Ku kanatbedháxin ti tamkuntaláb

1. ¿Jaleʼ i binál i tokʼtsixtaláb ti tamkuntaláb?

¿JALEʼ i tsápnanchal ku kʼalej kʼal an tamkuntaláb? Kom i léʼ ki puwénchij a Jehová (Sal. 26:12; 111:1). Pero jayej kom tanáʼ i éjtowal ku kanatbedháxin, ani játs i yéjenchal kom xowéʼ más yánenek an kʼibataláb (1 Tes. 5:11). Tam wawáʼ i binál i tokʼtsixtaláb, i éjtowal ki puwénchij a Jehová ani ki kanatbédhaʼ an epchalchik.

2. ¿Jaykʼiʼ ti éjtowal ki bínaʼ i tokʼtsixtaláb ti tamkuntaláb?

² Semana ti semana i éjtowal ki bínaʼ i tokʼtsixtaláb ti tamkuntaláb. Ejtíl, i éjtowal ki bínaʼ ban exobintaláb kʼal An Ólchix Uw, jayej ban tamkuntaláb axi ti tsʼejel semana ban pejach «Exbadh exobchixtaláb axi i kaldhál ti Biblia», ban «Exobintaláb kʼal an Biblia ti tamkuntaláb» ani al kʼeʼatchik i pejach.

3. a) ¿Jaleʼ ti junchikíl yab neʼets ki ejtow ki bínaʼ yan i tokʼtsixtaláb? b) ¿Jantʼiniʼ tu tólmiyal Hebreos 10:24, 25?

³ Patal i léʼ ki bínaʼ i tokʼtsixtaláb ti tamkuntaláb kom i léʼ ki puwénchij a Jehová ani ki kanatbédhaʼ an epchalchik. Pero walám junchikíl u lej tʼelelél ani i atsʼál abal yab neʼets ki ejtow ki dhayaʼ i kʼubak, o walám junchikíl i dhayál yaníl i kʼubak pero yab i bájuwal ki bínaʼ patal an tokʼtsixtaláb axi i kwaʼal tʼojojodh. Al jun i carta axi in dhuchaʼ an abatwálej Pablo, in uluw jun i kaw axi neʼets tu ku lej tólmiy, jajáʼ in uluw abal jawaʼ más exbadh kʼal an tamkuntaláb játs ku kanatbedháxin (ka ajiy Hebreos 10:24, 25). Max etsʼey ki tsalpay abal an tokʼtsixtaláb axi i binál ti tamkuntaláb in éjtowal kin kanatbédhaʼ an epchalchik, nixéʼ neʼets tu ku tólmiy abal yab ku jikʼey ki dhayaʼ i kʼubak. Jayej, max yab ki bajuw ki bínaʼ patal an tokʼtsixtaláb axi i tʼojojoyámal, neʼets ku kulbéj tam ki atsʼaʼ abal axi más an epchal in ejtow kin bínaʼ (1 Ped. 3:8).

4. ¿Jantʼoj tam ox i tsalap neʼets ki exóbnaʼ?

⁴ Al axéʼ xi exobintaláb okʼox neʼets ki tsuʼuw jantʼoj i éjtowal ki tʼajaʼ max wékats ti eb, kom tam i éjtowal ki bínaʼ yan i tokʼtsixtaláb. Talbél neʼets ki exóbnaʼ jantʼiniʼ i éjtowal ki kanatbédhaʼ an epchalchik max ban tamkuntaláb lej yan ti eb. Tin taltal neʼets ki exóbnaʼ jantʼiniʼ i éjtowal ki tʼojojoy jun i tokʼtsixtaláb axi chubax kin kanatbédhaʼ an epchalchik.

¿JANTʼINIʼ I ÉJTOWAL KU KANATBEDHÁXIN MAX WÉKATS TI EB TI TAMKUNTALÁB?

5. ¿Jantʼiniʼ i éjtowal ku kanatbedháxin max wékats ti eb ti tamkuntaláb?

⁵ Al jun i tamkuntaláb o al jun i grupo juʼtáj ti wékats ti eb, an epchalchik wílkʼidh neʼets kin ejtow kin bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb. Pero max yabchik kin tʼajaʼ, walám an epchal axi kʼwajat in binál an tamkuntaláb kwaʼal kin wéʼ aychij, abal an epchalchik kin léʼnaʼ kin dhayaʼ in kʼubak. Nixéʼ neʼets kin tʼajaʼ abal an tamkuntaláb ka taley wéʼ más wákal ani yab neʼets tu ku lej kanatbédhaʼ. Max ti tamkuntaláb játs u watʼel, ku tʼojojon abal ki dhayál yaníl i kʼubak ani antsanáʼ neʼets ki tʼajaʼ abal axi más an epchal jayej kin léʼnaʼ kin dhayaʼ.

6, 7. ¿Jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ abal yab kij lej jikʼey tam a binál jun i tokʼtsixtaláb?

⁶ Yan i epchal u lej jikʼél tam neʼets kin bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb ti tamkuntaláb. ¿Jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ max jayej a atsʼál antsanáʼ? A éjtowal ka aliy talchik i olchixtaláb ban publicaciones axi ti tólmiy abal yab kit lej jikʼey ani ka ejtow ka kanatbédhaʼ an epchalchik kʼal an tokʼtsixtaláb axi ka bínaʼ.

⁷ Jun i tolmixtaláb lej alwaʼ játs ki wichiy ka ajiy an olchixtaláb axi kalnek al An Ólchix Uw.b Jun i tsalap axi itekʼij ti kalnek játs ku tʼojojon alwaʼ (Prov. 21:5). Max tatáʼ a éxbayal alwaʼ jawaʼ kʼwajat ti exobnáb, yab neʼets ka atsʼaʼ tʼojláb ka dhayaʼ a kʼubak. Kʼeʼat i tsalap játs ki bínaʼ i tokʼtsixtaláb kʼal wékats i kaw (Prov. 15:23; 17:27). Yab ka uluw yan i kaw, antsanáʼ yab neʼets ka atsʼaʼ lej tʼelelél. Max ka uluw yan i kaw, an epchalchik neʼets kin atsʼaʼ tʼojláb kin exbay jantʼoj kʼwajat a ulal, pero max ka uluw wékats i kaw an epchalchik neʼets kin exbay dhubat. Jayej, max an epchalchik in atsʼál abal tatáʼ a binál i tokʼtsixtaláb kʼal wékats i kaw ani ta kwetém káwintal, neʼets kin tʼajaʼchik ti kwéntaj abal i tʼojojon alwaʼ.

8. ¿Jantʼoj in atsʼál a Jehová tam in tsuʼtal abal i tsápnanchal ki bínaʼ i tokʼtsixtaláb?

⁸ Pero, ¿jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ max tatáʼ belej it jikʼél ani expidh a éjtowal ka bínaʼ jun o tsab i tokʼtsixtaláb? Etsʼey ka tʼilaʼ abal a Jehová in lej kʼakʼnál an tsapláb axi a tʼajál abal ka bínaʼ i tokʼtsixtaláb (Luc. 21:1-4). Pero a Jehová yab ti nixoknál abal ka tʼajaʼ jantʼoj axi tatáʼ yab neʼets ka ejtow ka tʼajaʼ (Filip. 4:5). Tam, ka tsalpay jay i tokʼtsixtaláb neʼets ka ejtow ka bínaʼ, talbél ka tsápnanchij ka tʼajaʼ ani ka konchij a Jehová ti tólmiy abal yab kit jikʼey. Jantʼoj axi a éjtowal ka tʼajaʼ játs ka bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb axi jamat.

¿JANTʼINIʼ KU KANATBEDHÁXIN AL JUN I TAMKUNTALÁB AXI PÚLIK?

9. ¿Jantʼoj awits ka watʼey max yan ti eb ti tamkuntaláb?

⁹ Max ban tamkuntaláb juʼtáj it kʼalel tatáʼ lej yan ta eb, walám junchikíl yab a bájuwal ka bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb. Ki tsalpay kʼal an epchal Daniela, jajáʼ etsʼey in kulbetnámal kin bínaʼ i tokʼtsixtaláb ti tamkuntaláb.c In atsʼál abal antsanáʼ in éjtowal kin puwénchij a Jehová, kin kanatbédhaʼ axi kʼeʼatchik ani kin tʼilaʼ más an exobchixtaláb axi ti Biblia. Pero tam ti kʼalej ti tolmix al jun i tamkuntaláb más púlik, yabáts in éjtowalak kin bínaʼ yan i tokʼtsixtaláb ani junchikíl yab in éjtowalak kin bínaʼ nibal jun. Jajáʼ in ulal: «U atsʼálak in tʼeʼpidh, ejtíl max u kʼibamal jun u uchbíl ti tamkuntaláb, ani tam yanílits yab u pidhnal i tokʼtsixtaláb, junchikíl i bájuwal ki tsalpay abal an epchalchik tʼajchíl yab tu pidhál».

10. ¿Jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ abal ka bajuw ka bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb?

¹⁰ ¿A atsʼámal tatáʼ jantʼiniʼ a Daniela? Max a watʼamal walám a tsalpay abal yabáts neʼets ka dhayaʼ a kʼubak ani abal expidh neʼets ta ótsʼol. Yab ka walbaʼ ta baʼ. Pero, ¿jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ abal kit pidhan jun i tokʼtsixtaláb? Ka tʼojojoy yan i tokʼtsixtaláb. Max yab ka ejtow ka bínaʼ tin tujtal an exobintaláb, neʼets ka ejtow ka tʼajaʼ al kʼeʼat i párrafo. Tam ka tʼojojoy an exobintaláb kʼal An Ólchix Uw, ka tsalpay jantʼiniʼ u júmbinal an párrafos kʼal in bij an exobintaláb. Max tatáʼ ki tʼojojon alwaʼ, neʼets ka elaʼ jantʼoj ka uluw al jun i tokʼtsixtaláb. Kʼeʼat jantʼoj axi a éjtowal ka tʼajaʼ játs ki tʼojojon abal ka bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb ban párrafos juʼtáj ti waʼats i exobchixtaláb axi más kʼibat (1 Cor. 2:10). Al nixéʼ an párrafos yab patal in dhayál in kʼubak, kom más wéʼ kʼibat an exobintaláb. Pero, ¿jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ max belits antsanáʼ yab a bájuwal ka bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb? Okʼxidh ka tujey an tamkuntaláb, a éjtowal ka tʼilmay an epchal axi neʼets kin bínaʼ nixéʼ an pejach ani ka uchaʼ al jawaʼ tam párrafo a léʼ ka bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb.

11. ¿Jantʼoj tu exóbchal Filipenses 2:4 abal kwaʼal ki tʼajaʼ?

¹¹ (Ka ajiy Filipenses 2:4). An abatwálej Pablo in uluw abal lej exbadh ki tʼajaʼ ti kwéntaj abal axi más jayej kin watʼaʼ alwaʼ. ¿Jantʼiniʼ i éjtowal ki tʼajaʼ axéʼ ti tamkuntaláb? Max ki tʼilaʼ abal yab expidh wawáʼ i léʼ ki bínaʼ i tokʼtsixtaláb, jayej axi más.

12. ¿Jantʼoj i éjtowal ki tʼajaʼ abal axi más jayej ka kanatbéj ti tamkuntaláb? (Ka tsuʼuw an foto).

¹² Ka tsalpay kʼal axéʼ, tam i tʼilom kʼal a jaʼúbchik yab expidh tatáʼ it kaw, jayej a jilál abal jajáʼchik kin ólnaʼ jawaʼ in tsálpayal, jayetsej i léʼ ki tʼajaʼ ti tamkuntaláb. I léʼ ki atsʼaʼ abal patal kin bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb. Jawaʼ i éjtowal ki tʼajaʼ abal ki kanatbédhaʼ an epchalchik játs ki jilaʼ abal jajáʼchik jayej ka tokʼtsin ti tamkuntaláb, antsanáʼ neʼets kin ólnaʼchik jawaʼ in exobnámal (1 Cor. 10:24). Ki tsuʼuw jantʼoj i éjtowal ki tʼajaʼ abal axi más jayej kin bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb.

13. ¿Jantʼoj i éjtowal ki tʼajaʼ abal axi más an epchalchik jayej kin bajuw kin bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb?

¹³ Yab ki bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb axi lej nakat, antsanáʼ neʼets ki jilaʼ abal axi kʼeʼatchik jayej kin bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb. Axi más in tomnál kin punuw an tʼiplab kʼal axéʼ játs an ókʼnomchik ani epchalchik axi biyálits tin tʼójonchal a Jehová. Jayej yab in tomnál ki ólnaʼ yan i tsalap ban tokʼtsixtaláb axi i binál. Max tatáʼ ka ólnaʼ patal an tsalap axi kʼwajat ban párrafo, axi más yabáts neʼets kin elaʼ jantʼoj kin uluw. Jun i tʼiplab, al axéʼ an párrafo waʼats tsab i tsalap: an kʼaʼál játs abal kwaʼal ki bínaʼ i tokʼtsixtaláb axi jamat ani an tsabchíl játs abal yab kwaʼal ki ólnaʼ yan i tsalap. Max tatáʼ neʼets ka bínaʼ an kʼaʼál tokʼtsixtaláb al axéʼ an párrafo, lej alwaʼak max expidh ka ólnaʼ an kʼaʼál tsalap.

14. ¿Jantʼoj in tomnál ki tsalpay okʼxidh ki dhayaʼ i kʼubak abal ki bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb? (Ka tsuʼuw an fotos).

¹⁴ Tatáʼ a léʼ abal axi más an epchalchik jayej kin bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb, jaxtám ka tsalpay jayíl neʼets ka dhayaʼ a kʼubak. Max an epchal axi kʼwajat in okʼnál an tamkuntaláb kin tsuʼuw abal wilkʼidh i dhayál i kʼubak, walám kin atsʼaʼ abal kwaʼal tu ku pidhaʼ jun i tokʼtsixtaláb, belits abal axi más yab in binámal. Jayej, walám axi más kin tsalpay abal yabáts in yéjenchal kin dhayaʼ in kʼubak (Ecl. 3:7).

15. a) ¿Jantʼoj yab in tomnál ki tʼajaʼ max yab i bajuw ki bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb ti tamkuntaláb? b) ¿Jantʼoj kwaʼal kin tʼilaʼ an epchal axi kʼwajat in okʼnál axéʼ an pejach? (Ka tsuʼuw an recuadro «¿Jantʼiniʼ in tomnál ka bináj an pejach juʼtáj u yejencháb i tokʼtsixtaláb?»).

¹⁵ Max waʼats yan axi in dhayál in kʼubak, walám junchikíl yab neʼets ki bajuw ki bínaʼ nibal jun i tokʼtsixtaláb. Walám ma ki atsʼaʼ wéʼ tʼeʼpidh, pero yab in tomnál ku tsákuy (Ecl. 7:9).

16. ¿Jantʼoj i éjtowal ki tʼajaʼ abal ki kanatbédhaʼ jun i epchal axi in bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb?

¹⁶ Belits max yab a éjtowal ka bínaʼ yan i tokʼtsixtaláb, a éjtowal ka lej otsʼówiy axi kin bínaʼ axi más an epchalchik, ani talbél kʼal an tamkuntaláb a éjtowal ka uchaʼ abal lej alwaʼ jawaʼ in tʼajaʼ. An kaw axi ka uchaʼ an epchalchik in éjtowal kin lej kanatbédhaʼ, antsanáʼ jantʼiniʼ an tokʼtsixtaláb axi a tsálpayalak ka bínaʼ (Prov. 10:21). Tam wawáʼ ki uchaʼ jun i epchal abal lej alwaʼ jawaʼ in tʼajaʼ, jayej i tólmiyal abal kin atsʼaʼ más kanat.

¿JANTʼOJ MÁS I ÉJTTOWAL KI TʼAJAʼ ABAL KU KANATBEDHÁXIN?

17. a) ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an tatalábchik? b) Kʼal jawaʼ i tsuʼuw ban video, ¿jawaʼ játs an tséʼ i tolmixtaláb abal ki tʼojojoy jun i tokʼtsixtaláb? (Ka tsuʼuw an nota).

¹⁷ ¿Jantʼoj más i éjtowal ki tʼajaʼ abal ki kanatbédhaʼ an epchalchik ti tamkuntaláb? Max tatáʼ a kwaʼal i tsakam, a éjtowal ka tólmiychik abal kin tʼojojoy jun i tokʼtsixtaláb axi kin ejtow kin bínaʼ (Mat. 21:16). Junchikíl, ti tamkuntaláb i exobnál tin kwéntaj talchik i kʼibataláb axi waʼats ban tomkinél, o kʼeʼat i exobchixtaláb axi an tsákamchik yabaye neʼets kin exbay. Pero walám waʼats jun o tsab i párrafo juʼtáj ti an tsákamchik in éjtowal kin bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb. Jayej ka tólmiy a tsakámil kin exbay jaleʼ ti yab etsʼey neʼets kin ejtow kin bínaʼ yan i tokʼtsixtaláb. Max a tsakámil kin exbay axéʼ, yab neʼets kin yajnaʼ tam ka pidhan kʼeʼat i epchal an tokʼtsixtaláb (1 Tim. 6:18).d

18. ¿Jantʼoj i éjtowal ki tʼajaʼ abal yab ku lej kawin tin kwéntaj wawáʼ tam i binál jun i tokʼtsixtaláb? (Proverbios 27:2).

¹⁸ Patal i éjtowal ki tʼojojoy jun i tokʼtsixtaláb axi kin puwénchij a Jehová ani kin kanatbédhaʼ an epchalchik (Prov. 25:11). Junchikíl neʼets ki ejtow ki ólnaʼ jantʼoj axi i watʼamal, pero yab in tomnál ku lej kawin tin kwéntaj wawáʼ (ka ajiy Proverbios 27:2; 2 Cor. 10:18). Jawaʼ in tomnál ki tʼajaʼ tam i binál jun i tokʼtsixtaláb játs ki puwénchij a Jehová, ki eyendhaʼ an Biblia ani ku kawin tin kwéntaj in bichówil a Jehová (Apoc. 4:11). Junchikíl, an párrafo neʼets tu ku konchij ki tʼilaʼ jantʼoj axi i watʼamal ani tam neʼets ki ejtow ki tʼajaʼ. Jun i tʼiplab, tin aytal an párrafo neʼets ki ejtow ki ólnaʼ jantʼoj i tsálpayal.

19. a) ¿Jantʼoj neʼets ka watʼey max ti tamkuntaláb etsʼey ki tsalpay kʼal axi kʼeʼatchik? (Romanos 1:11, 12). b) ¿Jaleʼ a kulbetnál ka bínaʼ i tokʼtsixtaláb ti tamkuntaláb?

¹⁹ Yab waʼats jun i úw axi kin uluw jantʼiniʼ kwaʼal ki bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb, pero patal in tomnál ki tsápnanchij ki kanatbédhaʼ axi más. Al talchik i tamkuntaláb an epchalchik walám neʼets kin yéjenchij kin bínaʼ yan i tokʼtsixtaláb, al kʼeʼatchik i tamkuntaláb walám expidh neʼets kin bajuw kin bínaʼ jun, kom yan tin eb. Pero jajáʼchik jayej neʼets kin ejtow kin atsʼaʼ kulbél tam kin atsʼanchij an tokʼtsixtaláb axi in binál axi más an epchal. Max ti tamkuntaláb etsʼey ki tsalpay kʼal axi kʼeʼatchik, patal neʼets ki atsʼaʼ más u kulbél ani neʼets ku kanatbedháxin (ka ajiy Romanos 1:11, 12).