No Ania ti Linaglagip ni Josue

“NI Moises nga adipenko natayen,” kinuna ni Jehova, “ket ita tumakderka, ballasiwem daytoy Jordan, sika ken daytoy nga intero nga ili, nga agturong iti daga nga itedko kadakuada.” (Josue 1:2) Narigat dayta nga annongen a naited ken Josue! Agarup 40 a tawen a nagserbi ni Josue kas katulongan ni Moises. Ket ita, isu ti nadutokan a sumukat iti apona ken mangidaulo kadagiti masansan a nasukir nga Israelita a sumrek iti Naikari a Daga.

Bayat nga inut-utob ni Josue dagiti agur-uray kenkuana iti masanguanan, mabalin a nalagipna dagiti suot a napasaran ken napagballigiannan. Awan duadua a nakatulong unay ken Josue dagiti banag nga adda iti lagipna, ket makatulong met dayta kadagiti Kristiano ita.

Nagbalin a Komandante ti Dati nga Adipen

Di malipatan ni Josue ti pannakaadipenda iti adu a tawen. (Exodo 1:13, 14; 2:23) Ditay masinunuo no ania dagiti napasaran ni Josue iti las-ud dayta a panawen, yantangay saan a nailanad iti Biblia dagiti detalye. Mabalin a nasursuro ni Josue ti agbalin a nalaing nga organisador bayat ti panagserbina idiay Egipto, ken nalabit timmulong a nangorganisar iti ipapanaw dagiti Hebreo ken ti “nakadakdakkel a naglalaok a bunggoy” iti dayta a daga.​—Exodo 12:38.

Nagtaud ni Josue iti maysa a pamilia iti tribu ni Efraim. Ni Elisama nga apongna ti pangulo ti tribu ken mabalin nga isu ti nangidaulo kadagiti 108,100 nga armado a lallaki iti maysa kadagiti saggatlo a tribu a dibision ti Israel. (Numeros 1:4, 10, 16; 2:18-24; 1 Cronicas 7:20, 26, 27) Ngem idi rinaut dagiti Amalekita ti Israel di nagbayag kalpasan ti ipapanaw ti Israel idiay Egipto, binilin ni Moises ni Josue nga agsagana a makigubat. (Exodo 17:8, 9a) Apay a ni Josue, a saan ket a ti apongna wenno ti amana? Mabalin a daytoy ti makagapu: “Kas pangulo ti natan-ok a tribu ni Efraim, ken gapu ta agdindinamag idin ti laingna a mangorganisar, ken dakkel ti panagtalek kenkuana dagiti tattao, [ni Josue] ti nakita ni Moises a panguluen a maikari unay a mangpili ken mangisagana kadagiti soldado.”

Aniaman ti makagapu, idi napili ni Josue, tinungpalna ti imbilin ni Moises. Nupay saan pay idi a nakigubgubat ti Israel, ammo ni Josue a ti Dios ti tumulong kadakuada. Isu nga idi imbaga kenkuana ni Moises, “inton bigat agsaadak iti tapaw ti turod, a ti sarukod ti pudno a Dios adda iti imak,” umanayen dayta. Silalagip la ketdi ni Josue a kaano la daydi panangdadael ni Jehova iti kabilgan idi a puersa militar. Kinabigatanna, idi intag-ay ni Moises dagiti imana ket saanna nga imbaba agingga iti ilelennek ti init, awan ti kabusor a makadaer iti Israel, ket naparmek dagiti Amalekita. Kalpasanna, binilin ni Jehova ni Moises nga isuratna iti libro ken ‘idatagna kadagiti lapayag ni Josue’ daytoy a pangngeddeng ni Jehova: “Naan-anayto a punasek ti pakalaglagipan ti Amalek iti baba ti langlangit.” (Exodo 17:9b-14) Wen, di bumurong nga ibanag ni Jehova dayta a pannusa.

Kas Katulongan ni Moises

Sigurado nga ad-adda a simminged da Josue ken Moises gapu iti dayta a pannakigubatda iti Amalek. Naparaburan ni Josue iti panagbalinna a katulongan wenno “ministro” ni Moises “manipud kinaagtutubona” agingga iti ipapatay ni Moises, a no dagupen, agarup 40 a tawen amin.​—Numeros 11:28.

Adda dagiti pribilehio ken responsabilidad a kakuyog dayta nga akem. Kas pagarigan, idi simmang-at idiay Bantay Sinai da Moises, Aaron, dagiti annak ni Aaron, ken ti 70 a lallakay ti Israel ken nakitada iti sirmata ti dayag ni Jehova, mabalin a kaduada ni Josue. Kas katulongan, kinuyogna ni Moises a simmang-at iti nangatngato a paset ti bantay ket mabalin a nagbati iti saan unay nga adayo bayat a simrek ni Moises iti ulep a mangisimbolo iti kaadda ni Jehova. Agparang a nagtalinaed ni Josue idiay bantay iti 40 nga aldaw ken 40 a rabii. Siaanus nga inur-urayna ti panagsubli ti apona, ta idi sumalogen ni Moises a siiiggem kadagiti tapi ti Pammaneknek, adda sadiay ni Josue a simmabet kenkuana.​—Exodo 24:1, 2, 9-18; 32:15-17.

Kalpasan ti panagrukbab ti Israel iti balitok a sinan-urbon a baka, nagtultuloy a nagserbi ni Josue ken Moises iti tolda ti gimong iti ruar ti pakarso. Sangonsango a nakisao sadiay ni Jehova ken Moises. Ngem idi nagsubli ni Moises iti pakarso, ‘saan a pimmanaw ni Josue iti tengnga ti tolda.’ Mabalin a masapul nga adda sadiay tapno malapdan ti iseserrek dagiti Israelita iti tolda bayat ti pannakaibilangda a narugit. Sipapasnek a tinungpal ni Josue dayta nga annongen!​—Exodo 33:7, 11.

Sigurado a bimmileg iti kasta unay ti pammati ni Josue gapu iti panagkaduada ken Moises, a sigun iti historiador a ni Josephus, 35 a tawen nga in-inauna ngem ni Josue. Naikuna a ti panagkaduada ket “panagkuyog ti nataengan ken agtutubo, ti maestro ken ti adalan,” isut’ gapuna a nagbalin ni Josue a “natibker ken mapagtalkan a lalaki.” Awan dagiti mammadto a kas ken Moises iti kaaldawantayo, ngem kadagiti kongregasion ti ili ni Jehova, adda dagiti lallakay a pudno a makapabileg ken makaparegta gapu iti kapadasan ken espiritualidadda. Ipatpategyo kadi ida? Magunggonaankayo kadi iti pannakikaduayo kadakuada?

Nagsimisim Idiay Canaan

Napasamak ti napateg a pagteng iti biag ni Josue di nagbayag kalpasan ti pannakaited ti Linteg iti Israel. Isu ti napili a mangibagi iti tribuna nga agsimisim iti Naikari a Daga. Nalatak dayta nga estoria. Inannugot dagiti 12 a naibaon nga agsimisim a ti daga ket pudno a “pagay-ayusan ti gatas ken diro,” kas inkari ni Jehova. Nupay kasta, sangapulo kadakuada ti awanan pammati. Sibubuteng nga imbagada a saan a kabaelan ti Israel a papanawen dagiti agnanaed iti dayta a daga. Da Josue ken Caleb laeng ti nangidagadag kadagiti Israelita a saanda nga agsukir gapu iti buteng, ta sigurado nga adda ni Jehova kadakuada. Ngem nagtanabutob ti intero a gimong ket kayatda nga uboren da Josue ken Caleb. Mabalin a naaramidda koma ti kayatda no saan a bimmallaet ni Jehova babaen ti panangiparangarangna iti dayagna. Gapu ta awan pammatida, inkeddeng ti Dios a matay ken saan a makastrek idiay Canaan dagiti amin nga Israelita nga agtawen iti 20 wenno nasursurok. Da Josue, Caleb, ken dagiti Levita laeng ti nakalasat.​—Numeros 13:1-16, 25-29; 14:6-10, 26-30.

Saan aya a naimatangan dagiti amin nga Israelita dagiti nakaskasdaaw nga inaramid ni Jehova idiay Egipto? No kasta, ania ti nakatulong ken Josue a nagpannuray iti tulong ti Dios idinto ta nagduadua ti kaaduan? Silalagip la ketdi ni Josue kadagiti amin nga inkari ken inaramid ni Jehova, ket inut-utobna dagitoy. Iti panaglabas dagiti tawen, naikunana nga ‘awan napaay a maysa a sao manipud iti amin a naimbag a sasao a sinao ni Jehova iti Israel. Pimmudnoda amin.’ (Josue 23:14) No kasta, nagtalek ni Josue a sigurado a matungpalto met dagiti amin nga inkari ni Jehova a mapasamak iti masanguanan. (Hebreo 11:6) Rumbeng a tignayennatayo dayta a mangisaludsod iti kastoy: ‘Komustaak met ngay? Iti panagad-adal ken panangut-utobko kadagiti kari ni Jehova, kombinsidoak kadi a mapagtalkan dagita? Mamatiak kadi a masalaknibannak ti Dios agraman ti ilina inton dumteng ti dakkel a rigat?’

Saan laeng nga impakita ni Josue ti pammatina no di ket naaddaan met iti tured nga agaramid iti umiso. Isuda laeng ken Caleb ti dimmasig ken Jehova, ket kayat ti intero a gimong nga uboren ida. Ania ngata koma ti nariknam? Napabutngan? Saan a kasta ni Josue. Awanan buteng nga inyebkasda ken Caleb ti pammatida. Ti kinasungdo ken Jehova mabalin a kalikagumanna nga aramidentayo met ti kasta.

Ti salaysay maipapan kadagiti nagsimisim ipalgakna met kadatayo a nabaliwan ti nagan ni Josue. “Pannakaisalakan” ti orihinal a kaipapanan ti naganna a Hosea. Adda innayon ni Moises a balikas a mangirepresentar iti nagan ti Dios ket pinanagananna iti Jehosua, wenno Josue​—“Ni Jehova ti Pakaisalakanan.” “Jesus” ti inusar ti Septuagint a naganna. (Numeros 13:8, 16) Maitunos iti kaipapanan dayta a natan-ok a nagan, situtured nga imbaga ni Josue a ni Jehova ti pakaisalakanan. Saan a basta nabaliwan ti nagan ni Josue. Ipasimudaag dayta ti panagraem ni Moises iti katatao ni Josue ken maitutop dayta iti naisangsangayan nga akem ni Josue a mangidaulo iti baro a kaputotan a sumrek iti Naikari a Daga.

Bayat nga in-inut a maib-ibus dagiti ammada, nagallaalla dagiti Israelita iti let-ang iti 40 a makapautoy a tawen. Ditay ammo no ania dagiti pasamak iti biag ni Josue iti las-ud dayta a panawen. Nupay kasta, adu la ketdi ti nasursurona. Mabalin a naimatanganna ti panangdusa ti Dios kadagiti rebelde a da Kore, Datan, ken Abiram ken dagiti pasurotda agraman dagidiay nakiraman iti makarimon a panagdayaw ken Baal ti Peor. Awan duadua a naladingitan unay ni Josue idi naammuanna a gapu ta saan a sinantipikar ni Moises ni Jehova mainaig iti danum idiay Meriba, saan met a mapalubosan ni Moises a sumrek iti naikari a daga.​—Numeros 16:1-50; 20:9-13; 25:1-9.

Nadutokan a Sumukat ken ni Moises

Idi asidegen a matay ni Moises, indawatna iti Dios a mangdutok iti sumukat kenkuana tapno saan nga agbalin ti Israel a “kas karkarnero nga awanan pastor.” Ania ti inaramid ni Jehova? Imbilinna ti pannakadutok ni Josue, “maysa a lalaki nga addaan iti espiritu,” iti sanguanan ti intero a gimong. Masapul nga ipangagda ni Josue. Anian a rekomendasion! Nakita ni Jehova ti pammati ken abilidad ni Josue. Awanen ti sabali nga ad-adda a maikari a mangidaulo iti Israel. (Numeros 27:15-20) Nupay kasta, ammo ni Moises a dadakkel a karit ti agur-uray ken Josue. Gapuna, indagadag ni Moises iti kasunona a ‘bumileg ken pumigsa,’ ta kankanayon nga addanto ni Jehova kenkuana.​—Deuteronomio 31:7, 8.

Inulit ti Dios a mismo dayta a pammaregta ken Josue, sana innayon: “Annadam nga aramiden ti maitunos iti isuamin a linteg nga imbilin kenka ni Moises nga adipenko. Dika sumiasi iti dayta nga agpakannawan wenno agpakannigid, tapno makapagtignayka a sisisirib iti sadinoman a papanam. Daytoy a libro ti linteg saan koma a sumina iti ngiwatmo, ket masapul nga iti nababa a timek agbasaka iti dayta iti aldaw ken rabii, tapno maannadam nga aramiden ti maitunos iti isuamin a naisurat iti dayta; ta iti kasta pagballigiemto ti dalanmo ket iti kasta agtignaykanto a sisisirib. Saan aya a binilinka? Bumilegka ken pumigsaka. Dika mapakigtotan wenno agkullayaw, ta ni Jehova a Diosmo adda kenka iti sadinoman a papanam.”​—Josue 1:7-9.

Gapu ta naimula iti panunotna dagita a sasao ni Jehova ken gapu iti kapadasanna, pulos a di nagduadua ni Josue. Sigurado a matagikuada ti naikari a daga. Siempre, adda dagiti parikut, kas koma ti kaunaan a karit, ti ibaballasiw iti nagdinakkel a Karayan Jordan. Ngem imbilin ni Jehova a mismo: “Tumakderka, ballasiwem daytoy Jordan.” Isu nga ania koma ti problema?​—Josue 1:2.

Dagiti simmaruno a pagteng iti biag ni Josue​—ti panangsakupda iti Jerico, ti in-inut a pannakaparmek dagiti kabusorda, ken ti pannakabingbingay ti daga​—ipalgakda a pulos a dina nalipatan dagiti kari ti Dios. Idi mabilbilangen ti aldawna, idi sinalakniban ni Jehova ti Israel kadagiti kabusorda tapno awan ti mangsingsinga kadakuada, inummong ni Josue dagiti tattao ket impalagipna ti pannakilangen ti Dios kadakuada ken indagadagna nga agserbida a naimpusuan Kenkuana. Kas bungana, sipapasnek a pinabaro ti Israel ti tulagda ken Jehova, ket gapu ta nalawag a nagserbi nga inspirasion kadakuada ti ulidan ti liderda, “ti Israel nagtultuloy nga agserbi ken Jehova iti amin nga al-aldaw ni Josue.”​—Josue 24:16, 31.

Maysa ni Josue a nagsayaat a pagwadantayo. Adu a pakasuotan ti pammati ti pakaipaspasanguan dagiti Kristiano ita. Nasken a mapagballigianda dagita tapno masalimetmetanda ti anamong ni Jehova ken matungpalto kadakuada dagiti karina. Nagballigi ni Josue gapu iti nabileg a pammatina. Pudno, awan dagiti nakaskasdaaw nga aramid ti Dios a makitatayo a kas kadagiti napasamak idi kaaldawan ni Josue, ngem no adda asinoman nga agduadua, ti libro ti Biblia a naipanagan ken Josue ket naglaon iti pammaneknek ti maysa a saksi a mapagtalkan ti sao ni Jehova. Kas ken Josue, sumirib ken agballigitayo no inaldaw a basaentayo ti Sao ti Dios ken iyaplikartayo dayta iti biagtayo.

Masairkayo kadi no dadduma gapu iti kababalin dagiti padayo a Kristiano? Panunotenyo ti panagibtur ni Josue iti las-ud ti 40 a tawen a panagallaallana iti let-ang nupay awan basolna, a kaduana dagiti tattao nga awanan pammati. Marigatankayo kadi a mangidepensa iti pammatiyo? Laglagipenyo ti inaramid da Josue ken Caleb. Gapu iti pammati ken panagtulnogda, nagun-odda ti nagsayaat a gunggona. Wen, pudno nga adda pammati ni Josue a tungpalen ni Jehova dagiti amin a karina. Kastatay met koma.​—Josue 23:14.

[Ladawan iti panid 10]

Bimmileg ti pammati ni Josue gapu iti panagkaduada ken Moises

[Ladawan iti panid 10]

Nagtalek da Josue ken Caleb iti pannakabalin ni Jehova

[Ladawan iti panid 10]

Gapu iti panangidaulo ni Josue, saan a timmalikud dagiti Israelita ken Jehova