BIBLIOTECA TI INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA TI INTERNET
tének
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • TAMKUNTALÁBCHIK
  • w23 noviembre págs. 26-30
  • U atsʼál in béletnadh kom u belál kʼal a Jehová

Pakwlanchij, axéʼ yab in kwaʼal i video.

Pakwlanchij, yab i ejtow ki tʼajaʼ abal ka tejwamej an video.

  • U atsʼál in béletnadh kom u belál kʼal a Jehová
  • An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2023
  • Subtítulos
  • Olchixtaláb ejtíl axi a aliyal
  • U EXLAʼ A JEHOVÁ ANI U TUJCHIJ KU BELAʼ KʼAL JAJÁʼ
  • U BELAʼ KʼAL A JEHOVÁ TAM TI IN KʼWAJIY AL JUN I KWENCHAL AXI LEJ ODHNACH KʼAL AN PEXTALÁB
  • U AYOKNÁB TI NÍGER
  • «YAB I EXLÁL JANTʼINIʼ TIN ÁYNANCHAL AN OLNOMTALÁB TI GUINEA»
  • U KʼIMÁDHIL ANI NANÁʼ I ÁYNANCHAL KI BELAʼ KʼAL A JEHOVÁ
  • A JEHOVÁ JÁTS AXI TU KʼANINCHAL I EJATAL
  • U tsuʼúmal abal jitaʼchik in kʼanidhál a Jehová yab jaykʼiʼ neʼets kin jilaʼ kin tʼojonchij
    An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2023
An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2023
w23 noviembre págs. 26-30
A Israel Itajobi.

BIOGRAFÍA

U atsʼál in béletnadh kom u belál kʼal a Jehová

AXÉʼ JATS JAWAʼ IN WATʼAʼ A ISRAEL ITAJOBI

TAM kin kónoyat jantʼiniʼ tu tʼajchámal abal ku tʼojonchij a Jehová, nanáʼ u ulal: «Nanáʼ pel jantʼiniʼ jun i maleta axi a Jehová in kwaʼal tin kʼubak». U ulal antsanáʼ kom jun i maleta a éjtowal ka neʼdháj juʼtámakits ka léʼnaʼ, ani nanáʼ jayej u jilamal abal a Jehová ani in bichowil ti kin neʼdháj juʼtámakits kin léʼnaʼ ani tam jajáʼchik kin uluw. In abnenek al i bichowchik juʼtáj lej waʼtsinének i kʼibataláb ani junchikíl ma wéʼ kin odhnáj. Pero u exobnámal abal neʼets kin kʼwajiy alwaʼ biyat ku belaʼ kʼal a Jehová.

U EXLAʼ A JEHOVÁ ANI U TUJCHIJ KU BELAʼ KʼAL JAJÁʼ

In waʼtsin ti 1948 al jun i tsakam kwenchal ti Nigeria. Al nixéʼchik ti támub, u tío Moustapha ani u epchal axi más púlik, Wahabi, wenkʼonchik ti ólchix kʼal a Jehová. Tam ti nanáʼ u kwaʼalak nueve i támub u papá tsemets ani nixéʼ pel jantʼoj axi u lej yajnaʼ. A Wahabi tin uchaʼ abal i éjtowalak ku wichiy ki tsuʼuw i papá. Nixéʼ xi aychixtaláb tin lej kanatbédhaʼ ani jaxtám u léʼnaʼ ku exóbnaʼ an Biblia. In pujan ti 1963 ani wéʼ talbél oxlom u epchal jayej pujan.

Ti 1965 in kʼalej tin kʼwajíl ti Lagos, tanáʼ u kʼwajilak a Wilson, jajáʼ pel jun u epchal axi más púlik. U lej kulbetnálak ku junkuw an precursores regulares axi kʼwajatak ban tamkuntaláb Igbobi. U tsuʼtalak abal jajáʼchik kʼwajatak lej kulbél, jaxtám u léʼnaʼ ku tʼajaʼ tin precursor, u tujchij ti enero ti 1968.

An epchal Albert Olugbebi axi u tolmixak ti Betel, in tamkuy an epchalchik axi kwitólej ani tu ólchij abal u yejenchábak i precursores especiales ti Nigeria. Belej u tʼilál an kaw axi in uluw an epchal Olugbebi: «Tatáʼchik it tsakamej ani a éjtowal ka eyendhaʼ a tsap abal ka tʼojonchij a Jehová, tanáʼ waʼats yan i tʼojláb». Nanáʼ u léʼak ku nitsʼbiy an kawlomej Isaías, ani u léʼak kin kʼalej juʼtáj a Jehová ti kin abaʼ, jaxtám u tʼuchiy an solicitud (Is. 6:8).

Ti mayo ti 1968, in aban jantʼiniʼ i precursor especial ti Kano, axéʼ xi bichow kʼwajat ti Nigeria. Pero ti 1967 tujey jun i pextaláb tanáʼ ani taʼpan ti 1970. Jaxtám al nixéʼ xi bichow waʼatsak yan i kʼibataláb. Jun i epchal axi u lej tʼeʼpinal kʼal nanáʼ tin uchálak abal yab kin kʼalej ti Kano. Pero nanáʼ u uchaʼ: «Kʼakʼnámalits abal tin tʼajál ti kwéntaj, pero max a Jehová in léʼ abal kin kʼalej tanáʼ u exlál abal jajáʼ neʼets ti kin béletnaʼ».

An mapa axi África Occidental in tejwamedhál talchik i kwenchal juʼtáj ti kʼwajinek ani kʼalnek ti tolmix a Israel Itajobi: Conakri (Guinea); Sierra Leona; Niamey (Níger); Kano, Orisunbare ani Lagos (Nigeria).

U BELAʼ KʼAL A JEHOVÁ TAM TI IN KʼWAJIY AL JUN I KWENCHAL AXI LEJ ODHNACH KʼAL AN PEXTALÁB

Tam ti in ulits ti Kano u tsuʼuw jantʼoj axi lej kʼakʼadh. An pextaláb in lej odhnaʼ an bichow. Junchikíl tam u xeʼetsak tu ólnom i tsuʼtalak moʼól i tsemélom. Al an bichow ti Kano, waʼatsak talchik i tamkuntaláb, pero an pextaláb in tʼajaʼ abal yan i epchal ka kʼalej ti tsinél al pil i bichow. Xowéʼ expidh waʼatsak 15 i epchal, kʼwájatakchik lej tʼeʼpidh ani yab kanatak. Jajáʼchik in atsʼaʼ lej kulbél tam tin tsuʼuw abal ulits akak i precursores especiales. Lej kanatbedháj kʼal an tolmixtaláb axi i pidhaʼ. I tólmiychik abal kin tʼajaʼ juníl an tamkuntaláb, ka kalejchik ti ólnom, kin abaʼchik an informes ban sucursal ani kin konoychik an publicaciones.

Patal an precursores especiales i tujchij ki exóbnaʼ an kawintaláb hausa, ani kom u ólnomak al nixéʼ xi kawintaláb yan i atikláb tu atsʼálak. Pero talchik i atikláb axi in kwaʼalak pil i belomtaláb yab in kulbetnálak abal ku xeʼtsin tu ólnom. Jaxtám kwaʼalak ki lej tʼajaʼ ti kwéntaj juʼtáj u xeʼtsinalak tu ólnom. Jun a kʼicháj, tu ayoknaʼ jun i inik kʼal jun i kutsíl pero kom wawáʼ u adhláts más dhubat, yab tu bajuw. Bélits abal i watʼaʼ yan jantʼoj kʼibat, a Jehová tu béletnaʼ antsanáʼ jantʼiniʼ in ulal an Salmo 4:8. Kʼayúm kʼayúm tujey ti yanel an epchalchik. Xowéʼ waʼats 11 i tamkuntaláb ti Kano ani watʼadh 500 i publicadores.

U AYOKNÁB TI NÍGER

Tam tin kʼwajiy tin tolmix jantʼiniʼ in precursor especial ti Niamey (Níger).

Ti agosto ti 1968, tsab i precursores especiales ani nanáʼ u aban ti Niamey, axéʼ játs an capital in kʼál an República de Níger, ti África Occidental. A Níger pel jun kʼal an bichowchik axi más kʼakʼ tin puwel an tsabál, ani i tʼajaʼ ti kwéntaj nixéʼ tam tu ulits tanáʼ. Koʼoy ki ujnaʼ tu kʼwajíl tanáʼ, ani jayej i exóbnaʼ francés, kom játs an kawintaláb axi u eynal tanáʼ. Bélits abal i tamétnaʼ i kʼibataláb, i belaʼ kʼal a Jehová ani i tujchij tu ólnom kʼal an epchalchik axi u kʼwajíl tanáʼ. Wéʼ talbél, yan i atikláb axi in exlálak ti ajum in kwaʼalakits an libro axi i eyendhál abal ki exóbnaʼ an Biblia: La verdad que lleva a vida eterna. Ma waʼatsak i atikláb axi u cheʼelak tu ku aliy kom in léʼak ki pidhaʼ jun i libro.

Dhúbatkʼij i tʼajaʼ ti kwéntaj abal an eyalchik yab in alwatnálak abal an ólchixchik kʼal a Jehová ka xeʼtsin ti ólnom. Ti julio ti 1969, i tʼajaʼ an kʼaʼál púlik tamkuntaláb axi ti circuito ani u tamkun 20 ti eb. I atsʼálak lej kulbél kom neʼetsak ka pujan tsab i exóbal. Pero an kʼaʼál kʼicháj kʼal an púlik tamkuntaláb ulits an policía ani yab tu jilaʼ ki áynanchij. An policía in neʼdhaʼ an ókʼnom kʼal an circuito ani jayej an precursores especiales, tanáʼ u tʼajchin yan i konowixtaláb ani u uchan ku wichiy tam ka chudhey. I tʼajaʼ ti kwéntaj abal an eyalchik yab neʼetsak kin jilaʼ ki áynanchij kʼal an púlik tamkuntaláb, jaxtám i aliy jun i atáj abal ka bináj an tʼilomtaláb abal jitaʼchik neʼets ka pujan ani talbél neʼdháj axéʼ xi tsáb i epchal al jun i itseʼ abal ka pujan.

Boʼ i precursores especiales ani nanáʼ u uchan kʼal an eyal abal ku kalej al nixéʼ xi bichow. U uchan abal i kwaʼalak tsab a kʼicháj abal ku kalej tanáʼ. U bélkaxin ani u kʼalej ban sucursal axi ti Nigeria. Talbél u aban al pil i bichow abal ku tolmixin.

Nanáʼ in aban al jun i kwenchal axi in bij Orisunbare, axéʼ kwéntalidh ti Nigeria. Tanáʼ u ejtow kin kalej tin ólnom kʼal an epchalchik ani u bínaʼ talchik i exobintaláb kʼal an Biblia. Pero akak a ítsʼ talbél an sucursal tin uchaʼ abal kin wichiy ti Níger. U jikʼpaʼ tam ti in uchan nixéʼ ani in wéʼ tʼeʼpin pero jayej u lej léʼak ku tsuʼuw an epchalchik axi ti Níger.

In wichiy ti Niamey. Jun i kʼicháj talbél tin ulnek, jun i inik axi tumínladh tin tʼajchij yan i konowixtaláb tin kwéntaj an Biblia kom in exlaʼ abal nanáʼ pel in ólchix kʼal a Jehová. I exóbnaʼ junax an Biblia ani in ejtow ka pujan tam tin jilaʼ ti jutsʼul ani ti utsʼál. Talbél jayej u ejtow kin xeʼtsin tin ólnom al pílchik i kwenchaláb tanáʼ ban bichow ani u tʼajaʼ ti kwéntaj jantʼiniʼ an atikláb kʼayúm kʼayúm utey kʼal a Jehová. Tam tin ulits ti Níger, waʼatsak 31 i epchalchik ani tam tin kʼalej waʼatsakits 69.

«YAB I EXLÁL JANTʼINIʼ TIN ÁYNANCHAL AN OLNOMTALÁB TI GUINEA»

Ti diciembre ti 1977 in wichiy ti Nigeria abal kin pidhan jun i curso axi owey ox i semana. Tam ti taley an curso, jun i epchal axi u tolmix ban Comité de Sucursal, axi in bij Malcolm Vigo, tin pidhaʼ jun i carta axi abchinének kʼal an sucursal axi ti Sierra Leona. An epchalchik kʼwajatak in aliyal jun i precursor axi kwetém, axi kanat ani kin ejtow ti kaw inglés ani francés, kom in léʼakchik kin abaʼ jantʼiniʼ ókʼnom kʼal an circuito ti Guinea-Conakri. An epchal Vigo tin ólchij abal in kániyat kʼal nixéʼ an curso kom in léʼakchik ti kin abaʼ jantʼiniʼ in ókʼnom kʼal an circuito. An epchal Vigo tin tajax uchaʼ abal pelak jun i tʼojláb wéʼ kʼibat, jaxtám tin uchaʼ axéʼ: «Ka tsalpay alwaʼ max neʼets ka batsʼuw». Pero tam nanáʼ u uchaʼ: «Neʼets kin kʼalej kom pel a Jehová axi tin abal».

In kʼalej kʼal i avión ma ti Sierra Leona ani talbél in tamkun kʼal an epchalchik axi ban sucursal. Jun i epchal axi u tolmix ban Comité de Sucursal tin uchaʼ: «Yab i exlál jantʼiniʼ tin áynanchal an olnomtaláb ti Guinea». Belits abal axéʼ an sucursal játs axi in ókʼnál an olnomtaláb ti Guinea, yab in éjtowalak kin exlaʼ jantʼiniʼ ti kʼwajat an epchalchik kom waʼatsak yan i kʼibataláb kʼal an eyal al nixéʼ xi bichow. An sucursal in exaʼ yaníl kin abaʼ jun i epchal al nixéʼ xi bichow pero yab in ejtow, jaxtám in aban ban capital axi ti Guinea, (Conakri) abal ku tsʼejkaʼ an uw ani kin jilchin kin kʼwajiy tanáʼ.

«Neʼets kin kʼalej kom pel a Jehová axi tin abal»

Tam tin ulits ti Conakri, in kʼalej ban embajada axi ti Nigeria ani in tʼilmáts kʼal an embajador. U uchaʼ abal u léʼak tin ólnom ti Guinea, pero jajáʼ tin uchaʼ abal yab ku tʼajaʼ kom awilak kin baliyat ti wikʼaxteʼ o kin odhnáj. Jajáʼ tin uchaʼ: «Kit wichiy ti Nigeria ani ki olnomáts tanáʼ». Pero nanáʼ u uchaʼ: «U léʼ kin jilkʼon tin ólnom tejéʼ». An embajador in dhúchunchij jun i carta an eyalchik axi ti Guinea abal ti kin tólmiy ani játs jawaʼ in tʼajaʼchik.

Talbél in wichiy ban sucursal axi ti Sierra Leona ani tam u tʼilchij an epchalchik jantʼoj in uluw an eyalchik. An epchalchik in atsʼaʼ lej kulbél ani kʼwajiychik ti tʼikwnal, kom a Jehová in tʼajaʼ abal an eyalchik ti kin jilchij kin kʼwajiy ti Guinea.

A Israel kʼwajat lej kulbél.

Tam tin xeʼetsak tin tsaʼbix jantʼiniʼ in ókʼnom kal circuito ti Sierra Leona.

Ti 1978 ma ti 1989 in tolmixin jantʼiniʼ in ókʼnom kʼal an circuito ti Guinea ani ti Sierra Leona, ani jantʼiniʼ ókʼnom kʼal an circuito sustituto ti Liberia. Tam tin ulits tanáʼ wilkʼidh in yaʼulak. Junchikíl in xeʼetsak u tsaʼbiyal i tamkuntalábchik axi lej ow ani in yaʼulak. Pero an epchalchik etsʼey in tsápnanchij ti kin neʼdhaʼ ban hospital.

Jun a kʼicháj in lej kʼalchin kom tsʼatʼey i malaria ani u kwaʼalak i nujum tu chukul. Tam tin kanatbéj, u exlaʼ abal an epchalchik kʼwájatakits in tsalpayal juʼtáj ti neʼets ti kin joliy max kin tsemets. Bélits abal lej kʼibat jawaʼ u watʼaʼ, yab jaykʼiʼ tu tsalpay abal neʼets ku jilaʼ ku tʼojonchij a Jehová. U lej bélal abal expidh a Jehová játs axi in éjtowal tu ku béletnaʼ, kom belits max ku tsemets Jajáʼ neʼets tu ku édhaʼ.

U KʼIMÁDHIL ANI NANÁʼ I ÁYNANCHAL KI BELAʼ KʼAL A JEHOVÁ

An kʼicháj tam ti tomkin a Israel ani a Dorcas.

U tomkin ti 1988.

Ti 1988, u exlaʼ jun i epchal axi pelak i precursora, jajáʼ in bij Dorcas, lej tsaʼatak in ey ani in kʼanidhál a Jehová. U tomkin ani i áynanchij ki tsaʼbiy an tamkuntalábchik. A Dorcas tin lej kʼanidhál ani tin lej tolmiyámal abal ki áynanchij ki tʼojonchij a Jehová. Junchikíl kwaʼalak ku beláts ma 25 kilómetros abal ki ejtow ki tsaʼbiy jun i tamkuntaláb, kwaʼalak ki kitnaʼ i tóltomil ani jawaʼ neʼetsak ki eyendhaʼ. Junchikíl tu bajuwalak jitaʼ ban bel ani tu neʼdhálak. An bel lej kidhábak ani waʼatsak yan i lukuk.

A Dorcas yab u jikʼélak. Junchikíl kwaʼalak ki watʼenchij i ríos juʼtáj waʼatsak lej yan i cocodrilos. Ti juníl i koʼoy ku beláts bo a kʼicháj, ani koʼoy ki watʼenchij jun i itseʼ kʼal i canoa kom lej odhenek an puentes. Tam ti a Dorcas paʼiy ban canoa, ijkan ban jáʼ ani tujey ti ukʼtsinal. Jajáʼ ani nanáʼ yab i exlálak tu kowal ani waʼatsak yan i cocodrilos tanáʼ. Pero talchik i kwitól otsits ban jáʼ ani in tólmiy abal ka kalej. Junchikíl i wachibnalak jantʼoj kidháb kom i watʼaʼ nixéʼ, pero i áynanchij ki tʼojonchij a Jehová.

A Jahgift ani Eric tam ti tsipílej, kʼwajatchik tin tamét jun i atáj tamkuntaláb.

A Jahgift ani a Eric, pel jun i tsʼejwalixtaláb axi tu pidhámal a Jehová.

Ti 1992 i exlaʼ abal u kʼimádhil neʼetsak kin koʼoy jun i tʼeleʼ. Yab i exlálak max neʼetsak kin yejenchij ki jilaʼ ki tsaʼbiy an tamkuntalábchik. Ti tsablom i tsalpay: «Axéʼ xi tʼeleʼ pel jun i tsʼejwalixtaláb axi a Jehová tu pidhámal». Jaxtám i bíjiy Jahgift (axéʼ xi bijláb in léʼ kin uluw «tsʼejwalixtaláb in kʼál a Jehová»). Tseʼ i támub talbél waʼtsin a Eric. Axéʼ xi tsab i tsakam pel a Jehová tu tsʼejwaliyámal. A Jahgift tolmixin al wéʼ i kʼij ban Oficina Remota de Traducción axi ti Conakri, ani a Eric pel i tolmix ókʼnom.

A Israel ani a Dorcas kʼwajat kʼal a Eric ani a Jahgift, kʼwajat tin tamét jun i atáj tamkuntaláb.

A Dorcas in koʼoy kin jilaʼ ka tolmixin jantʼiniʼ i precursora especial, pero in áynanchij ti tolmix jantʼiniʼ i precursora regular, belits abal kʼwajatak i yedhal an tsakamchik. A Jehová tin tólmiy ani u ejtow ku áynanchij tin precursor especial. Tam ti púwey an tsakamchik, a Dorcas jayej in ejtow kin áynanchij ti precursora especial, ani xowéʼ u kʼwajat tu tolmix jantʼiniʼ u misioneros ti Conakri.

A JEHOVÁ JÁTS AXI TU KʼANINCHAL I EJATAL

Nanáʼ etsʼey in kʼalnek juʼtáj a Jehová ti kin abaʼ. Yan i kalel a Jehová tu beletnámal ani tu labliyámal. Etsʼey i belámal kʼal a Jehová ani yab kʼal an tumín. Nixéʼ tu tolmiyámal abal yab ki koʼoy lej yan i kʼibataláb ani yab ku lej tʼeʼpin. A Dorcas ani nanáʼ i lej tʼajámal ti kwéntaj abal expidh a Jehová játs axi in éjtowal tu ku béletnaʼ ani tu ku kʼaniy (1 Crón. 16:35). U exlál abal patal jitaʼchik in belál kʼal a Jehová kʼwajat alwaʼ béletnadh kʼal Jajáʼ (1 Sam. 25:29).

    Publicaciones ti tének de San Luis Potosí (2010-2025)
    Ka mapuy
    Ka tujchij
    • tének
    • Ka abaʼ
    • Jawaʼ a léʼ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Jawaʼ it konchinal ka tʼajaʼ
    • Política de Privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Ka tujchij
    Ka abaʼ