Maumau Ibounai be Dika, A?
Dahaka lalohisihisi ese ita herevalaia diba lasi lalohisihisina ia hanaia?—Marquis De Custine, 1790-1857.
LAGANI rua lalonai hahine ta be gaukara hebou tauna ta ese ia hauraia karana ia lalohisihisilaia. Ena koua karadia dainai unai tau ese ia gwau henia bona ia dadaraia. Ia herevalaia lasi lalohisihisina ese gorere ia havaraia, to dahaka ia karaia diba? Unai hegeregerena, ena klas lalonai ia kwalimu stiuden ta be sikuli amo idia kokia, badina ena lalona ia hegeregere lasi sikuli ena heatu gadaradia lalonai ia vareai. Idia ruaosi idia laloa ma haida ese idia kara dika henidia, to unai gaudia idia gwauraia be maoro, a? Bema idia gwauraia, heduru do idia abia eiava unai ese dika ia habadaia sibona?
Hari inai negai unai bamona gaudia bona ma haida dainai taunimanima idia maumau momo, badina tanobada dikana ai goevadae lasi taudia bogaraginai ita mauri noho. Maumau bamona karadia be momo, hegeregere gau ta ia vara dainai ita moale lasi, lalohisihisi, taitai, o badu herevadia ita gwauraia hedinarai, bona tau ta be kota dekenai ita samania karana danu. Taunimanima momo idia ura maumau bona hepapahuahu karadia idia reaia; to nega ibounai uduna ita koua be namo, a? Baibel ena lalohadai be dahaka?
Ita Sibona Bona Ma Haida Ia Hadikaia
Ita diba momokani maumau hanaihanai karana ese ita ia hadikaia, bona Baibel ese ia gwauraia dika. Maumau momo tauna ese tauanina bona lauma dalanai sibona ia hadikaia bona ia maumauraia taudia ia hahisia. Baibel aonega herevana ese maumau momo hahinena ta ia herevalaia, ia gwau: “Tau ta ena hahine ese ia hepapahuahu henia noho, be ranu ia diho noho sisina sisina nega ibounai, doko lasi bamona.” (Aonega Herevadia 27:15) Iehova eiava ia henia harihari gaudia ta maumauraia karana be dika bada herea. Israela besena be lagani 40 lalonai tano gagaena ai idia loaloa neganai, hoa dalanai idia abia mana idia maumauraia bona “aniani gauna dikana” idia gwauraia dainai, Iehova ese gaigai mai edia poisini ia siaia, unai hemataurai lasi maumau taudia ia panisia totona, bona momo idia mase.—Numera 21:5, 6.
Ma danu, Iesu ese ena murinai idia raka taudia ia sisiba henia ma haida edia “au ena momoru” bamona kereredia dainai do idia maumau lasi, to sibona edia “au badadia” bamona kereredia idia laloa. (Mataio 7:1-5) Unai hegeregerena, Paulo ese ma ta gwauraia kerere karana (maumau karana ta) ia gwauraia dika, ia gwau “haida oi gwauraia kerere neganai, oi danu be edia kerere oi karaia noho.” Namona be unai sisiba ese ita do idia durua ma haida edia kerere ita tahua lasi bona ita maumau momo lasi totona.—Roma 2:1.
Maumau Ibounai Ita Gwauraia Dika, A?
Unai dainai, maumau ibounai ita gwauraia dika be maoro, a? Lasi. Baibel ese ia hahedinaraia ita noholaia tanobada dikana lalonai kara gageva momo idia vara bona ta ese ia hamaoromaorodia be namo. Haheitalai ta lalonai, Iesu ese kota biaguna ta ia herevalaia, ia be haida ese idia hahisia vabu ta ena kota ia karaia, ia ura dainai lasi, to unai vabu be “do ia giroa mai, [ia] dekenai hekwarahi do ia henia garina.” (Luka 18:1-8) Nega haida reana ia maoro ita danu be gau ta ita herevalaia loulou ela bona kerere ta idia hamaoromaoroa.
Iesu ese ita ia hagoadaia Dirava ena Basileia ena mai ita gurigurilaia, unai amo ia hahedinaraia inai tanobada ena dika ita itaia be namo bona Dirava dekenai ita ‘taitai’ do ia hanamoa totona, ani? (Mataio 6:10) Iehova ese idaunegai Sodoma bona Gomora edia dika dainai taunimanima idia taitai ia kamonai neganai, ia ese ena gwaukau taudia ia siaia ia “kamonai sivarai be ia momokani o lasi” ia diba totona bona heduru do ia henia totona. (Genese 18:20, 21) Ia dekenai idia taitai taudia ia durua totona, Iehova ese unai siti ruaosi bona idia dekenai idia noho kara dika taudia ia hadikaia ore.
Keristani Kongregesen
Keristani kongregesen ai idia noho tadikaka huanai unai ia idau, a? Ena be Keristani taudia be goevadae lasi tatau bona hahine, to mai edia momokani ida maino bona lalo-tamona ai Dirava idia hesiai henia toho. To, idia bogaraginai idia vara gaudia haida dainai do idia maumau be maoro bona unai gaudia do idia hamaoromaoroa be namo. Aposetolo taudia edia negai, Pentekoste murinai horoa taudia edia kongregesen lalonai gau ta ia vara. Keristani dalana idia badinaia taudia matamatadia momo be Ierusalema dekenai idia noho hadibaia hereva bona hagoadaia hereva ma haida do idia abia totona. Ia noho aniani idia haria. To, “Helene gado idia hereva Iuda taudia, ese Heberu gado idia hereva Iuda taudia dekenai idia maumau. Idia gwau, ‘Dina ibounai, aniani idia haria neganai, aiemai vabu dekenai umui henia hegeregere lasi.’ ” Aposetolo taudia idia gwau lasi unai kara dainai idia maumau taudia be dika havaraia taudia, to kara ta idia karaia unai kerere idia hamaoromaoroa totona. Momokani, hemataurai dalanai mai lalohadai maorona ida idia maumau taudia edia hereva be kongregesen idia naria taudia ese mai manau ida do idia kamonai bona kara ta do idia karaia.—Kara 6:1-6; 1 Petero 5:3.
Siahu Taudia Maorodia Dekenai
Ataiai idia noho haheitalai amo oi itaia iseda maumau herevana be lalohadai maorona ai bona siahu taudia maorodia dekenai ita gwauraia be namo, a? Hegeregere, takisi ena bada dainai pulisi dekenai ita maumau be anina lasi eiava sibona eda gorere dainai kota biaguna dekenai ita maumau be anina lasi. Unai hegeregerena, kongregesen murimuri ai eiava lalonai ia vara hekwarahi dainai siahu lasi tauna ta eiava durua dalana ia diba lasi tauna ta dekenai ita maumau be maoro lasi.
Hari inai negai tano momo dekenai, kota bona siahu taudia maorodia ma haida idia noho bona hekwakwanai haida dainai idia dekenai ita hereva diba do idia hamaoromaoroa totona. Matamanai kahanai ai herevalaia stiuden tauna ese kota ena heduru ia tahua, ena lalohadai idia abia dae, sikuli dekenai idia abia lou bona sikuli taudia be edia sori herevana idia gwauraia. Unai hegeregerena, hari tau ese ia hauraia hahinena ese gaukara hahine edia orea ta amo heduru ia abia. Sikuli biagua taudia edia orea ese edia sori herevana idia gwauraia. Ena gaukara biagudia ese kara haida idia karaia unai hahine hauraia karana idia hadokoa totona.
To, namo lasi ita laloa, maumau ibounai amo namo do ia vara. Aonega King Solomona be mai ena lalo-parara ida ia gwau: “Gau ta ia gagevagageva neganai, oi hamaoromaoroa diba lasi.” (Hadibaia Tauna 1:15) Namona be ita lalo-parara gau haida be do idia noho ela bona Dirava ese ena nega maorona ai do ia hamaoromaoroa.
[Picture on page 31]
Elda taudia ese mai badina maorona dainai idia maumau taudia edia hereva idia kamonai bona unai gauna idia hamaoromaoroa