E Mesiri Echiche Ndị Bụ́ Isi Ike

ONYE na-agụ ihe nke ọma na-ele anya gabiga ahịrịokwu ahụ ọ na-agụ, ọbụna gabiga paragraf ọ dị na ya. Mgbe ọ na-agụ ihe, ọ na-eburu echiche ndị bụ́ isi dị n’ihe ahụ dum ọ na-agụ n’uche. Nke a na-emetụta okwu ọ na-emesi ike.

Ọ bụrụ na a gbasoghị usoro a, a gaghị enwe ihe ndị kwesịrị ịrịba ama dị n’okwu ahụ. Ọ dịghị ihe ga-apụta ìhè nke ọma. E mesịa ihe omume ahụ, ọ pụrụ isi ike icheta ihe ọ bụla dị ka ihe kwesịrị ịrịba ama.

Ichebara imesi echiche ndị bụ́ isi ike echiche n’ụzọ kwesịrị ekwesị pụrụ ọtụtụ mgbe ịtụnye ụtụ dị ukwuu n’ime ka ọgụgụ nke otu ihe ndekọ Bible ka mma. Mmesi okwu ike dị otú ahụ pụrụ ime ka a gụpụta paragraf dị iche iche n’ọmụmụ Bible ebe obibi ma ọ bụ ná nzukọ ọgbakọ n’ụzọ ga-ekwe nghọta. Ọ dịkwa mkpa karịsịa mgbe mmadụ na-ekwu okwu a na-agụ agụ, dị ka a na-eme mgbe ụfọdụ ná mgbakọ anyị.

Ụzọ Isi Mee Ya. N’ụlọ akwụkwọ, a pụrụ ikenye gị ịgụ otu akụkụ na Bible. Gịnị ka e kwesịrị imesi ike? Ọ bụrụ na e nwere echiche bụ́ isi ma ọ bụ ihe dị mkpa merenụ bụ́ ihe ihe ị ga-agụ hiwere isi na ya, ọ ga-ekwesị ekwesị ime ka ọ pụta ìhè.

Ma akụkụ ị ga-agụ ọ̀ bụ abụ uri ma ọ bụ ihe ọgụgụ nkịtị, ilu ma ọ bụ akụkọ, ndị na-ege gị ntị ga-erite uru ma ị gụọ ya nke ọma. (2 Tim. 3:16, 17) Iji mee nke a, ị ghaghị ichebara ma ebe ndị ị gaje ịgụ ma ndị ga-ege gị ntị echiche.

Ọ bụrụ na ị gaje ịgụpụta ihe dị n’akwụkwọ n’oge a na-enwe ọmụmụ Bible ma ọ bụ ná nzukọ ọgbakọ, olee echiche ndị bụ́ isi ndị ọ dị mkpa ka i mesie ike? Were azịza nke ajụjụ ndị e biri ebi dịịrị ọmụmụ dị ka echiche ndị bụ́ isi. Ọzọkwa, mesie echiche ndị metụtara isiokwu nta e dere n’aka akwụkwọ gbara okpotokpo ike bụ́ nke ihe ị na-agụ dị n’okpuru ya.

Ọ dịghị mma ime ka ọ mara gị ahụ́ iji ihe odide a na-agụ agụ wee na-ekwu okwu n’ọgbakọ. Otú ọ dị, mgbe ụfọdụ a na-enye ihe odide a na-agụ agụ maka okwu ụfọdụ a ga-ekwu ná mgbakọ ka e wee wepụta otu echiche ahụ n’otu ụzọ ahụ ná mgbakọ nile. Iji mesie echiche ndị bụ́ isi dị n’okwu dị otú ahụ a na-agụ agụ ike, ọkà okwu aghaghị ibu ụzọ nyochaa ihe ọgụgụ ahụ nke ọma. Olee ihe ndị bụ́ isi ihe? O kwesịrị inwe ike ịmata ha. Ihe ndị bụ́ isi ihe abụghị nanị echiche ndị o chere na ha na-akpali mmasị. Ha bụ echiche ndị gbara ọkpụrụkpụ ndị ihe ọgụgụ ahụ na-akọwapụta. Mgbe ụfọdụ, a na-ekwu okwu dị nkenke nke na-ewepụta echiche bụ́ isi dị n’okwu ahụ a ga-agụ agụ ná mmalite nke otu akụkọ ma ọ bụ arụmụka. Ọtụtụ mgbe, a na-ekwu okwu gbara ọkpụrụkpụ mgbe e nyesịworo ihe àmà na-akwado ya. Mgbe a mataworo isi ihe ndị a, ọkà okwu kwesịrị ịkanye akara na ha n’ihe odide ahụ ọ ga-agụ. Ha na-adịkarị ole na ole, ma eleghị anya ha agaghị akarị anọ ma ọ bụ ise. Ọzọ, ọ dị ya mkpa ịmụgharị ịgụ ya n’ụzọ ga-eme ka ndị ga-ege ntị mata ha ngwa ngwa. Ha bụ ihe ndị bụ́ isi n’okwu ahụ. Ọ bụrụ na e jiri mmesi okwu ike kwesịrị ekwesị kwuo okwu ahụ, o yikarịrị ka a ga-echeta echiche ndị a bụ́ isi. Nke ahụ kwesịrị ịbụ ihe mgbaru ọsọ ọkà okwu.

E nwere ọtụtụ ụzọ ọkà okwu pụrụ isi mesie okwu ike, bụ́ nke dị mkpa iji nyere ndị na-ege ntị aka ịmata ihe ndị bụ́ isi ihe. O nwere ike iji ịnụ ọkụ n’obi ka ukwuu, mgbanwe n’otú o si ekwu okwu ọsọ ọsọ, itinyekwu mmetụta, ma ọ bụ mmegharị ahụ́ kwesịrị ekwesị, mee ihe, ka anyị kpọọ nanị ole na ole.