Ti Panangmatmat Kadatayo Dagiti Sabsabali—Napateg Kadi?
DANDANI amin a tattao tarigagayanda ti mapadayawan. Ti pammadayaw paragsakennatayo, nga ipariknana nga adda nagapuanantayo. No adda mangyebkas iti anamongda kadatayo, mariknatayo a kayattayo ti ad-adda a rumang-ay. Ngem makapadismaya no maammuantayo nga adda tattao a di maay-ayo kadatayo. Mabalin a maupaytayo no adda ti mangpabain wenno mangbabalaw a komento maibusor kadatayo. Ti panangmatmat kadatayo dagiti dadduma ket mabalin nga adda dakkel nga epektona iti panangmatmattayo iti bagitayo.
Maysa a biddut no ditay ikankano ti panangmatmat kadatayo dagiti dadduma. Kinapudnona, pagimbagantayo no adda dagiti mangusig iti ar-aramidtayo. No dagiti opinion ti sabsabali ket naibatay kadagiti nangato a moral a prinsipio, mabalin nga agserbi dayta kas makagunggona a puersa, a mangtignay kadatayo nga agbalin a nalinteg. (1 Corinto 10:31-33) Ngem ti opinion ti publiko ket masansan a di nainkalintegan. Panunotenyo ti ballikug a panangmatmat dagiti panguluen a papadi ken dagiti dadduma pay maipapan ken ni Jesu-Kristo idi “nangrugida nga aglaaw, a kunkunada: ‘Ilansam! Isu ilansam!’” (Lucas 23:13, 21-25) Nasken a diyo iyallingag dagiti panangmatmat a naibatay iti ulbod nga impormasion wenno inimpluensiaan ti apal wenno panangidumduma. Gapuna, napateg nga agpanunottayo a nainsiriban ken sitatanang nga agtignay kadagiti kapanunotan dagiti dadduma.
Makinkapanunotan ti Napateg?
Tarigagayantayo ti anamong dagidiay nasinged kadatayo iti pudno a panagdayaw. Karaman dita dagiti kapamilia a kapammatian ken dagiti Kristiano a kakabsat. (Roma 15:2; Colosas 3:18-21) Nakapatpateg kadatayo ti ayat ken panagraem dagiti kapammatiantayo kasta met ti ‘panagpipinnaregta’ a tagtagiragsakentayo kadakuada. (Roma 1:11, 12) ‘Buyogen ti kinapakumbaba iti isip, ibilangtayo a ti dadduma nangatngatoda.’ (Filipos 2:2-4) Kanayonanna, sapulen ken ipategtayo ti anamong ‘dagidiay mangidadaulo kadatayo’—dagiti panglakayen iti kongregasion.—Hebreo 13:17.
Matarigagayan met ti “nasayaat a pammaneknek manipud kadagiti tattao iti ruar.” (1 Timoteo 3:7) Nagsayaat la ketdi no raemendatayo dagiti di manamati a kabagian, katrabahuan, ken kaarruba! Ken saan aya nga ikagkagumaantayo a raemendatayo dagiti tattao tapno matignayda a mangipangag iti mensahe ti Pagarian? Pakaidayawan ti Dios no addaantayo iti reputasion iti komunidad kas tattao a nadalus iti moral, nalinteg, ken mapagtalkan. (1 Pedro 2:12) Nupay kasta, ditay pulos ikompromiso dagiti prinsipio ti Biblia tapno laeng maay-ayotayo dagiti tattao; saantay met nga agpammarang tapno magustuandatayo. Masapul a bigbigentayo nga imposible a maay-ayotayo ti amin a tao. Kinuna ni Jesus: “No pasetnakayo koma ti lubong, ti lubong maayatan iti kukuana. Ita agsipud ta saankayo a paset ti lubong, no di ket pinilikayo manipud iti lubong, gapu iti daytoy guraennakayo ti lubong.” (Juan 15:19) Adda kadi maaramidtayo tapno magun-odtayo ti panagraem dagidiay bumusbusor kadatayo?
Pananggun-od iti Panagraem Dagiti Bumusbusor
“Puntiriakayto ti pananggura dagiti amin a tattao maigapu iti naganko,” imballaag ni Jesus, “ngem ti nakapagibtur agingga iti panungpalan isunto ti maisalakan.” (Mateo 10:22) Daytoy a pananggura ket nabuyogan no dadduma kadagiti nagdakes a pammabasol. Dagiti manangidumduma nga opisial ti gobierno mabalin nga awagandatayo a “rebelde.” Mabalin a kunaen dagiti agdadata a bumusbusor a maysatayo a manangriribuk a sekta a masapul a mapagulimek. (Aramid 28:22) No dadduma, mabalin a mapaneknekan a kinaulbod dagitoy a pammabasol. Kasano? Babaen ti panangsurot iti balakad ni apostol Pedro: “Sisasagana[kayo koma] nga agikalintegan iti sanguanan ti tunggal maysa nga agkalikagum kadakayo iti rason maipaay iti namnama nga adda kadakayo, ngem aramidenyo ti kasta buyogen ti naalumamay a kababalin ken nauneg a panagraem.” (1 Pedro 3:15) Kanayonanna, nasken nga agusartayo iti “nasayaat a panagsasao a di mabalin a kondenaren; tapno ti tao iti bumusbusor a dasig agbain koma, nga awan ti aniaman a nakadakdakes a masaona maipapan kadatayo.”—Tito 2:8.
Nupay ikagumaantayo a dalusan ti naumsi a nagantayo, saantayo a maupay wenno sumuko no padaksendatayo. Ni Jesus, ti perpekto nga Anak ti Dios, ket naakusaran iti panagtabbaaw, sedision, ken espiritismo. (Mateo 9:3; Marcos 3:22; Juan 19:12) Naibabain ni apostol Pablo. (1 Corinto 4:13) Ngem da Jesus ken Pablo saanda nga inkankano ti kasta a kritisismo ket nagtultuloyda nga okupado iti trabahoda. (Mateo 15:14) Ammoda a didanto pulos maay-ayo dagiti kabusorda, yantangay “ti intero a lubong adda iti pannakabalin daydiay nadangkes.” (1 Juan 5:19) Ita, maipaspasangotayo iti isu met laeng a karit. Saantayo nga agbuteng no dagiti gumurgura a bumusbusor mangiwarasda kadagiti kinaulbod maibusor kadatayo.—Mateo 5:11.
Dagiti Panangmatmat a Pudno a Napateg
Nagduduma ti panangmatmat kadatayo dagiti tattao, depende iti motiboda ken iti nangngegda maipapan kadatayo. Adda dagiti mangpadayaw ken mangraem kadatayo, dadduma ti mangumsi ken gumura kadatayo. Ngem agingga a dagiti prinsipio ti Biblia ti mangiwanwanwan kadatayo, adda rasontayo nga agbalin a naragsak ken natalna.
Insurat ni apostol Pablo: “Amin a Kasuratan impaltiing ti Dios ken makagunggona iti panangisuro, iti panangtubngar, iti panangpalinteg iti bambanag, iti panangdisiplina iti kinalinteg, tapno ti tao ti Dios naan-anay koma a makabael, naan-anay a nakabalan maipaay iti tunggal naimbag nga aramid.” (2 Timoteo 3:16, 17) Magun-odtayo ti anamong ni Jehova a Dios ken ti Anakna, ni Jesu-Kristo, babaen ti siyayaman a panagpaiwanwantayo iti Sao ti Dios iti amin a banag. Total, ti kapatgan ket ti panangmatmat ni Jehova ken ti Anakna. Ti panangmatmatda kadatayo ti mangipakita iti pudno a pategtayo. Kangrunaanna, ti biagtayo ket agpannuray iti anamongda.—Juan 5:27; Santiago 1:12.
[Blurb iti panid 30]
“Makariknaak iti bain gapu ta sililimed a tarigagayak ti mapadayawan.”—RABINDRANATH TAGORE, TAGA-INDIA A MANNANIW
[Dagiti Ladawan iti panid 31]
Napateg ti opinion dagiti kapammatiantayo
[Picture Credit Line iti panid 30]
Culver Pictures