Pakasaritaan ti Biag
Panagserbi a Sirarag-o iti Laksid Dagiti An-annayen
KAS INSALAYSAY NI VARNAVAS SPETSIOTIS
Idi 1990, iti tawenko nga 68, interamente a naparalisadoak. Kaskasdi, iti agarup 15 a tawen itan, siraragsak nga agserserbiak kas amin-tiempo a ministro iti isla ti Cyprus. Ania ti nangpabileg kaniak nga agtultuloy nga agserbi ken Jehova iti laksid dagiti an-annayek?
NAIPASNGAYAK idi Oktubre 11, 1922, iti maysa a pamilia nga addaan iti siam nga annak—uppat a lallaki ken lima a babbai. Nagindegkami iti purok ti Xylophagou, idiay Cyprus. Nupay adda mabalin dagiti nagannak kaniak, kasapulan ti siaanep a panagtalon tapno adda pagbiag ti kasta kadakkel a pamilia.
Nagaget nga agadal ken nausisa ni tatangko nga Antonis. Bayat ti panagbisitana iti mannursuro iti eskuelaan ti purok, di nabayag kalpasan ti pannakaipasngayko, nakita ni tatangko ti maysa a polieto a napauluan Peoples Pulpit, nga impablaak dagiti Estudiante ti Biblia (kas pannakaawag idi dagiti Saksi ni Jehova). Rinugianna a basaen dayta, ket nagustuanna unay ti naammuanna. Kas resultana, ni Tatang ken ti maysa kadagiti gayyemna, ni Andreas Christou, ti dua kadagiti damo nga umili iti Isla a nakitimpuyog kadagiti Saksi ni Jehova.
Irarang-ay iti Laksid ti Ibubusor
Idi agangay, nakagun-odda a dua kadagiti kanayonan a naibatay-Biblia a publikasion manipud kadagiti Saksi ni Jehova. Di nagbayag, natignay da Tatang ken Andreas a mangiranud kadagiti kapurokanda dagiti maad-adalda a kinapudno iti Biblia. Gapu iti panangasabada, bimmusor kadakuada ti klero ti Greek Orthodox ken dagiti dadduma pay a nangipagarup a makadangran ti impluensia dagiti Saksi ni Jehova.
Adu kadagiti pumurok ti nangraem kadagitoy dua a mangisursuro iti Biblia. Agdindinamag ti kinamanangngaasi ken kinaparabur ni tatangko. Masansan a tulonganna dagiti napanglaw a pamilia. Adda dagiti rabii a di agpadlaw a mapan mangibati iti trigo wenno tinapay iti ruangan dagiti marigrigat a pamilia. Ad-adda a nagbalin a makaay-ayo ti mensahe dagitoy a dua a ministro gapu iti kasta a di managimbubukodan a Nakristianuan a kababalin.—Mateo 5:16.
Kas resultana, nasurok a sangapulo a tattao ti natignay iti mensahe ti Biblia. Bayat a rimmayray ti panangipategda iti kinapudno, nariknada a kasapulan nga agtataripnongda iti nagduduma a pagtaengan tapno adalenda ti Biblia kas maysa a grupo. Idi agarup 1934, simmangbay idiay Cyprus ni Nikos Matheakis, maysa nga amin-tiempo a ministro manipud Greece, ket nakitimpuyog iti grupo iti Xylophagou. Buyogen ti anus ken kinapinget, timmulong ni Kabsat Matheakis a nangorganisar iti grupo ken tinulonganna ida a maaddaan iti nasaysayaat a pannakaawat iti Kasuratan. Dayta a grupo idi agangay ti nagbalin a damo a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova idiay Cyprus.
Bayat a rimmang-ay ti Nakristianuan a trabaho ken immadu dagiti tattao a nangawat iti kinapudno iti Biblia, nabigbig dagiti kakabsat a kasapulan ti permanente a lugar a pagtataripnonganda. Ni George nga inauna a kabsatko ken ni Eleni nga asawana intukonda ti maysa a lugar nga us-usarenda kas kamalig. Daytoy a lugar, a kaabay ti balayda, ket natarimaan ken napagbalin a maitutop a lugar a pagtataripnongan. Gapuna, naaddaan dagiti kakabsat iti damo a Kingdom Hall iti isla. Anian ti yamanda! Ken anian a nagdakkel dayta a nakatignayanda maipaay iti kanayonan a panagrang-ay!
Ti Panangipategko iti Kinapudno
Idi 1938, iti tawenko a 16, inkeddengko ti agbalin a karpintero. Gapuna, pinapannak ni Tatang idiay Nicosia, ti kabesera ti Cyprus. Implanona a naimbag ti pannakipagnaedko ken ni Nikos Matheakis. Adu nga umili iti isla ti silalagip pay laeng iti daytoy a matalek a kabsat gapu iti kinaregta ken kinamanagpadagusna. Ti di mailibak a kinaregtana ken di maisin a kinaturedna ket galgalad a nagsayaat a patanoren ti asinoman a Kristiano idiay Cyprus kadagidi a tiempo.
Kasta unay ti panangtulong kaniak ni Kabsat Matheakis tapno rumamut ti pannakaammok iti Biblia ken tapno rumang-ay ti espiritualidadko. Bayat ti pannakipagnaedko kenkuana, tinabunuak ti amin a gimong a naangay iti pagtaenganna. Iti kaunaan a gundaway, nariknak a rumayrayray ti panagayatko ken ni Jehova. Nagbalinak a determinado a maaddaan iti napnuan kaipapanan a relasion iti Dios. Iti uneg ti sumagmamano a bulan, kiniddawko ken Kabsat Matheakis no mabalinko ti sumurot kenkuana iti tay-ak ti pangasabaan. Dayta ket idi 1939.
Kalpasan ti sumagmamano a tiempo, nagawidak tapno sarungkarak ti pamiliak. Ti sumagmamano a tiempo a pannakipagyanko ken ni tatangko ti ad-adda a nangpatibker iti pammatik a nasarakak ti kinapudno ken ti kaipapanan ti biag. Idi Setiembre 1939, nangrugi ti Gubat Sangalubongan II. Adu nga agkabannuag a kas kaniak ti nagboluntario a makigubat, ngem inkeddengko ti agtalinaed a neutral kas imbilin ti Biblia. (Isaias 2:4; Juan 15:19) Iti dayta a tawen mismo, indedikarko ti bagik ken Jehova ket nabautisaranak idi 1940. Iti kaunaan a gundaway, nariknak a nawayawayaanak iti panagbuteng iti tao!
Idi 1948, inkasarko ni Efprepia. Naparaburankami iti uppat nga annak. Di nagbayag, nabigbigmi a kasapulan nga agtrabahokami a siaanep tapno mapadakkelmi ida “iti disiplina ken panangiturong-panunot ni Jehova.” (Efeso 6:4) Babaen kadagiti kararag ken aramid, inkagumaanmi nga immula kadagiti annakmi ti nasged a panagayat ken ni Jehova ken ti panagraem kadagiti linteg ken prinsipiona.
Nangyeg iti Karit Dagiti Parikut iti Salun-at
Idi 1964, iti tawenko a 42, nangrugi a mariknak a nabibineg ti makannawan a takkiag ken sakak. In-inut a dimmanon dayta iti kannigid a paset ti bagik. Naduktalan a kumapkapuy ti piskelko, maysa a di maagasan a sakit nga agbanag iti naan-anay a pannakaparalisa. Naikulengak iti dayta a damag. Nagpartak la ketdin dagiti pasamak! Gapu ta makaunget ken marurodak unay, napanunotko, ‘Apay a kasapulan a mapasamak kaniak ti kastoy? Ania ti nagbasolak?’ Idi agangay, nadaerak met laeng dayta a pannakaklaatko. Kalpasanna, nalapunosak iti danag ken kinaawan namnama. Adda dagiti saludsod a kanayon a sumiplot iti panunotko. Naan-anay kadi nga agbalinak a paralisado ket agpannurayakto lattan iti panangaywan dagiti sabsabali? Kasano a madaerak ti kasasaadko? Kabaelak ngata nga ipaay ti kasapulan ti pamiliak—ni baketko ken dagiti uppat nga annakko? Talaga a pakaringgorak unay dagita.
Nangruna iti daytoy a pakarigatak iti biag, nariknak a kasapulak ti umadani ken ni Jehova babaen ti kararag tapno sipapasnek nga iyebkasko kenkuana ti amin a pakaseknan ken pakaringgorak. Agluluaak a nagkarkararag kenkuana iti aldaw ken rabii. Di nagbayag, naliwliwaak. Pudno unay kaniak ti makaliwliwa a sasao iti Filipos 4:6, 7: “Dikay maringgoran iti aniaman, no di ket iti amin a banag babaen iti kararag ken araraw agraman panagyaman maipakaammo koma dagiti dawatyo iti Dios; ket ti talna ti Dios a mangringbaw iti isuamin a panunot saluadannanto dagiti pusoyo ken dagiti pannakabalin ti isipyo babaen ken Kristo Jesus.”
Panangdaer iti Panagbalinko a Paralisado
Nagtultuloy a limmanlan ti kasasaadko. Nabigbigko a nasken a mangaramidak iti panagbalbaliw gapu iti baro a kasasaadko. Yantangay saanakon a makapagtrabaho kas karpintero, inkeddengko ti agsapul iti nalaklaka a trabaho a maibagay iti kasasaad ti bagik ngem kaskasdi a masuportarak ti pamiliak. Idi damo, naglakoak iti sorbetes iti bassit a luganko. Inaramidko dayta iti agarup innem a tawen agingga a kasapulanen nga agusarak iti wheelchair gapu iti sakitko. Idi agangay, nagduduma a nalag-an a trabaho ti inaramidko.
Sipud idi 1990, ad-adda a kimmapuy ti salun-atko nga uray la nga awanen ti sekular a trabaho a kabaelak nga aramiden. Ita, naan-anayen ti panagpannurayko kadagiti sabsabali, uray ti panangaramid ti banag a simple nga aramiden ti nakaradkad a tao. Kasapulak ti tulong no mapanak agidda, no agdigusak, ken no agpellesak. Tapno matabunuak dagiti Nakristianuan a gimong, masapul nga adda mangiduron iti wheelchair-ko ken mangiserrek kaniak iti lugan. Tapno makastrekak iti Kingdom Hall, masapul nga adda mangiruar kaniak iti lugan ken mangiduron iti wheelchair-ko. Bayat ti gimong, adda iti sibayko ti electric heater a mangpabara iti sakak.
Ngem nupay paralisadoak, regular a tabtabunuak dagiti amin a gimong. Ammok nga isursuronatayo ni Jehova babaen kadagiti gimong, ken pudno a salaknib ken gubuayan ti tulong ken pammaregta ti pannakitimpuyog kadagiti kapammatian. (Hebreo 10:24, 25) Patinayon a tulong kaniak ti regular a panagbisita dagiti kapammatian a nataengan iti naespirituan. Talaga a nariknak ti kas iti narikna ni David a nangikuna: “Ti kopak napnapno.”—Salmo 23:5.
Ti dungdungnguek nga asawa ket naisangsangayan unay a katakunaynay agingga ita. Dakkel met ti tulong nga impaay dagiti annakko. Iti adun a tawen, tinulongandak kadagiti inaldaw a kasapulak. Saan a nalaka ti ar-aramidenda, ket bayat ti panaglabas dagiti tawen, rumigat a rumigat ti panangaywanda kaniak. Nagbalinda a pudno a mapagwadan iti panaganus ken iti panangipaayda iti panawenda, ket ikarkararagko nga itultuloy ni Jehova ti panangbendisionna kadakuada.
Ti kararag ti maysa pay a naisangsangayan a probision ni Jehova tapno mapabileg dagiti adipenna. (Salmo 65:2) Kas sungbat kadagiti naimpusuan nga ararawko, pinabilegnak ni Jehova a mangsalimetmet iti pammatik agingga ita. Makapabang-ar ti kararag ken makatulong iti panangtaginayonko iti kinaragsakko, nangruna no maup-upayak. Makapagin-awa ti kanayon a makikomunikar ken ni Jehova ken pabaruenna ti determinasionko nga agtultuloy. Naan-anay a patiek nga imdengan ni Jehova dagiti kararag dagiti adipenna ken ipaayna kadakuada ti talna ti panunot a kasapulanda.—Salmo 51:17; 1 Pedro 5:7.
Kangrunaan iti amin, mapakiredak tunggal malagipko a paimbagento ti Dios ti amin a nagunggonaan iti biag iti Paraiso iti sidong ti turay ti Pagarian ni Jesus-Kristo nga Anakna. Makaluaak iti rag-o kada mennamennaek dayta a nakaskasdaaw a namnama.—Salmo 37:11, 29; Lucas 23:43; Apocalipsis 21:3, 4.
Panagserbi Kas Amin-Tiempo a Ministro
Idi agarup 1991, naamirisko kalpasan ti panangusigko iti kasasaadko a ti kasayaatan a pamay-an tapno diak ay-ayen ti bagik isu ti kanayon a panagbalinko nga okupado iti panangiranud iti naimbag a damag ti Pagarian. Idi dayta a tawen, nangrugiak a nagserbi kas amin-tiempo a ministro.
Yantangay baldadoak, mangasabaak kaaduanna babaen ti surat. Ngem para kaniak, saan a nalaka ti agsurat; talaga a kasapulak ti panagregget. Marigatanak a mangpetpet iti pagsuratko gapu iti paralisado nga imak. Ngem babaen ti panagregget ken kararag, naaramidak ti mangasaba babaen ti surat iti nasurok a 15 a tawen itan. Mangasabaak met babaen ti telepono. Awan ti sinayangko a gundaway tapno mairanudko ti namnama a baro a lubong ken Paraiso a daga kadagiti kabagian, gagayyem, ken kaarruba a sumarungkar kaniak iti pagtaengak.
Kas resultana, adu dagiti makaparegta a kapadasak. Naragsakanak unay ta maysa kadagiti appokok, nga inyadalak iti Biblia agarup 12 a tawenen ti napalabas, ti rumangrang-ay iti naespirituan ken impategna ti kinapudno iti Biblia. Gapu ta natignay babaen ti sinanay-Biblia a konsiensiana, nagtalinaed a nasungdo ken di maisin iti isyu ti Nakristianuan a neutralidad.
Nangruna a maay-ayoak no ti maysa a tao a sinuratak ket makiinnuman kaniak para iti kanayon nga impormasion maipapan iti Biblia. Addada no dadduma ti agkiddaw iti literatura a naibatay iti Biblia. Kas pagarigan, nagtelepono ti maysa a babai ket nagyaman kaniak gapu iti makaparegta a surat nga impatulodko iti asawana. Naginteres unay kadagiti imbagak iti surat. Nangitunda dayta iti adu a panagpapatangmi iti pagtaengak a kaduami ti asawana.
Naraniag a Namnama
Iti panaglabas dagiti tawtawen, nakitak ti panagadu ti bilang dagiti mangiwarwaragawag iti Pagarian iti daytoy a paset ti lubong. Namin-adun a napalawa ken napabaro ti bassit a Kingdom Hall iti abay ti balay ti kabsatko a ni George. Nagpintas dayta a lugar a pagdayawan, nga us-usaren ti dua a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova.
Pimmusay ni Tatang idi 1943, iti tawenna a 52. Ngem nagsayaat ti naespirituan nga impatawidna! Walo kadagiti annakna ti nangabrasa iti kinapudno ken agserserbi ken Jehova agingga ita. Iti purok ti Xylophagou, a nakayanakan ni Tatang, ken kadagiti kabangibang a purok, addan ti tallo a kongregasion, nga addaan iti pakadagupan a 230 nga agibumbunannag ti Pagarian!
Dagiti kasta a nagsayaat a resulta ti nagbalin a gubuayan ti dakkel a rag-ok. Ita ta agtawenakon iti 83, sikokompiansa a maibagak ti sasao ti salmista: “Dagiti burboran a bumaro a leon sangkabassit laengen ti adda kadakuada ket nagbisinda; ngem no maipapan kadagidiay mangsapul ken Jehova, saandanto nga agkurang iti aniaman a naimbag.” (Salmo 34:10) Sigagagar nga ur-urayek ti tiempo inton matungpal ti padto a nairekord iti Isaias 35:6: “Iti dayta a tiempo kumalay-atto daydiay pilay a kas iti panagkalay-at ti kalakian nga ugsa.” Agingga a ditay pay dimteng iti dayta a tiempo, determinadoak nga agtultuloy nga agserbi a sirarag-o ken ni Jehova iti laksid dagiti an-annayek.
[Mapa iti panid 17]
(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)
TURKEY
SYRIA
LEBANON
CYPRUS
Nicosia
Xylophagou
Baybay Mediteraneo
[Ladawan iti panid 17]
Ti damo a Kingdom Hall idiay Xylophagou, a maus-usar agingga ita
[Dagiti Ladawan iti panid 18]
Dakami ken ni Efprepia idi 1946 ken ita
[Ladawan iti panid 20]
Pakaragsakak ti mangasaba babaen ti telepono ken surat