E NWERE otu nwa agbọghọ aha ya bụ Akụnne.a Isi na-aghọ ya nkọ, ihu na-abụkwa ya ọchị ọchị. Ọ na-achọkwa ka ya na ndị mmadụ na-anọrị. Ma, obi ya na-agwa ya na ọ baghị uru. Obi na-ajọkwa ya njọ ruo ọtụtụ ọnwa. O kwuru, sị: “Kwa ụbọchị, m na-eche otú m ga-esi nwụọ. Ama m na m nwụọ, e nweghị onye ga-eso m nwụọ.”

Akụnne kwuru na e nweghị ihe ga-eme ka ya gbuo onwe ya. Ma mgbe ụfọdụ, ọ na-eche na ndụ ọ dị abaghị uru. O kwuru na ihe ọ chọrọ bụ ka ụgbọala gbuo ya nakwa na ọ kaara ya mma ịnwụ.

Otú a ọ dị Akụnne ka ọ dịkwa ọtụtụ ndị taa. E nwekwaala ndị chọrọ igbu onwe ha. Ma, ndị ọkachamara kwuru na ihe mere ụfọdụ ndị ji achọ igbu onwe ha abụghị na ha chọrọ ịnwụ kama ọ bụ na ike ahụhụ agwụla ha. N’obi ha, ha ekwesịghị ịnọ ndụ. Ma, e nwere ihe ndị mere ha ga-eji dị ndụ.

Ka anyị kwuo banyere ihe atọ mere anyị ga-eji nọrọ ndụ.

Ụfọdụ ndị na-ekwu na mmadụ igbu onwe ya maka na nsogbu karịrị ya bịaara ya dị ka ebe mmadụ chọrọ igbupụ isi ya maka na isi na-awa ya. Ọ bụrụgodị na i chere na o nwekataghị ka nsogbu tara ezigbo akpụ hapụ gị aka, ihe nwere ike ịgbanwe mgbe ị na-atụghị anya ya.—Gụọ igbe bụ́ “Ihe Mechara Dịrị Ha Mma.”

Ọ bụrụgodị na ihe agbanweghị, ọ bụghị ichegbu onwe gị ga-ebi ya. Were ụbọchị ọ bụla otú i si hụ ya. Chetakwa na Jizọs sịrị: “Unu echegbula onwe unu mgbe ọ bụla maka echi, n’ihi na echi ga-enwe nchegbu nke ya. Ihe ọjọọ nke ụbọchị nke ọ bụla ezuworo ya.”—Matiu 6:34.

Olee ihe ị ga-eme ma ọ bụrụ na nsogbu ahụ bụ nke o nweghị ihe ị ga-emeli ka o bie? Dị ka ihe atụ, gịnị ka ị ga-eme ma ọ bụrụ na ị na-arịa ọrịa na-enweghị ngwọta, ma ọ bụkwanụ na gị na di gị ma ọ bụ nwunye gị etisaala, ma ọ bụdị na onye gị nwụrụ?

Ọ sọkwa ya ya dịrị otú ahụ, a ka nwere ihe ị ga-agbanweli. Ị ga-agbanweli otú i si ele nsogbu ahụ anya. Ọ bụrụ na i were ụwa otú i si hụ ya, obi agaghị na-adị gị njọ nke otú ahụ. (Ilu 15:15) Kama ịchọwa ụzọ igbu onwe gị, ihe ị ga na-achọ bụ ụzọ ị ga-esi die ihe bịaara gị. Ò nwere uru ime otú a ga-abara gị? Ee, ọ ga-eme ka ị ghara ịna-eche na e nweghị ihe ọzọ ga-ebi nsogbu gị ma e wepụ ọnwụ.—Job 2:10.

IHE Ị GA-EBURU N’UCHE: Nwayọọ nwayọọ ka e ji aracha ofe dị ọkụ. Nsogbu ọ bụla bịaara gị ga-emecha gafere, ya sọkwa ya ya hara ka elu na ala.

IHE I NWERE IKE IME: Kọtatụrụ nwanne gị ma ọ bụ enyi gị nsogbu gị na ya na-alụ. Onye ahụ nwere ike tụọrọ gị aro ndị ga-enyere gị aka ịgbanwe otú i si ele nsogbu ahụ anya.—Ilu 11:14.

Mmadụ nwere ike chee na o nweghị ihe ya nọ ndụ eme ma ọ bụrụ na obi ya na-agwa ya na o nweghị ihe ọ ga-emeli ka nsogbu ya bie. Ka anyị kwuo ihe ụfọdụ ga-enyere anyị aka mgbe anyị nọ na nsogbu.

Ekpere. Ihe mere anyị ji kwesị ikpe ekpere abụghị ka anyị chefuo nsogbu bịaara anyị. Ọ bụghịkwa mgbe anyị na-amaghịzi ihe ọzọ anyị ga-eme ka anyị kwesịrị ikpe ekpere. Kama, ekpere bụ otú anyị si agwa Nna anyị hụrụ anyị n’anya otú obi dị anyị. Jehova chọrọ ka anyị na-agwa ya ihe dị anyị n’obi. Ọ bụ ya mere Baịbụl ji sị: “Tụkwasị Jehova ibu arọ gị, ya onwe ya ga-akwadokwa gị.” —Abụ Ọma 55:22.

Ọ ga-adị mma ka i kpee ekpere taa. Si n’ala ala obi gị gwa Chineke otú obi dị gị, kpọọkwa aha ya bụ́ Jehova ma i kpewe ekpere. (Abụ Ọma 62:8) Jehova chọrọ ka ị bụrụ enyi ya. (Aịzaya 55:6; Jems 2:23) Cheta na n’agbanyeghị ebe ị nọ, i nwere ike ikpe ekpere gwa Chineke ihe dị gị n’obi mgbe ọ bụla ọ sọrọ gị.

Ndị hụrụ gị n’anya. Ndị ikwu gị na ndị enyi gị hụrụ gị n’anya. O nwekwara ike ịbụ na ha agwala gị na ihe gbasara gị na-emetụ ha n’obi. E nwekwara ndị ọzọ hụrụ gị n’anya ma ị hụtụbeghị ha. Dị ka ihe atụ, mgbe ụfọdụ Ndịàmà Jehova gaa izi ndị mmadụ ozi ọma, ha na-ahụ ndị ike ụwa gwụrụla ma ọ bụkwanụ ndị nke chọdịrị igbu onwe ha. Otú a Ndịàmà Jehova si aga ozi ọma n’ụlọ n’ụlọ na-eme ka ha nwee ike ịna-enyere ụdị ndị ahụ aka. Jizọs hụrụ ndị mmadụ n’anya. Ndịàmà Jehova na-emekwa ka ya. Ha hụrụ mmadụ ibe ha n’anya, hụkwa gịnwa n’anya. —Jọn 13:35.

Ndị dọkịta. Oge ụfọdụ, ihe na-eme ka mmadụ chọọ igbu onwe ya nwere ike ịbụ na isi akpakọchaghị onye ahụ ọnụ n’ihi na obi na-ajọkarị ya njọ. Ihere ekwesịghị ịna-eme gị ma ọ bụrụ na obi na-adị na-ajọ gị njọ n’ihi na onye ọ bụla nwere ihe ya na ya na-alụ. Ụfọdụ ndị ekwuola na ọ bụrụ na obi na-adakarị mmadụ mbà ma ọ bụ na obi na-ajọkarị ya njọ na o nwere ike ịbụ ọrịa ka onye ahụ na-arịa. Onye ọ bụla nwere ike ịrịa ọrịa a. Ma, a na-agwọ ya agwọ.a

IHE Ị GA-EBURU N’UCHE: Ọkọ kọwa anụmanụ, ọ gakwuru osisi ma ọkọ kọwa mmadụ, ọ gakwuru mmadụ ibe ya. N’ihi ya, ndị ọzọ nwere ike inyere gị aka ka ihe dịrị gị mma.

IHE I NWERE IKE IME: Gakwuru dọkịta ma nke a na-akọ n’ihe gbasara obi ịda mmadụ mbà ka o nyere gị aka.

Baịbụl kwuru na ndụ ụmụ mmadụ ‘jupụtara ná nsogbu.’ (Job 14:1) Taa, e nweghị onye nọ n’ụwa ga-asị na ihe niile dịịrị ya mma. Ma, e nwere ndị ike ụwa gwụrụla, ya adị ha ka ha enweghịzi olileanya nakwa na ihe agaghị adịkwara ha mma ọzọ. Ọ bụrụ na ọ dị gị otú ahụ, cheta na Baịbụl kwuru na olileanya dị. O kwuru na ihe ga-adịrị ma gịnwa ma ụmụ mmadụ niile mma. Dị ka ihe atụ:

• Baịbụl kwuru na Jehova Chineke buuru anyị niile ihe ọma n’obi.—Jenesis 1:28.

• Jehova kwekwara nkwa na ya ga-eme ka ụwa ghọọ paradaịs.—Aịzaya 65:21-25.

• Obi sikwara anyị ike na ọ ga-eme ihe ahụ o kwere ná nkwa. Mkpughe 21:3, 4 kwuru, sị:

  “Ụlọikwuu nke Chineke dịnyeere mmadụ, ya na ha ga-ebikwa, ha ga-abụkwa ndị nke ya. Chineke n’onwe ya ga-anọnyekwara ha. Ọ ga-ehichapụkwa anya mmiri niile n’anya ha, ọnwụ agaghị adị ọzọ, iru uju ma ọ bụ mkpu ákwá ma ọ bụ ihe mgbu agaghịkwa adị ọzọ. Ihe mbụ niile agabigawo.”

Ihe a Baịbụl kwuru abụghị nrọ. Jehova Chineke ga-emezurịrị ihe ahụ o kwuru, ọ na-agụsi ya agụụ ike ime ya, o nwekwara ike ọ ga-eji eme ya. Obi kwesịrị isi anyị ike na Chineke ga-eme ihe niile o kwere anyị ná nkwa. Nkwa ahụ mere ka anyị mara na e nwere ihe anyị nọ ndụ eme.

IHE Ị GA-EBURU N’UCHE: Ọ bụrụgodị na nsogbu ụwa a mere ka ike ụwa gwụ gị, nkwa Baịbụl kwere anyị nwere ike inyere gị aka ịna-edi nsogbu ndị ahụ.

IHE I NWERE IKE IME: Chọpụta ihe Baịbụl kwuru na Chineke ga-emere anyị n’ọdịnihu. Ndịàmà Jehova ga-enyere gị aka ịmata ihe ndị ahụ. I nwere ike ịjụ ndị nke nọ n’obodo unu ma ọ bụ gị agaa n’adres Ịntanet bụ́ www.pr2711.com/ig.a