Pudno a Pammati—Posible Pay Kadi?
“Ti pammati ket nabiag, nabileg a panagtalek iti parabur ti Dios, natalged ken awanan panagduadua nga uray la a ti manamati rinibu a daras nga isebbana ti biagna gapu iti dayta.”—MARTIN LUTHER, 1522.
“Makunatayo a maysatay itan a sekular a kagimongan nga awanan iti Nakristianuan a pammati ken ar-aramid.”—LUDOVIC KENNEDY, 1999.
DAKKEL ti nagdudumaan dagiti kapanunotan maipapan iti pammati. Iti napalabas, gagangay ti pammati iti Dios. Kadagitoy a tiempo, iti lubong a nakaro ti panagduadua ken panagsagaba, napartak a mapukpukaw ti pudno a pammati iti Dios ken iti Biblia.
Pudno a Pammati
Kadagiti adu, ti “pammati” kaipapananna laeng ti kaadda ti narelihiosuan a patpatien wenno panangsurot iti maysa a porma ti panagdayaw. Nupay kasta, kas pannakaaramatna iti Biblia, ti kangrunaan a kaipapanan ti “pammati” ket naan-anay a panagtalek—naan-anay, di maisin a panagkompiansa iti Dios ken kadagiti karina. Maysa dayta a kualidad a pakabigbigan ti adalan ni Jesu-Kristo.
Naminsan, dinakamat ni Jesu-Kristo ti maipapan iti kinapateg ti panagkararag ken ‘saan nga isusuko.’ Insaludsodna no addanto pay ngata ti pudno a pammati iti kaaldawantayo. Inyimtuodna: “Inton dumteng ti Anak ti tao, pudno aya a masarakannanto daytoy a pammati ditoy daga?” Apay a kasta ti insaludsodna?—Lucas 18:1,8 footnote iti New World Translation of the Holy Scriptures—with References.
Napukaw a Pammati
Adu ti makagapu a mapukaw dagiti tattao ti pammati a mabalin nga adda kadakuada. Karaman kadagita dagiti napait a kapadasan ken pakasuotan iti inaldaw a panagbiag. Kas pagarigan, ni Propesor Michael Goulder ket maysa a kura paroko idiay Manchester, England, idi natnag ti maysa nga eroplano idiay Munich idi 1958 a nakatayan ti adu a nakalugan a miembro ti Manchester United football team. Iti programa ti BBC, maysa nga estasion ti telebision, inlawlawag ti announcer a ni Joan Bakewell a narikna ni Goulder “nga awan ti gawayna idi makitana ti nakaro a panagladingit dagiti tattao.” Ti resultana ket “napukaw ti pammatina iti Dios a bumalballaet iti pagtungpalan ti tattao.” Kinuna ni Goulder a patienna a “ti Biblia ket saan nga isu ti di agbiddut a sao ti Dios” no di ket, “ti agbiddut a sao ti tao, a nalabit impaltiing ti Dios ti dadduma a pasetna.”
No dadduma, kumapuy lattan ti pammati. Kasta ti napasamak iti mannurat ken brodkaster a ni Ludovic Kennedy. Kinunana a manipud kinaubing “in-inut a dimmegdeg ti panagduaduana maipapan iti Dios, ket kimmaro ti dina panamati.” Agparang nga awan ti nakaipaay iti makapnek a sungbat kadagiti saludsodna. Ti ipapatay ti amana iti taaw ket di napakpakadaan a pasamak a nangpakapuy iti kasta unay iti siguden a nakapuy a pammatina. Saan a nasungbatan dagiti kararag iti Dios nga “ispalennakami kadagiti peggad iti baybay ken iti kinaranggas dagiti kabusor” idi a ti pangpasahero a barko a nagluganan ni tatangna ket rinaut ken dinadael dagiti barko a pakigubat dagiti Aleman idi Gubat Sangalubongan II.—All in the Mind—A Farewell to God.
Saan a karkarna dagiti kasta a kapadasan. Kinuna ni Pablo a “ti pammati saan nga ik-ikutan dagiti amin a tattao.” (2 Tesalonica 3:2) Ania ti makunayo? Posible pay kadi ti pudno a panamati iti Dios ken iti Saona iti lubong a dumegdegdeg ti panagduaduana? Usigenyo no ania ti kuna ti sumaganad nga artikulo maipapan iti daytoy a banag.