Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w97 7/15 rau 4-7
  • Kara Dika be Lasi Negana

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Kara Dika be Lasi Negana
  • 1997 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Taunimanima​—Mai Ena Kara Dika ida Ia Havaraia Lasi
  • Kara Dika Ena Matamana
  • Lalona Ia Gwau Ita “Kerere” Eiava Ia Gwau Ita “Maoro”
  • Kara Dika amo Ita Do Ia Ruhaia Nege​—Edena Bamona?
  • Keriso Ena Mauri Davana ese Edena Bamona Ita Ia Durua Diba?
  • Keriso Ia Henia Mauri Davana—Dirava Ena Hahemauri Dalana
    1999 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Kara Dika Lasi Tanobadana—Edena Bamona Ia Vara?
    1992 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Iehova ese “Taunimanima Momo Edia Mauri Davana” Henia Dalana Ia Karaia
    Iehova Kahirakahira Oi Lao
  • Iesu be Ita Ia Hamauria Edena Dala Ai?
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2001
Ma Haida Itaia
1997 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w97 7/15 rau 4-7

Kara Dika be Lasi Negana

“ITA be kara dika lalonai ita vara, a?” United States dekenai, iunivesiti stiuden ta ese Baibel ia stadilaia matamaia murinai, unai henanadai ia laloa momo. Ia be Hindu tauna dainai, ita be kara dika ai ita vara lalohadaina ia diba lasi. To ia laloa, bema kara dika be ita abia hanai momokani, unai ita gorea eiava ita dadaraia be anina lasi. Ta ese unai henanadai ena haere be edena bamona ia davaria diba?

Bema kara dika be ita abia hanai, anina be kara dika be mai matamana. Dirava ese tau ginigunana ia havaraia neganai ia be kara dika tauna bona kara dikadia be ena natudia dekenai ia henia, a? Eiava unai kara dika be gabeai ia matamaia, a? Edena negai kara dika ia matamaia? Bema kara dika be ita murimurina ai ia noho siahu dikana ta, ena igui amo do ita siri diba, a?

Hindu hahediba herevana ia gwau, Dirava ese ia havaraia gaudia be hisihisi bona dika do idia davaria. Hindu aonega tauna ta ia gwau: “Hisihisi [o dika] be hisihisi ia havaraia gorerena rheumatism bamona, ia be tauanina ena kahana ta amo ma kahana ta dekenai ia lao, to do oi kokia diba lasi.” Idia torea histori ibounai lalonai, dika be taunimanima edia mauri ena kahana ta. Bema histori idia do torea lasi neganai dika ia noho vadaeni, namona be taunimanima ia hanaia tauna amo diba ita abia, ena matamana korikorina ita diba totona. Haere be Dirava amo ita abia be namo.​—Salamo 36:9.

Taunimanima​—Mai Ena Kara Dika ida Ia Havaraia Lasi

Hindu aonega tauna Nikhilananda ia gwau, Veda toretoredia ese taunimanima havaraia sivaraina be laulau herevadia amo ia gwauraia. Unai hegeregerena, Eastern tomadiho momo ese havaraia karana be gori bamona idia sivarailaia. To, badina namodia idia noho dainai bona saiens ese ia hamomokania dainai, Baibel ena hereva, Dirava ese tau ginigunana ia havaraia herevana, ita abia dae diba.a Ena karoa ginigunana ia gwau: “Dirava ese taunimanima ia karaia, ia sibona ena laulau bamona, Dirava ena toana hegeregerena ia karaia. Tau bona hahine ia karaia.”​—Genese 1:​27.

“Dirava ena toana hegeregerena ia karaia” ena anina be dahaka? Ena anina be inai: Dirava ese ena toana bamona ia karaia, sibona ena kara bamona karadia ia henia​—hegeregere hahemaoro maoromaoro, aonega, bona lalokau​—unai kara ia abidia dainai tau be animal amo ia idau. (Kolose 3:​9, 10 itaia.) Unai kara idauidau dainai ia hegeregere kara namo eiava kara dika ia abia hidi, ia be mai ena ura kwalimu. Dirava ese ia havaraia neganai, tau ginigunana be mai ena kara dika lasi, ena mauri lalonai dika eiava hisihisi be lasi.

Unai tau Adamu dekenai, Iehova Dirava ese inai hahegani ia henia, ia gwau: “Uma gabu dekenai gini au ibounai edia huahua oi ania diba, idia be taravatu lasi, to kara namo bona kara dika hadibaia au ena huahua oi ania lasi, badina be inai huahua oi ania dina dekenai do oi mase momokani.” (Genese 2:​16, 17) Bema Adamu bona ena adavana, Heva, ese kamonai karana idia abia hidi, edia Havaraia Tauna idia hanamoa diba bona kara dika do idia abia lasi. To, bema Dirava idia kamonai henia lasi, anina be idia ese iena taravatu goevadaena idia badinaia lasi dainai idia be goevadae lasi taudia​—kara dika taudia​—ai do idia lao.

Dirava ese Adamu bona Heva be dirava bamona ia karadia lasi. To, idia ese Dirava ena kara bamona karadia idia abia bona maoro eiava kerere huanai edia kara idia abia hidi diba. Dirava ese idia ia havaraia dainai, idia be mai edia kara dika lasi, eiava idia goevadae. (Genese 1:​31; Deuteronomi 32:4) Idaunegai amo Dirava bona guba bona tanobada gaudia huanai maino ia noho, bona Dirava ese Adamu bona Heva ia havaraia ese unai maino ia hadikaia lasi. Unai dainai, edena bamona kara dika ia matamaia?

Kara Dika Ena Matamana

Kara dika be lauma taudia bogaraginai ia vara guna. Dirava ese tanobada bona taunimanima ia do havaraia lasi neganai, lauma taudia mai edia aonega​—aneru​—ia havaradia. (Iobu 1:6; 2:1; 38:​4-7; Kolose 1:​15-​17) Unai aneru ta ese sibona ena hairai bona aonega ia laloa bada. (Esekiela 28:13-​15 itaia.) Dirava ena hereva, Adamu bona Heva ia hadibaia natudia do idia havaraia herevana amo, unai aneru ia diba nega daudau lasi murinai, tanobada ibounai be kara maoromaoro taudia amo do ia honu, bona idia ibounai ese Dirava do idia tomadiho henia. (Genese 1:​27, 28) Unai lauma tauna ia ura idia be ia sibona idia tomadiho henia. (Mataio 4:​9, 10) Unai ura ia laloa noho dainai kara dika ia karaia.​—Iamesi 1:​14, 15.

Unai gwau-edeede aneruna ese gaigai ta amo Heva ia hereva henia, ia gwau Dirava ese kara namo bona kara dika hadibaia au ena huahua ania karana ia taravatua amo, anina bada dibana be Heva amo ia koua. (Genese 3:​1-5) Unai ia gwauraia be koikoi dikana​—kara dika unai. Unai koikoi herevana ia gwauraia amo, unai aneru ese sibona be kara dika tauna ai ia halaoa. Unai dainai ia idia gwauraia Diabolo, ladana hadikaia tauna ta, bona Satani, Dirava ia tuari henia tauna ta.​—Apokalupo 12:9.

Satani ese ena hereva amo Heva ena lalona ia ania. Heva ese Hedibagani Tauna ena hereva ia abidadama henia, koikoi herevana ia abia dae bona Dirava ese ia taravatua auna ena huahua ia ania. Ena adavana, Adamu, be ia ida unai au huahua ia ania, bona unai dainai idia ruaosi be kara dika taudia ai idia lao. (Genese 3:6; 1 Timoteo 2:​14) Ia hedinarai goevagoeva, iseda tama sina ginigunadia ese Dirava kamonai henia lasi karana idia abia hidi dainai, goevadae ena maka idia reaia bona sibodia be kara dika taudia ai idia halaoa.

To Adamu bona Heva edia natudia be edena bamona? Baibel ia gwau: “Tau tamona dekena amo kara dika ia vareai mai tanobada dekenai, bona iena kara dika ese mase ia mailaia. Unai dainai mase be taunimanima ibounai ese idia abia, badina ibounai be mai edia kara dika.” (Roma 5:12) Unai negana ai gau ta henia hanai taravatuna be mai ena siahu vadaeni. Adamu ese ia sibona lalonai ia noho lasi gauna be ena natudia dekenai ia henia diba lasi. (Iobu 14:4) Tau bona hahine ginigunadia ese edia goevadae maurina idia haboioa dainai, natudia idia havaraia neganai idia be kara dika taudia vadaeni. Unai dainai, ita ibounai​—ta be idau lasi​—be kara dika ita abia hanai. (Salamo 51:5; Roma 3:​23) Bena kara dika ese dika bona hisihisi sibona ia havaraia. Ma danu, ia dainai, ita ibounai ita buruka ita lao bena ita mase, “badina kara dika ena davana be mase.”​—Roma 6:23.

Lalona Ia Gwau Ita “Kerere” Eiava Ia Gwau Ita “Maoro”

Mani kara dika ena anina unai tau bona hahine ginigunadia edia kara dekenai oi laloa danu. Edia tauanina ena kahana haida idia koua bona Dirava amo sibona idia hunia toho. (Genese 3:​7, 8) Ia hedinarai kara dika ese edia lalona dekenai kerere, lalo-hekwarahi, bona hemarai mamina ia havaraia. Hari inai negai taunimanima ese unai hemami idauidau idia diba namonamo.

Nega haida ita ibounai ita hemarai badina dabu tauna ita durua lasi eiava ita lalohisihisi badina hereva kereredia ita gwauraia dainai, ani? (Iamesi 4:​17) Dahaka dainai iseda lalona be unai bamona ia hisihisi? Aposetolo Paulo ia gwau ‘taravatu be iseda kudouna dekenai ia noho vadaeni.’ Bema iseda lalona ia maoromaoro noho, unai taravatu ita utua neganai iseda lalona do ia hisihisi. Unai dala ai iseda lalona ia gwau ita “kerere” eiava ia gwau ita “maoro.” (Roma 2:​15; 1 Timoteo 4:2; Tito 1:​15) Reana ita lalo-parara lasi, to iseda lalona ia diba dahaka be kerere, eiava kara dika!

Paulo ia diba goevagoeva kara dika ena siahu ese ia veria. Ia gwau: “Lau ura be kara namona lau karaia, to kara dika sibona lau karaia diba. Momokani, egu kudouna be Dirava ena Taravatu dekenai ia moale bada. To lau davaria, egu lalona dekenai taravatu idauna ta ia gaukara noho. Inai taravatu ese egu lalona ia ura henia Taravatuna ia tuari henia noho. Vadaeni inai taravatu, egu lalona dekenai kara dika ia havaraia gauna ese lau ia guia noho.” Unai dainai Paulo ia henanadai, ia gwau: “Lauegu tauanina ese lau ia hamasea noho, be daika ese lau do ia hamauria?”​—Roma 7:21-24.

Kara Dika amo Ita Do Ia Ruhaia Nege​—Edena Bamona?

Aonega tauna ta ia gwau: “Hindu tomadihona lalonai, ruhaia nege ena anina be, ta be vara loulou bona mase loulou karana amo ia kwalimu vadaeni.” Buddhist tomadihona danu be unai bamona, ia lalonai tahua gauna badana be Nirvana​—lalohadai ia ore vaitani gabuna. Hindu tomadihona lalonai be kara dika ita abia hanai lalohadaina idia abia dae lasi dainai, idia ese mauri ia ore lalohadaina sibona idia gwauhamatalaia.

To, Baibel ia gwauraia ruhaia nege dalana be kara dika do ia ore momokani. Aposetolo Paulo ia henanadai kara dika amo be edena bamona do ia ruhaia diba, bena murinai ia haere: “Dirava lau tanikiu henia, ia ese lau ia hamauria, Iesu Keriso dekena amo.” (Roma 7:25) Oibe, Dirava ese Iesu Keriso amo hahemauri ia mailaia.

Mataio ena Evanelia bukana ia gwau, “Taunimanima ena Natuna,” Iesu Keriso, ia mai “iena mauri do ia atoa diho taunimanima momo edia dika davana karaia totona.” (Mataio 20:28) Paulo ese 1 Timoteo 2:6 ai ia torea, Iesu be “iena mauri ia henia, taunimanima ibounai hamauria [“edia mauri davana korikorina henia,” NW] totona.” Unai hereva “mauri davana” ena anina be igui hesiai taudia edia ruhaia davana henia karana bamona. Ia be mauri davana korikorina dainai ita diba hahemaoro dalanai unai davana ia hegeregere momokani. To edena bamona tau ta ena mase ese “mauri davana korikorina” ia henia diba?

Adamu ese taunimanima iboudiai, ita danu, be kara dika bona mase lalonai ia hoihoilaia. Ia henia davana, eiava ia haboioa gauna, be ena mauri goevadaena. Unai koua totona, ta ese mauri goevadaena ma ta​—mauri davana korikorina​—do ia henia be namo. (Esodo 21:23; Deuteronomi 19:21; Roma 5:​18, 19) Goevadae lasi tauna ta ese unai mauri davana ia henia diba lasi dainai, Dirava be mai ena aonega bada ida unai dika amo ruhaia dalana ta ia karaia. (Salamo 49:​6, 7) Ia ese ena Natuna tamona sibona ia vara ena mauri goevadaena be guba amo ia abia bona tanobada dekenai ia noho rami-hebou kekenina ena bogana lalonai ia atoa, bena ia vara neganai ia be tau goevadaena.​—Luka 1:​30-​38; Ioane 3:​16-​18.

Iesu ese taunimanima be kara dika amo ia ruhaia gaukarana ia hagugurua totona, tanobada dekenai ia noho negana ibounai lalonai, Dirava ena taravatu ia badinaia be gau badana. Unai bamona ia karaia. Bena iena mauri ia bouboulaia. Unai dala amo Iesu ese ia hamomokania mauri goevadaena ta ena davana​—ia sibona ena​—be mauri davana bamona do ia noho, taunimanima ruhaia nege totona.​—2 Korinto 5:​14; 1 Petero 1:​18, 19.

Keriso Ena Mauri Davana ese Edena Bamona Ita Ia Durua Diba?

Iesu ia henia mauri davana ese hari ita ia durua diba. Ita abidadama henia dainai, Dirava ena vairanai ita goeva bona Iehova ese mai lalokau ida ita ia naria. (Kara 10:43; Roma 3:​21-​24) Guna ita karaia kara dikadia dainai ita lalo-hekwarahi kava lasi, to mauri davana dainai Iehova ita noia diba iseda dika do ia gwauatao.​—Isaia 1:​18; Efeso 1:7; 1 Ioane 2:​1, 2.

Dina vairai, unai mauri davana ese dala ia kehoa kara dika dainai ia vara mauri dikana do ia ore totona. Baibel ena buka maragina ginigabena ese Dirava ena helai gabuna badana amo ia aru mai “mauri ranuna ena sinavai” ia herevalaia. Sinavai ena kahana kahana be au mai edia huahua momo idia noho bona edia “rauna ese bese idauidau idia hanamoa noho.” (Apokalupo 22:1, 2) Baibel be unai laulau herevana amo ia hahedinaraia Havaraia Tauna ese dala ia kehoa taunimanima be kara dika bona mase amo do ia ruhaia vaitani, badina Iesu be mauri davana ia henia dainai.

Apokalupo bukana ena peroveta matahanai be daudau lasi murinai do idia guguru. (Apokalupo 22:​6, 7) Unai neganai kudou-maoro taudia ibounai be taunimanima goevadae ai idia lao, badina Dirava ese “dika ena bodaga dekena amo” idia do ia ruhaia. (Roma 8:20, 21) Unai ese iseda lalona do ia veria, Iehova Dirava bona ena kamonai Natuna, Iesu Keriso, mauri davana ia henia tauna, ita dibaia namonamo totona, ani?​—Ioane 17:3.

[Footnote]

a Life​—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation? bukana, Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. ese ia halasia gauna itaia.

[Picture on page 6]

Adamu ese kara dika bona mase ia mailaia taunimanima dekenai

[Picture on page 7]

Iesu ese mauri davana ia henia dainai kara dika bona mase amo ita do ia ruhaia

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia