia diba gauna be Dirava ena Hereva ese pa·rou·siʹa ia gaukaralaia dalana. Haere be gaukaralaia dalana be tamona​—⁠noho. Paulo ena revareva lalonai idia gaukaralaia daladia amo unai ita diba. Hegeregere, Filipi taudia ia tore henidia ia gwau: “Umui dekenai lau noho neganai lau umui kamonai henia. Vadaeni harihari umui dekenai lau noho lasi neganai danu lau do umui kamonai henia, inai be gau badana. Mai gari bona mai heudeheude danu emui hamauria do umui tahua noho.” Bona ia gwau ia be idia danu, vadaeni do idia moale “[idia] ida ma [ia] noho [pa·rou·siʹa] lou dainai.” (Filipi 1:​25, 26, NW; 2:12) Baibel ma haida idia gwau “ma lauegu noho umui ida” (Weymouth; New International Version); “lau be ma umui ida neganai” (Jerusalem Bible; New English Bible); bona “nega ma ta lau umui abia umui huanai neganai.” (Twentieth Century New Testament) Korinto Iharuana 10:​10, 11, lalonai, Paulo be idia danu ‘ia noho’ bona ‘daudau ai ia noho negana’ ia herevalaia. Unuseniai ia be ia lao noho karana eiava ia ginidae negana korikori ia herevalaia lasi; ia ese pa·rou·siʹa ia gaukaralaia, ia noho ia herevalaia totona.b (1 Korinto 16:​17, NW, itaia.) To, Iesu ena pa·rou·siʹa herevadia be edena bamona? Idia be iena “mai” idia herevalaia, eiava nega daudau lalonai do ia noho ia herevalaia?

13 Paulo ena negai, horoa Keristani taudia be Iesu ena pa·rou·siʹa idia laloa bada. To Paulo ese ia sisiba henidia, namona be idia naria namonamo, “sedira haida idia laloa” bamona do idia laloa idauidau garina. To “Tau Dika Rohorohona” be do ia hedinarai guna; ia hedinarai vadaeni unai be Kerisendom idia gunalaia taudia. Paulo be inai ia torea: “Satani ena siahu dekena amo unai Tau Dikana be do ia mai [“noho,” NW], vadaeni hoa bona toa karadia idauidau momo dekena amo ia ese taunimanima momo do ia hakaua kerere.” (2 Tesalonika 2:​2, 3, 9) Momokani unai “Tau Dika Rohorohona” ena pa·rou·siʹa, eiava noho, be ia ginidae negana sibona lasi; unai be nega sisina daudau, unai nega lalonai toa koikoidia do idia hahedinaraia. Dahaka dainai unai be mai anina bada?

14 Mani ia vairanai ia noho sirina oi itaia: “Unai neganai unai Tau Dika Rohorohona do ia hedinarai. To Lohiabada Iesu mai diaridiari bona mai hairai bada danu do ia mai [“noho,” NW] neganai, ia ese unai Tau Dikana do ia alaia mase.” “Tau Dika Rohorohona” ena noho be nega sisina daudau hegeregerena, Iesu ena noho danu be nega sisina daudau bona ena dokonai be unai gwau-edeede ‘tauna’ do ia hadikaia ore.​—⁠2 Tesalonika 2:​8.

Heberu Gado Herevadia

15 Ia hedinarai, Mataio ese ena Evanelia bukana be Heberu gado ai ia torea. Vadaeni, edena Heberu gado herevana ia gaukaralaia Mataio 24:​3, 27, 37, 39 dekenai? Hari inai negai idia gaukaralaia Heberu gado dekenai idia hahanaia Mataio toretoredia be inai hereva bohʼ idia torea, aposetolo edia henanadai ai bona Iesu ena haere ai danu. Unai dainai inai bamona do ita duahia diba: “[Oiemu bohʼ], bona tanobada dokona danu, ena toana be dahaka?” bona “Noa ena nega bamona, Taunimanima ena Natuna [ena bohʼ] be unai bamona gaudia do idia vara.” Unai hereva bohʼ ena anina be dahaka?

16 Ena be Heberu herevana bohʼ be mai ena anina haida danu, to ena anina badana be “mai.” Theological Dictionary of the Old Testament be ia gwau: ‘Bohʼ be nega 2,532 ia hedinarai dainai, ia be Heberu Revarevadia lalonai kara herevalaia totona idia gaukaralaia momo herevana (verb) bona ia be marere karana ia gwauraia herevana badana.’ (Genese 7:​1, 13; Esodo 12:25; 28:35; 2 Samuela 19:30; 2 King Taudia 10:21; Salamo 65:2; Isaia 1:​23; Esekiela 11:16; Daniela 9:​13; Amosa 8:​11) Bema Iesu bona aposetolo taudia be unai bamona herevana ta mai ena anina idauidau idia gaukaralaia, reana hereva ena anina do idia hepapahuahulaia. To unai hereva idia gwauraia, a?

17 Namona be oi laloatao hari inai nega ena Heberu gado Baibel, idia hahanaia gaudia, be reana Mataio ese Heberu gado ai ia torea herevana hegeregerena idia hahedinaraia lasi. Iesu be momokani ma hereva ta ia gaukaralaia diba, pa·rou·siʹa ena anina ia hahedinaraia herevana, to bohʼ lasi. Unai ia hedinarai lagani 1995 bukana Hebrew Gospel of Matthew, Profesa George Howard ese ia torea bukana, lalonai. Unai buka be lagani 1300 murinai Iuda doketa tauna Shem-Tob ben Isaac Ibn Shaprut ese Keristani tomadiho edia lalohadai ia hakoikoia herevadia ia herevalaia badabada. Unai buka ese Mataio ena Evanelia bukana Heberu gado ai ena toretore ta ia hahedinaraia. Ia hamomokania unai Mataio ena toretore be Shem-Tob ena nega ai Latin eiava Greek gado amo idia hahanaia lasi, to ia be gunana momokani bona Heberu gado ai idia torea gauna.c Unai dainai reana Olive Ororona dekenai dahaka hereva idia gwauraia be hari do ita diba namonamo.

18 Mataio 24:​3, 27, 39, dekenai Shem-Tob ena Mataio toretorena lalonai kara herevana bohʼ idia torea lasi. Unuseniai unai hereva hegeregerena ta bi·ʼahʹ idia gaukaralaia. Unai hereva be Heberu Revarevadia lalonai Esekiela 8:5 dekenai sibona ia hedinarai, bona ena anina be “vareai gabuna.” Unuseniai, bi·ʼahʹ be mai karana ia herevalaia lasi, to ia be ruma matamaia gabuna ia herevalaia; bema oi be vareai gabuna eiava iduara ai oi noho neganai, oi be ruma lalonai. Danu, Dead Sea Scrolls huanai tomadiho bukadia haida, Baibel bukadia lasi unai, be nega momo bi·ʼahʹ idia gaukaralaia hahelaga gaukarana ia matamaia idia herevalaia totona. (Sivarai Ginigunana 24:​3-​19; Luka 1:​5, 8, 23 itaia.) Bona lagani 1986 bukana, Syriac (eiava, Aramaic) Peshitta amo Heberu gado ai idia hahanaia gauna lalonai, Mataio 24:​3, 27, 37, 39 ai bi·ʼahʹ idia gaukaralaia. Unai dainai hamomokania gaudia ese idia hahedinaraia gunaguna negadia ai, unai hereva bi·ʼahʹ ena anina be reana dala ta ai Baibel dekenai idia gaukaralaia herevana bohʼ amo ia idau. Dahaka dainai do ita laloa be namo?

19 Aposetolo taudia be edia henanadai lalonai bona Iesu be ena haere lalonai reana unai hereva bi·ʼahʹ idia gwauraia. Ena be reana aposetolo taudia idia laloa gauna be Iesu ena ginidae vaira negana ai, to Keriso be reana bi·ʼahʹ ia gaukaralaia idia laloa gauna sibona lasi to ma gau haida danu ia gwauraia totona. Iesu be reana gaukara matamata ta ia hamatamaia totona ia ginidae ia herevalaia; ia ginidae be unai dagi gaukarana ena matamana. Unai be pa·rou·siʹa ena anina hegeregerena, gabeai Mataio ese ia gaukaralaia herevana unai. Unai dala ai bi·ʼahʹ idia gaukaralaia be nega daudau lalonai Iehova ena Witness taudia ese idia gwauraia herevana ia hamomokania; anina be Iesu ese ia gwauraia “toana” mai kahana idauidau ese do ia hahedinaraia ia be ia noho vadaeni.

Ia Noho Negana Ena Dokona Ita Naria

20 Iesu ena noho ita stadilaia karana ese iseda mauri bona vaira gaudia ita laloa dalana ia haidaua be namo. Iesu ese ia murinai idia raka taudia ia hamaorodia do idia gima. Ia ese toa ta ia henia, taunimanima ese iena noho idia lalo-pararalaia totona, to momo be unai do idia laloa lasi: “Noa ena nega bamona, Taunimanima ena Natuna do ia mai neganai, be unai bamona gaudia do idia vara. Badina be unai neganai, abata badana do ia ginidae lasi neganai, idia aniani noho, idia inuinu noho, idia headava noho, ia mai bona Noa be lagatoi dekenai ia guia dinana. Taunimanima ese idia laloa lasi dahaka do ia vara, idia kara dika noho, ia mai bona abata badana ia ginidae, vadaeni abata ranu ese ibounai ia abia lao. Taunimanima ena Natuna do ia mai neganai danu unai bamona do ia vara.”​—⁠Mataio 24:​37-39.

21 Noa ena nega lalonai unai uru taudia momo be vaia edia mauri dalana hegeregerena idia noho sibona. Iesu ia gwau “Taunimanima ena Natuna do ia mai [“noho,” NW] neganai danu unai bamona do ia vara.” Noa ena nega taudia be reana idia laloa gau ta do ia vara lasi. To oi diba dahaka ia vara. Unai nega, nega sisina daudau unai, be mai ena dokona, “abata ranu ese ibounai ia abia lao.” Luka ena sivarai danu be unai hegeregerena, unai lalonai Iesu ese “Taunimanima ena Natuna ena nega” be “Noa ena nega” ida ia hahegeregerea. Iesu be sisiba ia henia: “Taunimanima ena Natuna do ia hedinarai dina dekenai danu, unai bamona kara do ia vara.”​—⁠Luka 17:​26-30.

22 Unai ibounai ena anina ita dekenai be bada, badina ita noho negana lalonai be Iesu ese ia perovetalaia gaudia ita itaia​—⁠tuari, tano mareremarere, daihanai goreredia, aniani lasi, bona iena hahediba taudia idia hahisia. (Mataio 24:​7-9; Luka 21:​10-​12) Unai ibounai be taunimanima edia noho dalana ia haidaua tuarina ladana Tanobada Ibounai Tuarina Ginigunana ia vara negana amo ia hedinarai, to taunimanima momo be idia laloa ia be vaia histori ena kahana idauidau sibona. To, Keristani momokanidia ese unai kara badadia edia anina idia laloa dalana be lalo-diari tauna ese fig raurau idia tubu amo siahu negana ia kahirakahira ia lalo-pararalaia dalana hegeregerena. Iesu be ia gwau: “Unai dainai, umui danu ese inai gaudia do idia vara do umui itaia, vadaeni do umui diba Dirava ena Basileia ia kahirakahira vadaeni.”​—⁠Luka 21:⁠31.

23 Olive Ororona dekenai Iesu ena haere ena kahana badana be ia murinai idia raka taudia dekenai ia gwauraia. Idia be dokona ia do mai lasi neganai tanobada ena gabu ibounai lalonai hahemauri gaukarana, sivarai namona harorolaia gaukarana unai, do idia karaia taudia. Idia be “gau dika rohorohona, gabu ia hadikaia gauna, Dubu Helaga ena lalonai ia gini” gauna ena anina do idia lalo-pararalaia taudia. Idia be unai dainai kara ta do idia karaia taudia; hisihisi badana ia do ginidae lasi neganai do idia “heau.” Bona idia dekenai inai hereva ma haida edia anina do ia vara: “Bema Dirava ese unai nega do ia hakwadogia lasi, taunimanima ta be do ia mauri diba lasi. To ia abia hidi taudia dekenai ia laloa dainai, unai nega do ia hakwadogia.” (Mataio 24:​9, 14-22) To unai lalona hamarerea herevadia edia anina be dahaka, bona dahaka dainai ita gwau diba unai ese iseda moale ena badina ia havaraia? Sivarai gabena ai Mataio 24:22 ena hereva ita tahua amo haere do ita abia.

[Footnotes]

a Josephus ese ia gaukaralaia daladia: Sinai Ororona ai kevaru bona guba rahurahu ese “ia hahedinaraia Dirava be unuseniai ia noho [pa·rou·siʹa].” Palai dubuna lalonai hoa dalanai ia hedinarai karana ese ia hahedinaraia “Dirava be ia noho [pa·rou·siʹa].” Elisaia ena hesiai tauna dekenai idia heau giroa giroa kariota ia hahedinaraia amo, Dirava ese “iena hesiai tauna dekenai iena siahu bona ia noho [pa·rou·siʹa] toana ia hahedinaraia.” Roma ena gavamani tauna Petronius ese Iuda taudia edia maino ia havaraia gwauraia neganai, Josephus ia gwau medu ia siaia karana amo ‘Dirava be Petronius dekenai ia hahedinaraia ia be ia noho [pa·rou·siʹa].’ Josephus ese pa·rou·siʹa ia gaukaralaia lasi ia mai noho karana eiava ginidae negana korikori ia herevalaia totona. Ena anina be ia noho vadaeni bona ia do noho karana, ita itaia lasi neganai danu. (Esodo 20:​18-​21; 25:22; Levitiko 16:2; 2 King Taudia 6:​15-​17)​—⁠Antiquities of the Jews, Buka namba 3, karoa 5, paragraf 2 [80]; karoa 8, paragraf 5 [202]; Buka namba 9, karoa 4, paragraf 3 [55]; Buka namba 18, karoa 8, paragraf 6 [284] itaia.

b A Critical Lexicon and Concordance to the English and Greek New Testament lalonai, E. W. Bullinger ese ia hahedinaraia pa·rou·siʹa ena anina be ta ia ‘do noho o noho vadaeni, inai nega amo, ginidae negana; ia mai bona ena mai negana amo do ia noho ia herevalaia danu.’

c Hamomokania gauna ta be, ia lalonai Heberu herevana ta anina “Ladana” be nega 19 ia hedinarai, ibounai idia torea eiava idia hakwadogia. Profesa Howard be inai ia torea: “[Keristani tomadiho edia lalohadai] hakoikoia Iuda tauna ta ese ia herevalaia Keristani toretorena ta lalonai Dirava ena ladana ita duahia be hoa gauna. Bema unai be Keristani revarevana ta, Greek eiava Latin gado amo Heberu gado dekenai idia hahanaia gauna, ta do ia laloa unai toretore lalonai adonai [Lohiabada] do ia davaria, to Dirava ena ladana helagana YHWH ia hahedinaraia herevana ta lasi. . . . Ia ese unai ladana helagana ia atoa vareai ena badina be do ita gwauraia diba lasi. Toana be Shem-Tob ese ena Mataio bukana ia abia neganai Dirava ena Ladana ia noho bona reana ia naria namonamo bona do ia kerere garina ia kokia lasi.” New World Translation of the Holy Scriptures​—⁠With References be Shem-Tob ena Mataio bukana (J2) dainai Keristani Greek Revarevadia lalonai Dirava ena ladana idia torea.

Edena Bamona Do Oi Haere?

◻ Badina be dahaka Baibel idauidau ese Mataio 24:3 idia hahanaia dalana edia idau ita diba be mai anina bada?

◻ Pa·rou·siʹa ena anina be dahaka, bona dahaka dainai unai ita laloa?

◻ Dahaka be reana ita hahegeregerea diba Mataio 24:3 Greek gado ai bona Heberu gado ai huanai?

◻ Nega dekenai dahaka gau badana ta ita diba be namo, Mataio karoa 24 ita lalo-pararalaia totona?

[Study Questions]

1. Iesu ena haroro gaukara ai henanadai ese dahaka idia havaraia?

2. Hari, edena henanadai do ita laloa be namo?

3, 4. Baibel haida ese Mataio 24:3 ai hereva badana ta idia hahanaia dalana dainai, dahaka anina bada herevana ia idau?

5, 6. Mataio 24:3 dekenai aposetolo taudia be henanadai ta idia gwauraia; edia lalohadai unai neganai be edena bamona ita gwauraia diba?

7. Badina be dahaka aposetolo taudia be Iesu ena dagi gaukarana vaira neganai idia henanadailaia?

8. Reana aposetolo taudia be Iesu ida edena gado idia herevalaia?

9. Inai nega ena gado ai Mataio bukana hahanaia totona dahaka idia gaukaralaia?

10. (a) Mataio ese edena Greek herevana be “mai” totona ia gaukaralaia momo, bona ena anina haida be dahaka dahaka? (b) Edena Greek herevana ma ta ita laloa be namo?

11. (a) Pa·rou·siʹa ena anina be dahaka? (b) Josephus ena toretore ese pa·rou·siʹa ita lalo-pararalaia dalana be edena bamona ia hahedinaraia? (Futnout itaia.)

12. Baibel sibona ese edena bamona ita ia durua pa·rou·siʹa ena anina ita hamomokania totona?

13, 14. (a) Dahaka dainai do ita gwau pa·rou·siʹa ta be nega sisina daudau? (b) Iesu ena pa·rou·siʹa ena lata be edena bamona do ita gwauraia?

15, 16. (a) Heberu gado ai Mataio bukana idia hahanaia neganai, edena hereva idia gaukaralaia? (b) Baibel lalonai bohʼ be edena bamona idia gaukaralaia?

17. (a) Dahaka dainai Heberu gado ai idia hahanaia Mataio bukadia hari inai negai be reana Iesu bona aposetolo taudia ese idia gwauraia herevana hegeregerena lasi? (b) Edeseniai danu be Iesu bona aposetolo ese reana idia gwauraia herevana ena badina ta ita davaria, bona dahaka badina ma ta dainai unai buka ita ura ita laloa? (Futnout itaia.)

18. Shem-Tob be edena Heberu herevana ia gaukaralaia, bona ena anina be dahaka?

19. Bema Iesu bona aposetolo taudia be bi·ʼahʹ idia gaukaralaia, dahaka ita gwau diba?

20, 21. Iesu ese Noa ena nega ia gwauraia herevana amo dahaka ita diba?

22. Dahaka dainai Iesu ena peroveta herevana Mataio karoa 24 dekenai ita laloa bada be namo?

23. Daidia dekenai Iesu ena hereva Mataio karoa 24 ai ena anina be bada, bona dahaka dainai?

[Picture on page 10]

Olive Ororona, unuseni amo Ierusalema ia hedinarai

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia