Ti Makagunggona a Biagmi kas Misioneros sadi Africa

Kas insalaysay ni John Miles

TI EKSENA isut’ pagianan dagiti maay-aywanan nga an-animal idiay umamianan a laud ti Zimbabwe. Siak, ken ni Val, nga asawak, ti nakalugan nga agturturong idiay nalatak a Victoria Falls. Saan, saankami a turista. Misionerokami ket naibaonkami ditoy nga agtrabaho iti tengnga dagiti lokal nga Africano. Idi nga agsikkokami, idiay, sitatakder iti igid ti dalan, isut’ maysa a nagdakkel nga elepante. Iniddepko ti makina ket timman-awak iti tawa a mangala ti retrato. Ngangnganiak a mangala manen ti maysa idi a nagikkis ni Val:

“Isut’ agturturong kadatan!”

Dardaras pinaandarko ti makina, ngem madi agandar. Anian a nagdakes a kasasaad! Nagsardeng ti elepante iti idadarupna ket umatras a mangbaddek kadakami. Apaman latta ta nagandaren ti makina ket nagsikkokami kadagiti kasamekan. Naimbag laengen ta, awan batbato wenno kaykayo a mangserra ti panaglibasmi. Naikeddengmi nga ited ken Mr. Jumbo ti kalinteganna iti dalan ken agturongen iti sabali a ruta.

Sabali manen nga eksena. Itatta addakami idiay bantay a pagarian ti Lesotho, iti umabagatan nga Africa. Daytat’ malem ti Domingo idiay kabisera, nga isut’ Maseru. Agaw-awidkamin kalpasan ti panangtagiragsakmi ti Nakristianuan a panagtataripnong a kadua dagiti lumugar a kapammatian. Biglaan, dakam ti dinarup dagiti dua nga agtutubo a mannanakaw. Maysa ti mangdandanog kaniak ken daydiay maysa ti kimmabayo iti likudak. Isu ti inwagtengko, ket kalpasanna binueltaanna ni Val, a guyguyodenna ti bagna. Nagpukkaw ni Val: “Jehova! Jehova! Jehova!” Dagus, inibbatan ti lalaki ti bagna ken kasla naulaw a nagsanuden. Daydiay mangdandanog kaniak ti nagsanud metten​—a mangdandanog laengen iti angin. Nagdaraskamin a pimmanaw, a nabang-aran ti dakkel idi makitamin dagiti kapammatianmi idiay pagur-urayan ti lugan.​—Proverbio 18:10.

Tunggal maysa kadagiti pasamak nga adda iti ngato ti sumagmamano laeng a kanito, ngem isudat’ dadduma kadagiti nagadu a di maliplipatan a pakalaglagipanmi iti napalabas a 32 añosmi kas misioneros idiay Africa. Kasanot’ pannakagtengmi ditoy? Apay a nagbalinkam a misionero? Dayta aya ti makagunggona a biag?

Ti Americano a Katulong iti Talon Naammuanna ti Kinapudno

Nangrugi amin dayta idi 1939 idi nagam-ammokami ken ni Val Jensen idiay Yakima, Washington, E.U.A. Iti dayta a tiempo, agtartrabahoak iti maysa a pagtalonan ket ni Val agtartrabaho met kas katulong iti balay. Masansan a kasarsaritanak maipapan iti Biblia. Ti maysa a namagsiddaaw kaniak isut’ panangilawlawagna a ti impierno saan a napudot a lugar. (Eclesiastes 9:5, 10; Aramid 2:31; Apocalipsis 20:13, 14) Nupay saanak a mannakimisa, ammok no aniat’ isursuro dagiti klerigo maipapan iti impierno, ket ti impakita ni Val kaniak manipud Biblia ti ad-adda a rasonable.

Da tatang ken nanang ni Val nagbalinda a Saksi ni Jehova idi 1932. Nangrugi met ni Val a makipagad-adal ti Biblia, ket isut’ nabautisaran idi Setiembre 1935. Kalpasan panagam-ammomi, inawisnak ni Val a makigimong idiay Kingdom Hall. Inawatko dayta ket tinagiragsakko ti pannakitimtimpuyog kadagiti tattao a naam-ammok idiay, a dayta ket, iti kaanoman a ti trabaho idiay pagtalonan palubosannak a mapan. Ti panagbiag idiay pagtalonan ti umun-una iti biagko. Ngem, nagin-inut ad-adda a serioso ti panangmatmatko iti panaggigimong, ket dagiti lokal a Saksi ti nangawis kaniak a makiraman iti panangasaba iti balay-balay. Ti panangaramid iti daytoy iti mismo nga ilik ti kasla nagdakkelan a suot kaniak. Ngem nailasatko dayta.

Dua a nakalaglagip a bambanag ti napasamak idi 1941. Idi Marso, nabautisaranak kas dedikado a saksi ni Jehova, ket di nagbayag nagkasarkami metten ken ni Val. Kalpasanna, idi Oktubre 1942, nangrugikami iti amin-tiempo a trabaho a panangaskasaba kas payunir idiay umabagatan a daya ti North Dakota.

Dikam pulos maliplipatan ti napasamak iti sumaganad a tawen. Daytat’ maysa a pakalaglagipan iti historia dagiti Saksi ni Jehova. Idi Pebrero 1, 1943, narugian ti panangsanay kadagiti misionero para iti umuna a klase iti maaw-awagan idi a Watchtower Bible College of Gilead. Dua a bulan kamaudiananna inatenderanmi ti “Call to Action” nga asamblea idiay Aberdeen, South Dakota. Dagiti bendision iti serbisio kas misionero iti ganggannaet a dagdaga ti naisalaysay, ket ti tarigagay a mapan idiay Gilead ken agbalin a misioneros ti rimmasuk kadagiti puspusomi.

Panangragpat iti Kalat iti Serbisio a Misionero

Siam a tawen ti napalabas sakbay a naragpatmi ti kalatmi. Kabayatan amin dayta, naaddaankami kadagiti dadduma pay a nagsasayaat a pribilehio ti serbisio, agraman met kadagiti lapped. Kalpasan ti maysa ket kagudua a tawen a panagpaypayunir idiay North Dakota, nagaplikarkami para iti teritoria ti payunir idiay Missouri. Daytoy ti naaprobaran, ket nagnaedkami idiay siudad ti Rolla. Ti teritoriami ti nangiraman iti intero a Distrito ti Phelps nga ayan ti maymaysa laeng nga aktibo a Saksi. Nangbusboskami ti tallo a nakaragragsak a tawtawen sadiay ken nakiramankami iti pannakaipasdek ti maysa a kongregasion.

Kalpasanna naipasangokami iti problema a nangpabaaw iti namnamami nga agbalin kas misioneros. Naibusen ti kuartami. Ti nakapuy a panangiyurnos ken kinakurang iti pammatimi a ni Jehova ti manangipaay ti namagsardeng kadakami iti panagpayunir. Pinanggepmi a daytoy ket iti sumagmamano laeng a bulan, ngem daytat’ makatawen ket kagudua sakam nakarugi manen kas payunir. Itattan determinadokamin a saanen a maul-ulit dagiti napalabas a biddutmi. Ti baro a nakaitudinganmi ket iti maysa a kongregasion idiay ili ti Reardan iti makindaya nga Estado ti Washington. Narigat idi a masapulan ti paset-tiempo a trabaho, gapuna kasapulan ti dakkel a panagpannuraymi ken ni Jehova a mangipaay kadagiti inaldaw a kaskasapulanmi.​—Mateo 6:11, 33.

Ti teritoriami ti nangiraman kadagiti sumagmamano a babassit nga ili iti kaparangetna. Maysa nga aldaw kasapulan ti panangbiahemi ti 130 kilometros ken agsubli tapno sarungkaran dagiti tattao maipapan iti mensahe ti Pagarian. Kurang ti gasolinami ngem saanmi a pinalubosan daytoy a nangpasardeng kadakami. Idiay dalanmi a rumrummuar iti ili, nagsardengkami idiay post office ket aniat’ pagarupyo a nakitami? Adda idiay, nga agur-uray kadakami ti surat a naggapu iti kasinsinko a karugrugina pay laeng nga agad-adal ti Biblia a kadua dagiti Saksi. Naglaon dayta ti tseke nga addaan umdas a kuarta a mangpunno ti tankemi ken nasursurok pay. “Itinnagmi koma daytoy a donasion para iti Boy’s Town,” insuratda, “ngem ammomi nga ad-adda a kasapulam daytoy ngem ni Padre Flanagan.” Saanda a nagbiddut iti dayta!

Dagiti kapadasan kas kadagitoy ti nangitampok ti kinapudno ti kari ni Jesus: “Ngem sapulenyo nga agtultuloy ti pagarian [ti Dios], ket isuamin dagitoy a bambanag [material a bambanag] mainayondanto kadakayo.” (Lucas 12:31) Nagpateg daytoy a panagsanay a makatulongto kadakami nga agtultuloy iti sanguanan dagiti dadduma pay a parparikut.

Maysa a tiempo ti kalam-ekna, nagbassiten ti abastomi a karbon. Palubosanminto aya ti situasion a mangbalbaliw iti determinasionmi nga agtultuloy kas payunir? Imparangmi dayta a banag iti kararag ken Jehova ket sakam naturogen. Iti ala seis iti sumaganad a bigat, addan nagtoktok iti ruanganmi! Daytat’ maysa a kabsat ken ti asawana nga, agaw-awiddan manipud biahe a simmarungkar kadagiti kakabagianda, naikeddengda ti bumisita met kadakami. Pinasgedanmi ti apuy, nga inkabilmin ti kaudian a karbonmi, ket nangaramidkami ti kape. Bayat a tagtagiragsakenmi ti pannakikadkaduada, giddato nga insaludsod ti kabsat, “Kumusta ti kasasaadyo maipapan iti karbon?” Nagkinnitakami ken ni Val ket makakatawakam pay. Ti karbon ti maysa a banag a kasapulanmi la unay. Nangteddat’ sangapulo doliar, a kadagidiay nga al-aldaw makagatangen ti kagudua tonelada a karbon.

Iti sabali pay nga okasion asidegen ti asamblea sirkito, ket limlima doliaren ti nabati a kuartami. Mainayon pay, ti panagpalisensia ti kotsemi ti dagdagus kasapulan kalpasan ti asamblea. Naikeddengmi nga ipangpangruna dagiti nasken a bambanag ket timmabunokami iti asamblea. Agyamankami iti naparabur nga espiritu dagiti kakabsat, nagsublikami idiay destinomi nga addaan $15. Ti lisensia ti agbalor $14.50!

Tinagiraksakmi ti serbisiomi kas payunir idiay dumaya a Washington, ket sumagmamano a pamilia a nakipagad-adalanmi ti Biblia nagbalinda a nasungdo a saksi ni Jehova idi agangay. Kalpasan dua a tawen iti dayta a destino, nupay kasta, immawatak ti surat manipud Watch Tower Society nga agkunkuna a nairekomendarak nga agserbi kas agdaldaliasat a ministro, kayatna a sawen, daydiay sumarsarungkar ken mangparparegta kadagiti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova iti maysa a sirkito. “No madutokan, awatemto aya daytoy a trabaho?” insaludsod ti Sosiedad, nga innayonna pay: “Pangngaasim ta sumungbatka nga insigida.” Uray di ibagbagan, ti sungbatko ket wen. Nangrugi idi Enero 1951, nangbusboskami ti maysa ket kagudua a tawen iti naglawaan a sirkito a mangsaklaw ti makinlaud a kagudua ti North Dakota ken ti makindaya a kagudua ti Montana.

Kabayatan daytoy a panawen, immawatkami ti sabali manen a surpresa​—ti imbitasion nga agadal iti maika-19 a klase ti Gilead! Matungpal met laengen aya ti tarigagaymi? Ay wen, sabali manen a surat ti simmaruno a kunkunana a ti klase ti napunnon kadagiti kakabsat manipud dadduma a pagilian. Daytat’ maysa a lapped, ngem saandakami met nga inikkat! Sumagmamano a bulan iti kamaudiananna, immawatkami ti imbitasion para iti maika-20 a klase nga isut’ nakaakseptaranmi idi Setiembre 1952.

Manipud Gilead Nagturong Idiay Africa

Anian ti panangapresiarmi iti kinaimbag ni Jehova nga inyegnakami a sangsangkamaysa a kadua dagiti nasurok a sangagasut nga estudiante manipud adu a paset ti daga​—Australia, New Zealand, India, Thailand, Filipinas, Scandinavia, Inglatera, Ehipto, ken Central Europa! Daytoy ti nangtulong kadakami a makakita ti kasaknap ti pangipakaskasabaan ni Jehova iti mensahe ti Pagarianna.​—Mateo 24:14.

Ti panawen idiay Gilead ti limmabas daras, ket nagraduarkami idi Pebrero 1953. Agraman uppat pay a dadduma, naitudingkami idiay Umamianan a Rhodesia (Zambia itan) sadi Africa. Ngem, ti Sosiedad, ti siaasi a nangipalubos ti panagtalinaedmi idiay Estados Unidos para iti internasional a kumbension a maangay idiay Yankee Stadium iti Hulio dayta a tawen. Kabayatan dagiti bulan sakbay ti kumbension ken nabayag pay met kalpasan dayta, nagserbiak kas manangaywan ti sirkito idiay makindaya nga Oklahoma.

Idi Nobiembre 1953, siak ken ni Val, agraman innem a sabsabali pay a misionero, ti naglugan iti barko a para karga nga agturong idiay Africa. Bimmabakami idiay Durban, Sud Africa, sakam nagbiahe babaen iti tren a napan idiay Umabagatan a Rhodesia (Zimbabwe itan). Ditoy a pinanawannakami ti dua nga agturong iti destinoda idiay Salisbury (Harare itan), bayat a dagiti dadduma kadakami nagtultuloy idiay Kitwe, Umamianan a Rhodesia.

Siak ken ni Val ti naituding iti ili a pagminasan a Mufulira nga ayan ti sumagmamano nga interesado a pamilia ngem awan kongregasion. Binendisionan ni Jehova ti panangaskasabami iti balay-balay. Adu a panagadal ti Biblia ti narugianmi, ket di nagbayag sumagmamano metten nga interesado ti mangrugin a tumabuno iti Nakristianuan a panaggigimong. Kalpasan sumagmamano a bulan naawagankami a mangpunno ti bakante idiay sanga nga opisina ti Watch Tower Society idiay Luanshya. Kamaudiananna, naikkankami ti sabali manen a destino nga agserbi kas misionero idiay Lusaka. Kabayatan ti kaaddami idiay, sagpaminsan nga agserbiak kas manangaywan ti sirkito para iti bassit a bilang dagiti Ingles-pagsasaoda a kongregasion.

Makagunggona a Biag Idiay “Bush”

Kalpasanna, idi 1960, naiyakarkami idiay Umabagatan a Rhodesia a nakaitudingak nga agserbi kas manangaywan ti distrito kadagiti kakabsat a nangisit. Iti pasetna, isut’ panagsarungkar kadagiti kongregasion ken panangaywan kadagiti asamblea sirkito ken kumbension distrito. Kaaduan kadagitoy a kongregasion addada kadagiti aw-away, gapuna masapul nga adalenmi ti panagbiag idiay bush wenno kabakiran. Patienmi a no mabalinan dagiti kakabsat ti agbiag kadagiti bush kabaelanmi met.

Ti sanga nga opisina ti Watch Tower Society ti nangted kadakami ti maysa-ket-kagudua-tonelada a trak a pick-up. Ti likudan ti naabbongan ti yero a duat’ ruanganna para pagkargaan. Dagiti bintana iti nagbaetan ti cab ken ti van ti umdas laeng kadakkelda tapno mapagulian a sumrekan, ken naabbonganda kadagiti kurtina a plastik. Dagiti alikamenmi ti balay ti buklen dagiti naikapeten a katre nga adda kutsonna a foam. Addaankami ti estante a kahon ken paglutuan a bumbombaan ti gas. Addaankam met ti maiyalis-alis a pagisab-itan ti kawkawes ken tolda.

Di nagbayag kalpasan ti panangrugimi ti nakaidestinuanmi iti makinlaud a paset ti pagilian, nakagatak ti di pagaammo nga insekto. Pinaumbalna ti sakak ken nangato unay ti gurigorko. Ti ad-adda a mangpakaro kadagiti bambanag, dimmakes met ti tiempona ken nagtudo ti nakapigpigsa. Agkalinduosanak ti linget a gapu itoy kanayon a masukatan ti pagid-iddaak. Iti tengngat’ rabii, naikeddeng ni Val a masapul a mapanak iti doktor. Immanehona agingga iti kangrunaan a kalsada, ngem ti lugan nailumlom iti kapitakan. Ti kakaisuna nga epekto ti panangpaabantena wenno panangpaatrasna isut’ pananggunggonna unay kaniak. Idi isut’ kumbinsidon nga awaten ti maaramidanna, binalkotna ti bagina iti kaudianen a namaga nga ules a natda ket kinaduanakon idiay uneg ti lugan a buybuyatan ti kasta unay a tudo.

Nangyeg pakabang-aran ti bigat. Nasaysayaat ti riknak, nagsardengen ti tudo, ket dagiti kakabsat a simmangpeten a mangisagana ti asamblea ti nangiduron ti luganmi manipud pitak. Idiay Bulawayo dadduma kadagiti naasi a kakabsat ti nangipan kaniak idiay ospital, ket kalpasan pannakaagasko nakasubliakon ket intultuloyko iti urnos ti asamblea.

Kabayatan daytoy a tiempo, bayat nga agdaldaliasatak iti nagbabaetan dagiti kongregasion, a naipasangokami iti elepante. Naipasangokami met kadagiti adu pay a babbabassit a parsua. Dadduma kadagiti bisitami iti tolda, malaksid laeng kadagiti ngilaw ken lamok, ket isuda dagiti agan-ani a kuton. Iti nakabibiit, dagitoy ti makaaramid ti adu nga abut iti aniaman a kawes wenno lupot a mabati iti daga. Ti nagduduma a kita dagiti alibut ken lawalawa a bumisbisita kadakami ti saanda a mangdangran, ngem ti karasaen a nakastrek ti dagdagus a naparuar. Ken dagiti manggagama ti saanda a maabrasa. Deskribiren ni Val ti siludda a ti riknana ket kasla maimarmartilio iti unegyo ti maysa a nakalablabaga a napudot a lansa babaen iti pagmaso a martilio. Rebbeng nga ammona. Isut’ nasiluden iti namimpat a daras!

Nalabit dagitoy a bambanag ti mamagbalin iti panagbiag iti bush a saan a makagunggona, ngem saan a kastat’ panangmatmatmi. Kadakami, daytat’ maysa a nawayang, aktibo, nasalunat a biag, ken dagiti naespirituan a bendision lab-awanda ti aniaman a pisikal a pakarigatan.

Kanayon a makapabileg ti pammati ti pannakakita ti regget dagiti kakabsat kadagiti aw-away a tumabuno ti panaggigimong. Maysa a kongregasion ti buklen ti dua a grupo nga agtataeng 23 kilometros ti kaadayoda iti maysa ken maysa a desdes laeng ti mamagkonektar kadakuada. Ti “Kingdom Hall” da, nga adda iti tengnga dagiti dua a grupo, ket nalinongan ti dakkel a kayo a batbato dagiti pagtugawanda. Dagiti kakabsat iti tunggal grupo ti magnat’ 11.5 kilometros nga agpapan tapno makigimong mamindua kada lawas. Malaglagipmi met dagidiay natataenganen a pagassawaan a nagna ti 120 kilometros nga awit-awit dagiti maleta ken ul-ulesda a tumabuno iti asamblea sirkito. Dagitoy ti dua laeng kadagiti pangarigan no kasanot’ panangapresiar dagiti kakabsat nga Africano iti pammagbaga a, ‘dida baybay-an ti panaggigimongda.’​—Hebreo 10:25.

Kadagiti dadduma a luglugar dagiti lokal nga umili nagbalinda a suspetsuso kadagiti motibomi, dadduma sakten pay ti nakemda ti panaggigianmi iti ar-arubayanda. Iti naminsan, imbangonko ti toldami iti asideg ti pagasambleaan iti disso a nalikmut kadagiti nangangato a ruot. Kalpasan ti sesion ti asamblea ken nakaiddakamin iti dua oras, nariingak iti uni idiay ruar. Babaen iti plaslait, mailangaak ti porma ti maysa a sitatakder iti likudan ti maysa a bassit a kayo.

“Aniat’ kayatmo?” impukkawko. “Apay nga aglemlemmengka iti dayta a kayo?”

“Sh-h-h kabsat,” immay ti sungbat, “nangngegmi a kuna dagiti dadduma a tattao nga umayda kano puoran dagitoy a ruot. Gapuna nangorganisarkami iti agguardia kenka iti rabii.”

Saanda nga imbagbaga kadakami iti peggad tapno saan a maisturbo ti pannaturogmi. Ngem kaykayatda a mapukawan ti pannaturogda tapno masaluadandakami! Idi nagleppasen ti asamblea iti malem ti Domingo, inyurnosda ti panagtaray ti maysa a lugan iti sanguananmi ken maysa iti likudanmi agingga a makapanawkamin iti napeggad a lugar.

Makagunggona met ti pannakakita ti panangipateg nga ipakpakita dagitoy napakumbaba a tattao iti Biblia. Maysa a kongregasion a nagserbianmi ket iti maysa a lugar a sadiay dagiti umili ti agmulmula ti mani. Bayat ti lawas, nakisinnukatkami kadagiti pagbasaan ken Biblia iti kinahon a di pay naukisan a mani. Idi nalpasen ti bisitami, inkargamin dagiti alikamenmi, dagiti pagbasaan, ken dagiti mani ket rinugianmi ti nagbiahe a mapan iti sumaganad a pagasambleaan. Di nagbayag kalpasan ipapanawmi iti lugar, naidawat ti panagsardengmi ta adda kumamkamakam. Nagsardeng ken naguraykami. Dayta gayam ti maysa a baket a nakasusuon ti sangakahon a mani. Idi a makadanonen kadakami, isut’ nabannog unayen ta napasag iti daga ket isut’ nagidda sadiay agingga a maabutna ti angesna. Wen, kayatna a maaddaan ti Biblia! Kasapulan a warwarenmi manen amin, ngem pagragsakanmi a penken ti tarigagayna. Maysa manen a Biblia kadagiti managayat nga im-ima​—ken maysa kahon a mani manen iti luganmi!

Nakaskasdaaw met ti pannakakita no kasanot’ panangpataud ni Jehova kadagiti manangaywan ti sirkito nga agsarungkar kadagiti nakaad-adu a kongregasion kadagiti kabakiran ti Africa. Kadagidi a tiempo nagrigat para iti Sosiedad ti agsapul kadagiti kualipikado a kakabsat a lallaki nga awan obligasion iti pamilia. Gapuna saan a karkarna idi para iti agdaldaliasat a manangaywan a mapan iti kongregasion, babaen iti bus wenno iti bisikleta, kadua ti asawana ken dua wenno tallo nga annakna, malmaleta, ul-ules, ken pagbasaan. Dagitoy a kakabsat ken ti pampamiliada ti talaga nga agtrabahoda a sigagaget ken awan rekreklamo nga agserbi kadagiti kongregasion. Maysa a dakkel a pribilehio ti makipagserbi a kaduada.

Kadagiti 1970’s ti guerra sibil ti nangrugi a mangpataud ti problema para kadagiti kakabsat a lallaki, ken ti isyu ti neutralidad ti mangikabkabil kadakuada kadagiti nakaro a suot ti kinasungdoda. (Juan 15:19) Napanunot ti Sosiedad a nasayaat a sukatan ti trabahok tapno saan a kumaro a di um-umno ti situasion para kadagiti kakabsat. Gapuna, idi 1972, naawaganak nga agserbi idiay sanga nga opisina ti Salisbury. Daytoy ti nangted gundaway kaniak a tumulong iti panangibangon ti baro a sanga nga opisina. Iti kamaudiananna natudinganak kas manangaywan ti sirkito kadagiti naiwaras-waras unay nga Ingles-pagsasaoda a kongregasion. Kinasapulan daytoy ti panagdaliasat iti kalawa ken kaakaba ti Zimbabwe. Kadagiti dadduma a lugar nagpeggad ti situasion ta masapul nga agbiahekami kadagiti convoys nga organisaren ti gobierno ken bambantayan dagiti soldado babaen iti eroplano ken tulong ti helicopter.

Ti Iyaakarmi Idiay Toktok ti Africa

Kalpasanna immay ti maysa manen a dakkel a panagbalbaliw iti pakaidestinuanmi. Mapankami agserbi idiay Maseru, ti kabisera ti Lesotho. Daytoy ti kabambantayan a pagilian, a no maminsan maaw-awagan toktok ti Africa, ken nagadu a luglugarna ti napipintas buyana.

Nupay apresiarenmi ken tagtagiragsakenmi dagiti napipintas a buya, saan a daytat’ panggep ti immayanmi ditoy. Addakam ditoy a tumulong a mangsapul “kadagiti napateg a gameng” a nasao idiay Haggeo 2:7. Daytoy ti bassit a pagilian nga addaan laeng ti populasion a maysa ken kagudua a milion. Idi dimtengkami idi 1979, 571 a Saksi, iti promedio, ti makiramraman iti panangikaskasaba “ti naimbag a damag ti pagarian” kada bulan. (Mateo 24:14) Ti kongregasion idiay Maseru ti dimmakkel agingga iti punto a daytan ti mabingay iti dua. Iti di pay nabayag idi Abril 1988, naragsakankam unay iti pannakaabutmi iti baro a kangatuan a bilang a 1,078 a manangiwaragawag ti Pagarian.

Kabayatanna, ti trabaho agtultuloy a rumangrang-ay kadagiti dati a nakaitudinganmi kas misionero idiay Zambia ken Zimbabwe. Idi damo a sumangpetkami ditoy Africa agangay 35 a tawen ti napalabasen, adda nakadagupan a bilang a 36,836 a manangiwaragawag ti Pagarian kadagitoy dua a pagilian. Itatta, ti napagdadagupen a bilang ket 82,229. Ti pribilehio a makiraman uray iti bassit laeng a pamay-an kadagitoy nga idudur-as ti maysan a nakaskasdaaw a gunggona kadakami.

“O nanamenyo ket kitaenyo ta ni Jehova naimbag,” insurat ni salmista David. (Salmo 34:8) Ti ‘pannakananammi’ iti serbisio kas misionero ti nangkumbinsir kadakami iti kinapudno dagitoy a sasao. Kinapudnona, nanipud pay 1942 idi mangrugikami a dua iti amin-tiempo a serbisio, ti biagmi ti napunnon kadagiti bendision bayat a laklak-amenmi ti aglaplapusanan a kinaimbag ni Jehova. Nagadu pay a trabaho ti aramiden. Anian ti panagyamanmi ken Jehova nga addaankam pay met ti bassit a pigsa ken salun-at a mausar iti serbisiona!

[Ladawan iti panid 24]

Ni John Miles ken ti asawana, ni Val