11. Աշխարհային կառավարիչներու հետ վարուելու շուրջ, Պօղոս Քրիստոնեաներուն ի՞նչ խրատ տուաւ։

¹¹ Ասոր հետ ներդաշնակ ըլլալով, Քրիստոսի մահէն հազիւ 20 տարիներ ետք, Պօղոս առաքեալ Հռովմի մէջ գտնուող Քրիստոնեաներուն ըսաւ. «Ամէն մարդ իր վրայ եղած իշխանութիւններուն թող հնազանդի»։ (Հռովմայեցիս 13։1) Շուրջ տասը տարի ետք, Հռովմի մէջ իր երկրորդ բանտարկութենէն ու մահապատիժէն քիչ առաջ, Պօղոս Տիտոսի գրեց. «Յորդորէ՛ [Կրետացի Քրիստոնեաները], որ իշխանութիւններուն եւ պետութիւններուն հնազանդին ու հպատակին ու ամէն բարի գործերու պատրաստ գտնուին. մէկո՛ւն հայհոյութիւն չընեն, կռուարար չըլլան, հապա հեզահոգի, ամէն մարդու քաղցրութիւն ցուցնեն»։—Տիտոս 3։1, 2

Մեր «Վրայ Եղած Իշխանութիւններ»ը Աստիճանաբար Բնորոշել

12. (ա) Ըստ Չարլզ Թէյզ Ռասըլի, Քրիստոնեայ մը ի՞նչ պատշաճ կեցուածք պէտք էր ունենար կառավարական հեղինակութիւններուն հանդէպ։ (բ) օծեալ Քրիստոնեաները Ա. Աշխարհամարտի ընթացքին, Զինուորական ծառայութեան մասին ի՞նչ տարբեր դիրքեր բռնեցին։

¹² 1886–ին, Չարլզ Թէյզ Ռասըլ Դարերու Աստուածային Ծրագիրը խորագրով գրքին մէջ գրեց. «Ո՛չ Յիսուս եւ ոչ ալ Առաքեալները որեւէ կերպով խառնուեցան երկրային կառավարիչներուն։ . . . Անոնք Եկեղեցիին սորվեցուցին օրէնքներուն հնազանդիլ ու հեղինակութիւն ունեցողները յարգել իրենց պաշտօնին պատճառաւ, . . . որոշուած տուրքերը վճարել եւ որեւէ հաստատուած օրէնքի չհակառակիլ (Հռովմ. 13։1–7. Մատթ. 22։21), բացի երբ անիկա Աստուծոյ օրէնքները հակասէ։ (Գործք 4։19. 5։29) Յիսուս, Առաքեալները ու նախկին եկեղեցին, բոլորն ալ օրինապահ էին, թէեւ այս աշխարհի կառավարութիւններէն անջատ էին ու անոնց մէջ բաժին չէին բերեր»։ Այս գիրքը ճշգրիտ կերպով կը բնորոշէր Պօղոս առաքեալի յիշած մեր «վրայ եղած իշխանութիւններ»ը, կամ «վերին իշխանութիւնները» որպէս մարդկային կառավարական հեղինակութիւններ։ (Հռովմայեցիս 13։1, ՆԱ) 1904–ին, Նոր Ստեղծագործութիւն խորագրով գիրքը նշեց որ ճշմարիտ Քրիստոնեաները «ներկայիս ամենէն օրինապահ անհատներէն պէտք է ըլլան. ո՛չ խռովարարներ, ո՛չ կռուազաններ, ո՛չ ալ ուրիշին վրայ յանցանք փնտռողներ»։ Ոմանք հասկցան որ ասիկա կը նշանակէր ամբողջական հպատակութիւն առկայ հեղինակութիւններուն, նոյնիսկ ընդունելով զինեալ բանակներուն մէջ ծառայել Ա. Աշխարհամարտի ընթացքին։ Սակայն, ուրիշներ այս ծառայութիւնը նկատեցին որպէս Յիսուսի խօսքին հակառակ բան մը. «Բոլոր սուր առնողները՝ սուրով պիտի կորսուին»։ (Մատթէոս 26։52) Ուստի, վերին իշխանութիւններու հանդէպ Քրիստոնէական հպատակութեան մասին աւելի յստակ հասկացողութեան կարիքը տեսնուեցաւ։

13. Վերին իշխանութիւններուն մասին ի՞նչ փոփոխութիւն ներկայացուեցաւ 1929–ին, եւ ասիկա ի՞նչ կերպով օգտակար եղաւ։

¹³ 1929–ին, երբ զանազան կառավարութիւններ սկսան օրէնքներ հանել, արգիլելով կարգ մը բաներ, զորս Աստուած կը պատուիրէր, կամ պահանջելով բաներ՝ զորս Աստուծոյ օրէնքները կ’արգիլէին, անոնք խորհեցան որ վերին իշխանութիւնները Եհովա Աստուած ու Յիսուս Քրիստոս պէտք էր ըլլային։b Եհովայի ծառաները այս հասկացողութիւնը ունէին Բ. Աշխարհամարտէն առաջ ու անոր տեւողութեան տաժանելի շրջանին. նաեւ անոր յաջորդող Պաղ Պատերազմի ընթացքին, որ յատկանշուած էր հաւասարակշռուած սարսափով ու զինուորական պատրաստութիւններով։ Յետադարձ ակնարկ մը նետելով որոշապէս կը տեսնուի որ Եհովայի ու իր Քրիստոսին գերակայութիւնը մեծարող այս հասկացողութիւնը, Աստուծոյ ծառաներուն օգնեց որ այդ դժուար ժամանակի տեւողութեան անխախտելի չէզոքութիւն պահեն։

Յարաբերական Հպատակութիւն

14. 1962–ին ի՞նչպէս յաւելեալ լոյս սփռուեցաւ Հռովմայեցիս 13։1, 2 եւ յարակից համարներու վրայ։

¹⁴ 1961–ին Սուրբ Գրութիւններու Նոր Աշխարհի Թարգմանութիւնը ամբողջացաւ։ Անոր պատրաստութիւնը Սուրբ Գրութիւններու բնագիր լեզուին շուրջ խոր ուսումնասիրութիւն պահանջած էր։ Ոչ միայն Հռովմայեցիս 13–րդ գլուխին, այլ Տիտոս 3։1, 2 եւ Ա. Պետրոս 2։13, 17 ի մէջ գործածուած բառերուն ճշգրիտ թարգմանութեամբ բացայայտ եղաւ որ մեր «վրայ եղած իշխանութիւններ» արտայայտութիւնը կ’ակնարկէր, ո՛չ թէ Գերագոյն Հեղինակութեան՝ Եհովայի՝ ու իր Որդւոյն՝ Յիսուսի, այլ մարդկային կառավարական հեղինակութիւններուն։ 1962–ի վերջերը, Դիտարանին մէջ յօդուածներ հրատարակուեցան, որոնք Հռովմայեցիս 13–րդ գլուխին ճշգրիտ բացատրութիւնը տուին, ինչպէս նաեւ Չ. Թ. Ռասըլի ժամանակ եղած տեսակէտէն աւելի յստակ տեսակէտ մը հայթայթեցին։ Այս յօդուածները ցոյց տուին որ իշխանութեանց հանդէպ Քրիստոնէական հպատակութիւնը չի կրնար բացարձակ ըլլալ։ Անիկա յարաբերական պէտք է ըլլայ, Աստուծոյ ծառաները հակասութեան մէջ չդնելով Աստուծոյ օրէնքներուն հետ։ Դիտարանի հետագայ յօդուածներ այս կարեւոր կէտը շեշտած ենc։

15, 16. (ա) Հռովմայեցիս 13–րդ գլուխին նոր հասկացողութիւնը ի՞նչ աւելի լաւ հաւասարակշռութեան մը առաջնորդեց։ (բ) Ի՞նչ հարցումներ պատասխանի կը կարօտին։

¹⁵ Հռովմայեցիս 13–րդ գլուխին շիտակ հասկացողութեան նպաստող այս բանալին, կարելի ըրաւ որ Եհովայի ծառաները քաղաքական հեղինակութիւններուն հանդէպ յարգանքը հաւասարակշռեն սուրբ գրային կենսական սկզբունքներուն նկատմամբ անխախտ կեցուածք մը ունենալու հետ։ (Սաղմոս 97։11. Երեմեայ 3։15) Անիկա թոյլ տուած է որ Աստուծոյ հետ իրենց յարաբերութեան ու Պետութեան հետ իրենց գործառնութիւններուն նկատմամբ պատշաճ տեսակէտ մը ունենան։ Անիկա երաշխաւորած է որ անոնք, ինչ որ Կայսրին է՝ Կայսրին տան, բայց չանտեսեն Աստուծոյն պատկանած բաներն ալ Աստուծոյ տալու։

Հետաքրքրականօրէն, Հռովմայեցիս գլուխ 13–ին նկատմամբ իր մեկնաբանութեան մէջ, Ուսուցչապետ Ֆ. Ֆ. Պրուս կը գրէ. «Անմիջական բովանդակութենէն, ինչպէս առաքելական գրութիւններուն ընդհանուր բովանդակութենէն, յստակ է որ պետութիւնը իրաւացիօրէն կրնայ հնազանդութիւն պահանջել մի՛միայն այն նպատակներուն սահմաններէն ներս, որոնց համար Աստուած զինք հաստատած է. մասնաւորաբար, պետութեան ո՛չ միայն կարելի է, այլեւ պէ՛տք է ընդդիմանալ, երբ կը պահանջէ այն հաւատարմութիւնը որ միայն Աստուծոյ կը պատկանի»։