Saankam nga Agretiro!

“SAANKAM NGA AGRETIRO” ti mensahe a mariknayo no bumisitakayo iti maysa a naidumduma a pagtaengan idiay Tokyo, Japan. Agnanaed sadiay ti maysa a pamilia a buklen ti 22 a lallaki ken babbai, nga agpromedio iti 70 ti tawenda. Nakaykaysada, saan a gapu iti relasion ti pamilia, no di ket gapu iti maymaysa nga interes​—kinamisionero a serbisio. Nakapagánusda iti amin-tiempo a trabaho a panangasaba iti dagup a 1,026 a tawen! Naipasngay idi 1910 dagiti tallo a katataengan a kameng. Pito kadakuada ti nangrugi iti amin-tiempo a panagserbi idi agtutuboda pay laeng. Siam kadakuada ti nakaimatang iti panagrang-ay ti trabaho a panangikaskasaba iti Pagarian idiay Japan manipud idi marugian daytoy kalpasan ti Gubat Sangalubongan II.​—Isaias 60:22.

Nupay kasta, daytoy innem-kadsaaranna a sigud a pasdek ti sanga ti Watch Tower ket maysa a lugar ti pammaregta, nangnangruna gapu iti espiritu, ti dominante a kababalin, dagiti misionero nga agnanaed sadiay. Nupay nakapsuten ti kaaduan kadakuada gapu iti kinalakay/kinabaket ken nakapuy a salun-at, awan ti siasinoman kadagitoy a naespirituan a mannakigubat ti sidadaan nga agsanud. Naan-anay a tinarimaan dagiti Saksi a Hapones ti patakder a para kadakuada, a nangipaayda iti maysa a Kingdom Hall iti sirok ken maysa nga elevator.

No Apay a Naragsakda

Gaput’ kaaddada iti teritoriada iti adun a tawen, marikna dagitoy a misionero a daytoy ti pagtaenganda. “Idi nagsubliak idiay Australia para iti kombension distrito idi napalabas a kalgaw,” kinuna ti maysa kadagiti kabaketan a kameng ti pamilia, “makaaw-awidenakon kalpasan ti dua a lawas!” Ay-ayatenda dagiti tattao a pagserserbianda ken patpatgenda unay ida. Apresiaren ti amin a misionero dagiti surat ken awag iti telepono a mangipalagip iti trabaho kadagiti napalabas a panawen.

Resulta dayta ti naanep a ministerio. Gaput’ panagayat ken Jehova, sigaganat nga inkaskasaba dagiti misionero ti Sao ti Dios iti sidong ti nadumaduma a kasasaad. (Idiligyo ti 2 Timoteo 4:2.) “Sinanaymi ti bagbagimi nga agragsak gapu ta agserserbikami ken Jehova,” kuna ni Vera MacKay, nga agserserbi idiay Japan iti 37 a tawenen. “Uray no awan manglukat ti ruangan, addakam sadiay tapno mangpaneknek maipapan ken Jehova.”

Sangapulo ket dua kadagitoy a misionero ti pulos a saan a nakiasawa, ngem naragsakda nga agserserbi iti Apo nga awan mangsingsinga. (1 Corinto 7:35) Maysa kadakuada ni Gladys Gregory, nga agserserbi kas misionera iti 43 a tawenen. Kunana: “Tapno nawaywayaak nga agserbi ken Jehova, nagpayunirak, kalpasanna napanak iti Gilead [Watchtower Bible School of Gilead], ket idi kamaudiananna iti kinamisionero a trabaho. Nupay saanak a nagsapata maipapan iti daytoy, nagtalinaedak nga awanan asawa, ken kas iti sumagmamano a gagayyem, pulos a diak nagbabawyan dayta.”

Sisasagana a Makibagay

Nupay agbalin a nasubeg ti dadduma bayat nga agmataenganda, sisasagana a makibagay dagiti misionero. Adda iti basbassit a pagtaengan dagiti misionero da Lois Dyer, Molly Heron, ken Lena ken Margrit Winteler iti maysa a lugar a kabalbalayan idiay Tokyo. Agnanaedda sadiay iti nasurok a 20 a tawenen ket nagbalindan a nasinged kadagiti tao iti dayta a lugar. Kadagiti teritoriada, 40 a tattao ti ruta iti magasin dagiti agkabsat a Winteler, ken 74 met kada Molly ken Lois. Kalpasanna, inkalikagum ti Sosiedad nga umakarda iti innem-kadsaaranna a pagtaengan dagiti misionero iti sentro ti Tokyo. “Naupay ken naladingitanak idi damo,” aminen ni Lena. Ngem kas iti sigud, nakibagayda iti baro a destinoda. Kasanot’ panagriknada itan? “Nakaragragsak,” kuna ni Lena. “Ita dua a kakabsat a lallaki manipud Bethel ti adda ditoy tapno ilutuandakami ken mangdalus iti pagtaenganmi. Matartaripatokam a naimbag.” Umanamongda amin ken Lois, a nagkuna: “Ti naayat a panangaywan kadakami ti organisasion ni Jehova ti tumultulong kadakami nga aganus.”

Nakibagay met ni Norrine Thompson kadagiti baro a kasasaad. “Iti las-ud ti 15 a tawen,” kunana, “naaddaanak iti pribilehio a kumuyog ken ni lakayko [dati a taga-New Zealand] iti trabaho iti distrito idi a ti intero a Japan ket maymaysa laeng a distrito.” Nupay kasta, kimmapuy ti salun-at ni lakayna, ken kasapulan a sarangtenna ti kadakkelan a suot iti biagna​—ti ipapatay [ni lakayna] 18 a tawenen ti napalabas. “Iti daydi a tiempo,” kunana, “ti timmulong kaniak a mangitultuloy iti trabaho a kinamisionero isu ti ayat nga impakita dagiti kakabsat iti intero a Japan, agraman ti kararag ken panagtalinaed nga okupado iti serbisio.”

Panangibtur Kadagiti Parikut iti Salun-at

“Addaan ti kaaduan iti parikut iti salun-at, ngem naragsakda, ken maysa a naidumduma a kababalin ti tarigagayda nga agserbi,” kuna ni Albert Pastor, ti manangaywan iti pagtaengan dagiti misionero. Tapno maaywanan dagiti misionero, maysa a doktor ken ti asawana, a maysa a nars, ti natudingan iti pagtaengan.

Maysa nga aldaw tallo a tawenen ti napalabas, kellaat a napukaw ti panagkita ti kanigid a mata ni Elsie Tanigawa, a nagturpos iti maika-11 a klase ti Eskuelaan a Gilead. Uppat a bulan kalpasanna, naapektaran metten ti kanawan a matana. “No dadduma maupayak gapu ta saanakon a makapagserbi a kas iti dati. Ngem gapu kadagiti amin a naasi a probision ti Sosiedad ken ti naayat a tulong ti kaduak ken ti dadduma pay, saan a napukaw ti rag-ok nga agserserbi ken Jehova,” kuna ni Elsie.

Naipasango da Shinichi Tohara ken ti asawana, ni Masako, agpada a kaklase ni Elsie iti Gilead, iti adu a suot maipanggep iti salun-atda iti napalabas a sumagmamano a tawen. Para ken Shinichi, a maysa a nalaing a pumapalawag, maysa a dakkel a karit ti saanna a pannakabasa kadagiti notana gapu iti nakudrep a panagkitana. Nupay naglasaten iti dakkel ken bassit nga operasion kadagiti kallabes a tawen, rumaniag dagiti matana no madakamatna ti maipapan iti 90-años nga estudiante iti Biblia a tultulonganna ita.

Nupay addaanda iti “siit iti lasag,” ibilang dagitoy a misionero dagiti pagkapuyanda kas iti panangmatmat ni apostol Pablo, a nagkuna: “Inton nakapuyak, iti kasta nabilegak.” (2 Corinto 12:7-10) Ket pudno a nabilegda! Nakasaganada maipaay iti inaldaw a panagdayaw iti bigat iti tunggal alas siete. Kalpasan ti pammigat, sapsapaen dagidiay makabael ti rummuar iti tay-ak ti ministerio.

Karaman da Richard ken Myrtle Shiroma kadagidiay regular a rummuar iti serbisio. Idi 1978, naistrok ni Myrtle gapu iti arteriosclerosis iti utek, ngem kinaduana ni lakayna iti trabaho a panagdaliasat agingga idi Nobiembre 1987. Ita ni Richard, a 70 ti tawennan, ket tumultulong ken ni Myrtle iti amin a banag. Agriing iti alas 5:00 t.b., bangonenna, digusenna, baduanna, makeup-anna, ken subuanna. Kalpasanna iluganna iti wheelchair maipaay iti panagserbi iti tay-ak tunggal bigat, a mamalaybalayda iti agarup maysa nga oras ket kalpasanna mangasabada kadagiti tattao iti pagsardengan ti bus. Saanen a makapagsao ni Myrtle, ngem ti kaudian a sasao nga inyebkasna ket Dendo, dendo, Hapones para iti “Panangasaba, panangasaba.”

Immakar ti anakda a babai, ni Sandra Sumida, iti pagtaengan dagiti misionero tapno tumulong kadakuada. Nabiit pay a natay ti patpatgen nga asawa ni Sandra gapu iti atake ti puso. Apresiarenna ti naayat nga urnos ti Watch Tower Society a panangibaonda manen kenkuana idiay Japan manipud Guam, a nagserbianda ken lakayna kas misionero. “Masansan a mariknak a bassit laeng ti maitultulongko kadagiti nagannak kaniak gapu ta addaak idiay Guam,” kunana. “Ni adingko a Joanne ti nangaywan kadakuada iti daytoy a pagtaengan. Isu nga idi dimteng ti gundaway, kasta unay ti ragsakko. Ti pannakariknak a kasapulandak ditoy ti nakatulong kaniak manipud idi pimmusay ni lakayko a di napakpakadaan.”

Pakaseknan Pay Laeng

Nupay marikna dagiti misionero ti epekto ti kinalakay/kinabaket, dida kayat nga isuko ti espiritu ti kinamisionero. (Salmo 90:10; Roma 5:12) Da Jerry ken Yoshi Toma, a karaman kadagiti immuna a nagturpos iti Gilead a dimteng idiay Japan, ket mapmapan pay laeng kadagiti lugar ti negosio iti downtown ti Shibuya. “Idi nakagtengkami iti dua-kadsaaranna a patakder a naipasdek ditoy idi 1949, napankami kadagiti dugout. Ita ti Tokyo ket maysan a dakkel a siudad. Lallakay/babbaketkamin ket saanen a kas iti sigud ti kaadu ti magapuananmi. Ngem no agawidkami manipud iti panangasaba, anian a pannakapabang-armi,” kuna ni Yoshi.

Ni Lillian Samson ket maysa a misionera idiay Japan iti las-ud ti 40 a tawenen ken tagtagiragsakenna unay ti ministeriona. “Tultulongak ita ti maysa a 80-años a baket a makipagad-adal iti kaduak, ni Adeline Nako, a nagsublin idiay Hawaii tapno aywananna ti masaksakit nga inana. Itay laeng nabiit, nagbalin a maysa nga agibumbunannag ti Pagarian daytoy a babai kalpasan a naparmek ti parikutna maipapan iti panagdayaw iti inapo. Napan iti templo ket imbagana iti asawa ti padi, ‘Nakumberteakon iti Kinakristiano!’” Buyogen dagiti kasta a rag-o iti biagna, pulos a di nagbabawyan ni Lillian ti aldaw idi nga, iti edad a 19, inidianna ti sekular a trabahona ket nagpayunir.

Tallopulo ket lima a tawenen nga agtartrabaho manipud iti daytoy a pagtaengan dagiti misionero da Ruth Ulrich ken Martha Hess, agkadua a misionera iti nasurok a 45 a tawenen. Nalatakda iti teritoriada. Naminsan sinaludsod ti manangaywan ti sirkito ken ni Martha: “Maipabulodmo kadi kaniak ti rupam no mapanak iti ruruangan?” Pagaammon dagiti tao ti rupa ni Martha ken dagus nga awatenda dagiti magasin, idinto ta marigatan ti manangaywan ti sirkito a mangirugi iti saritaan.

Iti ruta ti magasin ni Ruth, adda maysa a babai a saan a makabasa gapu kadagiti parikut iti salun-at. Nupay kasta, kanayon a mangala ti babai kadagiti magasin ken nangala pay ketdi iti libro a Ti Panangbiruk ti Sangatauan iti Dios. Napanunot ni Ruth no rumbeng pay ngata nga itultuloyna ti panangitulod kadagiti magasin idinto ta kasla awan met ti agbasbasa iti literatura. Ngem maysa nga aldaw immasideg ken ni Ruth ti asawa ti babai nga iggemna ti libro a Panangbiruk, a kunana: “Nagsayaat daytoy a libro! Naminduan a nabásak.” Rinugian ni Ruth ti panagadal iti Biblia iti daytoy nga agassawa.

Daytoy a pagtaengan dagiti misionero a mismo ket makaawis kadagiti interesado a tattao. Maysa a rabii, dimmagas iti pagtaengan ti maysa nga agtutubo a lalaki ket kinunana: “Ti ammok no umayak ditoy, matulonganak nga agadal iti Biblia.” Nairugi ti panagadal iti Biblia kenkuana. Kas maysa a kusinero iti maysa a Chinese restaurant, kaduana iti trabaho ti maysa a babai a nailaksid iti las-ud ti adu a tawenen. Nakadanon iti kusina dagiti magasin a naipaima ti maysa nga agibumbunannag a simmarungkar. Nagustuan daytoy ti agtutubo a kusinero ket rinugianna a pagsaludsodan ti sigud a Saksi. Gapu ta dina masungbatan [dagiti saludsod], imbagana a mapan iti pagtaengan dagiti misionero. Ita agserserbin kas maysa a ministerial nga adipen ken payunir. Idi agangay, nakasublin ti babai a nailaksid, ket idi kamaudiananna nagbalin met a maysa a regular pioneer.

Apresiaren ti amin a misionero iti pagtaengan dagiti inaramid ni Jehova para kadakuada. Naggapuda idiay Australia, Canada, Hawaii, Switzerland, ken Estados Unidos, ken 11 ti naggapu iti maika-11 a klase wenno kadagiti immun-una a klase ti eskuelaan ti kinamisionero iti Gilead. Nakitada ti panagrang-ay ti trabaho ti Pagarian idiay Japan ken mariknada ti kas iti narikna ni Ari David, a nagkuna: “Nagubingak, ket ita lakayakon, ket diak pay nakakita iti siasinoman a nalinteg a nabaybay-an, wenno kadagiti putotna man a makipalpalama iti kanen.” (Salmo 37:25) Kas panangapresiar iti naayat a panangaywan ti Dios, determinado dagitoy a misionero a di agretiro no di ket agtultuloyda nga agserbi ken Jehova.