Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w09 6/15 rau 16-20
  • Emui Dekena Tauna Dekenai Hereva Momokani Do Umui Gwauraia

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Emui Dekena Tauna Dekenai Hereva Momokani Do Umui Gwauraia
  • 2009 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Eda Dekena Tauna be Daika?
  • Ruma Bese Dekenai Hereva Momokani Gwauraia
  • Kongrigeisen Dekenai Hereva Momokani Gwauraia
  • Bisinesi Dekenai Hereva Momokani Gwauraia
  • Gavamani Dekenai Hereva Momokani Gwauraia
  • Hereva Momokani Ita Gwauraia Ena Namo
  • Hereva Momokani Diravana Tohotohoa
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2003
  • Iehova, Hereva Momokani Diravana
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2003
  • Taunimanima be Hereva Momokani Idia Laloa Bada, A?
    Topik Ma Haida
  • Hereva Momokani Gwauraia
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia (Stadi)—2018
Ma Haida Itaia
2009 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w09 6/15 rau 16-20

Emui Dekena Tauna Dekenai Hereva Momokani Do Umui Gwauraia

“Koikoi karana umui atoa siri vadaeni dainai, umui ta ta ese emui dekena tauna dekenai hereva momokani do umui gwauraia.”​​—⁠EFE. 4:​25, NW.

1, 2. Momo ese hereva momokani be edena bamona idia herevalaia?

LAGANI momo lalodiai, taunimanima momo be hereva momokani dekenai hereva idauidau idia gwauraia. Lagani 600 B.C.E. lalonai, Greek ane torea tauna Alcaeus ia gwau: “Uaina lalonai hereva momokani ia noho.” Unai hereva ena anina be inai: Bema tau ta be uaina momo ia inua bona ia hereva momo, unai nega lalonai ia be hereva momokani do ia gwauraia. Danu, Roma ena Gavana Pontio Pilato be hereva momokani dekenai lalohadai kererena ia abia dainai, Iesu ia nanadaia: “Hereva momokani be dahaka?”​​—⁠Ioa. 18:⁠38.

2 Hari danu, momo be hereva momokani ena anina idia herevalaia momo. Idia gwau “hereva momokani” ena anina be idauidau eiava haida be hanaihanai hereva momokani idia gwauraia lasi. Ma haida be hereva momokani idia gwauraia bema idia laloa unai ese idia do ia durua o hekwakwanai ta idia hamaoromaoroa haraga. Buka ta, The Importance of Lying ia gwau: “Hereva momokani ita gwauraia be maoro, to ia be anina lasi bona noho namona ia havaraia lasi. Taunimanima idia noho namonamo totona, idia koikoi be namo.”

3. Dahaka dainai Iesu be hereva momokani ia gwauraia tauna hereadaena?

3 Keriso ena hahediba taudia edia lalohadai be idau. Iesu be hereva momokani ia diba dainai, tanobada taudia edia lalohadai kereredia ia abia dae lasi. To nega ibounai ia be hereva momokani ia gwauraia. Iena inai taudia idia gwau: “Hadibaia Tauna e, ai diba oi be hereva momokani oi gwauraia bona mai momokani ida Dirava ena dala oi hadibaia.” (Mat. 22:​16, NW ) Hari danu, Keristani taudia momokanidia be Iesu ena haheitalai idia tohotohoa. Idia be hereva momokani idia gwauraia. Danu, aposetolo Paulo ese ena tadikaka dekenai ia gwauraia herevana idia badinaia, ia gwau: “Koikoi karana umui atoa siri vadaeni dainai, umui ta ta ese emui dekena tauna dekenai hereva momokani do umui gwauraia.” (Efe. 4:​25, NW ) Hari, namona be Paulo ese ia gwauraia gaudia toi ita itaia. Ginigunana be, eda dekena tauna be daika? Iharuana be, hereva momokani do ita gwauraia ena anina be dahaka? Bona ihatoina be, unai be iseda mauri lalonai edena bamona ita badinaia diba?

Eda Dekena Tauna be Daika?

4. Iuda gunalaia taudia idia laloa edia dekena taudia be daidia? To Iesu be edena dala ai Iehova ena lalohadai ia hahedinaraia?

4 Aposetolo edia negai, Iuda gunalaia taudia haida idia laloa Iuda taudia eiava edia turana sibona be edia “dekena tauna.” To, Iesu be ena Tamana ena kara bona lalohadai ia hahedinaraia goevagoeva. (Ioa. 14:⁠9) Ia ese ena hahediba taudia ia hadibaia, Dirava be bese ibounai ia ura henia, ta ia hadikaia lasi. (Ioa. 4:​5-​26) Ma danu, lauma helaga ese aposetolo Petero dekenai ia hahedinaraia, “Dirava ese taunimanima edia toana ia laloa lasi. To bese ibounai lalonai, Dirava dekenai idia gari, bona kara maoromaoro idia karaia taudia, be Dirava ese do ia abia dae.” (Kara 10:​28, 34, 35) Unai dainai, namona be ita gwau taunimanima ibounai be eda dekena taudia, bona ita idia inai henia taudia ita lalokau henidia.​​—⁠Mat. 5:​43-​45.

5. Eda dekena tauna dekenai hereva momokani ita gwauraia ena anina be dahaka?

5 To, Paulo ia gwau, eda dekena tauna dekenai hereva momokani ita gwauraia be namo; unai ena anina be dahaka? Unai ena anina be, ita gwauraia herevana o sivaraina lalonai koikoi herevana ta be lasi. Keristani taudia momokanidia be hereva o sivarai ta idia haidaua bena haida idia koia, a? Lasi, idia be ‘dika idia negea momokani,’ bona ‘namo idia dogoatao momokani.’ (Roma 12:⁠9) “Kara momokani ena Dirava” bamona, namona be ita hekwarahi hanaihanai hereva momokani ita gwauraia totona. (Sal. 15:​1, 2; 31:⁠5) Ena be gau ta ia vara dainai ita moale lasi o ita hemarai, to bema hereva ita abia hidi namonamo, ita be hereva momokani sibona ita gwauraia diba.​​—⁠Kolose 3:​9, 10 duahia.

6, 7. (a) Haida dekenai hereva momokani ita gwauraia anina be, idia dekenai gau ibounai do ita gwauraia hedinarai, a? Herevalaia. (b) Daidia dekenai hereva momokani ita gwauraia be maoro?

6 Haida dekenai hereva momokani ita gwauraia anina be, ita dekenai henanadai idia henia taudia ibounai dekenai gau ibounai ita herevalaia, a? Lasi. Iesu be tanobada ai ia noho neganai, haida edia henanadai ia haerelaia lasi. Tomadiho gunalaia taudia mai edia koikoi be Iesu idia nanadaia daika ena siahu amo hoa karadia ia karaia neganai, Iesu ia gwau: “Lau danu hereva tamona lau nanadaia umui dekenai, bema umui haere lau dekenai, lau danu do lau hamaoroa daika ena siahu dekenai inai kara lau karaia.” Taravatu hadibaia taudia bona hanua tau badadia be iena henanadai idia haerelaia lasi neganai, Iesu ia gwau: “Lau ese danu lau hamaoroa lasi daika ena siahu dekenai inai kara lau karaia.” (Mar. 11:​27-​33) Iesu ia laloa edia henanadai ia haerelaia lasi be namo, badina idia be abidadama lasi karadia bona kara gagevadia idia karaia. (Mat. 12:​12, 13; 23:​27, 28) Unai hegeregerena, Iehova ena taunimanima idia naria namonamo be namo, badina hari aposteit taudia bona kara dika taudia ma haida be sibona edia namo idia laloa bada dainai, koikoi karadia momo idia karaia.​​—⁠Mat. 10:16; Efe. 4:​14.

7 Paulo ese danu ia hahedinaraia, haida edia henanadai be ita haerelaia diba, to ma haida edia henanadai be do ita haerelaia lasi. Ia gwau, idia be ma haida edia mauri “idia kiki kava,” idia “udu mauri,” bona ‘idia herevalaia be maoro lasi gaudia idia herevalaia.’ (1 Tim. 5:​13) Oibe, ita ura lasi haida edia mauri idia tahua taudia o hehuni hereva idia halasia kava taudia dekenai gau ta ita kikilaia. Paulo ena sisiba ita badinaia be namo, ia gwau: “Namona be umui hekwarahi maino ai do umui noho bona ma haida edia mauri ai idia vara gaudia lalonai do umui vareai lasi.” (1 Tes. 4:​11, NW ) To nega haida, elda taudia be tadikaka o taihu ta dekenai henanadai haida do idia henia, unai amo edia maduna idia huaia namonamo diba. Unai bamona negadiai, namona be elda taudia ida ita gaukara hebou bona hereva momokani ita gwauraia, unai amo elda taudia do idia moale bona edia maduna idia huaia namonamo diba.​​—⁠1 Pet. 5:⁠2.

Ruma Bese Dekenai Hereva Momokani Gwauraia

8. Edena dala ai hereva momokani gwauraia karana ese ruma bese taudia ia durua idia hetura namonamo totona?

8 Eda ruma bese taudia be turadia namodia. To unai kara ita hagoadaia totona, ruma bese taudia dekenai hereva momokani ita gwauraia be mai anina bada. Iseda herevahereva karana ia namo bona hereva momokani ita gwauraia neganai, hekwakwanai bona lalohadai kereredia momo do idia vara momo lasi. Hegeregere gau ta ita karaia kerere neganai, ita be maoromaoro iseda adavana, natuna, o ruma bese taudia ma haida dekenai ita sori, a? Bema unai bamona sori herevana ita gwauraia, unai ese ruma bese lalonai maino bona lalotamona ia havaraia.​​—⁠1 Petero 3:​8-​10 duahia.

9. Dahaka dainai hereva momokani ita gwauraia neganai, hereva aukadia ita gwauraia be namo lasi?

9 Ta ese hereva aukadia ia gwauraia neganai, herevana ia be hereva momokani ia gwauraia, to taunimanima be unai hereva do idia abia dae lasi. Paulo ia gwau: “Namona be inai heheni karana, badu, badu dikadika, boiboi badabada, hadikaia herevadia, bona dika gaudia ibounai danu, umui dadaraia. To do umui kara namo heheni bona hebogahisi heheni, bona mai kudouna ibounai ida do umui gwauatao heheni, Dirava ese mai kudouna ibounai ida, Keriso amo umui ia gwauatao hegeregerena.” (Efe. 4:​31, 32, NW ) Bema hemataurai dalanai ita hereva, taunimanima be iseda hereva do idia kamonai bona ita hahedinaraia ita be kamonai taudia ita matauraia.​​—⁠Mat. 23:⁠12.

Kongrigeisen Dekenai Hereva Momokani Gwauraia

10. Iesu be hereva momokani ia gwauraia tauna, bona elda taudia be unai haheitalai amo dahaka idia dibaia?

10 Iesu be hahediba taudia ia hereva henia neganai, hereva maorodia bona auka lasi herevadia ia gaukaralaia. Nega momo sisiba namodia ia henia, to hereva momokani ia haidaua lasi, herevana kamonai taudia idia moale lasi. (Ioa. 15:​9-​12) Hegeregere, nega momo aposetolo taudia be daika ia bada idia hepapahuahulaia neganai, Iesu be mai haheauka ida idia ia durua, unai amo do idia laloparara idia manau be gau badana. (Mar. 9:​33-​37; Luka 9:​46-​48; 22:​24-​27; Ioa. 13:14) Unai hegeregerena, ena be elda taudia be kara maoromaoro totona idia gini auka, to Dirava ena mamoe taudia idia biagudia auka lasi be namo. (Mar. 10:​42-​44, NW ) Keriso bamona, idia ese ma haida idia “durua” bona “bogahisihisi henia” be namo.

11. Tadikaka lalokau henia karana be edena bamona ita ia durua eda malana ita gaukaralaia totona?

11 Eda tadikaka dekenai hereva momokani ita gwauraia neganai, eda lalona ai idia noho herevadia ita gwauraia diba to tadikaka hahisia herevadia ita gwauraia lasi. Momokani, ita ura lasi eda “malana be kaia mai matana bamona,” ma haida hahisia o hadikaia herevadia ita gwauraia. (Sal. 52:2; Aon. 12:18) Tadikaka lalokau henia karana ese ita do ia durua “[eda] malana do [ita] naria, hereva dika do [ita] gwauraia lasi, bona do [ita] hereva koikoi lasi.” (Sal. 34:13) Unai amo Dirava ita hanamoa bona kongrigeisen lalonai lalotamona ita havaraia.

12. Edena negai elda taudia be ta ena koikoi dainai, hahemaoro komiti idia karaia diba? Herevalaia.

12 Elda taudia idia gaukara goada kongrigeisen idia gimaia totona, badina koikoi hereva idia gwauraia taudia idia noho. (Iamesi 3:​14-​16 duahia.) Haida be hereva koikoi idia gwauraia ta ena ladana idia hadikaia totona; danu idia ura ta ia hisihisi o ia lalometau. Momokani, ena be koikoi iboudiai be dika, to haida sibona be hahemaoro komiti gaudia. Unai dainai, elda taudia ese ta ena koikoi karana idia tahua neganai, namona be gau ibounai idia lalohadailaia namonamo bona mai manau bona aonega ida idia tahua, unai amo bema idia davaria unai tau ena kara dika be bada bona ia karaia loulou, vadaeni hahemaoro komiti idia karaia diba. Eiava Baibel ena sisiba maorona idia henia be hegeregere danu.

Bisinesi Dekenai Hereva Momokani Gwauraia

13, 14. (a) Edena dala ai haida be edia bosi idia koia? (b) Kara momokani bona gaukara namonamo ena namo be dahaka?

13 Hari koikoi karana ia bada ia lao dainai, haida ese bosi dekenai hereva momokani idia gwauraia be auka. Momo be moni gaukara ta idia abia gwauraia neganai, nega momo idia koikoi. Hegeregere, edia pepa (résumé o CV) dekenai edia ekspiriens eiava edukeisen ena bada idia torea koikoi, badina idia ura unai pei bada gaukarana idia abia. Danu, gaukara taudia momo be gaukara negadia lalonai hehuni dalanai sibona edia ura gaudia haida idia karaia, ena be kampani be unai kara idia taravatua. Hegeregere, haida be gaukara negadiai niuspepa o buka ma haida idia duahia, telefon amo edia bese o turadia idia rini henia kava, e-mail idia siaia, o Internet idia gaukaralaia.

14 Keristani taudia momokanidia idia diba, hanaihanai kara maoromaoro idia karaia be namo. (Aonega Herevadia 6:​16-​19 duahia.) Paulo ia gwau: “Ai ura be nega ibounai kara maoromaoro do ai karaia.” (Heb. 13:18) Unai dainai, Keristani taudia be dina ta ta ai edia gaukara idia karaia goadagoada, badina unai gaukara ena davana do idia abia. (Efe. 6:​5-8) Unai bamona gaukara ia karaia tauna be eda guba Tamana ena ladana ia hanamoa diba. (1 Pet. 2:​12) Hegeregere, Spain ai, Roberto ena kara momokani bona gaukara namona dainai, ena bosi ese ia hanamoa. Iena kara dainai, unai kampani be Witnes taudia ma haida ia abia hidi, unuseniai idia gaukara totona. Idia danu edia gaukara be namo herea. Unai dainai, idia hanaia laganidia lalonai, Roberto be tadikaka 23 bona stadi taudia 8 edia gaukara ia davaria!

15. Edena dala ai bisinesi tadikaka o taihu ese hereva momokani ia gwauraia be namo?

15 Bema ita be mai eda bisinesi, ita kara momokani o nega haida eda dekena tauna ita koia, a? Namona be bisinesi tadikaka o taihu be koikoi dalanai ena kohu ia hoihoilaia lasi, haida ese ena kohu idia hoia haraga totona; bona laloani monina ia henia lasi o abia dae lasi. Ita ura haida ese ita idia kara namo henia hegeregerena, namona be ma haida ita kara namo henia.​​—⁠Aon. 11:1; Luka 6:​31.

Gavamani Dekenai Hereva Momokani Gwauraia

16. Keristani taudia ese dahaka gau do idia henia (a) gavamani dekenai? (b) Iehova dekenai?

16 Iesu ia gwau: “Kaisara ena gau, Kaisara dekenai umui henia, to Dirava ena gau be Dirava dekenai umui henia.” (Mat. 22:21) Dahaka “gau” be Kaisara o gavamani dekenai ita henia be namo? Iesu be unai hereva ia gwauraia neganai, ia be takisi ia herevalaia. Unai dainai, bema Keristani taudia be idia noholaia tanona ena taravatu idia badinaia bona takisi idia henia, Dirava bona taunimanima vairanai edia lalomamina do idia goeva. (Roma 13:​5, 6) To, ita diba Iehova be Atai Herea Lohiabadana bona Dirava momokani tamona dainai, mai eda kudouna ibounai, mai eda mauri ibounai, mai eda lalona ibounai, bona mai eda goada ibounai ida Ia ita lalokau henia be maoro. (Mar. 12:​30, NW; Apok. 4:​11) Momokani, Iehova Dirava ita kamonai henia be gau badana.​​—⁠Salamo 86:​11, 12 duahia.

17. Iehova ena taunimanima ese gavamani ena heduru be edena bamona idia laloa?

17 Tano momo be mai edia program eiava gaukara haida idia karaia idia dabu taudia idia durua totona. Keristani tauna ese unai bamona heduru ia abia be kerere lasi​​—⁠to namona be taravatu hegeregerena, unai bamona heduru ia abia. Eda dekena tauna dekenai hereva momokani ita gwauraia anina be, ita ura lasi gavamani ita koia idia amo heduru ita abia totona.

Hereva Momokani Ita Gwauraia Ena Namo

18-20. Iseda dekena tauna dekenai hereva momokani ita gwauraia neganai, dahaka hahenamo ita abia?

18 Hereva momokani ita gwauraia ena namo be momo. Eda lalomamina ia goeva dainai, lalomaino do ita abia bona do ita lalomanau. (Aon. 14:30; Fili. 4:​6, 7) Bema eda lalomamina ia goeva, Iehova ena matanai unai be namo herea. Danu, hereva momokani ita gwauraia hanaihanai neganai, inai lalohadai kererena do ita abia lasi: ‘Haida ese lau do idia davaria lau koikoi.’​​—⁠1 Tim. 5:​24.

19 Namo ma ta mani ita itaia. Paulo ia gwau: “Aiemai kara ibounai dekena amo ai hedinaraia ai be Dirava ena hesiai taudia. Inai bamona kara ai karaia: . . . Ai be hereva momokani ai harorolaia noho.” (2 Kor. 6:​4, 7) Britain ai, tadikaka ta be unai bamona ia karaia. Ia ura ena motuka ia hoihoilaia dainai, motuka ena namo bona dika gaudia ibounai​​—⁠matana ia itaia diba lasi gaudia danu​​—⁠ia gwauraia hedinarai. Tau ta be unai motuka ia taria murinai, ia henanadai bema tadikaka be Iehova ena Witnes tauna ta. Dahaka dainai ia laloa tadikaka be Iehova ena Witnes tauna? Badina ia itaia unai tadikaka be hereva momokani ia gwauraia bona ena toana ia goeva. Unai henanadai dainai, tadikaka be unai tau ia haroro henia diba.

20 Ita danu be eda kara maoromaoro amo eda Havaraia Tauna ita hanamoa, a? Paulo ia gwau: “Ai be hemarai karadia, taunimanima idia hunia gaudia, ai negea vadaeni, bona koikoi karadia be ai karaia lasi.” (2 Kor. 4:⁠2) Unai dainai, namona be ita gaukara goada iseda dekena taudia dekenai hereva momokani ita gwauraia totona. Unai bamona ita karaia neganai, iseda guba Tamana bona Iena taunimanima do ita hanamoa bada.

Edena Bamona Do Oi Haere?

• Eda dekena tauna be daika?

• Hereva momokani ita gwauraia anina be dahaka?

• Edena dala ai hereva momokani ita gwauraia neganai Dirava ita hanamoa?

• Hereva momokani ita gwauraia ena hahenamo haida be dahaka?

[Picture on page 17]

Kerere ta oi karaia neganai oi sori, a?

[Picture on page 18]

Moni gaukara ta oi abia totona, hereva momokani oi gwauraia, a?

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia