Panangmatmat iti Lubong
Dagiti Nabunga a Bakasion
Pagbalinen koma dagiti nagannak ti bakasion dagiti ubbing a nabunga a tiempo, kuna ti Mexicano a sikologo ken propesor iti unibersidad a ni Rafael Martínez. Babaen iti naannad ken nasakbay a panagplano, dagiti nagannak mabalin a maitunosda dagiti instruksion a maipapaay iti pagtaengan ken idiay eskuelaan. Sigun iti report idiay inaldaw a pagiwarnak iti Siudad iti Mexico nga El Universal, ni Martínez intudona a “ti eskuelaan ket maysa a sentro iti edukasion a saan koma a maisukat iti edukasion nga ipaay koma dagiti nagannak kadagiti annakda.” Malaksid kadagiti dadduma pay a bambanag, isingasingna ti mabalbaliwan nga eskediol a mangiraman iti pannakasanay iti ar-aramid iti pagtaengan, dadduma kadagiti ar-aramid a pagsapul, ken ti panangtulong kadagiti addaan lapped ken dagiti agkasapulan a tattao Namalakad ni Martínez a ti “bakasion dina koma kaipapanan ti naan-anay a panaglinglingay ken panaginana no di ket, dayta koma ti panagbalbaliw iti trabaho.”
Pannakaseknan kadagiti Trabahador
Dagiti kompania a Hapones nakagun-oddan iti kinasigo kadagiti adu a bambanag. Nupay kasta, agkedkedda a mangpabassit iti kaadu dagiti trabahadorda no dayta ket kasapulan. Maysa a kompania ti temporario pay a nangpabassit iti kaadu ti oras ti panagtrabaho iti linawas agingga iti tallo nga aldaw tapno maliklikan ti pannakaikkat ti aniaman nga empleado iti trabaho. Gagangay, dagiti trabahador a Hapones nairuamda iti agpaut iti tungpal-biag a panagtrabaho iti kompaniada. Dadduma a kompania ti mangpaadal pay kadagiti annak dagiti empleadoda ket kalpasanna alaenda ida iti kompania. Ngem gapu iti panagbaliw iti ekonomia ken ti pannakikompetensia iti pagtagilakuan iti lubong, agraman iti kasta unay a kinaadu dagiti trabahador kadagiti dadduma a tukad, dadduma a kompania awan ti mabalinda a pagpilian no di ti panangkissay iti trabahadorda. Adu ti panangikagumaan a naaramid iti panagsapul iti baro a pagtrabahuan a maipaay kadagiti trabahador gapu iti kinasungdo iti maysa ken maysa.
Kulongan ti Baboy a Kulongan a Pagay-ayaman
No dagiti kulongan ti baboy agbalinda a kulongan a pagay-ayaman, dagiti burias “agpromedioda iti inaldaw a panaglukmeg nga uppat-porsiento a nangatngato ngem dagiti nakapkapsut a kakaduada iti kulongan.” Dayta a report, a naipablaak idiay Calgary Herald maipapan iti resulta iti trabaho ni Al Schaefer idiay Agriculture Canada’s Lacombe Research Station, mangipaay iti naimbag a damag kadagiti managtaraken iti baboy. Ti panagsirarak ni Schaefer ipamatmatna a no dagiti baboy addaanda kadagiti ay-ayam a pangusaranda iti tiempoda, nasaysayaat ti panagdakkelda. Isut’ nageksperimento babaen iti maysa a gagangay a goma iti kotse nga imbitinna iti maysa a kawar a naiballangan iti kulongan. Dagiti baboy inay-ayamda ti goma “babaen ti panangiduronda iti goma nga agsublisubli iti kawar wenno kagatenda ti goma.” Iti kastoy a pamay-an, maiturong dagiti ad-adda nga agresibo ken mannakiringgor a baboy iti kulongan iti “ay-ayam” imbes a kadagiti nakapkapuy a kakaduada iti kulongan. Kas banagna, kalpasan iti dua-tawen a panagadal, dagiti baboy kadagitoy a kulongan a nailako ket basbassit ti sugsugatda ken ad-adu ti karneda.
Diamante Patauden ti Bituen
Dagiti managsirarak iti U.S. National Bureau of Standards ken ti Enrico Fermi Institute idiay Chicago, a mangad-adal kadagiti rumek iti meteorite, Nakaaramidda iti makapainteres a nasarakan. Idi insarangda dagiti rumek ti meteorite iti X-ray ken pannakasinasina babaen iti elektron, nakita dagiti managsirarak ti nasinasina a padron ti diamante, kuna ti New Scientist. Patien dagiti sientista a ti diamante ti mabalin a timmangken manipud iti atomo a karbon nga iruar ti maysa a bituen ken “mabalin a ti naturalesa ti makaaramid iti diamante a nasaysayaat pay ti kalidadna ngem ti sentiteko a mapataud iti laboratorio.”
Atiddog a Turog
Dagiti minero kunaenna a nakasarakda iti naisangsangayan a banag idi a di pay nabayag nagkalida a maipaay iti balitok iti nakalamlam-ek a lugar iti Yakutia idiay Siberia, iti ngatuen laeng iti Arctic Circle. Tallopulo a pie iti baba ti rabaw ti nalawa nga awan kayona a tanap iti polo, nakasarakda iti triton, maysa nga addaan ipus nga animal nga agbiag iti danum ken iti daga a kasla maysa a baro nga (alutiit), a nasiluan iti timmangkenen a daga. Ti ahensia ti pagiwarnak a Tass kunaenna nga, iti pakasdaawan dagiti minero, kalpasan iti pannakabilagna “nagkarayam a nakabambannayat . . . babaen iti lima-ti-ramayna a saksakana, nga italliawna ti ulona, nga addaan iti natadol a matmata, iti sikiganna.” Dayta ti natay kalpasan ti sumagmamano nga aldaw. Dagiti sientista a Soviet kunaenda nga iti sidong ti kasta a kasasaad a pannaturog, a maawagan anabiosis, posible nga agbiag iti kasta a parparsua iti ginasgasut a tawtawen, uray pay rinibribo, a tawtawen.
Panangatake kadagiti Pirata iti Musika
Ti industria ti panagirekord iti musika makidangdangadangda kadagiti pirata a di nainkalintegan a mangirekord kadagiti tape ken mangilako kadakuada. Maysa a kompania ti nakapataud iti maysa a sistema a mangikabil kadagiti “abut,” iti akikid a frequency iti recording tapno dagiti circuits a naikabil a mangapektar iti abut ti mangiddep iti tape recorder. Nupay kasta, dagiti eksperto a nakangngegen iti pamay-an ipapilitda a ti abut ti mangapektar a naimbag iti musika. Gapuna, dagiti musiko, teknisian, ken dagiti managgatang iti record maseknanda a ti abut, a nairanta a mangpasardeng kadagidiay a mangbikbiktima iti industria ti musika, dadaelennanto ti adu a tawtawen a teknolohia a nadisenio a mangibanag iti kasla sibibiag a timek iti recordings, isu a mamagbalin kadakuada a baro a biktima.
“Bukbukel iti Iyaalsa”
Idi Hulio iti daytoy a tawen, 110 a mannursuro iti New Jersey ti naiyeg iti korte tapno mapagsaludsodan ken mangsungbat kadagiti pammabasol gapu iti panangtabbaawda iti bilin ti korte a mangipatingga iti saan a legal a panagwelga. Ti nangidaulo a hues, ni Paul R. Huot, kinunana a ti “pananglaisda iti bilin nga agsubli iti trabaho ti namagbalin a dakes kadagiti estudiante ket tinignayna ti saan a panagraem iti linteg ken ti panangtabbaaw kadagiti korte,” kuna ti The New York Times. Gaput’ maseknanda a ti sosiedad ti mabalin a mapukawna iti panagraemna iti linteg, ti umiso a panagtignay iti sosiedad, ken ti disiplina, kinuna ti hues: “Dagiti bambanag saandan a mabalin nga isurat. Ti isuamin a banag ket pagduaduaan. Napukawtayon ti nasayaat a kababalin. Napukawtayon ti panagdayaw. Napukawtayo ti kinaemma.” Ti rason? “Mammano a tattao ti mangbigbig iti nagdumaan iti umiso ken dakes,” kuna ni Huot. “Ti basol ita isu ti pannakatiliw, saan a ti panagsalungasing.” Babaen iti panangpabasolna kadagiti nagannak, inlawlawagna a dagitoy ibagada kadagiti annakda a tungpalenda ti linteg, ngem isuda a mismo agkusitda kadagiti buis, paaduenda dagiti gastoda, wenno labsingenda dagiti limitasion ti kapartak ti panagpataray. “Pagarupek a mangimulmulatayo kadagiti bukbukel iti iyaalsa iti daytoy a pagilian a kasla agmauyong.”
Musika kadagiti Laplapayagda
Tapno urnongen ken dadaelen dagiti utot, ti Pied Piper iti iti leyenda iti Hamelin patokarenna ti instrumentona iti musika a pito. Di pay nabayag, maysa a “Pied Piper” ti nagparang idiay Tokyo, a mangpapanaw kadagiti utot babaen iti moderno a pito iti musika. Ti “Piper” itatta ket maysa a kompania a mangipamaysa iti kinadalus iti aglawlaw, ket kalpasan iti 20 a tawtawen a panagsirarak, sigun iti The Daily Yomiuri, dayta ti nakaaramid iti naan-anay a sistema a mangikkat kadagiti utot manipud kadagiti natatayag a patpatakder. Dagiti pito nga addaan iti abut iti tunggal pito a pie ti maikabil kadagiti datar ken dagiti diding. Ti musika? Dagiti utot makikomunikarda babaen iti ultrasonic nga allon a ti kapartakna ket 20 agingga iti 38 kilohertz, ket uray pay ti allon manipud kadagiti barot iti kompiuter awisenna ida. Dagiti pito mangipaayda kadagiti allon nga ultrasonic a “mangawag” kadagiti utot, a kalpasanna sumrek kadagiti abut ket masultopda nga agturong iti pakaibellenganda, ket maeppesanda babaen iti carbon dioxide, ket dagus a mabungonda iti maysa a vinyl tapno nadalus ti pannakaibellengna. Manipud iti Hamelin agingga iti Tokyo, ti konklusion agpapada: Ti pannakaadikto iti musika ti pito mabalin a napeggad kadagiti utot.
Multa, Multa, Ken Ad-adu Pay a Multa!
Dagiti kangrunaan a siudad iti São Paulo, Brazil, nga addaan iti napattapatta a 12 milion nga umili, addaan iti parikut iti trapiko. Iti uneg ti makabulan, ti adda nakagupgopan a 1,218,491 a multa iti trapiko a naipaay. Idi agngudo iti tawen, tallo a milion kadagiti uppat a milion a luglugan iti siudad ti mainanaman a namulta. Binulan, ngangngani 30,000 a luglugan ti namulta iti Cz$1,290 (agarup $30, E.U.) gapu iti panagparada iti bangketa, kuna ti O Estado de São Paulo. Kaskasdi kadagiti liblibro, nupay saan a maipaalagad, adda dagiti multa iti panangugod iti pangen ti baka iti kalkalsada (Cz$1,149) ken ti panangiparada iti guyoden ti kabayo a kariton iti bangketa (Cz$384). Ti panangibati iti paladpad ti tawa ti maysa a banag a mabalin a matnag ket makatiro iti magmagna mabalin a kaipapananna ti multa a Cz$99. Maysa a pasamak, a malaglagip pay laeng dagiti adu, ket isu ti baboy a matartaraken iti terasa ti maysa a panaderia a nagbuteng ket timmapuak iti alad ket nagdisso iti magmagna, isu a nangtukkol iti takkiagna. Nasingir ti multa.
Nariribuk a Dandanum
Sigun kadagiti Israeli a gubuayan, ti suplay ti Israel ken ti Jordan a danum ti mabalin a nakaro ti pannakadangranna babaen iti napateg a trabaho nga ar-aramiden ti Siria, ti kaarrubada iti amianan. Ti proyekto a madaman a maar-aramid isu ti panangisiasi ti ayus ti kadadakkelan a pagayusan iti Jordan, ti Nahr al Yarmuk, tapno mangipaay iti irigasion iti “10,000 ha a daga” iti amianan. Gapu itoy, nakali dagiti dadakkel a danaw, a maisilpo babaen kadagiti agsisilpo “a nasurok a 260 kilometros a kanal.” Palplanuen ti Siria ti mangiyakar kadagiti 500,000 nga umilina iti makin-abagatan a lugar iti Golan Heights.