EXOBINTALÁB 52
¿Jantʼiniʼ in éjtowal an epchal mimláb axi tsakamej kin nitsʼbiy a Cristo?
«An mimlábchik kwaʼal ka xeʼtsin tekedh ani kin putuw kʼal patal in uchbíl» (1 TIM. 3:11).
AJATLÁB 133 Sirvamos a Jehová en nuestra juventud
JAWAʼ NEʼETS KI EXÓBNAʼa
1. ¿Jantʼoj i yéjenchal ki tʼajaʼ abal ki ejtow ki nitsʼbiy a Cristo?
PATAL i tʼajámal ti kwéntaj abal lej dhubat u puwel an tsakamchik. Abal an tsakamchik ka púwey yab in yéjenchal kin tʼajaʼ i tsapláb. Pero in yéjenchal i tsapláb abal kin ejtow kin nitsʼbiy a Cristo (1 Cor. 13:11; Heb. 6:1).b Abal ki ejtow ki nitsʼbiy a Cristo in yéjenchal ku utey más kʼal a Jehová. Jayej i yéjenchal an espíritu santo in kʼál a Jehová abal ki ejtow ki jalkʼuy jantʼiniʼ i ey. Jajáʼ in éjtowal tu ku exóbchij pílchik i tʼojláb abal ku tʼojojon, ani antsanáʼ ki ejtow ki putuw más i uchbíl talbél (Prov. 1:5).
2. ¿Jantʼoj tu exóbchal Génesis 1:27 ani jantʼoj neʼets ki exóbnaʼ?
2 A Jehová in tsʼejkaʼ an inik ani an uxum (ka ajiy Génesis 1:27). Patal i exlál abal an inik lej pilits kʼal an uxum ani a Jehová in pidhámal pílchik i tʼojláb. An inik ani an uxum lej júnits jawaʼ in yéjenchal abal kin ejtow kin putuw kʼal an tʼojláb axi bijchinének (Gén. 2:18). Axéʼ xi exobintaláb neʼets tu ku exóbchij jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an epchal mimláb axi tsakamej abal kin nitsʼbiy a Cristo. Ani al axi jun an exobintaláb neʼets ki tsuʼuw jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an epchalchik axi kwitólej.
KA TSÁPNANCHIJ KA NITSʼBIY JANTʼINIʼ IN EY A JEHOVÁ
Max ka nitsʼbiy jantʼiniʼ in ey a Rebeca, a Ester ani a Abigaíl, neʼets ka ejtow ki tsalpaxin jantʼiniʼ a Cristo. (Ka tsuʼuw an párrafos 3 ani 4).
3, 4. ¿Juʼtáj tin éjtowal kin elaʼ an epchal mimláb i alwaʼ tʼiplab axi kin nitsʼbiy? (Ka tsuʼuw jayej an imágenes).
3 An Biblia in olnál tin kwéntaj yan i mimláb axi in tʼojonchalak a Jehová ani in lej kʼanidhálak (ka ajiy an artículo axi kʼwajat ti jw.org axi in bij «¿Qué aprendemos de las mujeres de la Biblia?»). Axéʼchik xi mimláb etsʼey xeʼtsin tekedh ani in putuw kʼal patal in uchbíl. Walám ti tamkuntaláb jayej waʼats yan i epchal mimláb axi in lej kʼanidhál a Jehová ani a éjtowal ka exóbnaʼ yan jantʼoj tin kwéntaj jajáʼchik.
4 ¿A exlál i epchalchik mimláb axi in lej kʼanidhál a Jehová ani in éjtowal ti tólmiy? Tam, ka tsápnanchij ka nitsʼbiy. Ka tʼajaʼ ti kwéntaj jantʼiniʼ in ey ani ka tsalpay jantʼiniʼ a éjtowal ka nitsʼbiy. Tin aytal an párrafos neʼets ki tsuʼuw ox jantʼoj axi an epchalchik mimláb in tomnál kin tejwamédhaʼ tin ejatal.
5. ¿Jaleʼ ti lej exbadh kin koʼoy i tsaʼataláb an epchalchik mimláb axi in léʼ kin nitsʼbiy a Cristo?
5 An tsaʼataláb. An mimláb axi tsaʼat in ey in kwaʼal jun i alwaʼ jaʼubtaláb kʼal a Jehová ani u neʼdháx más alwaʼ kʼal axi más (Sant. 4:6). Jun i tʼiplab, kom jajáʼchik tsaʼat in ey ani in kʼanidhál a Jehová, in tsápnanchal kin bélkaʼ jitaʼchik punuwámej abal kin ókʼnaʼ an tamkuntaláb ani jayej in tsápnanchal kin bélkaʼ in tátajchik (1 Cor. 11:3).c
6. ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an epchalchik mimláb axi tsakamej abal kin nitsʼbiy an tsaʼataláb axi in koʼoy a Rebeca?
6 Ki tʼilaʼ tin kwéntaj a Rebeca. Jajáʼ pelak jun i mimláb axi lej tsalpadh ani yab u jikʼélak ani etsʼey in tʼajálak ti kwéntaj jantʼoj neʼetsak kin tʼajaʼ (Gén. 24:58; 27:5-17). Jayej pelak jun i mimláb axi u lej kʼakʼnax ani u bélkax (Gén. 24:17, 18, 65). Ka tsápnanchij ka nitsʼbiy a Rebeca, ka koʼoy i tsaʼataláb ani ka bélkaʼ jitaʼchik in okʼnál an tamkuntaláb ani a tátajchik. Antsanáʼ neʼets ka ejtow ka tólmiy a yanél ani an tamkuntaláb.
7. ¿Jantʼiniʼ in éjtowal an epchalchik mimláb axi tsakamej kin nitsʼbiy a Ester?
7 Ki exlaʼ jawaʼ i éjtowal ki tʼajaʼ. An Biblia in ulal abal lej exbadh ki koʼoy i tsaʼataláb ani ki exbay jawaʼ i éjtowal ki tʼajaʼ (Prov. 11:2). Jun i tʼiplab pel a Ester. Tam ti bíjiyat ti tsʼalej jajáʼ yab in kʼadhatnaʼ tin baʼ, jajáʼ in lej otsʼówiyalak jawaʼ u uchnalak kʼal in primo Mardoqueo ani in tʼajálak (Est. 2:10, 20, 22). ¿Jantʼiniʼ a éjtowal ka nitsʼbiy a Ester? Max ka tʼilaʼ abal yab a éjtowal ka tʼajaʼ patal ta kwetemtal, a yéjenchal exóbchidh ani ka tʼajaʼ jawaʼ kit uchan (Tito 2:3-5).
8. ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an epchalchik mimláb abal kin putuw jawaʼ in ulal 1 Timoteo 2:9, 10?
8 Ki exóbnaʼ kʼeʼat jantʼoj tin kwéntaj a Ester. A Ester pelak jun i tsʼikʼách lej alabél, pero yab jaykʼiʼ tin eyendhaʼ in alabéntal abal expidh jajáʼ ka metʼan (Est. 2: 7, 15). ¿Jantʼiniʼ a éjtowal ka nitsʼbiy a Ester? Max ka tʼajaʼ ti kwéntaj jawaʼ in ulal 1 Timoteo 2:9, 10 (ka ajiy). Tejéʼ, an abatwálej Pablo kʼwajat in uchál an epchalchik mimláb abal kwaʼal ka tóltomin «jantʼiniʼ tin tomnál» ani kʼal in tóltomil kin tejwamédhaʼ abal «chubax pel i kʼakʼnax kʼal a Dios». A Pablo in éyendhaʼ jun i kaw ti griego axi in tejwamedhál abal an mimlábchik kwaʼal kin tsalpay jantʼiniʼ neʼets kin atsʼaʼ axi kʼeʼatchik tam ka tsuʼtat jantʼiniʼ ti toltomidh. ¡I atsʼál lej kulbél ki tsuʼuw abal yan i epchal mimláb in tsápnanchal ka tóltomin jantʼiniʼ tin tomnál! Antsanáʼ in tejwamedhál abal in nitsʼbiyal a Cristo.
9. ¿Jantʼoj i éjtowal ki exóbnaʼ tin kwéntaj a Abigaíl?
9 Ka tsalpay kʼal jawaʼ awits ka watʼey. Axéʼ játs jawaʼ neʼets ti tólmiy ka exbay jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ ani jantʼoj imbáj. Ki tsuʼuw jantʼoj játs axi in tʼajaʼ a Abigaíl. In tomkíl a Abigaíl yab in léʼnaʼ kin bínaʼ an tolmixtaláb axi u konchabak. A Abigaíl in tʼajaʼ ti kwéntaj abal kʼal jawaʼ in takuy a Nabal neʼetsak ka odhnáj jajáʼ ani patal jitaʼchik u kʼwajilak tin kʼimáʼ. A Abigaíl dhúbatkʼij in tsalpay jantʼoj neʼetsak kin tʼajaʼ, jaxtám in ejtow kin kʼaniy axi más ani yabchik tsemdháj (1 Sam. 25:14-23, 32-35). Max etsʼey ki tsalpay jawaʼ awits ka watʼey, neʼets ki exlaʼ jaykʼiʼ ku kawin ani jaykʼiʼ imbáj (1 Tes. 4:11).
KA EXÓBNAʼ KA TʼAJAʼ PILCHIK I TʼOJLÁB
¿Jantʼoj tam alwaʼtaláb a batsʼúmal kom a exobnámal ti dhuchum ani ti ajum alwaʼ? (Ka tsuʼuw an párrafo 11).
10, 11. ¿Jantʼoj tam alwaʼtaláb neʼets ka batsʼuw max ka exóbnaʼ tit ajum ani tit dhuchum? (Ka tsuʼuw jayej an imágen).
10 Lej alwaʼ abal an epchalchik mimláb axi tsakamej kin exóbnaʼ kin tʼajaʼ pílchik i tʼojláb. Jawaʼ ka exóbnaʼ ka tʼajaʼ xowéʼ neʼets ka lej eyan abal más talbél. Ki tsuʼuw talchik i tʼiplab kʼal jawaʼ a éjtowal ka exóbnaʼ.
11 Ka exóbnaʼ tit ajum ani tit dhuchum alwaʼ. Al talchik i kwenchaláb an atiklábchik in tsalpayal abal an mimláb yab in yéjenchal kin exóbnaʼ ti ajum ani ti dhuchum. Pero patal axi in kʼakʼnál a Jehová in yéjenchal kin exlaʼ ti ajum ani ti dhuchum (1 Tim. 4:13).d Jaxtám yab jitaʼ in tomnál ti kʼanchij ka exóbnaʼ. ¿Jaleʼ ti lej alwaʼ ka exóbnaʼ tit ajum ani tit dhuchum? Nixéʼ neʼets ti tólmiy abal ka elaʼ jun i tʼojláb ani ka koʼoy jawaʼ a yéjenchal. Jayej neʼets ti lej tólmiy abal ka exóbnaʼ an Biblia ani ka exóbchij axi kʼeʼat. Ani jayej neʼets ti lej tólmiy abal ka exbay an Biblia, ka tsalpay kʼal jawaʼ a ajiyal ani kit utey más kʼal a Jehová (Jos. 1:8; 1 Tim. 4:15).
12. ¿Jantʼoj ti exóbchal Proverbios 31:26?
12 Ka exóbnaʼ jantʼiniʼ ka tʼilmay axi más. Lej exbadh abal patal axi in tʼójonchal a Jehová kin exlaʼ jantʼiniʼ kin tʼilmay axi más. An abatwálej Santiago tu exóbchij abal lej exbadh ki otsʼówiy jitaʼ kʼwajat tu tʼilmayal ani yab ku dhubat tokʼtsin (Sant. 1:19). Max tatáʼ ka otsʼówiy jitaʼ kʼwajat ti tʼilmayal, kʼwajat a tejwamedhál abal a tʼajál ti kwéntaj ani abal a kʼanidhál (1 Ped. 3:8). Max yab a éxbayal jawaʼ kʼwajat ti uchál o jantʼiniʼ tin atsʼál, a éjtowal ka konowiy, pero ka tʼajaʼ ti kwéntaj jantʼiniʼ ti neʼets ka konoy. Talbél, ka lej tsalpay alwaʼ jantʼiniʼ ti neʼets kit tokʼtsin (Prov. 15:28, nota). Ka konowiy ta baʼ: «¿Walám chubax jawaʼ neʼets ku uluw? ¿Neʼets ku kanatbédhaʼ? ¿Neʼets ku tejwamédhaʼ abal u kʼakʼnál? ¿Neʼets ku tejwamédhaʼ abal u kʼanidhál kʼal jawaʼ ku uluw?». Ka tsalpay kʼal i epchalchik mimláb axi in élkanchal kin tʼilmay axi más ani kin otsʼówiy ani ka tsápnanchij ka nitsʼbiy (ka ajiy Proverbios 31:26). Ka lej tʼajaʼ ti kwéntaj jantʼiniʼ u tʼilom axéʼchik xi epchal mimláb ani jantʼoj in ulal. Max tatáʼ jayej ka exóbnaʼ nixéʼ, yab neʼets ka atsʼaʼ kʼibat ka jaʼúbnaʼ axi más ani neʼets kit neʼdhaxin alwaʼ kʼal jajáʼchik.
An mimlábchik axi u lej tʼojchichíl ani lej ikʼax in lej tólmiyal in yanél ani an tamkuntaláb. (Ka tsuʼuw an párrafo 13).
13. ¿Jantʼiniʼ in éjtowal an epchalchik mimláb kin exóbnaʼ kin béletnaʼ in kʼimáʼ? (Ka tsuʼuw jayej an imágen).
13 Ka exóbnaʼ jantʼiniʼ ka béletnaʼ a kʼimáʼ. Al talchik i bichow an mimláb játs axi in ujnám kin béletnaʼ in kʼimáʼ. A éjtowal ka uchaʼ a mamá o jun i epchal abal ti exóbchij jantʼiniʼ ka tʼajaʼ axéʼ xi tʼojláb. Jun i epchal axi in bij Cindy in ulal axéʼ: «U lej kʼákʼnanchal u mamá kom tin exóbchij kin tʼójon tsapik. Jajáʼ tin exóbchij tin tsʼejkom kʼapnél, ku wejkʼaʼ u kʼimáʼ, tin chukul ani ku exlaʼ jantʼoj ku tsʼaʼiy. Nixéʼ tin lej tolmiyámal abal ku ejtow ku tʼojonchij más a Jehová. U mamá jayej tin exóbchij ku tʼajaʼ tin alwaʼ inik kʼal an epchalchik. Nixéʼ tin tólmiyamal abal ku exlaʼ más i epchalchik» (Prov. 31:15, 21, 22). An epchalchik mimláb axi ikʼax ti tʼojnal, axi alwaʼ inik ani axi in exlál kin béletnaʼ in kʼimáʼ, in lej tólmiyal in yanél ani an tamkuntaláb (Prov. 31:13, 17, 27; Hech. 16:15).
14. ¿Jantʼoj a exobnál kʼal jawaʼ in uluw a Crystal, ani jantʼoj játs axi más exbadh?
14 Ka exóbnaʼ ka béletnaʼ ta kwetemtal. Patal jitaʼ in tʼójonchal a Jehová in yéjenchal kin exóbnaʼ kin béletnaʼ tin kwetemtal ani ka kʼwajiy kulbél kʼal jawaʼ in kwaʼal (Filip. 4:11). Jun i epchal axi in bij Crystal in uluw axéʼ: «Tam tin kʼalelak ti escuela u exóbchinalak pílchik i tʼojláb. U tátajchik tin uchaʼ abal ku exóbnaʼ jun i tʼojláb axi ti kin tólmiy talbél, u papá tin uchaʼ abal u éjtowalak ku takuy contabilidad ani nixéʼ tin lej tólmiy talbél». Ki tʼojojon abal ka ejtow ka koʼoy jun i tʼojláb ani ka exóbnaʼ jantʼiniʼ ka eyendhaʼ an tumín axi a atál, abal yab ka alkʼidh pakuw (Prov. 31:16, 18). Max yab ki alkʼidh tokʼlin ani kit kʼwajiy kulbél kʼal jawaʼ a kwaʼal, neʼets ka ejtow ka eyendhaʼ a ejatal abal ka tʼojonchij más a Jehová (1 Tim. 6:8).
KIT TʼOJOJON ABAL TAM KIT PÚWEY
15, 16. ¿Jaleʼ in kwaʼal yan in jalbíl an epchalchik mimláb axi kʼwajat kwetém? (Marcos 10: 29, 30).
15 Max ka tsápnanchij ka nitsʼbiy jantʼiniʼ in ey a Jehová ani ka exóbnaʼ pílchik i tʼojláb, neʼets kit kʼwajiy tʼojojodh abal tam kit púwey. Ka tsuʼuw jantʼoj más neʼets ka ejtow ka tʼajaʼ tam ka koʼoy más i támub.
16 Neʼets ka ejtow ka kuxuy yab ki tomkin dhubat. A Jesús in uluw abal neʼetsak ka waʼtsin talchik in aykolil axi neʼetsak kin takuy yab ka tomkin, belits max ka nixókʼna kʼal in yanél o kʼal kʼeʼat jitaʼ (Mat. 19:10-12). Ani waʼats yan jantʼoj axi in tʼajámal abal talchik i epchal yab ka tomkin. Tatáʼ neʼets ka áynanchij ka koʼoy yan a jalbíl abal a Jehová ani a Jesús belits max ka takuy yab ki tomkin dhubat. Tin puwél an tsabál an epchalchik mimláb axi kʼwajat kwetém in kwaʼal yan in jalbíl abal an epchalchik axi ti tamkuntaláb. Axéʼchik xi epchal mimláb in lej kʼanidhál an epchalchik ani in lej tʼajál ti kwéntaj, jaxtám jajáʼchik jayej u lej kʼanidháb ani ma u tsuʼtab ejtíl in lej yanél kʼal axi más an epchal (ka ajiy Marcos 10:29, 30; 1 Tim. 5:2).
17. ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an epchalchik mimláb abal kin tʼojonchij más a Jehová?
17 Tatáʼ neʼets ka ejtow ka tʼojonchij más a Jehová. Walám a tʼajámal ti kwéntaj abal tin bichówil a Jehová waʼats más yan i epchal mimláb ani jajáʼchik u lej tolmix ban olnomtaláb (Sal. 68:11). ¿A tsalpayámal jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ abal ka tʼojonchij más a Jehová? Walám a éjtowal ka tʼajaʼ ti precursora, ki tolmixin abal ka tsʼejkáj i atáj juʼtáj ka kʼakʼnaʼ a Jehová o ki tolmixin ti betel. ¿Jantʼoj neʼets ti tólmiy abal ka bajuw nixéʼ xi ayláb? Ka ólonchij a Jehová, ka tʼilmay i epchalchik axi in bajumal nixéʼ xi ayláb ani ka konoy jantʼoj a yéjenchal ka tʼajaʼ abal tatáʼ jayej ka bajuw. Talbél, ka dhuchaʼ jantʼoj neʼets ka tʼajaʼ abal ka bajuw nixéʼ xi ayláb. Max ka tʼojonchij más a Jehová neʼets ka ejtow ka tʼajaʼ pílchik i tʼojláb tin bichówil.
Max a léʼ kit tomkin kwaʼal ka lej tʼajaʼ ti kwéntaj kʼal jitaʼ ti neʼets ki tomkin. (Ka tsuʼuw an párrafo 18).
18. ¿Jaleʼ ti lej exbadh abal an mimláb kin lej tsalpay kʼal jitaʼ ti neʼets ka tomkin? (Ka tsuʼuw jayej an imagen).
18 Tatáʼ a éjtowal ka takuy max a léʼ ki tomkin. Patal jawaʼ a exobnámal ma tejéʼ neʼets ti tólmiy ka ejtow ka putuw kʼal a uchbíl max jun a kʼicháj ki tomkin. Pero max a léʼ ki tomkin, kwaʼal ka lej tʼajaʼ ti kwéntaj jitaʼ játs axi neʼets ka tomiknaʼ. Lej exbadh ka tsalpay alwaʼ nixéʼ, kom an inik axi ka tomiknaʼ játs axi neʼets ti ókʼnaʼ tanáʼ abal okʼox (Rom. 7:2; Efes. 5:23, 33). Jaxtám ka tsalpay kʼal axéʼ: «¿Kʼwajat in tsápnanchal axéʼ xi epchal kin nitsʼbiy a Jesús? ¿In tejwamedhál abal jawaʼ más exbadh játs kin tʼojonchij a Jehová? ¿Tejwaʼ abal in tsalpayal alwaʼ kʼal jawaʼ neʼets kin tʼajaʼ? ¿In tʼajál ti kwéntaj tam u ukʼpinal? ¿In kʼakʼnál an mimlábchik? ¿Walám neʼets ti kin tólmiy kin utey más kʼal a Jehová? ¿Neʼets ti kin béletnaʼ ani ti kin pidhaʼ jawaʼ u yéjenchal? ¿In kwaʼal jun in uchbíl ti tamkuntaláb? ¿In tsápnanchal kin putuw?» (Luc. 16:10; 1 Tim. 5:8). Max a léʼ ka elaʼ jun a tomkíl axi kin putuw kʼal in uchbíl, tatáʼ jayej kwaʼal kit tʼojojon abal ka putuw kʼal a uchbíl tam kit tomkin.
19. ¿Jaleʼ ti yab kidháb ki uluw abal jun i mimláb pel i «tolmix»?
19 An Biblia in ulal abal an mimláb axi in tsápnanchal kin putuw kʼal in uchbíl in lej tólmiyal in tomkíl (Gén. 2:18). Tam, ¿walám an mimláb yab in kwaʼal in jalbíl kom an Biblia in ulal abal pel jun i «tolmix»? Nixéʼ yab játs jawaʼ tu exóbchal an Biblia, kom pel jun i púlik alwaʼtaláb abal an mimláb kin ejtow kin tólmiy in tomkíl. An Biblia junchikíl tu ólchal abal a Jehová pel jun i «tolmix» (Éx. 18:4; Heb. 13:6). An mimláb in tólmiyal in tomkíl tam kin takuy kin tʼajaʼ jantʼoj kʼal in yanél. Jayej, kom in kʼanidhál a Jehová, in tólmiyal in tomkíl kom in léʼ abal axi más an atikláb ka kawin alwaʼ tin kwéntaj in tomkíl (Prov. 31:11, 12; 1 Tim. 3:11). Max a tsalpayal kit tomkin, a éjtowal ki tʼojojon ma xowéʼ, ka tsápnanchij ka kʼanidhaʼ más a Jehová ani ka putuw a uchbíl ta kʼimáʼ ani ti tamkuntaláb.
20. ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an nanaláb abal kin tólmiy in yanél?
20 Neʼets ka ejtow ka koʼoy i tsakam. Max kit tomkin, walám neʼets ka ejtowchik ka koʼoy i tsakam (Sal. 127:3). Jaxtám lej exbadh ka tsalpay jantʼiniʼ neʼets ka putuw a uchbíl jantʼiniʼ i nanaláb. Jawaʼ i exobnámal al axéʼ xi exobintaláb neʼets ti tólmiy abal ka putuw kʼal nixéʼ xi uchbiláb. Max tatáʼ ka tsápnanchij ka tejwamédhaʼ i kʼanidhomtaláb, ka tʼajaʼ ti alwaʼ inik ani ka koʼoy i kʼayaʼtaláb, neʼets ka tólmiy a yanél abal kin atsʼaʼchik kulbél. Jayej neʼets ka yedhaʼ alwaʼ an tsakamchik ani neʼets kin atsʼaʼ abal u kʼanidháb (Prov. 24:3).
Yan i kwitól ani i tsʼikʼách in tsapnanchámal kin eyendhaʼ tin ejatal jawaʼ in exobnámal ti Biblia, kʼal nixéʼ tolmiyámej abal ka tsalpaxin ejtíl a Cristo. (Ka tsuʼuw an exobintaláb 52 párrafo 21 ani an exobintaláb 53, párrafo 19 ani 20).
21. ¿Jaleʼ ta pidhál yan in jalbíl an epchalchik mimláb axi ti tamkuntaláb? (Ka tsuʼuw an imágenes axi kʼwajat ban portada).
21 Epchal mimláb, an epchalchik ti lej kʼanidhál kʼal patal an alwaʼ tʼojláb axi a tʼajál tin bichówil a Jehová (Heb. 6:10). Tatáʼchik kʼwajat a lej tsápnanchal abal ki tsalpaxin ejtíl a Jehová ani a exobnál pílchik i tʼojláb abal ki tolmixin más tin bichowil a Jehová. Kʼwajat ti tʼójojnal abal ka ejtow ka putuw alwaʼ kʼal a uchbíl. ¡Tatáʼchik a kwaʼal yan a jalbíl tin bichówil a Jehová!
AJATLÁB 137 Fieles, valiosas, amadas
a Patal i lej kʼakʼnál an tʼojláb axi in tʼajál an epchalchik mimláb axi tsakamej. Jajáʼchik in éjtowal kin bajuw kin nitsʼbiy a Jesús max kin tsápnanchij kin jalkʼuy jantʼiniʼ in éy, max kin exóbnaʼ kin tʼajaʼ pílchik i tʼojláb ani max ka tʼojojon abal tam ka púwey. Nixéʼ neʼets kin tʼajaʼ abal a Jehová kin lábliy an tʼojláb axi jajáʼchik in tʼajál.
b TSALAP AXI MÁS EXBADH: An atikláb axi in tsápnanchal kin nitsʼbiy a Cristo, in jilál ka béldhanchat in ejatal kʼal a Jehová ani yab in nitsʼbiyal jawaʼ in tʼajál an atiklábchik. In tsápnanchal kin tejwamédhaʼ tin ejatal jawaʼ in tʼajaʼ a Jesús, in tsápnanchal ka utey más kʼal a Jehová ani kin tejwamédhanchij axi más abal in kʼanidhál.
d Ka ajiy an artículo axi kʼwajat ti jw.org «¿Por qué es importante que los niños lean? | Parte 1: ¿Ver o leer?».