Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w01 3/1 rau 4-7
  • Moale Korikori Davaria Dalana

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Moale Korikori Davaria Dalana
  • Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2001
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Lauma Dalanai Emu Dabu Gaudia Oi Laloa
  • Emu Mauri Dalana Oi Hametaua Lasi
  • Moale Bona Sibona Emu Namo Laloa Bada Karana
  • Helaro​​—⁠Gau Badana Ita Moale Totona
  • Moale Korikori be Edeseniai Ita Davaria Diba?
    1997 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • “Moale Diravana” Idia Hesiai Henia Taudia Be Idia Moale
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia (Stadi)—2018
  • Moale Momokani be Iehova Ena Hesiai Gaukara Dekenai
    1992 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Oi Moale Totona Dahaka Do Oi Abia be Gau Badana?
    1993 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Ma Haida Itaia
Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2001
w01 3/1 rau 4-7

Moale Korikori Davaria Dalana

BUDDHIST tomadiho gunalaia tauna ta, Dalai Lama, ia gwau: “Lau laloa iseda mauri ena anina be moale ita tahua.” Bena ia gwau ia laloa moale ia vara diba bema iseda lalona bona kudouna ita hadibaia, eiava ita matahakani henia. Ia gwau: “Darana ta ia noho be hegeregere moale momokani ia vara totona.” Ia gwau Dirava abidadama henia karana be anina lasi.a

To, Iesu oi laloa, Dirava dekenai ena abidadama ia goada momokani bona iena hahediba herevadia ese lagani handred momo lalodiai taunimanima milioni momo edia mauri ia haidaua. Iesu be taunimanima edia moale ia laloa bada. Iena Haroro Herevana Badana lalonai, taunimanima idia diba herevana unai, moale herevadia 9 ia gwauraia​​—⁠unai moale herevadia 9 ia gwauraia neganai, ia gwau, “. . . idia moale.” (Mataio 5:​1-​12, NW ) Unai hereva tamona ai, kamonai henia taudia ia hadibaia namona be edia lalona bona kudouna idia tahua, hagoevaia, bona matahakani henia​​—⁠dagedage, matabodaga, bona ta be sibona ena namo laloa bada lalohadai edia gabuna dekenai maino, goeva, bona lalokau idia hahedinaraia lalohadai idia atoa. (Mataio 5:​21, 22, 27, 28; 6:​19-​21) Gabeai, iena hahediba tauna ta ia gwau inai kara ita laloa noho be namo, “kara namodia, taunimanima edia ladana idia hanamoa karadia, momokani karadia, bogahisihisi henia karadia, kara maoromaoro, kara goevagoeva, lalokau karadia, bona taunimanima namodia matauraia karadia.”​​—⁠Filipi 4:⁠8.

Iesu ia diba moale korikori ena badina ta be ma haida ita tura henia. Ita taunimanima be vaia ita ura ma haida ita bamoa, unai dainai taunimanima amo ita gini siri eiava ita kahirakahira idia noho taudia ita heai henidia momo neganai, moale korikori do ita davaria lasi. Ita ese moale korikori ita davaria diba bema ita laloa ma haida ese ita idia lalokau henia bona ma haida ita lalokau henia. Iesu ia hadibaia, Dirava ita tura henia be mai anina bada unai bamona lalokau dekenai. Ita itaia, Iesu ena hahediba herevana be Dalai Lama ena hereva amo ia idau, badina Iesu ia gwau bema taunimanima be Dirava amo idia daudau, moale korikori do idia davaria lasi. Dahaka dainai?​​—⁠Mataio 4:4; 22:​37-​39.

Lauma Dalanai Emu Dabu Gaudia Oi Laloa

Unai moale herevana ta ia gwau: “Idia diba lauma gaudia idia tahua be namo taudia idia moale, badina be guba basileiana be idia edia.” (Mataio 5:​3, NW ) Dahaka dainai Iesu be unai bamona ia hereva? Badina be, animal bamona lasi, ita be lauma dalanai ita dabu diba. Dirava be sibona ena toana hegeregerena ita ia karaia dainai, ita be Dirava ena kara, hegeregere lalokau, hahemaoro maoromaoro, hebogahisi, bona aonega ita hahedinaraia diba. (Genese 1:​27; Mika 6:8; 1 Ioane 4:⁠8) Ita tahua lauma gauna ta be, ita ura iseda mauri lalonai anina namona ita havaraia.

Edena dala ai lauma dalanai iseda dabu gaudia ita abia diba? Ia be lalona dekenai hereva haida gwauraia loulou karana eiava ta be sibona ena lalohadai o hemami laloa daudau kava karana amo ia abia lasi. To, Iesu ia gwau: “Aniani sibona dekena amo taunimanima do idia mauri lasi, to Dirava ena uduna dekena amo idia mai hereva ibounai ese mauri ia henia.” (Mataio 4:⁠4) Mani oi laloa, Iesu ia gwau Dirava amo ia mai “hereva ibounai” be gau badana iseda mauri durua totona. Dirava sibona ese ita ia durua diba henanadai haida edia haere ita diba totona. Hari inai negai, unai lalo-parara be nega korikorina ai ita abia, badina mauri ena anina bona moale ia lao henia dalana dekenai lalohadai be idauidau. Buka idia hoihoilaia sitoa ena kahana badana ta ai be duahiduahi taudia dekenai tauanina ena gorere hanaia karana, taga, bona moale idia gwauhamatalaia bukadia idia noho. Internet dekenai moale idia herevalaia gaudia idia atoa.

To, nega momo taunimanima edia lalohadai unai gaudia dekenai ese idia hakaudia kerere. Nega momo sibodia edia ura tahua karana eiava heagi karana ia habadaia. Badina taunimanima edia diba bona aonega be mai edia hetoana, bona nega momo idia gwauraia lalohadaina be koikoi. Hegeregere, heduru bukadia idia torea taudia momo be “evolutionary psychology” lalohadaina idia gaukaralaia, unai ena anina be taunimanima edia hemami be animal bamona, idia laloa idia be iseda tubudia. To hereva momokani be, iseda Havaraia Tauna ia dadaraia herevana be maoro lasi bona bema ta ese ia gaukaralaia moale davaria totona, gabeai lalohisihisi do ia davaria. Idaunegai peroveta tauna ta ia gwau: “Aonega taudia ese hemarai do idia davaria. . . . Idia ese lau Lohiabada egu hereva idia negea vadaeni, bona unai dainai edia aonega be ia boio vadaeni.”​​—⁠Ieremia 8:⁠9.

Iehova Dirava be ita bona ita ia hamoalea momokani dalana ia diba. Ia diba dahaka dainai taunimanima be tanobada dekenai ia atoa bona vaira negana ai dahaka do ia vara, bona unai hereva be Baibel dekenai ia atoa ita ia hadibaia totona. Unai buka, Dirava ena lauma amo ia havaraia bukana, dekenai ia hahedinaraia gaudia ese kudou maoro taudia edia lalona ia hamarerea bona moale ia havaraia. (Luka 10:21; Ioane 8:​32) Iesu ena hahediba taudia rua dekenai unai ia vara. Iena mase murinai idia lalohisihisi. To ia toreisi lou tauna, Iesu, ena uduna amo Dirava ena taunimanima hamauria urana lalonai do ia karaia gaukarana idia dibaia murinai, idia gwau: “Dala dekenai ia hereva ita dekenai, bona Buka Helaga ena anina ita dekenai ia hadibaia neganai, iseda lalona be idia siahu, ani?”​​—⁠Luka 24:⁠32.

Unai bamona moale ita habadaia bema Baibel ena hereva momokani ese iseda mauri ia hakaua. Unai dala dekenai, moale be kevau ida ita hahegeregerea diba. Nega namodia ai ia hedinarai, to nega ia goevadae momokani neganai iena toana ia diari momokani​​—⁠nega haida kevau rua idia hedinarai. To hari, Baibel ena hahediba herevadia ita badinaia neganai edena dala ai moale do ita habadaia diba ena haheitalai haida ita laloa.

Emu Mauri Dalana Oi Hametaua Lasi

Gau ginigunana be, Iesu ena sisiba kohu dekenai ita itaia be namo. Iseda mauri lalonai kohu momo tahua goadagoada karana ia sisibalaia murinai, inai hereva idauna ta ia gwauraia. Ia gwau: “Bema oiemu matana ia namo, oiemu tauanina ibounai do ia mai diari danu.” (Mataio 6:​19-​22) Ena hereva ena anina be, bema taga, siahu, eiava taunimanima ese idia tahua gaudia ma haida ita tahua goadagoada guna, ita ese mai anina bada gaudia do ita haboioa. Badina ma nega ta ai Iesu ia gwau bamona, “taunimanima edia mauri badina be kohu momo dekena amo lasi, lasi momokani.” (Luka 12:15) Bema ita ese anina bada herea gaudia, hegeregere iseda hetura karana Dirava ida, ruma bese, bona unai bamona gaudia ma haida ita atoa guna, vadaeni iseda “matana” do ia “namo” momokani.

Mani oi laloa, Iesu be moale gaudia eiava sibona eda ura gaudia ibounai dadaraia vaitani lalohadaina ia hagoadaia lasi. Iesu be unai bamona mauri dalana ia badinaia lasi. (Mataio 11:19; Ioane 2:​1-​11) Ia hadibaia edia mauri idia gaukaralaia kohu bada haboua totona taudia ese mauri namona idia haboioa.

San Francisco, U.S.A. ai, kwara gorerena ia hanamoa doketa ta be idia matamata neganai taga ai idia lao taudia haida ia herevalaia neganai, ia gwau moni be “lalo-hekwarahi bona daradara havaraia gauna badana” idia dekenai. Ma ia gwau, unai taunimanima be “ruma rua eiava toi idia hoia, motuka ta idia hoia, bona gau momo dekenai moni idia negea. Bona unai gaudia ese idia durudia [eiava, hamoaledia] lasi neganai, idia lalo-metau, idia laloa edia mauri be anina lasi, bona dahaka do idia karaia idia daradaralaia.” To, Iesu ena sisiba idia badinaia taudia, edia mauri dalana idia hametaua lasi bona nega idia atoa lauma gaudia totona taudia unai, be moale korikori idia davaria.

Tom, Hawaii dekenai ia noho ruma haginia tauna ta, be Pacific motumotudia, kohu momo lasi taudia edia gabudia ai, tomadiho rumadia haginia volantia gaukara ia karaia. Tom ese unai manau taudia dekenai be kara idauna ta ia itaia. Ia gwau: “Egu Keristani tadikaka bona taihu unai motumotudia dekenai idia moale momokani. Lau idia durua egu lalona ia parara moni bona kohu be moale korikorina ena badina lasi.” Danu, motumotu dekenai ia ida idia gaukara hebou volantia taudia ia itaia bona ia itaia gauna be idia moale. Tom ia gwau: “Idia be moni bada idia abia diba. To lauma gaudia idia tahua guna bona kohu bada lasi mauri dalana idia badinaia.” Unai haheitalai ese Tom ena lalona ia hamarerea dainai, ena mauri ia haidaua bena nega bada ia atoa diba ena ruma bese ia naria bona lauma gaudia ia tahua totona​​—⁠bona unai kara ia lalo-hisihisilaia lasi.

Moale Bona Sibona Emu Namo Laloa Bada Karana

Moale havaraia karana dekenai, sibona matauraia karana, eiava sibona emu namo laloa bada karana, be gau badana. Taunimanima idia goevadae lasi bona unai amo ia vara manoka gaudia dainai, haida be sibodia edia namo idia laloa maragi, bona momo herea be idia maragi negana amo unai hemami idia abia. Reana ita manadalaia hemamina ita hanaia be auka sisina, to ita hanaia diba. Hanamoa dalana be Dirava ena Hereva ita badinaia.

Baibel ese Havaraia Tauna ena lalohadai ita dekenai ia gwauraia hedinarai. Iena lalohadai be mai anina, bona taunimanima ta ta edia lalohadai​​—⁠bona iseda lalohadai​​—⁠ia hereaia, ani? Dirava be lalokau dainai, ita ia lalo-dika henia eiava ita ia inai henia kava lasi. Ia diba ita be edena bamona taudia bona dahaka ita karaia diba. (1 Samuela 16:7; 1 Ioane 4:⁠8) Momokani, ia laloa idia ura ia idia hamoalea taudia be davana bada gaudia bamona, oibe, ia ura henidia, herevana idia be goevadae lasi taudia.​​—⁠Daniela 9:​23; Hagai 2:⁠7.

To momokani, Dirava be iseda manoka bona ita karaia kara dika do ia laloa maragi lasi. Ia ura ita hekwarahi bada kara maoromaoro ita karaia totona, bona unai bamona ita karaia neganai ita ia durua. (Luka 13:24) To, Baibel ia gwau: “Tamana taudia be edia natuna dekenai idia bogahisihisi noho. Inai bamona danu Lohiabada ese, ia dekenai idia gari taudia ia bogahisihisi henidia noho.” Ma ia gwau: “Bema oi ese aiemai kara dika ibounai oi duahia neganai, daika ese oiemu kota lalonai ia kwalimu diba? To oi ese aiemai dika oi gwauatao noho, unai dainai ai ese oi dekenai ai gari henia be namo.”​​—⁠Salamo 103:13; 130:​3, 4.

Unai dainai, Dirava ena matana amo oi sibona oi itaia dalana oi dibaia. Bema oi diba ia idia lalokau henia taudia ia ura henia bona idia ia abidadama henia​​—⁠herevana idia laloa idia be anina lasi​​—⁠unai ese emu moale do ia habadaia.​​—⁠1 Ioane 3:​19, 20.

Helaro​​—⁠Gau Badana Ita Moale Totona

Hari momo ese idia gwauraia positive psychology lalohadaina idia abia dae, ena anina be bema lalohadai namona oi habadaia bona sibona emu goada oi laloa bada, unai ese moale ia havaraia diba. Taunimanima haida sibona do idia gwau lalohadai namona iseda mauri bona vaira negana dekenai be iseda moale do ia habadaia lasi. To, unai bamona lalohadai ena hamomokania gaudia idia noho be namo, namo lasi idia be lalohadai kavakavadia sibona. Danu, lalohadai namona be hegeregere lasi tuari, hitolo, gorere, tanobada ena hodahoda hadikaia karana, buruka, eiava mase​​—⁠taunimanima momo edia moale ia hadikaia gaudia unai​​—⁠ia haorea totona. To, lalohadai namona be mai ena gabu.

To hoa gauna be, Baibel ese lalohadai namona ia gaukaralaia lasi, to hereva goadana ta ia gaukaralaia​​—⁠unai hereva be helaro. Vine’s Complete Expository Dictionary ia gwau Baibel lalonai ia noho herevana “helaro” ena anina be “ia diba do ia mai gau namona ia naria noho, . . . gau namona ta ia naria noho mai ena moale ida.” Baibel lalonai, helaro be gau ta do ia namo lalohadaina ia hereaia momokani. Ia be ta ena helaro ena badina ia gwauraia danu. (Efeso 4:4; 1 Petero 1:⁠3) Hegeregere Keristani helarona be, paragraf gunana dekenai ai gwauraia gau dikadia ibounai be kahirakahira do idia ore. (Salamo 37:​9-​11, 29) To ia dainai gau ma haida do idia vara.

Keristani taudia be nega ta idia naria noho, unai nega lalonai abidadama taudia be tanobada paradaisona dekenai mauri goevadaena do idia abia. (Luka 23:​42, 43) Iseda lalo-parara unai helaro dekenai ia habadaia totona, Apokalupo 21:​3, 4 ia gwau: “Harihari Dirava ena noho gabuna be taunimanima edia huanai do ia noho, bona idia be iena bese taudia do idia lao. . . . Ia ese matana ranu ibounai edia matana dekena amo do ia dahua. Mase bona lalohisihisi, bona taitai, bona hisihisi be do idia ore momokani. Badina be gau gunadia be idia ore vadaeni.”

Unai bamona nega vairai ia naria noho tauna be badina namona dainai ia moale, ena be hari inai nega ena noho dalana be namo lasi. (Iamesi 1:​12) Vadaeni namona be Baibel ena anina oi tahua namonamo bona do oi diba dahaka dainai oi abia dae diba. Emu helaro hagoadaia dalana be nega oi atoa dina ta ta ai Baibel oi duahia totona. Unai bamona oi karaia neganai, lauma dalanai oi do ia hagoadaia, oi do ia durua taunimanima edia moale hadikaia gaudia oi dadaraia totona, bona emu moale do ia habadaia. Oibe, moale korikori davaria dalana be Dirava ena ura oi karaia. (Hadibaia Tauna 12:⁠13) Bema iseda mauri lalonai Baibel ena hahegani ita badinaia, iseda mauri do ita moalelaia, badina Iesu ia gwau: “Dirava ena hereva idia kamonaia bona idia badinaia taudia be idia moale bada!”​​—⁠Luka 11:⁠28.

[Footnote]

a Buddhist tauna ta dekenai Dirava abidadama henia karana be hahegani ta lasi.

[Pictures on page 5]

Moale be taga, taunimanima amo ita siri karana, eiava taunimanima edia diba amo do ita davaria lasi

[Picture on page 6]

Iseda mauri lalonai Dirava ena Hereva ita badinaia neganai, iseda mauri do ita moalelaia

[Picture on page 7]

Keristani helarona ese tau ta ia hamoalea

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia