Iehova Ena Hebogahisi Tohotohoa
“Bogahisihisi kara sibona do umui karaia, emui Tamana bamona, ia be mai ena bogahisihisi.”—LUKA 6:36.
1. Farisea taudia be edena bamona idia hahedinaraia idia be hebogahisi lasi taudia?
ENA be taunimanima be Dirava ese iena toana hegeregerena ia havaradia, to nega momo iena hebogahisi idia tohotohoa lasi. (Genese 1:27) Hegeregere, Farisea taudia mani oi laloa. Sabati dinana ai Iesu ese imana ia dika tauna ta ia hanamoa mai ena hebogahisi ida neganai, unai orea taudia idia moale lasi. To, idia ese “Iesu do idia alaia dalana idia tahua.” (Mataio 12:9-14) Ma nega ta ai, Iesu ese ia vara negana amo matana ia kepulu tauna ta ia hanamoa. Unai neganai danu, “Farisea taudia haida” ese Iesu ena hebogahisi karana idia moalelaia lasi. To idia maumau, idia gwau: “Unai tau be Dirava dekena amo ia mai lasi, badina be Sabati Dina ia badinaia lasi.”—Ioane 9:1-7, 16.
2 Unai Farisea taudia edia lalo-auka dainai idia be taunimanima idia kara dika henia bona Dirava idia kara dika henia danu. (Ioane 9:39-41) Mai badina namona dainai, Iesu ese ena hahediba taudia ia hamaorodia, unai siahu oreana bona tomadiho taudia ma haida, hegeregere Sadukea taudia, edia “hatubua muramura dekenai umui naria namonamo.” (Mataio 16:6) Baibel lalonai hatubua muramura idia gaukaralaia kara dika eiava kara gageva ia laulaulaia totona. Unai dainai Iesu ia gwau “taravatu hadibaia taudia bona Farisea taudia” edia hadibaia herevana ese tomadiho momokanina ia hadikaia diba. Edena dala ai? Taunimanima ia hadibaia, idia edia taravatu bona tomadiho karadia metaudia hegeregerena ai Dirava ena Taravatu do idia laloa, to ‘kara badadia,’ idia ta be hebogahisi, idia laloa lasi. (Mataio 23:23) Unai tomadiho dalana mai ena taravatu idauidau dainai Dirava tomadiho henia karana ia hametaua momokani.
2, 3. Iesu ena hereva, “Farisea taudia . . . edia hatubua muramura dekenai umui naria namonamo,” ena anina be dahaka?
3 Raka boio merona ena parabole ena kahana iharuana ai, Iesu ese Iuda tomadiho gunalaia taudia edia lalohadai gagevadia ia hahedinaraia. Parabole lalonai tamana, Iehova ia laulaulaia tauna, ia ura ena helalo-kerehai natuna ena dika ia gwauatao. To unai mero ena kakana, “Farisea taudia bona taravatu hadibaia taudia” ia laulaulaia tauna, ena lalohadai unai kara dekenai be idau momokani.—Luka 15:2.
Kakana Ia Badu
4, 5. Edena dala ai raka boio merona ena kakana ia “boio”?
4 “To iena vara guna natuna tau be uma dekenai, vadaeni ruma dekenai ia raka lao neganai, gita bona mavaru edia regena ia kamonai. Hesiai tauna ta ia boiria, unai regena ena badina ia nanadaia. Ia gwau, ‘Oiemu tadina ia giroa mai, vadaeni emu tamana ese boromakau iena natuna, ubua gauna, ia alaia vadaeni, badina iena natuna be mai mauri danu, bona mai namo danu ia davaria lou dainai.’ To vara guna natuna tau be ia badu, ruma dekenai ia raka vareai lasi.”—Luka 15:25-28.
5 Ia hedinarai goevagoeva, Iesu ena parabole lalonai, mai ena hekwakwanai tauna be raka boio merona sibona lasi. Buka ta ia gwau: “Natuna memero ruaosi be idia boio, ta be ena kara maoromaoro lasi amo bona unai ese ia hahemaraia, to ma ta be sibona ena kara maoromaoro amo bona unai ese ena lalo-parara ia koua.” Unai raka boio merona ena kakana ia ura lasi idia ida ia moale hebou sibona lasi to “ia badu” danu. “Badu” ena badina herevana Greek gado ai ese ta ena badu halasia karana ia gwauraia lasi, to lalona dekenai ia noho daudau mamina ia gwauraia. Toana be raka boio merona ena kakana ese ena lalona momokani ai ena badu ia dogoatao noho, unai dainai ia laloa ruma ia rakatania kava tauna ia giroa mai karana ia moalelaia be maoro lasi.
6. Raka boio merona ena kakana ese daidia ia laulaulaia, bona dahaka dainai?
6 Raka boio merona ena kakana be Iesu ese kara dika taudia ia hebogahisi henidia bona idia ia laloa karana dainai idia badu taudia ia laulaulaia namo herea. Unai sibodia edia kara maoromaoro idia laloa bada taudia be Iesu ena hebogahisi idia laloa lasi, bona kara dika tauna ena dika gwauatao neganai guba dekenai ia vara moalena idia hahedinaraia lasi. To Iesu ena hebogahisi ese edia badu ia habadaia, bona edia kudouna dekenai “laloa kerere” idia abia matamaia. (Mataio 9:2-4) Nega ta ai Farisea taudia haida idia badu dikadika dainai, Iesu ese ia hanamoa tauna ta idia boiria bona gabeai dubu amo “idia lulua murimuri dekenai”—toana be murimuri ai idia atoa siri! (Ioane 9:22, 34) Raka boio merona ena kakana ia ura lasi ruma dekenai ia raka vareai hegeregerena, Iuda tomadiho gunalaia taudia be mai edia dala “moale taudia danu do [idia] moale” neganai, idia ura lasi. (Roma 12:15) Iesu ese parabole ia gwauraia noho lalonai edia lalohadai dikadia ia hahedinaraia badabada.
Lalohadai Kererena
7, 8. (a) Edena dala ai raka boio merona ena kakana ese natuna ena anina ia lalo-pararalaia maoromaoro lasi? (b) Edena dala ai natuna badana be ena tamana bamona lasi?
7 “Iena tamana ia raka murimuri dekenai, iena lalona ia hanamoa gwauraia. To ia ese iena tamana dekenai ia haere henia, ia gwau, ‘Lau be lagani momo oiemu hesiai gaukara lau karaia vadaeni, bona emu hereva ta lau utua lasi, to nega ta nani ena natuna ta oi henia lasi lau dekenai, nega ta lauegu turana danu inai bamona ai moale lasi. To inai emu natuna be idia loa kava hahine dekenai emu kohu ia haorea kava vadaeni, vadaeni ia giroa mai, oi ese boromakau ena natuna, ubua gauna, oi alaia vadaeni ia totona.’ ”—Luka 15:28-30.
8 Raka boio merona ena kakana be unai hereva amo ia hahedinaraia, natuna ena anina korikorina ia lalo-pararalaia lasi. Ena tamana ena gaukara ia karaia, moni gaukara tauna ese ena biaguna ena gaukara ia karaia bamona. Badina be ena tamana ia hamaoroa, ia gwau: “Oiemu hesiai gaukara lau karaia.” Momokani, unai mero badana be nega ta ruma ia rakatania lasi eiava tamana ena hereva ia utua lasi. To, iena kamonai karana be lalokau dainai ia hahedinaraia, a? Ena tamana ena gaukara ia karaia neganai ia moale, a? Eiava ia be sibona ena kara maoro ia laloa bada, bona ia laloa ia be natuna namona badina “uma dekenai” ena gaukara ibounai ia karaia? Bema ia be tamana ia badinaia momokani natuna ta, dahaka dainai ena tamana ena lalohadai ia hahedinaraia lasi? Ia be mai ena dala ena tadina dekenai hebogahisi do ia hahedinaraia neganai, dahaka dainai ena kudouna amo hebogahisi ia hahedinaraia diba lasi?—Salamo 50:20-22 itaia.
9 Iuda tomadiho gunalaia taudia be unai natuna badana bamona. Idia laloa idia be Dirava idia badinaia, badina taravatu idia badinadia goadagoada. Momokani, kamonai karana be mai anina bada. (1 Samuela 15:22) To idia ese edia tomadiho karadia idia habadaia momokani dainai, Dirava tomadiho henia karana be idia karaia loulou kava gauna, badinaia karana ena koukouna sibona to lauma dalanai ena anina momokanina be lasi. Edia lalona be sene lalohadaidia amo idia honu. Edia kudouna dekenai lalokau be lasi. Dagi lasi taudia be edia aena henunai ia noho kahuna bamona idia laloa, bona idia gwauraidia “dika davana do idia davaria” taudia. (Ioane 7:49) Momokani, unai taudia edia kudouna dekenai Dirava be lasi dainai, edena bamona edia kara ia moalelaia diba?—Mataio 15:7, 8.
10. (a) Dahaka dainai inai hereva, “Lau be bogahisihisi lau ura, to boubou gauna be lau ura lasi,” be sisiba maorona? (b) Hebogahisi lasi karana ena dika ena bada be edena bamona?
10 Iesu ese Farisea taudia ia hamaorodia do idia “lao, inai . . . hereva ena anina do [idia] laloa, inai bamona ia torea: ‘Lau be bogahisihisi lau ura, to boubou gauna be lau ura lasi.’ ” (Mataio 9:13; Hosea 6:6) Do idia atoa guna gaudia idia laloa namonamo lasi, badina hebogahisi be lasi neganai edia boubou gaudia ibounai be anina lasi. Unai be mai anina bada gauna, badina be Baibel ia gwau Dirava ena matana ai ‘hebogahisi lasi’ taudia be “do idia mase.” (Roma 1:31, 32) Unai dainai, Iesu ena hereva dekenai ita hoa lasi, ia gwau tomadiho gunalaia taudia edia orea be do ia dika ore momokani. Ia hedinarai, edia hebogahisi lasi karana dainai, unai hahemaoro herevana idia abia. (Mataio 23:33) To reana unai orea amo tamona tamona be heduru idia abia diba. Iesu ena parabole ena dokona ai, unai bamona Iuda taudia edia lalohadai ia hamaoromaoroa toho, unai tamana ese natuna badana ia hamaoroa herevadia amo. Mani ia karaia dalana ita itaia.
Tamana Ena Hebogahisi Karana
11, 12. Iesu ena parabole lalonai tamana be edena bamona ena natuna badana ena lalona ia hanamoa toho, bona dahaka dainai tamana ese inai hereva, “oiemu tadina,” ia gaukaralaia be mai anina bada?
11 “To iena tamana ia gwau, ‘Egu natuna e, oi be lau dekenai oi noho, lau dekenai gau ibounai be oiemu. To namo do ita moale, do ita moale bada herea. Badina be inai oiemu tadina ia mase, to ia mauri lou vadaeni, ia boio, to ita davaria vadaeni.’ ”—Luka 15:31, 32.
12 Oi itaia diba tamana ese inai hereva “oiemu tadina” ia gaukaralaia. Dahaka dainai? Mani oi laloa lou, mero badana be tamana ia hereva henia guna neganai, raka boio merona ia gwauraia “emu natuna”—ia gwau lasi “egu tadina.” Ia ese ruma bese lalonai ia bona ena tadina huanai ia noho tadikaka karana ia laloa bada lasi. Unai dainai hari tamana be mero badana dekenai inai hereva ia gwauraia bamona: ‘Ia be lauegu natuna sibona lasi. Ia be oiemu tadina, umui be boga tamona. Badina idauidau dainai ia giroa mai karana oi moalelaia be namo!’ Iesu ena hereva ena anina be Iuda gunalaia taudia dekenai ia hedinaraia goevagoeva. Idia ese idia hereva dika henia taudia be momokani edia “tadikaka.” Momokani, ‘tanobada dekenai, kara namo sibona ia karaia noho tauna ta be lasi momokani, ibounai ese nega haida kara dika do idia karaia diba.’ (Hadibaia Tauna 7:20) Vadaeni, kara dika taudia idia helalo-kerehai neganai, ladana bada Iuda taudia be badina idauidau dainai idia moale be namo.
13. Iesu ese ena parabole ia hadokoa dalana amo, ita dekenai dahaka henanadai badana ia vara?
13 Tamana ese natuna ia noia goadagoada murinai, parabole ia doko. Unai be hegeregere Iesu ese kamonai taudia ia hamaorodia, idia sibona ese sivarai ena dokona do idia torea totona. Herevana natuna badana be dahaka ia karaia, to kamonai taudia ta ta dekenai inai henanadai ia vara, ‘Kara dika tauna ta ia helalo-kerehai neganai, oi danu be guba dekenai idia abia moalena do oi hahedinaraia, a?’ Keristani taudia hari inai negai danu be mai edia dala unai henanadai ena haere idia hahedinaraia totona. Edena dala ai?
Hari Inai Negai Dirava Ena Hebogahisi Tohotohoa
14. (a) Paulo ena sisiba Efeso 5:1 dekenai be edena dala ai ita badinaia diba, hebogahisi karana dekenai? (b) Dirava ena hebogahisi lalo-pararalaia kerere garina, dahaka dekenai ita naria namonamo be gau badana?
14 Paulo ese Efeso taudia ia sisiba henidia ia gwau: “Umui be Dirava ena natuna taudia, iena lalokau. Unai dainai, Dirava ena kara bamona do umui karaia be namo.” (Efeso 5:1) Unai hegeregerena, namona be ita Keristani taudia ese Dirava ena hebogahisi ita laloa bada, iseda kudouna dekenai ita abia vareai, bona unai kara be ma haida dekenai ita hahedinaraia. To, gau ta ita laloa be namo. Dirava ena hebogahisi ena anina be kara dika laloa maragi karana lasi. Hegeregere, reana haida be edia kara do idia laloa bada lasi bona do idia laloa, ‘Bema lau kara dika, Dirava lau guriguri henia diba ia ese egu dika do ia gwauatao totona, bona ia be do ia hebogahisi.’ Unai bamona lalohadai be Baibel torea tauna Iuda ese ia gwauraia ia gwau, “Dirava ena hariharibada idia hadibaia kerere, edia lebulebu karadia do idia karaia diba totona.” (Iuda 4) Ena be Iehova be hebogahisi Diravana, to helalo-kerehai lasi taudia “do [ia] panisia.”—Esodo 34:7; Iosua 24:19; 1 Ioane 5:16 itaia.
15. (a) Dahaka dainai elda taudia ese hanaihanai hebogahisi karana idia laloa namonamo be gau badana? (b) Ena be ta ese mai ena ura ida ia karaia kara dikana idia haheaukalaia lasi, to namona be elda taudia idia hekwarahi dahaka idia karaia totona, bona dahaka dainai?
15 To danu, namona be kahana ma ta dekenai ita naria namonamo—helalo-kerehai momokani toana korikori idia hahedinaraia bona edia kara dika idia lalohisihisilaia momokani taudia kara auka henidia bona hahemaoro henidia karana unai. (2 Korinto 7:11) Iehova ese mamoe naria gaukarana be elda taudia dekenai ia henia dainai, idia ese unai kara idia laloa namonamo noho be gau badana, bona hahemaoro gaukaradia idia karaia neganai unai be mai anina bada. Keristani kongregesen ia goeva noho be gau badana, bona “kara dika tauna be [iseda] orea dekena amo [ita] atoa siri” karana be Baibel ena hereva hegeregerena. (1 Korinto 5:11-13) To danu, ta idia hebogahisi henia ena badina ta ia hedinarai goevagoeva neganai, hebogahisi idia hahedinaraia be namo. Unai dainai, bema ta be mai ena ura ida ia kara dika, elda taudia ese do idia haheaukalaia lasi, to danu idia hekwarahi lalokau bona manau dalana idia badinaia totona, hahemaoro maoromaoro ena hetoana lalonai. Idia be inai Baibel ena hakaua herevana idia laloatao: “Bogahisihisi ia henia lasi tauna ese Dirava dekena amo bogahisihisi do ia davaria lasi. To bogahisihisi ia henia tauna ese Kota Biaguna ena bogahisihisi do ia davaria.”—Iamesi 2:13; Aonega Herevadia 19:17; Mataio 5:7.
16. (a) Mani Baibel amo oi hahedinaraia edena dala ai Iehova ia ura momokani kerere taudia be ia dekenai do idia giroa lou. (b) Edena bamona ita hahedinaraia diba ita danu be helalo-kerehai taudia idia giroa mai karana ita abia dae?
16 Raka boio merona ena parabole ese ia hahedinaraia goevagoeva Iehova ia ura kerere taudia be ia dekenai do idia giroa lou. Momokani, idia do ia boiria noho ela bona idia sibona ese idia hamomokania idia ura lasi idia helalo-kerehai. (Esekiela 33:11; Malaki 3:7; Roma 2:4, 5; 2 Petero 3:9) Raka boio merona ena tamana hegeregerena, Iehova ese ia dekenai idia giroa lou taudia ia kara henidia mai ena hemataurai ida, idia ia abia dae lou bona ena ruma bese taudia korikoridia ai ia halaoa. Unai kara dekenai Iehova oi tohotohoa, a? Iseda abidadama tamona tauna ta, guna murimuri ai idia atoa, be idia abia vareai lou neganai, edena bamona oi laloa? Ita diba vadaeni ‘guba dekenai moale ia bada.’ (Luka 15:7) To tanobada dekenai, oiemu kongregesen dekenai bona oiemu kudouna lalonai danu moale ia bada, a? Eiava, parabole lalonai mero badana bamona, oi badu sisina, oi laloa Dirava ena orea ia rakatania tauna dainai oi moale be mai ena badina lasi, a?
17 Unai kahana dekenai ita sibona eda kara ita laloa totona, lagani 55 C.E. ai Korinto dekenai ia vara gauna mani ita laloa. Unuseniai, kongregesen murimurina ai idia atoa tauna ta be gabeai ena mauri dalana ia hagoevaia. Tadikaka be dahaka idia karaia be namo? Iena helalo-kerehai karana dekenai do idia daradara bona idia dadaraia noho, a? Lasi, Paulo ese Korinto taudia ia hamaorodia, ia gwau: “Iena dika do umui gwauatao, bona iena lalona do umui hagoadaia be namo, iena lalohisihisi ese iena abidadama do ia haorea garina. Unai dainai umui lau noia, emui lalokau ia dekenai do umui hedinarai henia lou, vadaeni do ia diba umui lalokau henia momokani.” (2 Korinto 2:7, 8) Nega momo, idia helalo-kerehai taudia be hemarai bona lalo-metau edia mamina idia abia haraga. Unai dainai, namona be unai taudia ita hadibaia edia abidadama tamona tadikaka bona Iehova danu ese idia lalokau henidia. (Ieremia 31:3; Roma 1:12) Unai be mai anina bada. Dahaka dainai?
18 Paulo ese Korinto taudia ia hagoadaia, dika gwauatao karana do idia karaia neganai, ia gwauraia badina ta be “Satani ese ita dekena amo kwalimu do ia abia garina, badina be iena koikoi ita diba vadaeni.” (2 Korinto 2:11) Iena hereva ena anina be dahaka? Matamanai Paulo ese Korinto kongregesen ia sisiba henia badina edia kara ia manoka momokani. Idia ese unai tau tamona idia koua lasi bona ena kara dikana ia goadalaia. Idia koua lasi dainai, kongregesen—ena elda taudia danu—idia badinaia dalana ese Satani ia hamoalea, badina iena ura be kongregesen ena ladana do ia hadikaia.—1 Korinto 5:1-5.
19 To bema kahana ma ta dekenai idia be helalo-kerehai tauna ena dika idia gwauatao lasi, Satani be unai kahana dekenai idia do ia hamorua danu. Edena dala ai? Ia ese edia kara auka bona hebogahisi lasi karana do ia gaukaralaia. Bema unai nega ai helalo-kerehai tauna ‘ena lalohisihisi ese iena abidadama ia haorea’—eiava Today’s English Version ia gwau bamona, “ia lalohisihisi momokani dainai ia hesiku momokani”—Iehova vairanai elda taudia ese maduna metau hereana ta do idia huaia! (Esekiela 34:6; Iamesi 3:1 itaia.) Badina maorodia dainai, Iesu be “mero maragi ta” do idia hahekwakwanaia garina sisiba ia henia neganai, ia gwau: “Oi naria namonamo, oiemu tadikaka ese oi bema ia hadikaia, do oi sisiba henia, vadaeni iena lalona bema ia giroa neganai, be iena dika do oi gwauatao.”a—Luka 17:1-4.
20. Edena dala ai kara dika tauna ta ia helalo-kerehai neganai, guba dekenai bona tanobada dekenai moale ia vara?
20 Lagani ta ta tomadiho goevana dekenai idia giroa lou taudia tausen momo be idia moale bada, Iehova ese ia hebogahisi henidia dainai. Keristani taihu ta be orea lalonai idia abia vareai lou karana ia herevalaia ia gwau: “Lauegu mauri lalonai gau ta dainai inai bamona lau moale bada negana ta lau laloatao diba lasi.” Momokani, ia moale bada hegeregerena, aneru danu be idia moale. Namona be ita danu be ‘guba dekenai ia bada moalena’ lalonai ita moale hebou. (Luka 15:7) Unai bamona ita karaia neganai, ita be Iehova ena hebogahisi karana ita tohotohoa.
[Footnote]
a Toana be reana Korinto dekenai ia kerere tauna be nega kwadogi murinai orea lalonai idia abia vareai lou, to unai be murimuri ai idia atoa taudia ibounai idia kara henia totona do idia gaukaralaia haheitalai lasi. Idia ta ta ibounai be idia idau. Kerere taudia haida be murimuri ai idia atoa murinai helalo-kerehai toana momokanina idia hahedinaraia haraga. To ma haida be nega sisina daudau murinai unai bamona lalohadai idia hahedinaraia. To, namona be idia abia vareai taudia ibounai be Dirava ia laloa dalana ai idia lalohisihisi be namo bona, edia noho dalana hegeregerena, helalo-kerehai karadia do idia hahedinaraia be gau badana.—Kara 26:20; 2 Korinto 7:11.
Riviu
◻ Edena dala ai Iuda tomadiho gunalaia taudia be raka boio merona ena kakana bamona?
◻ Edena dala ai raka boio merona ena kakana be natuna ena anina korikorina ia lalo-pararalaia lasi?
◻ Dirava ena hebogahisi ita laloa lou neganai, edena kara idaudia rua ita dadaraia be gau badana?
◻ Hari inai negai Dirava ena hebogahisi be edena bamona ita tohotohoa diba?
9. Mani oi hahedinaraia edena dala ai Iuda tomadiho gunalaia taudia be natuna badana bamona.
17. (a) Aposetolo taudia edia negai Korinto dekenai dahaka ia vara, bona do idia karaia karana totona, Paulo be edena sisiba ia henia? (b) Dahaka dainai Paulo ena sisiba be mai anina, bona hari inai negai edena dala ai ita badinaia diba? (Idiba kahanai maua itaia danu.)
18, 19. (a) Korinto taudia be edena bamona idia hahedinaraia matamanai edia kara ia manoka momokani? (b) Edena dala ai hebogahisi lasi karana dainai Korinto taudia dekena amo ‘Satani ese kwalimu do ia abia’ diba?
[Box on page 17]
‘UMUI HAHEDINARAIA IA UMUI LALOKAU HENIA MOMOKANI’
Murimuri ai idia atoa kara dika tauna ia helalo-kerehai neganai, Paulo be Korinto kongregesen ia hamaoroa ia gwau: “Umui lau noia, emui lalokau ia dekenai do umui hedinarai henia lou, vadaeni do ia diba umui lalokau henia momokani.” (2 Korinto 2:8) Greek gado herevana idia hahanaia “hedinarai henia,” be kota dalanai idia gaukaralaia herevana ta bona ena anina be “hamomokania vaitani.” Oibe, namona be helalo-kerehai taudia idia mamia kongregesen taudia ese idia lalokau henidia bona idia abia dae lou kongregesen lalonai.
To, namona be ita laloatao, kongregesen taudia momo be unai tauna idia atoa murimuri ai eiava idia abia vareai lou edia badina idia diba lasi. Danu, reana haida be helalo-kerehai tauna ena kara kerere dainai hisihisi idia abia—reana unai be nega daudau lalonai do ia noho. Unai bamona gaudia ita laloa dainai, ta idia abia vareai lou ena hadibaia herevana idia gwauraia neganai, mai lalo-parara ida ia ita abia dae moalena do ita hahedinaraia lasi ela bona ia sibona ita hereva henia.
Keristani kongregesen lalonai idia abia vareai lou taudia abia dae karana ese unai taudia edia abidadama ia hagoadaia! Unai helalo-kerehai taudia ita hagoadaia diba bema Kingdom Hall dekenai, haroro gaukara lalonai, bona nega namodia ma haida ai idia ida ita herevahereva bona edia hebamo ita moalelaia. Unai dala amo unai taudia dekenai iseda lalokau ita hahedinaraia, eiava ita hamomokania vaitani neganai, ita be dala ta ai idia karaia kererena ena bada ita hamaragia lasi. Lasi, to guba taudia ida, ita moale badina unai kara dikana idia rakatania bona Iehova dekenai idia giroa lou.—Luka 15:7.
[Picture on page 15]
Natuna badana ia ura lasi iena tadina ena giroa mai karana ia moalelaia