Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w00 11/15 rau 28-31
  • “Lauegu Hereva Do Oi Badinaia, Vadaeni Mauri Do Oi Davaria”

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • “Lauegu Hereva Do Oi Badinaia, Vadaeni Mauri Do Oi Davaria”
  • Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2000
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • “Egu Sisiba Do Oi Dogoatao Noho Nega Ibounai”
  • Matamata Tauna be “mai Ena Laloa Dika” Hahine Ia Davaria
  • “Hedibagani Hereva Momo”
  • ‘Boromakau be Do Idia Alaia Gabuna Dekenai Ia Lao Bamona’
  • ‘Hahine Ena Dala Dekenai Umui Raka Lao Lasi’
  • Ia Ura Iehova Ia Gwauraia Mauri Taravatuna Ia Badinaia
    1990 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Matabodaga Tanobadana Dekenai Oi Kara Goeva Diba
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2000
Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2000
w00 11/15 rau 28-31

“Lauegu Hereva Do Oi Badinaia, Vadaeni Mauri Do Oi Davaria”

IA BE matamata, ena aonega be bada, bona “ena tauanina ia goada, bona iena vairana ena toana, be mero namo herea momokani.” Iena biaguna ena adavana be lebulebu hahinena bona ia hemarai lasi. Unai tau matamatana ia hegahusi henia dainai, dina ta ta ai ia noia ia danu do idia mahuta hebou. “To dina ta hahine ia raka vareai ruma lalona dekenai, ruma lalonai be tau ta ia noho lasi. Vadaeni hahine ese Iosepa ena dabua dekenai ia dogoatao, ia veria, ia gwau, ‘Oi mai, gabu tamona dekenai ita mahuta.’ ” To Iosepa, iduhu kwarana Iakabo ena natuna, ese ena dabua ia rakatania bona Potifara ena adavana amo ia heau.​​—⁠Genese 39:​1-​12.

To momokani, taunimanima ibounai lasi be hedibagani amo idia heau. Hegeregere, idaunegai Israela ena King Solomona ese ia itaia tau matamatana, hanuaboi dala dekenai ia raka tauna, mani ita laloa. Lebulebu hahinena ta ese ena lalona ia veria neganai, “karaharaga ia murinai ia lao, boromakau be ia do idia alaia gabuna dekenai ia lao bamona.”​​—⁠Aonega Herevadia 7:​21, 22, New International Version.

Keristani taudia idia abia sisiba be “heudahanai karadia umui rakatania.” (1 Korinto 6:18) Aposetolo Paulo be Keristani hahediba tauna matamatana Timoteo dekenai ia gwau: “Uhau edia lebulebu karadia do oi rakatania.” (2 Timoteo 2:22) Bema hedibagani ta, hegeregere heudahanai, sihari kava, eiava kara dikadia ma haida be ita vairanai, namona be mai eda ura ida idia amo ita siri, Iosepa be Potifara ena adavana amo ia heau hegeregerena. To dahaka ese ita do ia durua iseda lalona ita hadaia unai bamona do ita karaia totona? Baibel buka Aonega Herevadia ena karoa 7 lalonai, Solomona ese mai anina bada sisiba ia henia ita dekenai. Ia ese lebulebu taudia edia koikoi karadia amo ita do idia gimaia hadibaia herevadia ia herevalaia sibona lasi, to idia vara dalana ia hahedinaraia totona, lebulebu hahine ese tau matamatana ena lalona veria karana ena sivarai ta ia herevalaia.

“Egu Sisiba Do Oi Dogoatao Noho Nega Ibounai”

King ese tamana do ia henia sisiba amo ia matamaia, ia gwau: “Egu natuna e, lauegu hereva do oi badinaia, bona dahaka do oi karaia totona lau hamaoroa gaudia, be do oi laloaboio lasi. Lauegu hereva do oi badinaia, vadaeni mauri do oi davaria. Lauegu hadibaia hereva do oi naria, oiemu matana oi naria noho bamona.”​​—⁠Aonega Herevadia 7:​1, 2.

Tama sina iboudiai be Dirava amo maduna ta idia abia, bona tamana ena maduna be bada. Edia maduna be edia natudia dekenai dahaka be namo bona dahaka be dika Dirava vairanai do idia hadibaia. Mose ese tamadia ia hamaoroa: “Inai Taravatu, hari dina umui dekenai lau henia gaudia do umui laloaboio lasi. Umui emui natudia dekenai inai Taravatu do umui hadibaia goada, ruma dekenai umui noho neganai, bona dala dekenai umui raka neganai. Bona umui hekure noho, o umui gaukara noho neganai, inai Taravatudia do umui herevalaia.” (Deuteronomi 6:​6, 7) Bona aposetolo Paulo ia gwau: “Tamana bona sinana e, emui natudia do umui habadua lasi, to Lohiabada ena hadibaia hereva idia dekenai do umui hadibaia.” (Efeso 6:⁠4) Unai dainai, natudia ese edia tama sina edia hadibaia herevadia do idia laloaboio lasi, badina be idia lalonai Dirava ena Hereva, Baibel, amo idia noho sisiba, hahegani, bona taravatu idia noho.

Tama sina idia hadibaia gaudia lalonai be taravatu ma haida​​—⁠famili ena taravatu. Idia be famili taudia ta ta edia namo idia habadaia. Momokani, edia noho dalana hegeregerena, famili ta ena taravatu be famili ma ta ena taravatu amo idia idau. To, tama sina edia gaukara be, idia laloa dahaka be do ia namo sibodia edia famili totona. Bona idia karaia taravatudia be vaia edia lalokau korikorina bona edia laloa bada karana do idia hahedinaraia. Matamata taudia ese idia abia sisiba be, tama sina idia henia taravatu bona idia hadibaia Baibel hahediba herevadia danu idia badinaia be namo. Oibe, namona be unai hadibaia herevadia do idia naria namonamo​​—⁠‘edia matana idia naria noho bamona.’ Unai amo Iehova ena taravatu laloa lasi karana ena davana dikana do oi abia lasi, bena “mauri do oi davaria” noho.

Solomona ma ia gwau: “Idia [egu taravatu] be emu ima kwakikwakidia dekenai oi kwatua, bona oiemu kudouna dekenai idia do oi torea.” (Aonega Herevadia 7:​3, NW ) Hanaihanai iseda ima kwakikwakidia be iseda matana vairanai idia noho bona iseda ura hagugurua totona idia be mai anina gaudia. Unai hegeregerena, Keristani tama sina amo ita dibaia gaudia eiava Baibel amo ita dibaia gaudia ita laloa loulou bona iseda kara ibounai idia hakaua be namo. Namona be iseda kudouna dekenai idia ita torea, idia be iseda kara ena kahana ta ai do idia lao.

King ia laloaboio lasi aonega bona lalona kehoa be mai anina bada gaudia, unai dainai ia gwau: “Aonega do oi hamaoroa, oi gwau, ‘Oi be lauegu taihuna.’ Bona lalona kehoa be oiemu turana do oi halaoa.” (Aonega Herevadia 7:⁠4) Aonega be dala maorona ai Dirava ese ia henia dibana gaukaralaia karana. Namona be aonega ita lalokau henia iseda taihuna ita lalokau henia bada hegeregerena. Lalona kehoa o lalo-parara ena anina be dahaka? Emu lalona ai gau ta oi itaia bona ena kahana ta ta bona idia ibounai idia hakapua dalana oi laloa diba dainai ena anina oi dibaia. Namona be lalo-parara be iseda turana namona ai ia lao bamona.

Dahaka dainai Baibel ena hadibaia herevadia ita badinaia bona aonega bona lalo-parara ita tura henia bamona be namo? Badina be “aonega ese lebulebu hahine, dekena amo [ita] do ia abia siri, bona ariara hahine ena hereva mamina namo, dekena amo danu.” (Aonega Herevadia 7:⁠5) Oibe, unai bamona kara ita karaia neganai, lebulebu tau o hahine ena lalona veria bona lalo-ani karadia amo ita do ia gimaia.

Matamata Tauna be “mai Ena Laloa Dika” Hahine Ia Davaria

Israela ena king ese ia itaia gauna ia herevalaia, ia gwau: “Dina ta lauegu ruma ena uindo dekena amo, lauegu matana lau negea, bona aonega lasi taudia edia huanai, eregabe tauna ta lau itaia, ia be mai ena laloa kavakava. Unai tau be hahine ta ia noho rumana kahirakahira, ia raka noho, ariara ena kona dekenai. Unai be dina ia diho ena murinai, dibura neganai.”​​—⁠Aonega Herevadia 7:​6-9.

Dina ia diho negana lalonai, Solomona be uindo dekena amo dala ia itaia, bona dala be ia dibura ia lao. Matamata tauna ta, reana do ia moru haraga tauna, ia itaia. Ia be mai ena laloa kavakava tauna, ia be lalo-parara lasi bona aonega lasi tauna. Toana be ia diba edena bamona gabu lalonai ia vareai bona ia diba ia dekenai dahaka ia vara diba. Unai matamata tauna ese hahine “ena kona dekenai,” iena ruma ia lao henia dalana, dekenai ia lao. Hahine be daika? Dahaka ia karaia noho?

Gau momo ia itaia pavapavana ma ia gwau: “Unai neganai hahine ta danu ia hedavari. Hahine ena dabua ia kwatua ena toana, be lebulebu hahine bamona, bona iena kudouna lalonai be mai ena laloa dika. Ia be hereva momo, bona hemarai lasi hahine, bona ariara dekenai ia loaloa momo, nega haida ariara dekenai, nega haida dala ena kona dekenai, nega haida be hoihoi gabuna dekenai.”​​—⁠Aonega Herevadia 7:​10-12.

Unai hahine ena dabua ena sitailo ese iena kara ia hahedinaraia goevagoeva. (Genese 38:​14, 15) Iena dabua be lebulebu dalana ai ia hahedokilaia, ariara hahine bamona. Danu, ia be mai ena laloa dika​​—⁠ia be “koikoi karadia” ia laloa, bona ia ura ta ia “koia.” (An American Translation; New International Version) Ia boiboi bada bona ia lalo-auka, ia hereva momo bona ia kamonai lasi, iena gadona ena rege be bada, ia hemarai lasi, bona ma haida ia matauraia lasi. Ia ura lasi iena ruma dekenai ia noho, ia ura taunimanima momo idia noho gabudia dekenai ia lao, dala ena kona dekenai ia noho tau ta ia tahua totona. Ia ese tau ta unai tau matamatana bamona ia naria noho.

“Hedibagani Hereva Momo”

Matamata tauna ta ese unai lebulebu hahinena mai ena koikoi palanina ia hedavari henia. Solomon ese unai ia itaia neganai edia kara ia raraia matamaia! Ia gwau: “Ia ese unai eregabe tauna ia rosia, ia kisi henia, ia hereva henia, mai kiri danu, ia gwau, ‘Lauegu [maino karaia] boubou gaudia be hari dina lau karaia vadaeni, bona boubou ena vamu haida, be lau dekenai ia noho. Unai dainai lau mai murimuri dekenai, oi do lau davaria totona. Mai moale danu oi lau tahua, bona harihari oi lau davaria vadaeni.’ ”​​—⁠Aonega Herevadia 7:​13-15.

Unai hahine ena udu bibinadia be koikoi dekenai idia manada. Iena vairana ena toana be gari lasi, bona mai lalo-goada ida ia hereva. Iena hereva iboudiai ia abia hidi namonamo unai matamata tauna ena lalona veria totona. Ia gwau unai dina dekenai maino karaia boubouna ia henia bona davana ia karaia vadaeni. Unai amo, ia ura kara namo toana ia hahedinaraia, bena reana haida do idia laloa ia ese lauma gaudia ia laloa bada. Ierusalema ena dubu lalonai, maino karaia boubou gaudia be vamu, paraoa, dehoro, bona uaina. (Levitiko 19:​5, 6; 22:21; Numera 15:​8-​10) Ia henia tauna ese maino karaia boubouna ena kahana ta ia abia lao diba, ia eiava iena ruma bese totona. Unai dainai unai hahine ena hereva ena anina be ena ruma dekenai inuinu bona aniani gaudia momo idia noho. Iena hereva amo ia hedinarai goevagoeva, bema unai matamata tauna be unuseniai ia lao, nega namona do idia abia. Iena ruma ia rakatania unai tau sibona do ia tahua totona. Kudouna hamarerea gauna​​—⁠bema ta be unai koikoi sivaraina ia abia dae diba. Baibel dekenai ena diba be bada tauna ta ia gwau: “To momokani, unai tauna sibona ia tahua totona ia lao, a? Ia kavakava tauna​​—⁠reana inai kavakava tauna​​—⁠sibona ese iena sivarai do ia abia dae.”

Unai tau ese ia ura henia totona, hahine ese dabua namodia ia atoa, hanamoa herevadia ia gaukaralaia, ia rosia, ena udu bibinadia dekenai ia kisi henia, bena bonana namona gaudia ia gaukaralaia unai tauna ena lalona ia veria totona. Ia gwau: “Lauegu mahuta patana be, Aigupito ena dabua namona dekena amo lau koua vadaeni. Lauegu mahuta patana dekenai, bonana namo muramura dekena amo lau hanamoa vadaeni, muro, bona aloe, bona kinamono.” (Aonega Herevadia 7:​16, 17) Iena mahuta patana dekenai Aigupito dekena amo kala momo dabuadia ia atoa namonamo bona muro, aloe, bona kinamono edia bonana namona ia gaukaralaia.

Ma ia gwau: “Oi mai, hari hanuaboi do ita sihari ia lao bona dabai. Ita ta ta dekenai do ita ura henia, mai iseda moale danu.” Unai tau ia boiria idia ruaosi ese aniani idia ania totona sibona lasi. Hahine ena gwauhamata be mahuta hebou karana do idia moalelaia hebou. Unai eregabe tauna dekenai unai be hasiahua gauna bona ena lalona ia ania bada! Ia veria mai noho totona, hahine ma ia gwau: “Lauegu tau, be ruma dekenai ia noho lasi. Ia be gabu daudau dekenai ia lao. Ia ese moni momo ia danu ia abia, bona pura rua bamona do ia giroa mai lasi.” (Aonega Herevadia 7:​18-​20) Hahine ese ia hamaoroa, iena tau be bisinesi laolaona ia karaia bona do ia giroa mai haraga lasi dainai, hekwakwanai do idia davaria lasi. Matamata taudia edia lalona ania karana dekenai iena diba be bada! “Hedibagani hereva momo dekena amo, unai tau ena lalona ia veria, bona iena hereva be mai mamina namo dainai, unai tau ese ia abia dae.” (Aonega Herevadia 7:21) Iosepa bamona tauna sibona ese unai bamona hedibagani do ia dadaraia diba. (Genese 39:​9, 12) Unai matamata tauna be unai bamona tauna, a?

‘Boromakau be Do Idia Alaia Gabuna Dekenai Ia Lao Bamona’

Solomona ia gwau: “Vadaeni unai eregabe tauna, be karaharaga hahine ena murinai ia lao, hegeregere boromakau be do idia alaia gabuna, dekenai ia lao bamona, o dia ese tarapu dekenai ia moru bamona. Unai tarapu lalonai diba ese, unai tau ena [asena] do ia gwadaia. Ia be manu bamona, reke ena lalona dekenai ia roho vareai bamona. Ia diba lasi iena mauri be ia dika vadaeni.”​​—⁠Aonega Herevadia 7:​22, 23.

Eregabe tauna ese hahine ena boiboi ia dadaraia diba lasi. Laloa namonamo karana ia rakatania, bona ia murinai ia lao, ‘boroma be do idia alaia gabuna dekenai ia lao bamona.’ Seini amo aena idia kwatua tauna ese iena panisi amo ia heau diba lasi hegeregerena, unai tau matamatana be kara dika amo ia siri diba lasi bamona. Ia ese unai kara ena dika ia laloa lasi ela bona ‘diba ese unai tau ena asena ia gwadaia,’ ena anina be iena mase ia havaraia diba berona ia abia. Reana tauanina dalanai do ia mase, badina unai heudahanai karana amo ia do ia hamasea pokese gorerena ia abia diba.a Unai bero ese lauma dalanai iena mase ia havaraia diba danu; “iena mauri be ia dika vadaeni.” Iena tauanina bona mauri ibounai ia hadikaia diba, bona Dirava ia kara dika henia. Unai dainai manu be reke lalonai ia roho vareai bamona, mase ena siahu lalonai ia heau vareai!

‘Hahine Ena Dala Dekenai Umui Raka Lao Lasi’

Aonega pavapavana ese ia itaia gaudia amo sisiba ia abia, bena ia gwau: “Egu natuna tau e, lau dekenai do umui kamonai. Lauegu hereva do umui badinaia. Unai bamona hahine ena dala dekenai, do umui raka lao lasi. Umui emui kudoudia be ia dekenai do umui henia lasi. Badina be ia ese tatau momo, be inai kara dekena amo ia hadikadia ore vadaeni. Oibe, ia ese ia aladia taudia be momo herea, duahia diba lasi. Bema iena ruma dekenai umui lao neganai, umui be mase gabuna dekenai umui lao noho. Ia be mase haraga dalana.”​​—⁠Aonega Herevadia 7:​24-27.

Ia hedinarai goevagoeva, Solomona ena sisiba be sihari kava tauna ena mase havaraia karadia do ita dadaraia bona ‘mauri do ita davaria’ noho. (Aonega Herevadia 7:⁠2) Hari iseda nega lalonai unai sisiba be namo herea! Momokani, namona be unai bamona gabudia, ma ta do idia hakaua kerere totona idia naria gabudia, dekenai ita lao lasi be namo. Do oi lao unuseniai bena edia lalo-ani karadia edia siahu henunai sibona oi atoa be mai ena badina namona lasi, ani? Bona oi ura lasi oi be “mai ena laloa kavakava” tauna ai oi lao bona “idau” tauna ena dala dekenai oi raka vareai kava, ani?

King ese ia itaia ‘idau hahine’ be unai matamata tauna ena lalona ia veria ia gwau, “ita ta ta dekenai do ita ura henia, mai iseda moale danu.” Matamata taudia momo​​—⁠kekeni momo herea​​—⁠be unai bamona herevadia amo ma haida ese idia gaukaralaia kerere, ani? To mani inai oi laloa: Ta be lalo-ani herevadia amo lebulebu karana lalonai oi ia veria toho neganai, unai be lalokau korikorina eiava iena tauanina ena mataganigani urana dikana ia tahua? Bema tau ta be hahine ta ia lalokau henia momokani, do ia doria hahine ese ia dibaia Keristani karadia bona ena lalona ena hemami ia laloa lasi totona, a? Solomona ena sisiba be “emui kudoudia be ia dekenai do umui henia lasi.”

Sihari kava ia ura karaia tauna be vaia ia hereva koikoi mai manau ida bona iena hereva ia palanilaia namonamo guna. Bema hanaihanai aonega bona lalo-parara be ita kahirakahira idia noho bamona, ita do idia durua unai bamona hereva koikoi ita itaia haraga totona. Bema Iehova ena hahegani ita laloaboio lasi, unai ese ita do ia gimaia. Unai dainai, namona be ita gaukara goada ‘Dirava ena ura ita karaia noho’ totona, badina unai bamona taudia ‘do idia noho ela bona hanaihanai.’​​—⁠1 Ioane 2:​17.

[Footnote]

a Pokese goreredia haida ese asena idia hadikaia diba. Hegeregere, nega daudau ia noho syphilis gorerena ena gaigai maragimaragi ese ta ena asena idia hadikaia diba. Bona nega haida gonorrhea gorerena dainai asena ia gudu.

[Pictures on page 29]

Tama sina edia taravatu oi laloa dalana be edena bamona?

[Picture on page 31]

Dirava ena taravatu badinaia karana ese mauri ia havaraia

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia