Watchtower ONLINE A LIBRARIA
Watchtower
ONLINE A LIBRARIA
Iloko
  • BIBLIA
  • PUBLIKASION
  • GIMONG
  • w00 9/1 pp. 19-24
  • Ti Napateg a Tawidtayo—Ania ti Kaipapananna Kadakayo?

Awan video-na ti napilim.

Pasensiakan, adda problema iti pannakai-load ti video.

  • Ti Napateg a Tawidtayo—Ania ti Kaipapananna Kadakayo?
  • Ti Pagwanawanan Mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova—2000
  • Subtitulo
  • Umasping a Material
  • Tawid a Nayallawat Babaen ken Abraham
  • Dagidiay Nangumsi iti Tawid
  • Nailangitan a Tawid
  • Napateg a Tawid Para iti Dakkel a Bunggoy
  • Dagiti Nakalasat kadagiti Amin a Nasnasion
    Agriingkayo!—1986
  • Asino ni Abraham?
    Ti Pagwanawanan Mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova—2012
  • Nasubok ti Pammatina
    Dagiti Leksion a Masursurom iti Biblia
  • Inawagan ni Jehova a “Gayyemko”
    Ti Pagwanawanan Mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova (Pagadalan)—2016
Kitaen ti Ad-adu Pay
Ti Pagwanawanan Mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova—2000
w00 9/1 pp. 19-24

Ti Napateg a Tawidtayo​—Ania ti Kaipapananna Kadakayo?

“Umaykayo, dakayo a binendisionan ni Amak, tawidenyo ti pagarian a naisagana a maipaay kadakayo manipud iti pannakabangon ti lubong.”​—MATEO 25:34.

1. Aniada a bambanag ti tinawid dagiti tattao?

ADDA tawid ti amin a tattao. Tinawid ti dadduma ti nasaliwanwan a panagbiag. Adda dagidiay kinapanglaw ti tawidda. Iti dadduma a kasasaad, napalaus a gura iti sabali a puli ti impatawid dagiti immun-una a kaputotan gapu iti napasaran wenno nadamagda. Nupay kasta, adda kadatayo amin ti maysa a banag. Tinawidtayo amin ti basol manipud iti umuna a tao, ni Adan. Mangiturong dayta a tawid iti ipapatay.​—Eclesiastes 9:2, 10; Roma 5:12.

2, 3. Ania a tawid ti intukon ni Jehova idi unana kadagiti annak da Adan ken Eva, ket apay a saanda a natagikua dayta?

2 Kas naayat a nailangitan nga Ama, idi unana adda naidumduma unay a tawid nga intukon ni Jehova iti sangatauan​—biag nga agnanayon iti perpekto a kasasaad iti Paraiso. Idi damo, perpekto ken awan basol dagiti umuna a nagannak kadatayo, da Adan ken Eva. Inted ni Jehova a Dios ti planeta a Daga iti sangatauan kas sagut. (Salmo 115:16) Inaramidna ti minuyongan ti Eden kas pagtuladan no anianto ti pagbalinan ti intero a daga ket inikkanna dagiti umuna a nagannak kadatayo iti nagsayaat ken makakarit nga annongen. Maaddaanda iti annak, aywananda ti daga ken amin a nagduduma a kita ti mula ken animal, ken pagbalinenda a Paraiso ti intero a daga. (Genesis 1:28; 2:8, 9, 15) Makiraman dagiti kaputotanda iti daytoy. Anian a nagsayaat a patawid koma kadagiti annakda!

3 Nupay kasta, tapno matagiragsakda amin dagitoy, masapul a maaddaan da Adan ken Eva ken dagiti annakda iti nasayaat a relasion iti Dios. Rumbeng nga ayaten ken agtulnogda ken Jehova, ngem saan nga inapresiar da Adan ken Eva ti inted ti Dios kadakuada ket sinalungasingda ti bilinna. Napapanawda iti Paraiso a pagtaenganda ken napukawda ti nadayag a namnama nga intuyang ti Dios kadakuada. Gapuna, saanda a maipatawid dagitoy kadagiti annakda.​—Genesis 2:16, 17; 3:1-24.

4. Kasanotay a magun-od ti tawid a napukaw ni Adan?

4 Napnuan asi a nangaramid ni Jehova iti probision tapno maaddaan dagiti annak da Adan ken Eva iti gundaway nga agtawid iti napukaw ni Adan. Kasano? Iti tiempo nga inkeddeng ti Dios, impaay ti mismo nga Anakna a ni Jesu-Kristo ti perpekto a natauan a biagna para kadagiti annak ni Adan. Iti kastoy a pamay-an, ginatang ida amin ni Kristo. Nupay kasta, saan nga automatiko a matagikuada ti tawid. Nasken a maaddaanda iti naanamongan a takder iti imatang ti Dios, ket magun-odda dayta no mamatida iti mangabbong-basol a pateg ti daton ni Jesus ken ipaneknekda dayta a pammati babaen ti panagtulnog. (Juan 3:16, 36; 1 Timoteo 2:5, 6; Hebreo 2:9; 5:9) Ipakpakita kadi ti kabibiagyo nga ipatpategyo dayta a probision?

Tawid a Nayallawat Babaen ken Abraham

5. Kasano nga impakita ni Abraham ti panangapresiarna iti relasionna ken Jehova?

5 Iti panangibanagna iti panggepna iti daga, nakilangen ni Jehova ken Abraham iti naisangsangayan a wagas. Binilinna dayta a matalek a lalaki a panawanna ti pagilianna ket mapan iti daga nga ipakita ti Dios kenkuana. Sitatallugod a nagtungpal ni Abraham. Idi dimteng sadiay ni Abraham, kinuna ni Jehova a dagiti kaputotan ni Abraham, saan a ni Abraham a mismo, ti agtawid iti daga. (Genesis 12:1, 2, 7) Ania ti reaksion ni Abraham? Situtulok a nagserbi ken Jehova iti sadinoman a nangiturongan ti Dios kenkuana ken iti uray ania a pamay-an tapno matagikua dagiti kaputotanna ti tawidda. Nagserbi ni Abraham ken Jehova iti 100 a tawen iti daga a saanna a kukua, agingga iti ipapatayna. (Genesis 12:4; 25:8-10) Kasta met ngata koma ti inaramidyo? Kinuna ni Jehova a ‘gayyemna’ ni Abraham.​—Isaias 41:8.

6. (a) Ania ti indemostra ni Abraham idi situtulok a mangidaton iti anakna? (b) Ania a napateg a tawid ti nayallawat ni Abraham kadagiti kaputotanna?

6 Adu a tawen a naguray ni Abraham sakbay a naaddaan iti anak, ni Isaac a dungdungnguenna unay. Idi nalabit bumaron ni Isaac, binilin ni Jehova ni Abraham nga alaenna ti anakna ket idatonna. Saan nga ammo ni Abraham nga idemostrana ti aramidento ti Dios, ti panangipaayna iti Anakna kas subbot; ngem nagtungpal latta ket idi idatonna koman ni Isaac, inatipa ti anghel ni Jehova. (Genesis 22:9-14) Naibaga idin ni Jehova a matungpal dagiti karina ken Abraham babaen ken Isaac. Gapuna, nalawag nga adda pammati ni Abraham a, no kasapulan, kabaelan ti Dios a pagungaren ni Isaac, nupay awan pay kasta a napasamak sakbayna. (Genesis 17:15-18; Hebreo 11:17-19) Gapu ta saan nga impaidam ni Abraham uray ti mismo nga anakna, kinuna ni Jehova: “Iti putotmo [“bin-im,” NW] mabendisionanto isuamin dagiti nasnasion ti daga.” (Genesis 22:15-18) Impasimudaag daytoy nga agtaud iti kapuonan ni Abraham ti Bin-i a nadakamat iti Genesis 3:15, ti Mesias a mangisalakan. Anian a nagpateg a patawid!

7. Kasano nga impakita da Abraham, Isaac, ken Jacob ti panangipategda iti tawidda?

7 Saan nga ammo ni Abraham ti kaipapanan ti ipapaaramid idi ni Jehova; saan met nga ammo ni Isaac nga anakna wenno ni Jacob nga apokona, “dagiti makipagtawid kenkuana iti daydi met laeng a kari.” Ngem nagtalekda amin ken Jehova. Saanda a nakinamin iti aniaman kadagiti siudad a pagarian iti daga agsipud ta adda nasaysayaat a paspasungadenda​—“ti siudad nga addaan kadagiti pudpudno a pamuon, a ti nangibangon ken nangaramid iti dayta a siudad isu ti Dios.” (Hebreo 11:8-10, 13-16) Nupay kasta, adda dagiti kaputotan ni Abraham a di nangapresiar iti kinapateg ti impatawid ni Abraham.

Dagidiay Nangumsi iti Tawid

8. Kasano nga impakita ni Esau a dina inapresiar ti kinapateg ti tawidna?

8 Saan nga impateg ni Esau ti kalinteganna kas inauna nga anak ni Isaac. Saanna nga inapresiar dagiti sagrado a banag. Isu nga idi naminsan a nabisinan ni Esau, inlakona ken ni Jacob a kabsatna ti kalinteganna kas inauna nga anak. Kasukat ti ania? Tinapay ken gisado a lentehas! (Genesis 25:29-34; Hebreo 12:14-17) Ti nasion a pakatungpalan dagiti kari ti Dios ken Abraham ket nagtaud ken Jacob, a pinanaganan ti Dios iti Israel. Aniada a gundaway ti impaay dayta naisalsalumina a tawid kadakuada?

9. Gapu iti naespirituan a tawidda, ania a pannakaispal ti napasaran dagiti kaputotan ni Jacob, wenno Israel?

9 Idi dimteng ti bisin, napan ni Jacob ken ti pamiliana idiay Egipto. Immaduda unay sadiay, ngem nagbalinda met nga ad-adipen. Nupay kasta, di linipat ni Jehova ti tulagna ken Abraham. Iti tiempo nga inkeddeng ti Dios, inaonna dagiti annak ti Israel iti pannakaadipen ket impakaammona kadakuada nga ipanna ida iti “maysa a daga a pagayusan ti gatas ken diro,” ti daga nga inkarina ken Abraham.​—Exodo 3:7, 8; Genesis 15:18-21.

10. Iti sakaanan ti Bantay Sinai, aniada pay a nakaskasdaaw a banag ti napasamak mainaig iti tawid dagiti annak ti Israel?

10 Iti panagdaliasat dagiti annak ti Israel nga agturong iti Naikari a Daga, inummong ida ni Jehova iti sakaanan ti Bantay Sinai. Kinunana kadakuada sadiay: “No umannugotkayo a napaypayso iti saok ket salimetmetanyo ti tulagko iti kasta dakayonto ti ipangpangrunak kadagiti amin a tattao: ta amin ti daga kukuak: ket dakayonto kaniak ti maysa a pagarian a papadi, ken maysa a nasantuan a nasion.” (Exodo 19:5, 6) Sibubulos ken sangsangkamaysa nga immannugot dagiti Israelita. Kalpasanna, inted ni Jehova ti Lintegna kadakuada, banag a dina inaramid iti aniaman a sabali a nasion.​—Salmo 147:19, 20.

11. Ania ti dadduma kadagiti napateg a banag a nairaman iti naespirituan a tawid dagiti annak ti Israel?

11 Anian a naespirituan a tawid ti adda iti dayta a baro a nasion! Nagdaydayawda iti maymaysa a pudno a Dios. Insalakanna ida idiay Egipto ken naimatanganda dagiti nakaskasdaaw a pasamak idi naited ti Linteg idiay Bantay Sinai. Dimmakkel ti tawidda idi naitalek kadakuada babaen dagiti propeta ti kanayonan a “sagrado a balbalikas ti Dios.” (Roma 3:1, 2) Tinudingan ida ni Jehova kas saksina. (Isaias 43:10-12) Agtaud iti nasionda ti Mesianiko a Bin-i. Ti Linteg ti nangipakpakauna kenkuana, nangipakaammo iti kinasiasinona, ken nangipabigbig kadakuada a kasapulanda ti Mesias. (Galacia 3:19, 24) Maysa pay, naikkanda iti gundaway a makipagserbi iti dayta Mesianiko a Bin-i iti maysa a pagarian ti papadi ken kas maysa a nasantuan a nasion.​—Roma 9:4, 5.

12. Nupay nakastrekda iti Naikari a Daga, ania ti saan a napasaran dagiti Israelita? Apay?

12 Kas inkarina, inturong ni Jehova dagiti Israelita iti Naikari a Daga. Ngem kas inlawlawag ni apostol Pablo idi kamaudiananna, gapu ta awan pammatida, saan a nagbalin dayta a daga a maysa a pudpudno a “lugar a paginanaan.” Kas maysa a nasion, saanda a simrek iti “panaginana ti Dios” agsipud ta saanda a naawatan ken nagbiag a maitunos iti panggep ti mismo nga aldaw a panaginana ti Dios, a nangrugi kalpasan ti pannakaparsua da Adan ken Eva.​—Hebreo 4:3-10.

13. Gapu ta dida inapresiar ti naespirituan a tawidda, ania ti napukaw ti Israel kas maysa a nasion?

13 Umanay koman a ti natural nga Israel ti mangbukel iti bilang dagidiay makiraman iti Mesias iti nailangitan a Pagarianna kas maysa a pagarian ti papadi ken maysa a nasantuan a nasion. Ngem saanda nga inapresiar ti napateg a tawidda. Dagiti laeng natda kadagiti natural nga Israelita ti nangawat iti Mesias idi dimteng. Nagbanaganna, manmano laeng ti nairaman iti naipadto a pagarian ti papadi. Naikkat ti Pagarian iti natural nga Israel ket ‘naited iti maysa a nasion a mangpatpataud kadagiti bungana.’ (Mateo 21:43) Ania dayta a nasion?

Nailangitan a Tawid

14, 15. (a) Kalpasan ti ipapatay ni Jesus, kasano a nangrugi a mabendisionan dagiti nasion babaen ti “bin-i” ni Abraham? (b) Ania ti tawid dagiti kameng ti “Israel ti Dios”?

14 Ti nasion a nakaitedan ti Pagarian isu ti “Israel ti Dios,” ti naespirituan nga Israel, a buklen ti 144,000 a napulotan-espiritu a pasurot ni Jesu-Kristo. (Galacia 6:16; Apocalipsis 5:9, 10; 14:1-3) Natural a Judio ti dadduma kadagiti 144,000, ngem nagtaud ti kaaduan kadagiti Gentil a nasion. Iti kasta, nangrugin a matungpal ti kari ni Jehova ken Abraham, a babaen ti “bin-ina” mabendisionan dagiti amin a nasion. (Aramid 3:25, 26; Galacia 3:8, 9) Iti dayta nga umuna a kaitungpalan, napulotan iti nasantuan nga espiritu dagiti tattao kadagiti nasion ket pinagbalin ida ni Jehova a naespirituan nga annakna, kakabsat ni Jesu-Kristo. Nagbalinda met ngarud a maikadua a paset dayta a “bin-i.”​—Galacia 3:28, 29.

15 Sakbay ti ipapatayna, impakaammo ni Jesus kadagiti Judio a manamnama nga agbalin a kameng dayta baro a nasion ti maipapan iti baro a tulag, a pinatalgedan ti mismo a darana. Maibatay iti pammatida iti dayta a mangpatalged a daton, nagbalin a “naan-anay iti agnanayonen” dagidiay adda iti babaen dayta a tulag. (Hebreo 10:14-18) ‘Naideklarada a nalinteg’ ken napakawan dagiti basolda. (1 Corinto 6:11) Gapuna, iti dayta nga anag, nagbalinda a kas ken Adan sakbay a nagbasol. Nupay kasta, saan nga iti paraiso a daga ti pagnaedanda. Kinuna idi ni Jesus a mapan mangisagana iti lugar a maipaay kadakuada idiay langit. (Juan 14:2, 3) Isakripisioda ti aniaman nga interesda ditoy daga tapno matagikuada ti ‘tawid a naisagana iti langlangit maipaay kadakuada.’ (1 Pedro 1:4) Ania ti aramidenda sadiay? Inlawlawag ni Jesus: “Mangaramidak iti maysa a tulag kadakayo . . . maipaay iti maysa a pagarian.”​—Lucas 22:29.

16. Ania a naisangsangayan nga annongen ti agur-uray kadagiti napulotan a Kristiano?

16 Manipud idiay langit, malaksid iti dadduma pay a banag, tumulong dagidiay makipagturay ken Kristo a mangikkat iti amin nga epekto ti iyaalsa iti kinasoberano ni Jehova. (Apocalipsis 2:26, 27) Kas maikadua a paset ti naespirituan a bin-i ni Abraham, makiramandanto a mangiburay iti bendision a perpekto a biag kadagiti tattao iti amin a nasion. (Roma 8:17-21) Anian a nagpateg ti tawidda!​—Efeso 1:16-18.

17. Aniada a paset ti tawidda ti tagtagiragsaken dagiti napulotan a Kristiano bayat nga addada ditoy daga?

17 Ngem saan la nga iti masanguanan ti tawid dagiti napulotan a pasurot ni Jesus. Iti wagas a di maaramid ti dadduma, tinulongan ida ni Jesus a mangam-ammo ken Jehova, ti maymaysa a pudno a Dios. (Mateo 11:27; Juan 17:3, 26) Babaen ti sao ken ulidan, insurona kadakuada ti kaipapanan ti ‘panagtalek ken Jehova’ ken ti ramanen ti panagtulnog ken Jehova. (Hebreo 2:13; 5:7-9) Intalek ni Jesus kadakuada ti pannakaammo iti kinapudno maipapan iti panggep ti Dios ken impanamnamana nga iturong ida ti nasantuan nga espiritu iti nalawlawag a pannakaawat maipapan iti dayta. (Juan 14:24-26) Intukitna iti panunot ken pusoda ti kinapateg ti Pagarian ti Dios. (Mateo 6:10, 33) Intalek met ni Jesus kadakuada ti annongen a mangasaba ken mangaramid kadagiti adalan kadagiti umili ti Jerusalem, Judea, Samaria, ken kadagiti kaadaywan a paset ti daga.​—Mateo 24:14; 28:19, 20; Aramid 1:8.

Napateg a Tawid Para iti Dakkel a Bunggoy

18. Kasano a matungtungpal ita ti kari ni Jehova a mabendisionan amin dagiti nasion babaen ti “bin-i” ni Abraham?

18 Mabalin a napilin ti kompleto a bilang ti naespirituan nga Israel, ti “bassit nga ipastoran” a buklen dagiti agtawid iti Pagarian. (Lucas 12:32) No mano a dekada itan nga iturturong ni Jehova ti atension iti pannakaurnong ti dakkel a bunggoy dagiti dadduma pay a naggapu iti amin a nasion. No kasta, nasaknap a matungtungpalen ti kari ni Jehova ken Abraham a babaen ti ‘bin-ina’ mabendisionan amin dagiti nasion. Sirarag-o a mangipapaay met dagitoy a naparaburan a tattao iti sagrado a panagserbi ken Jehova ken bigbigenda nga agpannuray ti pannakaisalakanda iti pammatida iti Kordero ti Dios, ni Jesu-Kristo. (Apocalipsis 7:9, 10) Inawatyo kadin ti naayat nga awis ni Jehova nga agbalin a paset dayta a naragsak a grupo?

19. Ania a tawid ti namnamaen dagiti tattao kadagiti nasion a mabembendisionan ita?

19 Ania a napateg a tawid ti ituktukon ni Jehova kadagidiay saan a kameng ti bassit nga ipastoran? Saan a nailangitan a tawid daytoy, no di ket daydi naipatawid koma ni Adan kadagiti annakna​—ti gundaway nga agbiag nga agnanayon iti perpekto a kasasaad iti paraiso nga in-inutto nga agsaknap iti intero a daga. Maysa dayta a lubong nga “awanton ni patay, awanto metten ti panagleddaang wenno panagsangit wenno ut-ot.” (Apocalipsis 21:4) Dakayo ngarud ti nakaiturongan dagitoy a sasao a nailanad iti naipaltiing a Sao ti Dios: “Agtalekka ken Jehova, ket agaramidka iti naimbag; agnaedka koma ditoy daga ket agtaraonka iti kinamatalekna. Pagay-ayatam met ni Jehova; ket isu itdennanto kenka dagiti tarigagay ta pusom. Ta bassit pay a darikmat, ket ti nadangkes maawanton . . . Ngem dagiti naemma tawidendanto ti daga, ket maay-ayatandanto iti kinaruay ti talna. Ti sililinteg tawidennanto ti daga, ket agtaengto kenkuana nga agnanayon.”​—Salmo 37:3, 4, 10, 11, 29.

20. Kasano a tagtagiragsaken ti “sabsabali a karnero” ti adu kadagiti naespirituan a tawid dagiti napulotan a Kristiano?

20 Addaan ti “sabsabali a karnero” ni Jesus iti tawid iti naindagaan a sakup ti nailangitan a Pagarian. (Juan 10:16a) Nupay saanda a mapan idiay langit, tagtagiragsakenda ti adu kadagiti naespirituan a tawid a sagsagrapen dagiti napulotan. Babaen ti grupo dagiti napulotan, “ti matalek ken masirib nga adipen,” naparaburan ti sabsabali a karnero iti pannakaawat kadagiti napateg a kari nga adda iti Sao ti Dios. (Mateo 24:45-47; 25:34) Agpada nga ammo dagiti napulotan ken sabsabali a karnero ti maymaysa a pudno a Dios, ni Jehova, ken sangsangkamaysada nga agdaydayaw kenkuana. (Juan 17:20, 21) Sangsangkamaysada nga agyaman iti Dios gapu iti mangabbong-basol a pateg ti daton ni Jesus. Agserserbida kas maysa nga arban iti sidong ti maysa a Pastor, ni Jesu-Kristo. (Juan 10:16b) Paset amin ida ti maysa a naayat, sangalubongan a timpuyog kas agkakabsat. Sangsangkamaysa a sagsagrapenda ti pribilehio nga agbalin a Saksi ni Jehova ken ti Pagarianna. Wen, no dedikado ken bautisadokayo nga adipen ni Jehova, paset amin dagitoy ti naespirituan a tawidyo.

21, 22. Kasanotay a maipakita nga ipatpategtayo ti naespirituan a tawidtayo?

21 Kasano kapateg kadakayo daytoy naespirituan a tawid? Ipatpategyo kadi unay ket tignayennakay dayta a mangipangpangruna iti biagyo ti panagaramid iti pagayatan ti Dios? Kas pammaneknek iti dayta, ipangpangagyo kadi ti balakad ti Saona ken ti organisasionna a regular a tumabuno kadagiti amin a gimong ti kongregasion Kristiano? (Hebreo 10:24, 25) Napateg unay kadi kadakayo dayta a tawid isu a kayatyo ti agtultuloy nga agserbi iti Dios iti laksid ti rigat? Ti kadi panangapresiaryo iti dayta ket umdas a mangpabileg kadakayo a mangsaranget iti aniaman a sulisog a mangaramid iti banag a mabalin a mangiturong iti pannakapukawyo iti dayta?

22 Sapay koma ta ipategtay amin ti naespirituan a tawid nga inted ti Dios kadatayo. Bayat a paspasungadentayo ti Paraiso, makiramantayo a naan-anay kadagiti naespirituan a pribilehio nga ipapaay ni Jehova kadatayo ita. No pudno a naipamaysa ti biagtayo iti relasiontayo ken Jehova, mangipapaaytayo iti makapnek a pammaneknek no kasano kapateg a talaga kadatayo ti tawid nga inted ti Dios. Sapay koma ta maibilangtayo kadagidiay agkuna iti kastoy: “Itan-okkanto, Diosko, O Arik; ket bendituekto ti naganmo iti agnanayon.”​—Salmo 145:1.

Kasanoyo nga Ilawlawag?

• No nasungdo ni Adan iti Dios, ania koma ti naipatawidna kadatayo?

• Kasano ti panangmatmat dagiti kaputotan ni Abraham iti tawid nga adda kadakuada?

• Ania ti nairaman iti tawid dagiti napulotan a pasurot ni Kristo?

• Ania ti tawid ti dakkel a bunggoy, ket kasanoda a maipakita a talaga nga apresiarenda dayta?

[Dagiti Ladawan iti panid 20]

Natagikua dagiti kaputotan ni Abraham ti naikari a napateg a tawid

[Dagiti Ladawan iti panid 23]

Ipatpategyo kadi ti naespirituan a tawidyo?

    Dagiti Publikasion iti Iloko (1984-2025)
    Ag-log out
    Ag-log in
    • Iloko
    • I-share
    • Ti Kayatmo a Setting
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pagannurotan iti Panagusar
    • Pagannurotan iti Kinapribado
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ag-log in
    I-share