Jehova “u verukisa imba mbe nomitima mbya ṱukuṱuka”

1. Jehova u noumune uṋe ohunga novakarere ve?

JEHOVA u muna oviṋa avihe ovakarere ve mbi ve tuurunga. Eye u muna indu tji tu nondjoroka na indu tji twa u momuinyo. (Eps. 37:18) Eye u tjaterwa tjinene indu tji matu kondjo otja pu matu yenene okumukarera, nandarire kutja twa u momuinyo. Eye u nonḓero okutuvatera nokutuhuhumiṋa.

2. Ovikwaye Jehova mbye tjitira imba mba wa momuinyo, nu ovikwaye mbi tu sokutjita kutja tu mune ombatero ye?

² Epsalme 147:3 ri tja Jehova “u kuta ovirwaro” vyaimba mba ṱukuṱuka omitima. Etjangwa ndi mari hungire ohunga nomuano Jehova me vatera imba mba wa momuinyo. Posi ya matu sokutjita vi indu tji matu vanga okumuna omuano Jehova me rikendera kweṱe? Tara kotjisasanekero. Onganga mai yenene okupanga omundu ngwa hihamwa. Posi ya, omundu ngo ma sokukongorera oviṋa avihe onganga ndjo mbi ye mu raere. Morupa ndwi, matu katara koviṋa Jehova mbye hungira mEmbo re ku imba mba wa momuinyo, nu wina matu katara komuano mu matu yenene okuṱakamisa omaronga we worusuvero.

JEHOVA U TU ZEMBURUKISA KUTJA OWEṰE OVANANḒENGU TJINENE

3. Ongwaye ovandu tjiva tji ve rimuna okuhinonḓengu?

³ Ouhumandu, ovandu ovengi ndino kave norusuvero na varwe, mena ranao mape ya ave tjindi varwe navi nokutjita kutja ve rimune okuhinonḓengu. Omukazendu omukambure wena Helena wa tja: “Ovanene vandje kaave ndji raisire orusuvero. Tate wa ri omundu otjindandi, nu ee ndji raere eyuva arihe kutja ami hi nonḓengu.” Tjimuna Helen, ngahino pe nomundu ngwe ku tjinda navi tjinene, ngwe ku hungira omambo omavi, poo ngwa tjita kutja u rimune okuhinonḓengu. Tji pe ri nao, ove mape ya o munu ko ouzeu okukambura kutja mo yenene okusuverwa i yomundu.

4. Otja kEpsalme 34:​18, Jehova wa kwizika okutjita tjike ku imba mbe rimuna okuhinonḓengu?

⁴ Nandarire kutja varwe ve ku tjinda navi, ove mo yenene okukara nongamburiro kutja Jehova we ku suvera, nu oove omunanḓengu ku ye. Eye “u ri popezu na imba mbe noruhoze.” (Lesa Epsalme 34:18.) Indu tji mo rimunu okuhinonḓengu, zemburuka kutja Jehova wa muna ovikaṋena vyoye oviwa, ne ku nanene popezu na ye. (Joh. 6:44) Eye aruhe u ri mbo okukuvatera, mena rokutja we ku suvera tjinene.

5. Ovikwaye mbi matu yenene okurihongera komuano Jesus maa tjindi imba mbu mape ya aave rimunu okuhinonḓengu?

⁵ Eṱe matu yenene okurihonga ohunga nomuano Jehova me fula mokutara kotjihorera tja Jesus. Indu Jesus tja ri kombanda yehi, eye aa tjindi nawa ovandu mbaave rimunu okuhinonḓengu mena romuano varwe maave ve tjindi. (Mat. 9:​9-12) Indu omukazendu ngwaa zeri okuverukisiwa komutjise we tja ṱuna kombanda ya Jesus, eye we mu huhumiṋa nokutanga ongamburiro ye. (Mar. 5:​25-34) Jesus u horera ku Ihe. (Joh. 14:9) Ku nao, ove mo yenene okukara nongamburiro kutja oove omunanḓengu ku Jehova. Nu eye u muna ovikaṋena vyoye oviwa, tjimuna ongamburiro norusuvero rwoye ku ye.

6. Ovikwaye mbi mo yenene okutjita indu tji mo rimunu okuhinonḓengu?

⁶ Ovikwaye mbi mo yenene okutjita indu tji mo rimunu okuhinonḓengu? Lesa nokuripurira ko oukoto kOmatjangwa ngu maye ku vatere okumuna kutja oove omunanḓengu ku Jehova.b (Eps. 94:19) Indu tji u ha yenenisire ondando kaaṋi poo tji wa u momuinyo mena rokutja ko nokuyenena okuungura ovingi, o risasaneke ku na varwe, nu o yandja ombango ku imbi mbi u hi nokuyenena okutjita. Jehova ka undjire ko ovingi kombanda yaimbi mbi mo yenene okutjita. (Eps. 103:​13, 14) Indu tji wa hihamisiwa momuano kaaṋi morukapitaveze, o ripondjo mena roviṋa omundu warwe mbya tjita kove. Zemburuka kutja Jehova ma pangura imba mbe tjinda varwe navi, posi ya ma vatere imba mba tjindwa navi. (1 Petr. 3:12) Sandra, ngwa tatumisiwa i yovanene ve indu tjaari omuatje, wa tja: “Ami aruhe mbi ningira Jehova okundjivatera okumuna ovikaṋena oviwa mbye muna mwami.”

7. Omomuano uṋe oviṋa mbi twa tuurunga morukapitaveze mu mavi yenene okutuvatera motjiungura tjokuzuvarisa?

⁷ Tjiwa kutja Jehova ma yenene okukuungurisa okuvatera varwe. Eye we ku pa ondjingonekero yokurira omuungure wapamwe na ye motjiungura tjokuzuvarisa. (1 Kor. 3:9) Mena roviṋa mbi wa tuurunga, mape ya ai rire oupupu kove okuzuva nawa omihihamo vyavarwe. Ove mo yenene okuvevatera. Helen, ngwa tamunwa rukuru, wa muna ombatero okuza ku Jehova novakambure ovakwao nu nai u yenena okuvatera varwe. Eye wa tja: “Ami ee rimunu okuhinonḓengu, posi ya Jehova wa tjita kutja mbi mune kutja mba suverwa, nu u ndji ungurisa okuvatera varwe.” Helen nai u nondjoroka okukarera otjomukandjira omukarerere.

JEHOVA U VANGA KUTJA TU YAKURE KUTJA WE TU ISIRA

8. Otja ku Jesaja 1:​18, ovikwaye Jehova mbye tu raera?

⁸ Ovakarere va Jehova tjiva ngamba ve nomuhihamwatima ohunga nouvi mbu va tjita ngunda ave hi ya papitisiwa, poo nandarire kombunda yokupapitisiwa. Posi ya, eṱe matu sokuzemburuka kutja Jehova we tu pa otjisuta tjonguturiro mena rokutja we tu suvera tjinene. Tjiri tu nongamburiro kutja eye u vanga kutja tu yakure otjiyandjewa tje. Jehova u tu raera kutja indu tji twa zu ‘nokutya otjiposa tjetu’c ku na ye, eye me tu isire oparukaze. (Lesa Jesaja 1:18.) Eṱe tjiri tu nondangi tjinene kutja Tate wetu worusuvero Jehova ka zemburuka ouvi mbu twa tjita morukapitaveze. Nu wina, ka zembi ouwa mbu twa tjita.—Eps. 103:​9, 12; Hebr. 6:10.

9. Ongwaye tji tu ha sokukayenda komurungu okuripurira kouvi mbu twa tjita morukapitaveze?

⁹ Indu tji u nomuhihamwatima ohunga noviṋa mbi wa tjita morukapitaveze, kondja okuripura ohunga noviṋa mbi mo yenene okutjita nai, na mbi mo yenene okukatjita moruyaveze. Tara kotjihorera tjomuapostele Paulus. Eye wa ri nomuhihamwatima kutja wa tatumisa Ovakriste tjinene, posi ya aa tjiwa kutja Jehova we mu isira. (1 Tim. 1:​12-15) Hapo eye wa kayenda komurungu okuripura ohunga nouvi mbwa tjita morukapitaveze? Otjingaperi kutja eye ke na pa kayenda komurungu okuripurira ko, tjimuna tje hi na ee ripurire koviṋa mbya tjita otjOmufarisei. (Fil. 3:​4-8, 13-15) Nungwari, Paulus wa kayenda komurungu okuungura pu ma yenene motjiungura tjokuzuvarisa nokutara koruyaveze. Tjimuna Paulus, ove komoo rundurura oviṋa mbya tjitwa morukapitaveze. Posi ya, ove mo yenene okutanga Jehova nokumuyorokisa nai, nu mo yenene okuripura ohunga noruyaveze oruwa ndwe ku kwizikira.

10. Ovikwaye mbi matu yenene okutjita indu ovitjitwa vyetu vyorukapitaveze tji vya hihamisa varwe?

¹⁰ Ove mape ya o u momuinyo mena roviṋa tjiva mbi wa tjita morukapitaveze mbya hihamisa varwe. Ovikwaye mbi mavi yenene okukuvatera? Kondja pu mo yenene okuṱuna oviṋa pokati keṋu. Nu wina ningira ondjesiro, nu raisa movitjitwa vyoye kutja tjiri u nomuhihamwatima. (2 Kor. 7:11) Ningira Jehova okuvatera imba mbu wa hihamisa. Eye ma yenene okukuvatera nokuvatera imba mbu wa hihamisa okukayenda komurungu okumukarera nokukara nohange momuinyo.

11. Matu rihongo tjike okuza kotjihorera tjomuprofete Jona? (Wina tara otjiperendero.)

¹¹ Rihongera kozondataiziro nḓu wa tjita morukapitaveze, nu riyandjera okuungurisiwa i Jehova momiano avihe eye mbi ma vanga. Tara kotjihorera tjomuprofete Jona. Moruveze rwokuyenda koNinive otja Mukuru pe mu rakiza, Jona wa toora ouyenda warwe. Jehova wa vyura Jona, nu eye we rihongera kondataiziro ye. (Jona 1:​1-4, 15-17; 2:​7-10) Jehova ke na pa isa okuungurisa Jona otjomuprofete. Mukuru wa hinda Jona rukwao koNinive, nu otjikando hi eye wa kara nonḓuviro. Nandarire kutja Jona wa ri nomuhihamwatima kondataiziro ndja tjita, eye wa tjita imbi Jehova mbye mu ningira okutjita.—Jona 3:​1-3.

JEHOVA U TU PA OMBEPO YE ONDJAPUKE OKUTUHUHUMIṊA

12. Omomuano uṋe Jehova me tu pa ohange indu otjiṋa otjivi tji tja tjitwa kweṱe? (Ovafilipi 4:​6, 7)

¹² Indu otjiṋa otjivi tji tja tjitwa kweṱe, Jehova u tu huhumiṋa nombepo ye ondjapuke. Ngatu tare kotjihorera tja Ron na Carol. Omuatje wawo omuzandu wozombura 39 we rizepa, nu otjiṋa hi tja ri otjihihamise. Owo va tja: “Eṱe twa muna omauzeu mehupo retu, posi ya imbwi we tu hihamisa tjinene. Povikando ovingi kaatu yenene okurara, ku nao aatu kumbu ku Jehova, nu twa muna ohange ndja tamunwa mOvafilipi 4:​6, 7.” (Lesa.) Indu tji wa u momuinyo tjinene mena rotjiṋa otjivi tji tja tjitwa kove, raera Jehova omuano mbu mo fula. Ove mo yenene okuhungira ku na ye povikando ovingi otja pu mo vanga. (Eps. 86:3; 88:1) Ningira Jehova aruhe kutja me ku pe ombepo ye ondjapuke. Eye aruhe me ku vatere.—Luk. 11:​9-13.

13. Omomuano uṋe ombepo ondjapuke mu mai yenene okutuvatera okukayenda komurungu okukarera Jehova nouṱakame? (Ovaefese 3:16)

¹³ Hapo pe notjiṋa otjivi tji tja tjitwa kove nu nai tji tji tjita kutja u we momuinyo? Ombepo ondjapuke mai yenene okukupa omasa ngu mo hepa okukayenda komurungu okukarera Jehova nouṱakame. (Lesa Ovaefese 3:16.) Ngatu tare kotjihorera tjomukazendu omukambure wena Flora. Eye nomurumendu we aave karere pamwe otjovahindwa indu omurumendu we tja katuka, nave teya orukupo. Eye wa tja: “Ami tjiri mba pindikire tjinene mena rotjiṋa tja tjita, nu hee yenene okuripura notjiṋa tjarwe. Mba ningira Jehova okundjipa ombepo ye ondjapuke, kutja mbi panḓere po. Jehova we ndji huhumiṋa nu we ndji pa omasa okutuurunga ongaro ndjo, nandarire kutja rutenga ee munu kutja himee yenene.” Flora u muna kutja Mukuru we mu vatera okukurisa ongamburiro ye mu ye, nokutja me mu vatere momauzeu we ayehe. Eye wa tja: “Omambo nge ri mEpsalme 119:32 ye ndji vatera. Oyo ye tja: ‘Ami mbi nonḓero yokukara nonḓuviro komatwako woye, orondu Ove mo ndji pe ondjiviro onyingi mu wo.’”

14. Omomuano uṋe mu matu yandjere ombepo ya Mukuru okutuvatera?

¹⁴ Mo sokutjita vi indu tji wa zu nokuningira ombepo ondjapuke? Tjita oviṋa mbi mavi ku vatere okumuna ombepo ya Mukuru onyingi. Ovyo mavi kamburire mo okukara pozombongarero zombongo nokuzuvarisa ku varwe. Lesa Embo ra Jehova eyuva arihe. Tji wa tjiti nao, maku ku vatere okuripurira ko oukoto komeripura we. (Fil. 4:​8, 9) Otja tji mo lese, tara kovihorera vyovandu mOmbeibela mba muna omauzeu, nu ripurira ko oukoto komuano Jehova mee ve vatera okupanḓera po. Sandra, ngwa tamunwa rukuru, wa muna omauzeu omengi mehupo re. Eye wa tja: “Otjihorera tja Josef tjiri tje ndji yanḓiparisa. Eye ke na pa yandjera omauzeu nouhasemba okungundiparisa oupanga we ku na Jehova.”—Gen. 39:​21-23.

JEHOVA U UNGURISA OVAKAMBURE OVAKWETU OKUTUHUHUMIṊA

15. Oouṋe mbu mave yenene okutuhuhumiṋa, nu owo mave yenene vi okutuvatera? (Wina tara kotjiperendero.)

¹⁵ Indu tji tu nomauzeu, ovakambure ovakwetu ve yenena ‘okututarareka omutima tjinene.’ (Kol. 4:11) Jehova u tu raisira orusuvero okupitira movakambure ovakwetu. Owo ve yenena okutuhuhumiṋa indu tji va twa po oruveze okukara pu na eṱe, nokupuratena komuano mbu matu fula. Owo mape ya ave lese etjangwa poo ave kumbu pu na eṱe okutuyanḓiparisa.d (Rom. 15:4) Povikando tjiva, omukambure omukwetu mape ya e tu zemburukisa omuano Jehova me ripura, nu otjiṋa ho atji yenene okutuvatera okukayenda komurungu okupanḓera po. Ovakambure ovakwetu potuingi ve tu vatera momiano vyarwe, tjimuna okutuyetera ovikurya indu tji tu hi nokufula nawa.

16. Matu hepa okutjita vi kutja tu mune ombatero okuza ku varwe?

¹⁶ Povikando tjiva mape ya atu hepa okuningira varwe okutuvatera. Ovakambure ovakwetu ve tu suvera nu ve vanga okutuvatera. (Omiano 17:17) Posi ya, owo mape ya ave ha tjiwa omuano mbu matu fula poo oviṋa mbi matu hepa. (Omiano 14:10) Indu tji wa u momuinyo, ove mo yenene okuhungira ku nomapanga woye nu o ve raere omuano mbu mo fula. Ve raera kutja ovikwaye mbi mavi yenene okukuvatera. Ove mape ya o vanga okuhungira ku nomunene wombongo umwe poo vevari mbu u muna ko oupupu okuhungira ku na wo. Ovakazendu ovakambure tjiva ve muna ko oupupu okuhungira ku nomukazendu omukambure ngu noupanga ouwa ku na Jehova.

17. Ovikwaye mbi mape ya avi tjiti kutja atu ha munu omayanḓiparisiro, nu matu sokutjita vi?

¹⁷ O kara tjinene kove omuini. Povikando tjiva mape ya o u momuinyo ngandu indu tji u hi nokuvanga okukara pu na varwe. Povikando tjiva, ovakambure ovakweṋu mape ya ave ku zuu posyo, poo ave hungire omambo ngu maye ku hihamisa. (Jak. 3:2) O yandjere oviṋa otja imbyo okutjita kutja o ha munu omayanḓiparisiro ngu mo hepa. Omunene wombongo wena Gavin, ngwa vera omutjise wombameno momuinyo, wa tja: “Povikando ovingi hi vanga okuhungira poo okukara pu nomapanga wandje.” Posi ya, Gavin u tjita ozongondjero okukara pu novakambure ovakwao, nu u fula nawa indu tja tjiti nao. Omukazendu omukambure wena Amy, wa tja: “Ouzeu kwami okukara nongamburiro movandu, mena roviṋa mbya tjitwa kwami morukapitaveze. Posi ya, mbi rihonga okusuvera nokukara nongamburiro movakambure ovakwetu otja Jehova tje tjita. Ami me tjiwa kutja ihi tji yorokisa Jehova, nu wina tji ndji yorokisa.”

OMAKWIZIKIRO WA JEHOVA MAYE YENENE OKUTUHUHUMIṊA

18. Ovikwaye mbi matu kamuna moruyaveze, nu ovikwaye mbi matu yenene okutjita nai?

¹⁸ Moruyaveze rwopopezu, Jehova ma ka isa po oviṋa avihe mbi tjita kutja tu we momuinyo, nu wina ma ka isa po omihihamo avihe. (Omavan. 21:​3, 4) Oruveze ndwo, oviṋa avihe ovivi mbya tjitwa kweṱe “kavi nakuzemburukwa ko rukwao.” (Jes. 65:17) Nandarire nai, Jehova u tu vatera indu tji matu munu omauzeu. Jehova we tu pa oviṋa ovingi okutuhuhumiṋa nokutuvatera, ku nao yakura ombatero ye. Kara nongamburiro kutja eye me ku pe ‘imbi mbi mo hepa.’—1 Petr. 5:7.