Ekondwa 7
Imbi Mukuru Mbya Tjita Okuyama Ovandu
1, 2.(a) Omomuano uṋe omunane wOvaroma kombanda esere tja yenena okuyandja omatarero wonḓengu kokutja Omuna waMukuru wa ri aṋi? (b) Omena ratjike Jehova tja yandjera Jesus okuṱa?
OMAPETA yemwe yonḓengura ape ozombura 2 000 nḓa kapita, omurumendu omunane wOvaroma wokombanda esere, wa tarera ovarumendu vetatu amave ṱu onḓiro ndji mai hono oihamise. Omurwe ngo tjinenenene aa tarere umwe wawo—Jesus Kristus. Jesus wa papererwe kotjihenḓe tjomuti. Indu onḓiro ye, tjai yendayenda, kweyere omuzororema mevaverwa. Nu indi eye tja koka, ehi ra nyinganyinga tjinene, nomurwe wovita wa ravaera: “Tjiri, omundu ngwi wa ri Omuna [uaMukuru, EEP].”—Markus 15:39.
2 Omuna waMukuru! Omurwe wovita ngo wa ri osemba. Eye wa za nokutarera otjitjitwa otjinanḓengunḓengu tji tja rora okutjitwa kombanda youye. Potuveze twokomeho, Jesus aa isanewa i Mukuru omuini otjOmuna we omusuverwa. (Mateus 3:17; 17:5) Omena ratjike Jehova tja yandjera Omuna we okuṱa? Omena rokutja owo ombwa ri omuano waMukuru wokuyama ovandu kouvi nonḓiro.
WA TOORORERWA KONDANDO YAPEKE
3. Omena ratjike tji pa ri omayeneneno wokutja Omuna omukwatwaerike waMukuru a rire ngwa toororerwa ondando yapeke ohunga novandu?
3 Otja tji twe rihonga rukuru membo ndi, Jesus wa ri nomahupiro wokomurungu ngunda ehiya rira omundu. Eye u isanewa ‘Omuna omukwatwaerike’ waMukuru mena rokutja Jehova we mu mema ohungamo. Mukuru kombunda yanao wa ungurisa Jesus okueta oviṋa imbyo vyarwe mongurameno. (Johanes 3:18; Ovakolose 1:16) Jesus wa suverere ovandu momuano wapeke. (Omiano 8:30, 31) Ku nai, katjihimise kutja Jehova wa toorora Omuna we omukwatwaerike okukuramena po ondando yapeke indu ovandu tji va pangurwa konḓiro!
4, 5. Komurungu wa indu Jesus ngunda ehi yeya kouye, Ombeibela ya vandurura tjike ohunga nOrukwato rwaMessia?
4 Indu tja tjivisa omberero kombanda yaAdam, Eva na Satana motjikunino tjaEden, Mukuru wa hungira ohunga nOmuyame wokomeho otja ‘orukwato.’ Orukwato ndwi poo ondekurona, ndji mai ya okuisa po omauzeu omakurunguse inga Satana Omudiaboli indji “onyoka onguru” nga eta. Mouatjiri, Orukwato orukwizikwa maru nyanyaura Satana na imba avehe mbe mu kongorera.—Genesis 3:15; 1 Johanes 3:8; Omavandururiro 12:9.
5 Momakaendero womaserewondo, Mukuru wa vandurura ovingi ohunga nOrukwato, wina ndwi isanewa Messia. Otja tji paraisiwa mokakarata komukuma 37, omahunganekero omengi ye yandja oruvara ohunga noviṋenge ovingi vyomuinyo we kombanda yehi. Tjimuna, eye aaso ku ṱakama momatatumisiro omavi tjinene kokuurisa orupa rwe mondando yaMukuru.—Jesaja 53:3-5.
EPU MESSIA NḒA SOKUṰIRA
6. Otja ku Daniel 9:24-26, Messia me ya okuyenenisa tjike nu omomuano uṋe?
6 Omaprofetero nga tjangwa mu Daniel 9:24-26 (NW) ye hunganeka kutja Messia—Omutwirisiwa waMukuru—e tje ya okuyekuurisa ondando onene. Eye e tje ya kombanda yehi “okuyekuyandisa ozondjito zouvi, nokuisa po ourunde, nokuye kuhanganisa ozongatukiro, nokueta ousemba” ngaaruhe. Ingwi Messia e tje ya okuisa po ombanguriro yokonḓiro yovandu ovaṱakame. Nungwari e tje ya okutjita hi momuano uṋe? Omaprofetero maye handjaura kutja eye atja “kondwa” poo atja zepewa.
7. Omena ratjike Ovajuda tjaave yandja ombunguhiro yovipuka, nu imbi aavi urike kutjike?
7 Ovaisrael vanare va ri nondjiviro ongahuke ohunga nokuhanganisa ozongatukiro. Momerikotameno wawo kehi yOveta Mukuru ndje ve pa okutuurungira mu Moses, owo aruhe aave tjiti ombunguhiro yovinamuinyo. Ihi aa tji zemburukisa otjiwaṋa tjaIsrael kutja ovandu ve na otjiṋa tji ve hepa okuhanganisa poo okukutjira ourunde wao. Omuapostele Paulus wa punga indji ongurameno momuano imbwi: “Nokuhinomatirahiro wombinḓu kape tjitwa ondjesiro yomauvi.” (Ovaheberi 9:22) Ovakriste kave ri kehi yOveta yaMoses noviundjirwa ko vyayo, tjimuna ozombunguhiro. (Ovaroma 10:4; Ovakolose 2:16, 17) Owo wina mave tjiwa kutja ombunguhiro yovinamwinyo kai na ku yenena okuyandja ondjesiro yourunde ongarere nokuura. Moruveze rwanao, ombunguhiro indji oyandjewa ya ri ohambwarakaṋa nombunguhiro onahepero tjinene—indji yaMessia poo Kristus. (Ovaheberi 10:4, 10; sasaneka Ovagalate 3:24.) Ngunda ape ri nao, ove mape ya opura: ‘Tjiri ya ri ohepero Messia okuṱa?’
8, 9. Oviṋa ovihuze viṋe Adam na Eva mbi va pandjara, nu inḓa ozondjito zao za ṱuna vi kozonḓekurona zao?
8 Ii, Messia wa sere okuṱa indu ovandu tji va sere okuyamwa. Okupaka kutja omena ratjike, eṱe twa sokurizemburuka otjikunino tjaEden nokukondjisa okuripura nounanḓengu wa imbi Adam na Eva mbi va pandjara indu tjiva pirukira Mukuru. Omuinyo waaruhe wa yandjerwe ku wo! Otjovanatje vaMukuru owo va ri norupe ohungamo na Mukuru. Nungwari indu tjiva nakaura ouhonapare waJehova, owo va pandjara oviṋa mbi avihe na ve eta ourunde nonḓiro kombanda yomuhoko wovandu.—Ovaroma 5:12.
9 Opo pa ri ayoo ovanene vetu ovatenga va tomba otjihuze otjinene nave ri twa mozondjo ozonene. Adam na Eva owo va rumatisa ozondjo inḓa kozondekurona zawo. Mena rokutja katu na pu twa kwatwa ohomonena novehinandjo, okutja auhe wetu omunauvi nu u koka. Indu eṱe tji twa vere poo atu hee otjiṋa otjivi tji matu zeri kutja matu yenene okukotora, ku nai tu muna ovikongorereko vyouvi mbi twa rumata—okuhina kukara ohomonena kovandu. (Ovaroma 7:21-25) Omaundjiro wetu ayeerike ye ri mokukotora imbi Adam mbya pandjarisa. Posi yokutja, kanaa tu munu omuinyo ohomonena woundu otja otjisuta. Nu tji pe ri kutja ovandu avehe mbe he ri ohomonena ku nai ve tjita ouvi, eṱe atuhe otjisuta tjetu onḓiro, kamuinyo kako.—Ovaroma 6:23.
10. Ovikwatjike mbya heperwe okukotora Adam mbya pandjarisa?
10 Ngunda ape ri nao, pa ri otjiṋa tja tja tji yandjewa otjombimbo mena romuinyo Adam mbwa pandjarisa? Ozondondo zaMukuru zousemba ze undjira ko onḓengu ndji ṱa pamwe, “omuinyo komuinyo.” (Eksodus 21:23) Okutja omuinyo wa sokuyandjwa okusuta omuinyo mbwa pandjara. Kamuinyo kangamwa mbu mau yenene. Epsalme 49:7, 8 mari tja ohunga novandu mbe he ri ohomonena: “Kape nomundu ngu ma sora okukutura omuinyo womukwao nokumusutira ovyongutukiro ku [Mukuru, EEP]; orondu omasutiro womuinyo womundu owo omengi tjinene; imbi mbi ma sora okusuta kamaavi yenene.” Okutja indji ongaro ku nai kaina omaundjiro? Kako, katji pe ri.
11. (a) mbo ndi “otjisuta tjonguturiro” rikuramena po tjike mOtjiheberi? (b) Ouṋe erike ngwaa yenene okukutura ovandu nomena ratjike?
11 Meraka rOvaheberi embo ndi “otjisuta tjonguturiro” ri raisa otjimariva tji tji sutwa okukutura omukamburwa nu wina riheya omaṱekisiro wapamwe. Omundu uri ngu na omuinyo ohomonena ongu ma yenene okuyandja imbi mbi mavi yenene pu imbi Adam mbya pandjarisa. Kombunda yaAdam, omundu warwe ohomonena ngwa rora okukwatwa kombanda youye wa ri Jesus Kristus. Ku nai, Ombeibela i isana Jesus otja ‘Adam omusenina’ nu i tu kwizika kutja Kristus “eye we riyandjera omuini okukutura ovandu avehe.” (1 Ovakorinte 15:45; 1 Timoteus 2:5, 6) Ngunda Adam a rumatisa onḓiro kovanatje ve, otjirumatwa iho tjaJesus tja ri omuinyo omukarerere. Ovakorinte Ovatenga 15:22 (EEP) mari handjaura: “Orondu tjinga ve koka avehe mu Adam, otjinga mave kotorua komuinjo avehe mu Kristus.” Komayenenenisiro nga, ku nai, Jesus u isanewa “Ihe-yaAruhe.”—Jesaja 9:6, 7.
OMUANO OTJISUTA TJONGUTURIRO MBU TJA SUTWA
12. ruṋe Jesus tja rira Messia, nu omurari uṋe womuinyo mbwa toora tjazambo?
12 Moruteṋi rwo 29 O.Z., Jesus wa ya komuzamumwe we Johanes okukapapitisiwa nu momuano mbwi we riyandja okutjita ombango yaMukuru. Potjikando ho Jehova wa twirisa Jesus nombepo ondjapuke. Jesus ku nai wa rira Messia poo Kristus, ingwi omutwirisiwa waMukuru. (Mateus 3:16, 17) Okuzambo Jesus otja uta oviungura vye vyozombura ndatu nohinga. Eye wa kuka ouparanga mehi ma turire ama zuvarisa ohunga nOuhona waMukuru nokuwonga ovakongorere ovaṱakame. Posi yokutja, tjimuna tji pa hunganekwa, omapiruriro ku ye ya ririra ko omengi.—Epsalme 118:22; Oviungura 4:8-11.
13. vitjitwa viṋe mbya twara konḓiro yaJesus otjomuṱakame?
13 Jesus noupanḓe wa vandurura ounatjavivi wovanane wozongamburiro nowo va paha okumuzepa. Korusenina owo ave ruku ondando yovineya ohengo mu muna omahorerero omakamburiro nge he ri omasemba, ombanguriro ndji he ri motjiveta nomakuminino woposyo wokueta ezunganeno. Jesus wa tonwa, a tjekerwa omate, a nyekererwa, a tonwa nongora ndja ungurirwa okutaura onyama ye. Pontius Pilatus ongooneya yOvaroma okuzambo ai mu pe omberero yokuṱa kombanda yotjihenḓe tjomaihamisiro. Eye wa paperwa kombanda yotjihenḓe nozomboha na kakatere kombanda yatjo osemba. Okusuvana akuhe kwa ri omuihamo, nu pe mu kambura ozoiri okukoka. Mokati komarorero ayehe nga, Jesus wa ri nouṱakame ohomonena ku Mukuru.
14. mena ratjike Mukuru tja yandjera Omuna we okumuna ouzeu nokuṱa?
14 Ku nai, ra ri 14 Nisan 33 O.Z., Jesus tja yandja omuinyo we otja “otjisuta tjonguturiro yovengi.” (Markus 10:45, NW; 1 Timoteus 2:5, 6) Okuza meyuru, Jehova aa munu Omuna we omuyozikwa tjaa munu ouzeu nokuṱa. Omena ratjike Mukuru tja yandjera otjiṋa otjivi tjimuna ho okutjitwa? Eye wa tjita nao mena rokutja eye wa suvera ovandu. Jesus wa tja: “Orondu [Mukuru, EEP] wa suverere ouye tjinene nai nga tja yandja Omuna we omukwatwaerike, kokutja auhe ngu ma kambura mu Ye a ha pandjara, nungwari a kare nomuinyo waaruhe.” (Johanes 3:16) Onḓiro yaJesus wina mai tu hongo kutja Jehova oMukuru wousemba ohomonena. (Deuteronomium 32:4) Tjiva mape ya ave ripura kutja omena ratjike Mukuru tje ha isapere ondyero ye yousemba ndji undjira ko omuinyo komuinyo kuzambo a pengura otjisuta tjozondjito zaAdam zourunde. Epu orondi rokutja Jehova aruhe u kakatera kozoveta ze nu eze ungurisa, nandarire kutja matji undjire ko ovingi ku ye.
15. ndu tja tja peharira osemba okuyandjera ehupiro raJesus okuyanderera, Jehova wa tjita tjike?
15 Ousemba waJehova wina wa ri nomaundjiro wokutja onḓiro yaJesus i ka kare nomayenenisiro omaṋingandu. Ku nai, atja pe kara ousemba mokuisa Jesus omuṱakame okurara nga aruhe monḓiro? Kamaa peya! Omatjangwa wOtjiheberi ya hunganeka kutja omuṱakame waMukuru ke na kukarerera meendo. (Epsalme 16:10; Oviungura 13:35) Eye wa rara monḓiro motupa tomayuva yetatu okuzambo Jehova Mukuru e mu pendura komuinyo womundu omunamasa wombepo.—1 Petrus 3:18.
16. esus wa tjita tjike indu tja yaruka keyuru?
16 Ponḓiro ye, Jesus wa yandja omuinyo we woundu nga ko nga aruhe. Pombenduriro ye yokukahupa meyuru, eye wa rira ombepo o yandje yomuinyo. Kombanda yaavihe, indu Jesus tja ronda kombanda koruveze oruyapuke tjinenenene mevaverwa, eye wa hakaenisiwa kuna Ihe omuyozikwa, nu okuzambo mongaro osemba a yandja ku Ye onḓengu yomuinyo we ohomonena otjomundu. (Ovaheberi 9:23-28) Okuzambo onḓengu yomuinyo mbo wounḓiwona atja i yenena okuungurisiwa mohambwarakaṋa novandu ovananḓuviro. Iho matji hee tjike kove?
OTJISUTA TJONGUTURIRO TJAKRISTUS NA OVE
17. ṱe matu yenene vi okumuna ondjesiro mena rombunguhiro yotjisuta tjonguturiro tjaKristus?
17 Ripura omiano vitatu ombunguhiro otjotjisuta tjonguturiro yaKristus mbi i tjita kutja u yangapare nandarire kundinondi. Rutengatenga, i eta ondjesiro yozondjo. Mokukara nongamburiro mombinḓu yaJesus ndja tika, tu na “omakuturiro mena rotjisuta tjonguturiro,” ii, “omaisiro wozongatukiro zetu.” (Ovaefese 1:7, NW) Ku nai nandarire tji twa tjiti ourunde ounene, eṱe matu yenene okuningira ku Mukuru ondjesiro mena raJesus. Eṱe tjiri tji twe ritanaura, Jehova ma ungurisa mena retu onḓengu yombunguhiro tjotjisuta tjonguturiro tjOmuna we. Mukuru u tu isira, e tu pe ondaya youripura oukohoke, pendje nokuzeuparisa omberero yonḓiro ndji twe rietera mokutjita ourunde.—Oviungura 3:19; 1 Petrus 3:21.
18. momuano uṋe ombunguhiro yaJesus tji i tu pa omaundjiro?
18 Otjitjavari, ombunguhiro yotjisuta tjonguturiro tjaKristus i tu pa ongurameno komaundjiro wetu woruyaveze. Motjirimunikise, omuapostele Johanes wa muna “otjimbumba otjinene tjovandu omundu tje hi nokusora okuvara” tji matji hupu moruveze orunyone romaandero wondyero yoviṋa, ndu maru ya. Omena ratjike tji mave yenene okuhupa indu Mukuru tji manyono ovengi varwe? Omuengeli wa raera Johanes kutja otjimbumba otjinene ‘tja koha ozombanda zawo ozonde nave ze pembayerisa nombinḓu yOndjona,’ Jesus Kristus. (Omavandururiro 7:9, 14) Tjinangara matu kara nongamburiro mombinḓu yaJesus Kristus ndja tika na tu hupu mombwaneno yoviundjirwako vyaMukuru, eṱe matu yenene okukara ovakohoke momeho waMukuru nu matu yenene okukara nomaundjiro womuinyo waaruhe.
19. mbunguhiro yaKristus i yandja vi otjikaṋena tjokutja eye na Ihe ve tu suvera?
19 Otjitjatatu, ombunguhiro yotjisuta tjonguturiro ootjikaṋena tjorusuvero rwaJehova atjiyerike kaparukaze. Onḓiro yaKristus ya zikamisa ovitjitwa vivari ovinenenene vyorusuvero momakuruhungi yevaverwa: (1) Orusuvero rwaMukuru mokuhinda Omuna we okuyekukokera eṱe; (2) Orusuvero rwaJesus mokuriyandjera omuini otja otjisuta tjonguturiro. (Johanes 15:13; Ovaroma 5:8) Eṱe tjiri tji tu na ongamburiro, orusuvero ndwi maru ungurire kangamwa auhe wetu. Omuapostele Paulus wa tjere: ‘Omuna waMukuru, ngwe ndji suverere nu ngwe riyandjera ami omuinyo we.’—Ovagalate 2:20; Ovaheberi 2:9; 1 Johanes 4:9, 10.
20. mena ratjike tji twa sokukara nongamburiro mombunguhiro yotjisuta tjonguturiro tjaJesus?
20 Motjimbe tjanao, ngatu yandje ondangu yetu mena rorusuvero Mukuru na Kristus ndu va raisa mokukara nongamburiro mombunguhiro yotjisuta tjonguturiro yaJesus. Okutjita hi matji tu twara komuinyo waaruhe. (Johanes 3:36) Posi yokutja, omayameno wetu kandi ri epu enanḓengu komuinyo nonḓiro yaJesus kombanda yehi. Kako, omerikendero we otjiuru ya ri ombata onene, youye auhe. Otja tji matu kamuna mekondwa ekongorere, ombata ndjo mai ṱunu ku eṱe atuhe mena rokutja oyo mai raisa kutja omena ratjike Mukuru tja yandjera ourunde norukondjo okukara orure mouye mbwi.
RORA ONDJIVIRO YOYE
Omena ratjike Jesus tja sokuṱa kutja ma yame ovandu?
Otjisuta tjonguturiro tja sutwa vi?
Omomiano viṋe mu u yangapara motjisuta tjonguturiro?
[Otjiperendero otjimbomba pomukuma 67]