Nagkaykaysa Gapu iti Panagayat iti Dios
IDI nabuangay ti kongregasion Kristiano idi umuna a siglo ti Kadawyan a Panawentayo, ti panagkaykaysa ti maysa kadagiti naisangsangayan a pakabigbiganna iti laksid ti panagduduma dagiti kamengna. Dagidi nga agdaydayaw iti pudno a Dios ket naggapu kadagiti nasion ti Asia, Europa, ken Africa. Nagduduma ti nalikudanda—adda papadi, soldado, adipen, nagbakuit, nasigo a trabahador, propesional, ken negosiante. Adda Judio, adda met Gentil. Adu ti dati a mannakikamalala, homoseksual, mammartek, mannanakaw, wenno managkikil. Ngem idi nagbalinda a Kristiano, nagbalbaliwda ket naikaykaysada iti pammati.
Kasano a ti Kristianidad idi umuna a siglo napagkaykaysana amin dagitoy a tattao? Apay nga adda talna iti nagbabaetanda ken kadagiti sabsabali? Apay a dida makiraman iti rebelion ken panaggugubat? Apay a ti nagkauna a Kristianidad naiduma kadagiti kangrunaan a relihion iti agdama?
Ania ti Namagkaykaysa Kadagiti Kameng ti Kongregasion?
Ti panagayat iti Dios ti kangrunaan a namagkaykaysa kadagiti agkakapammatian idi umuna a siglo. Dagidi a Kristiano nabigbigda ti kangrunaan nga obligasionda nga ayatenda ti pudno a Dios, a ni Jehova, buyogen ti amin a puso, kararua, ken panunot. Kas pagarigan, ni apostol Pedro, a maysa a Judio, nabilin a sumarungkar iti pagtaengan ti maysa a ganggannaet nga umili, maysa a dina nakairuaman a kasinninged. Ti panagayatna ken ni Jehova ti kangrunaan a nangtignay kenkuana nga agtulnog. Ni Pedro ken dagiti dadduma a nagkauna a Kristiano nasingedda iti Dios gapu ta umiso ti pannakaammoda iti personalidadna, kadagiti makaay-ayo ken di makaay-ayo kenkuana. Idi agangay, naawatan dagiti amin nga agdaydayaw a pagayatan ni Jehova nga ‘agkaykaysada iti isu met laeng a panunot ken iti isu met laeng a wagas ti panagpampanunot.’—1 Corinto 1:10; Mateo 22:37; Aramid 10:1-35.
Ad-adda pay a simminged dagiti manamati gapu iti pammatida ken ni Jesu-Kristo. Tarigagayanda a suroten a naimbag dagiti addangna. Imbilinna kadakuada: “Ayatenyo ti maysa ken maysa; kas iti panagayatko kadakayo . . . Babaen iti daytoy maammuanto ti isuamin a dakayo dagiti adalak, no addaankayo iti ayat iti maysa ken maysa.” (Juan 13:34, 35) Dayta ket saan a basta aglabas nga emosion, no di ket maysa a managsakripisio nga ayat. Ania ti resulta? Inkararag ni Jesus mainaig kadagidiay mamati kenkuana: “Agkiddawak . . . tapno maymaysada koma amin, a kas kenka, Ama, naikaykaysaka kaniak ket naikaykaysaak kenka, tapno isuda met maikaykaysada koma kadata.”—Juan 17:20, 21; 1 Pedro 2:21.
Iparukpok ni Jehova ti nasantuan nga espirituna, wenno ti aktibo a puersa, kadagiti pudno nga adipenna. Daytoy nga espiritu intandudona ti panagkaykaysada. Tinulonganna ida a mangtarus kadagiti sursuro ti Biblia nga inawat ti amin a kongregasion. Dagiti agdaydayaw ken ni Jehova ikasabada ti maymaysa a mensahe—ti pannakasantipikar ti nagan ni Jehova babaen ti Mesianiko a Pagarian ti Dios, a maysa a nailangitan a gobierno a mangituray iti intero a sangatauan. Dagiti nagkauna a Kristiano naawatanda ti obligasionda a ‘dida makipaset iti daytoy a lubong.’ Gapuna, tunggal adda panagalsa dagiti umili wenno rinnisiris dagiti militar, nagtalinaed a neutral dagiti Kristiano. Nakikappiada iti isuamin.—Juan 14:26; 18:36; Mateo 6:9, 10; Aramid 2:1-4; Roma 12:17-21.
Inaramid dagiti amin a manamati ti annongenda a mangitandudo iti panagkaykaysa. Kasano? Babaen ti panangsiguradoda a maitunos iti Biblia dagiti ar-aramidda. Gapuna, insurat ni apostol Pablo kadagiti Kristiano: “Ikkatenyo koma ti daan a personalidad a mayannurot iti sigud a dana ti kababalinyo,” ket “ikawesyo koma ti baro a personalidad.”—Efeso 4:22-32.
Nataginayon ti Panagkaykaysa
Siempre, imperpekto dagiti manamati idi umuna a siglo, ken timmaud dagiti kasasaad a namagpeggad iti panagkaykaysada. Kas pagarigan, isalaysay ti Aramid 6:1-6 nga adda di nagkikinnaawatan dagiti Judio a Kristiano. Dagiti Griego ti pagsasaoda impapanda nga idumduma ida dagiti Hebreo ti pagsasaoda. Ngem apaman a naipakaammo dayta kadagiti apostol, dagus a narisut dayta nga awan panangidumdumana. Kalpasanna, nagbalin a kontrobersia ti maysa a saludsod maipapan iti doktrina mainaig kadagiti obligasion dagiti di Judio iti kongregasion Kristiano. Naaramid ti maysa a pangngeddeng a naibatay kadagiti prinsipio ti Biblia, ket sangsangkamaysa nga inakseptar dayta ti amin a kameng ti kongregasion.—Aramid 15:1-29.
Ipakita dagita a pagarigan nga uray adda dagiti di pagkikinnaawatan, saan a nabingaybingay ti kongregasion Kristiano idi umuna a siglo sigun iti etniko a nalikudan wenno saan a nawarawara gapu iti nainget a panangannurot iti sumagmamano a doktrina. Apay? Gapu ta dagiti mamagkaykaysa a banag—ti panagayat ken ni Jehova, pammati ken ni Jesu-Kristo, managsakripisio a panagiinnayat, panagpaiwanwan iti nasantuan nga espiritu, padapada a pannakaawat kadagiti sursuro iti Biblia, ken ti sidadaan a panagbalbaliw ti maysa—ket nabileg a nangtaginayon iti panagkaykaysa ken talna iti nagkauna a kongregasion.
Nagkaykaysa a Panagdayaw iti Moderno a Panawen
Posible kadi ita ti panagkaykaysa iti kasta a pamay-an? Dagita kadi a banag mapagkaykaysada uray ita dagiti agkakapammatian ken makatulong kadakuada a makikappia iti amin a puli iti intero a lubong? Wen! Nagkaykaysa dagiti Saksi ni Jehova iti maysa a sangalubongan a panagkakabsat a nagsaknap iti nasurok a 230 a pagilian, isla, ken teritoria. Ken nagkaykaysada babaen dagiti isu met laeng a banag a namagkaykaysa kadagiti Kristiano idi umuna a siglo.
Ti kangrunaan a nakatulong iti panagkaykaysa dagiti Saksi ni Jehova isu ti debosionda iti Dios. Kaipapanan daytoy nga ikagkagumaanda ti agbalin a nasungdo kenkuana iti sidong ti aniaman a kasasaad. Ipakpakita met dagiti Saksi ni Jehova ti pammatida ken ni Jesu-Kristo ken kadagiti sursurona. Dagitoy a Kristiano ipakitada ti managsakripisio nga ayat kadagiti kapammatianda ken ikasabada met ti naimbag a damag maipapan iti Pagarian ti Dios iti amin a pagilian nga ayanda. Sidadaanda a mangisarita iti daytoy a Pagarian kadagiti tattao aniaman ti relihion, puli, nasion, wenno takderda iti kagimongan. Agtalinaed met a neutral dagiti Saksi ni Jehova iti ar-aramid ti lubong, a tumulong kadakuada a mangdaer kadagiti napolitikaan, kultural, sosial, ken nakomersialan a pakarigatan a nabileg a namagsisina iti sangatauan. Amin a Saksi mabigbigda ti obligasionda a mangitandudo iti panagkaykaysa babaen ti panagtignayda a maitunos kadagiti pagalagadan iti Biblia.
Ti Panagkaykaysa Guyugoyenna Dagiti Sabsabali
Daytoy a panagkaykaysa masansan a ginutugotna ti interes dagiti indibidual a saan a Saksi. Ni Ilse,a kas pagarigan, ket dati a Katoliko a madre iti maysa a kombento idiay Alemania. Apay a naguyugoy kadagiti Saksi ni Jehova? Kinuna ni Ilse: “Isuda ti kasayaatan a tattao a naam-ammok. Saanda a makigubat, dida mangaramid iti aniaman a makadangran iti siasinoman. Tarigagayanda a tulongan dagiti tattao nga agbiag a siraragsak iti maysa a paraiso a daga iti sidong ti Pagarian ti Dios.”
Ti sabali pay a pagarigan ket ni Günther, maysa idi nga Aleman a soldado a naibaon idiay Francia bayat ti maikadua a gubat sangalubongan. Naminsan, maysa a Protestante a padi ti nagpamisa para kadagiti soldado iti bunggoy ni Günther. Inkararag ti padi ti pamendision, salaknib, ken balligi. Kalpasan ti misa, naibaon ni Günther tapno agwanawan kas guardia. Babaen ti teleskopiona, napaliiwna dagiti kabusor a tropa iti bangir a deppaar ti paggugubatan a tumabtabuno met iti misa ti maysa a padi. Naibagana idi agangay: “Nagkararag la ketdi dayta a padi tapno dumawat met iti bendision, salaknib, ken balligi. Pinampanunotko no apay nga aggugubat dagiti Kristiano a relihion.” Naimula dayta iti panunot ni Günther. Idi naam-ammona dagiti Saksi ni Jehova, a saan a makipaspaset iti gubat, isu ket nagbalin a paset ti sangalubongan a panagkakabsatda.
Ni Ashok ken Feema ket dati a kameng ti relihion iti Dumaya. Iti pagtaenganda, adda altar ti maysa a dios. Idi nakaro a nagsakit ti pamiliada, inusigda manen ti relihionda. Iti pannakipatangda kadagiti Saksi ni Jehova, nagustuan da Ashok ken Feema ti sursuro ti Biblia ken ti ayat nga adda kadagiti Saksi. Idi agangay, nagbalinda a naregta nga agibumbunannag ti naimbag a damag ti Pagarian ni Jehova.
Naikaykaysa da Ilse, Günther, Ashok, ken Feema iti maysa a sangalubongan a panagkakabsat dagiti minilion a Saksi ni Jehova. Patienda ti kari ti Biblia a dagiti namagkaykaysa kadakuada iti panagdayaw ita ti asidegen a mamagkaykaysa iti amin a natulnog a tattao. Kalpasanna, awanton ti kinadangkok, pannakabingbingay, ken panagduduma iti nagan ti relihion. Agkaykaysanton ti intero a lubong nga agdayaw iti pudno a Dios, a ni Jehova.—Apocalipsis 21:4, 5.
[Footnote]
a Nabaliwan ti nagan dagiti dadduma a tattao a nadakamat iti daytoy nga artikulo.
[Dagiti Ladawan iti panid 4, 5]
Nupay nagduduma ti nalikudanda, nagkaykaysa dagiti nagkauna a Kristiano