Pinaraburan Unay ni Jehova

“NAIMBAG nga aldawmo, maysa a naparaburan unay, ni Jehova adda kenka.” Nagsayaat ketdin a kablaaw! Sasao dagita ni anghel Gabriel. Kasarsaritana ti maysa a napakumbabat’ panagpuspusona a balasang​—ni Maria, anak ti maysa a lalaki nga agnagan Heli. Tawen 3 K.K.P. idi, ket napasamak dayta iti siudad ti Nazaret.​—Lucas 1:26-28.

Naitulag ni Maria a mayasawa ken ni Jose nga allawagi. Mayannurot iti linteg ken kannawidan dagiti Judio, namatmatanen kas naikallaysa nga asawa [ni Jose]. (Mateo 1:18) Kas kenkuana, naggapu [ni Jose] iti nanumo a kasasaad iti kagimongan. Ngarud, apay a kinablaawan ti anghel [ni Maria] kas maysa a naparaburan unay?

Ti Nakaskasdaaw a Pribilehiona

Kinuna pay ni Gabriel: “Dika agbuteng, Maria, ta nakasarakka ti anamong iti Dios; ket, adtoy! iyinawmonto iti aanakam ken ipasngaymonto ti maysa nga anak a lalaki, ket panaganamto iti Jesus. Daytoy a maysa naindaklanto ket maawaganto iti Anak ti Kangatuan; ket ni Jehova a Dios itednanto kenkuana ti trono ni David nga amana, ket agturayto kas ari iti balay ni Jacob iti agnanayon, ket awanto ti panungpalan ti pagarianna.”​—Lucas 1:29-33.

Napalalo ti panagsiddaaw ken pannakariribukna, sinaludsod ni Maria: “Kasanonto daytoy, yantangay diak makidendenna iti lalaki?” Simmungbat ni Gabriel: “Ti nasantuan nga espiritu umayto kenka, ket ti pannakabalin ti Kangatuan salinongannakanto. Iti dayta met a rason ti maiyanak maawaganto iti nasantuan, Anak ti Dios.” Tapno maikkat ti aniaman a panagduadua, innayon ti anghel: “Adtoy! ni Elisabet a kabagiam nangiyinaw met a mismo iti maysa nga anak a lalaki, iti kinabaketna, ket daytoy ti maikanem a bulanna, ti maaw-awagan lupes a babai; agsipud ta iti Dios awan ti deklarasion a saanto a mabalin.”​—Lucas 1:34-37.

Dagus nga inawat ni Maria daytoy nakaskasdaaw a pribilehio ti serbisio. Situtulok, ngem sipapakumbaba, a kinunana: “Adtoy! Ti babai nga adipen ni Jehova! Maaramid koma kaniak sigun iti pakaammom.” Ket pinanawanen ni Gabriel. Nagdardaras ni Maria a napan iti maysa a siudad iti kabambantayan a rehion ti Juda. Apagsangpetna iti pagtaengan ti padi a ni Zacarias ken ni baketna nga Elisabet, nakitana dagiti kasasaad nga apag-isu a kas iti inladawan ti anghel. Naragsakan unay ti puso ni Maria! Agburburayok kadagiti bibigna ti sasao a pagdayaw ken Jehova.​—Lucas 1:38-55.

Nagbalin nga Asawa ni Jose

Maysa a birhen ti mangipaay iti natauan a bagi ni Jesus, ta naipadto ti kasta a pannakayanak. (Isaias 7:14; Mateo 1:22, 23) Ngem apay a maysa a birhen a naitulag a mayasawa ti kasapulan? Tapno maipaayan iti pannakaama a makayallatiw iti ubing iti legal a kalintegan iti trono ni Ari David. Agpada a naggapu da Jose ken Maria iti tribu ni Juda ken kaputotan ida ni Ari David. Isu a naipasdek iti dua a pamay-an dagiti kalintegan ni Jesus kas agtawid. (Mateo 1:2-16; Lucas 3:23-33) Daytoy ti makagapu no apay nga impatalged ti anghel ken ni Jose kamaudiananna a rumbeng a di agkedked a mangala ken ni Maria kas legal nga asawana, nupay masikogen daytoy.​—Mateo 1:19-25.a

Gapu iti maysa a linteg iti panagbuis nga impaulog ni Cesar Augusto, napilitan da Jose ken Maria nga agparehistro idiay Betlehem. Iti kaaddada sadiay, impasngayna ti inauna nga anakna a lalaki. Dimteng dagiti papastor tapno kitaenda ti maladaga, ket indaydayawda ti Amana, ni Jehova. Kalpasan ti 40 nga aldaw ti pannakadalus kas mayannurot iti Linteg Mosaiko, napan ni Maria iti templo sadi Jerusalem tapno mangipaay iti pangabbong kadagiti basolna. (Levitico 12:1-8; Lucas 2:22-24) Wen, tangay saan a nayinaw nga awanan basol, ket ngarud saan a nawaya manipud iti pannakatulaw iti basol, masapul a maabbongan dagiti natawidna a kinaimperpekto kadagiti daton ti panangabbong.​—Salmo 51:5.

Bayat nga adda da Maria ken Jose idiay templo, naaddaan iti pribilehio da lakayen a Simeon ken ni baketen a mammadto nga Ana a makakita iti Anak ti Dios. Saan a ni Maria ti nakaipamaysaan ti atension. (Lucas 2:25-38) Kamaudiananna, nagruknoy dagiti Mago ken Jesus, saan a ken [ni Maria].​—Mateo 2:1-12.

Kalpasan a nagkamangda idiay Egipto ken nagtalinaed sadiay agingga a natay ni nadangkok a Herodes, nagsubli ken nagnaed dagiti nagannak ni Jesus iti bassit a purok ti Nazaret. (Mateo 2:13-23; Lucas 2:39) Sadiay a pinadakkel da Jose ken Maria ni Jesus iti sidong dagiti nadiosan a kasasaad ti pamilia.

Adda Sabsabali pay nga Annak ni Maria

Idi agangay, impaayan da Maria ken Jose ni Jesus kadagiti kakabsatna a lallaki ken babbai iti lasag. Idi a nakagteng ni Jesus iti mismo nga ilina a Nazaret iti panangitungpalna iti ministeriona, isut’ nabigbig dagiti kinaubinganna. “Saan aya nga isu daytoy ti anak ti allawagi?” sinaludsodda. “Saan aya a ni inana naawagan Maria, ket dagiti kakabsatna a lallaki isu da Santiago ken Jose ken Simon ken Judas? Ket dagiti kakabsatna a babbai, saan aya a kaduatayo amin ida?” (Mateo 13:55, 56) Tuktukoyen dagiti taga-Nazaret ti natauan a pamilia da Jose ken Maria, a pakairamanan dagiti annakna a lallaki ken babbai nga ammoda a kakabsat a lallaki ken babbai ni Jesus iti lasag.

Saan a kakasinsin ni Jesus dagitoy a kakabsat a lallaki ken babbai. Saanna met ida nga ad-adalan, wenno kakabsat iti naespirituan, gapu ta nalawag a pagdumaen ti Juan 2:12 dagiti dua a grupo babaen ti panangibagana: “Isu [ni Jesus] ken ti inana ken dagiti kakabsatna ken dagiti adalanna simmalogda idiay Capernaum.” Sumagmamano a tawen kalpasanna idiay Jerusalem, nakita ni apostol Pablo ni Cefas, wenno Pedro, ket innayonna: “Awan ti sabali a nakitak kadagiti apostol; ni laeng Santiago ti nakitak, a kabsat ti Apo.” (Galacia 1:19, The Jerusalem Bible) Maysa pay, ti salaysay a “di nakidenna [ni Jose ken ni Maria] agingga nga impasngayna ti maysa nga anak a lalaki” ipakitana a ti pannakaama ni Jesus ket nakidenna [ken ni Maria] kalpasanna ken nagbalin nga ama ti dadduma pay nga annakna. (Mateo 1:25) Maitunos iti dayta, iti Lucas 2:7 naawagan ni Jesus kas “inauna” nga anakna.

Maysa nga Ina a Managbuteng iti Dios

Kas maysa nga ina a managbuteng iti Dios, nakikooperar ni Maria ken Jose iti panangisuro kadagiti annakna iti kinalinteg. (Proverbio 22:6) Maanninaw ti kinareggetna nga agadal iti Kasuratan iti nabaknang a naespirituan a sasaona idi a kinablaawan ni Elizabet. Iti daydi a tiempo, inulit-ulit ti ina ni Jesus dagiti napnuan rikna a sasao iti kanta ni Ana ken imparangarangna ti pannakaammona kadagiti salmo, historiko ken naimpadtuan a sursurat, ken kadagiti libro ni Moises. (Genesis 30:13; 1 Samuel 2:1-10; Proverbio 31:28; Malakias 3:12; Lucas 1:46-55) Naikabesa ni Maria dagiti naimpadtuan a pasamak ken sasao, nga indulinna dagitoy iti pusona, ken inut-utobna dagitoy iti panunotna. Ngarud, isut’ naan-anay a nakabalan a makiraman iti panangisuro kas naganak ni ubing a Jesus.​—Lucas 2:19, 33.

Imparangarang ni nasayaat pannakaisurona a 12-años a Jesus ti pannakaammona iti Kasuratan a namagsiddaaw kadagiti adut’ pannakaammona a lallaki idiay templo. Gapu ta naisina kadagiti nagannakna idi panawen ti Paskua, kinuna ni inana: “Anak, apay a kastoy ti panangtratom kadakami? Adtoy ni amam ken siak a mariribukan ti panunotna sinapsapuldaka.” Simmungbat ni Jesus: “Apay a kasapulan a sapulendak? Dikay aya ammo a masapul nga addaak iti balay ni Amak?” Gapu ta saanna a natarusan ti kaipapanan daytoy a sungbat, sinalimetmetan ni Maria daytoy iti pusona. Iti panagsublida idiay Nazaret, “nagtultuloy a rumangrang-ay [ni Jesus] iti kinasirib ken iti pisikal nga idadakkel ken iti anamong ti Dios ken dagiti tattao.”​—Lucas 2:42-52.

Ni Maria kas Adalan ni Jesus

Maikanatad unay nga agbalin kamaudiananna a maysa a matalek nga adalan ni Jesus ni Maria! Isut’ napakumbaba ken awanan ambision a mangrimbaw iti laksid ti naisangsangayan nga akem nga inted ti Dios kenkuana. Kabesado ni Maria dagiti Kasuratan. No sukimatenyo a mismo dagitoy, saanyo a masarakan isuna a nailadawan nga addaan silnag iti ulo, a nakatugaw iti maysa a trono kas “ina-reina” ken nalapunos iti raniag ti dayag ni Kristo. Imbes ketdi, masarakanyo iti liklikud, adayo iti imatang ti publiko.​—Mateo 13:53-56; Juan 2:12.

Saan a sinuruan ni Jesus dagiti pasurotna nga agdaydayaw ken Maria. Bayat nga agsasao iti maysa a gundaway, “impukkaw ti maysa a babai manipud iti bunggoy, ‘Bendito ti aanakan a nangawit kenka ken dagiti suso a sinusuam!’ ‘Imbes ketdi,’ kinunana, ‘bendito dagidiay dumngeg iti sao ti Dios ken mangsalimetmet iti dayta.’” (Lucas 11:27, 28, The New American Bible, impatarus dagiti kameng ti Catholic Biblical Association of America) Iti maysa a paboda, imbaga ni Jesus ken Maria: “Ania ti pakaibiangak kenka, babai? Ti orasko saan pay a dimteng.” (Juan 2:4) Kastoy ti mabasa iti dadduma a patarus: “Bay-annak a mangaramid kadagiti bambanag.” (Weymouth) “Saan a masapul nga ibagam ti aramidek.” (An American Translation) Wen, rinaem ni Jesus ti inana, ngem pulos a dina dinaydayaw.

Dagiti Agnanayon a Pribilehio

Anian a nagsayaat dagiti pribilehio a tinagiragsak ni Maria! Impasngayna ni Jesus. Kalpasanna, inaywanan ken sinanayna ti ubing. Kamaudiananna, naaddaan pammati, a nagbalin nga adalan ni Kristo ken naespirituan a kabsatna. Iti maudi a panangusigtayo iti Kasuratan maipapan ken Maria, makitatay isuna iti akingngato a siled idiay Jerusalem. Adda sadiay a kadua dagiti apostol ni Jesus, ti dadduma pay nga annakna a lallaki, ken sumagmamano a matalek a babbai​—bin-ig nga agdaydayaw ken Jehova.​—Aramid 1:13, 14.

Idi agangay, natay ni Maria ket nagsubli ti bangkayna iti tapuk. Kas kadagiti sabsabali a nagkauna a napulotan a pasurot ti patpatgenna nga anak, isut’ naturog ken patay agingga iti naikeddeng a tiempo a panangpagungar ti Dios kenkuana kas maysa nga espiritu a parsua nga addaan imortal a biag idiay langit. (1 Corinto 15:44, 50; 2 Timoteo 4:8) Anian a ragsak daytoy a “naparaburan unay” nga adda itan iti saklang da Jehova a Dios ken ni Jesu-Kristo!

[Footnote]

[Ladawan iti panid 31]

Naparaburan unay ni Maria kas ina ni Jesus