Naammuak ti Kinapudno Idi Nagbirokak Kadagiti Kamali
Kas insalaysay ni R. Stuart Marshall
“Saantayo a makisarsarita kadagiti Saksi ni Jehova,” kinuna ti padi a Jesuita. “Us-usarenda ngamin ti Biblia.” Naklaatak iti dayta nga imbagana, yantangay kalkalpasko a kiniddaw kenkuana a tulongannak a mangipakita ken baketko iti dadduma kadagiti agsisimparat a sursuro dagiti Saksi ni Jehova. Inkeddengko la ngarud a siakon a mismo ti makipagadal kadagiti Saksi tapno maipakitak ken baketko a di agtutunos ti isursuroda.
AGTAWENAK idin iti 43. Iti dayta a gundaway, rinugiak a balusingsingen ti sursuro dagiti Saksi ni Jehova babaen ti nagun-odak a pannakaammo iti lohika ken teolohia. Manipud elementaria agingga iti kolehio, nagadalak kadagiti eskuelaan dagiti Katoliko. Nupay nagturposak iti kurso a Bachelor of Arts in Economics idi 1969 ken naileppasko pay dagiti maikalikagum a kurso iti pilosopia ken teolohia, di pulos naisuro ti Biblia kabayatan ti panagadalko kadagiti eskuelaan dagiti Katoliko.
Kalpasan ti panagturposko iti kolehio, inkallaysak ti padak met laeng a Katoliko a ni Patricia McGinn. Agpadakami a nakaturpos idin iti doctorate degree iti Stanford University. Naipasngay ti baromi a ni Stuart idi 1977, ket idi agangay, nagnaedkami idiay Sacramento, California, E.U.A. Iti simmaganad a 23 a tawen, nagtrabahoak iti Legislative Analyst’s Office (LAO) ti estado ti California kas analista iti pinansial nga epekto dagiti badyet ti estado para iti edukasion. Inggaedko ti nagtrabaho ket naaddaanak iti nasayaat a biag. Siraragsak nga imbaklayko ti kinaamak bayat a pinadakkelmi ti anakmi. Ti kaingungotko ti nagbalin a kasusungduan a katulongak, ket kastaak met kenkuana.
Ti 25 a Sentabo a Sungbat
Idi agtawen iti dua ti anakmi, nakagun-od ni Patricia iti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova. Nagpayadal kadakuada ket nagpabautisar tallo a tawen kalpasanna. Para kaniak, akikid ti panagpampanunot dagiti Saksi ni Jehova no maipapan iti panangmatmatda kadagiti piesta, pasken, ken panangyalison iti dara. Ngem pudno met a nainkalinteganda iti dadduma a banag. Maysa nga aldaw idi 1987, naayabanak a mangilawlawag iti maysa kadagiti singasingko iti naangay nga espesial a miting dagiti mammanday linteg a mangtamtaming iti edukasion para iti estado ti California. Iti dayta a miting, diak napupuotan a nayebkasko ti kapanunotak maipapan kadagiti Saksi.
Ti University of California ket agkidkiddaw iti pondo tapno makikompetensia iti dadduma nga estado a manggun-od iti proyekto ti pagilian a maponduan iti innem a bilion a doliar. Dayta a proyekto ket ti pannakaibangon ti nakadakdakkel a nasientipikuan nga alikamen. Diak immanamong iti pannakaipaay ti pondo ken inlawlawagko a bassitto laeng ti mapastrekna para iti ekonomia ti estado inton agangay. Sinumra dayta ti unibersidad babaen ti panangawisna iti dua nga eksperto nga agpada a premiado iti Nobel Prize iti tay-ak ti pisika tapno ikalinteganda dayta iti imatang dagiti mammanday linteg. Inlawlawag ti tunggal maysa kadakuada ti maitulong dayta a proyekto kadagiti sientista. Imbaga ti maysa a makatulong dayta tapno masungbatan dagiti saludsod maipapan iti namunganayan ti uniberso. Kinuna met ti maysa a makatulong dayta tapno maawatantayo no kasano a timmaud ti biag ditoy planetatayo.
Kinitanak ti tserman ti komite.
Inyimtuodna: “Panagkunam, dakkel kadi unay ti innem a bilion a doliar a magasto tapno maammuantayo dagiti sungbat kadagita a saludsod?”
“Umanamongak a napateg dagita a saludsod,” kinunak. “Nupay kasta, tunggal bigat ti Sabado nga umaydak ikkan dagiti Saksi ni Jehova iti magasin a mangsungbat kadagita met laeng a saludsod ket 25 a sentabo laeng ti donasionko iti dayta. Nalabit nasaysayaat pay ti 25 a sentabo a sungbatda ngem iti maammuantayto manipud iti daytoy a proyekto a maponduan iti innem a bilion a doliar.”
Nagkakatawa amin dagiti adda iti tallaong, agraman dagiti eksperto a premiado iti Nobel Prize. Nupay pinatgan dagiti mammanday linteg ti panangipaay iti pondo tapno maitultuloy dayta a proyekto, awan ti nangkontra iti imbagak.
Iti panaglabas ti tiempo, nadlawko nga adda rumrumsua a situasion iti pagtaenganmi a kasapulan a tamingek. Kalpasan ti innem a tawen a pannakidinniskutirko ken Patricia maipapan iti Biblia ken kadagiti Saksi ni Jehova, naldaangak idi kayatna ti mangbusbos iti ad-adu a tiempo iti panangaskasabana. Kaipapanan dayta a kissayanna ti oras ti panagtrabahona iti unibersidad. Diak matukod a panunoten no apay a kasta ti kalat ti maysa a masirib a tao, ngem kasla awan met ngarud ti maibagak wenno maaramidko a mangbalbaliw iti panunotna.
Pinadasko ti nagpatulong iti maysa nga eksperto ken nalalaing ngem siak iti Biblia, nga impagarupko a silalaka a makaipabigbig ken baketko a dagiti sursuro dagiti Saksi ni Jehova ket maikontra iti Biblia. Uray maysa la koma a sursuro ti mapaneknekak a palso ket umanayen tapno mapagduaduaan ti dadduma pay a sursuroda. Dayta laeng ti kalikagumak tapno makombinsirko ti nasaririt nga asawak. Kinasaritak ti padi a Jesuita iti simbaan a dati a pakimismisaanmi ken Patricia. Ti nadakamatko iti rugi daytoy nga artikulo ti nagnguduan ti saritaanmi. Idi nagkitakit ti padi a makisarita ken baketko, inkeddengko a siakon ti agtignay. Saan man nga insigida ngem makabirokakto met laeng kadagiti kamali ket dagitanto ti ipakitak ken Patricia.
Nagbirokak Kadagiti Kamali
Idi nakipagadalak iti Biblia kadagiti Saksi, nagsiddaawak unay kadagiti padto ti Biblia. Nabasak iti padto ni Isaias dagiti detalye ti panagpatingga ti Babilonia a naisurat agarup 200 a tawen sakbay a napasamak dayta, ti panangdakamatna ken Ciro a mangparmek ken ti nasikap a panangbaliwna iti ayus ti Karayan Eufrates tapno maparmek ti Babilonia. (Isaias 44:27–45:4) Sumagmamano a tawen sakbayna, naadalko ti panagpatingga ti Babilonia iti klasemi maipapan iti estratehia ti militaria. Naammuak met nga impadto ni propeta Daniel, nasurok a 200 a tawen a nasaksakbay, dagiti detalye maipapan iti mannakabalin nga ari ti Grecia a ti pagarianna ket mabingay iti uppat a nakapkapuy a pagarian kalpasan ti ipapatayna. (Daniel 8:21, 22) Matandaanak ti maipapan ken Alejandro a Dakkel iti panangadalko iti nagkauna a historia. Babaen ti panangsukimatko kadagiti reperensia, napaneknekak a mismo a dagita a libro ti Biblia ket pudno a naisurat sakbay ti pannakapasamak dagiti impadtoda.
Bayat a makipagad-adalak kadagiti Saksi, ad-adda ketdi a nakombinsirak a ti Biblia ket Sao ti Dios, banag a saan pulos a naaramidan kaniak ti panagadalko iti teologo dagiti Katoliko. An-anuek ngarud daytoy a pannakaammo? Inkeddengko nga idedikar ti biagko ken Jehova ken agbalin a maysa kadagiti Saksina. (Isaias 43:10) Nabautisaranak idi 1991, dua la a tawen kalpasan daydi pannakisaritak iti padi. Nabautisaran met ti baromi iti simmaganad a tawen.
Gapu ta addan baro a direksion ti biagmi, binaliwanmi dagiti kalatmi kas pamilia. Maysa kadagiti immuna nga inaramidko kalpasan ti bautismok ket ti panangaramid iti urnos tapno iti las-ud ti lima a tawen, sumardengton ni baketko nga agisuro iti unibersidad inton agtawen iti 50. Kayatna ti agbalin a payunir a ministro, nga iti dayta a tiempo ket mangbusbos iti 1,000 nga oras iti kada tawen wenno agarup 83 nga oras kada bulan, a tumulong kadagiti sabsabali a mangammo kadagiti kinapudno iti Biblia. Idi 1994, kinissayanna ti oras ti panagtrabahona tapno makapagpayuniren. Karaman kadagiti damo a kalatko ket ti panangparang-ay iti ministeriok, panangaramid iti aniaman a maitulongko iti kongregasionmi, ken panagboluntario a mangkuenta iti pinansial a kasapulan iti pannakaibangon dagiti Kingdom Hall iti lugarmi.
Naminsan, nangasabaak iti pagtrabahuak. Naammuak a ti kabbaro nga analista iti badyet iti LAO ket maysa a Saksi ngem saanen nga aktibo a mangan-annurot iti pammatina. Kimmapuy ti pammatina gapu ta pagduaduaanna ti Biblia. Naragsakanak a timmulong kenkuana a mangisubli manen iti nasinged a relasionna ken Jehova. Nagsubli iti dimmakkelanna nga estado ket rinugianna ti nagpayunir.
Idi 1995, timmabunoak iti espesial a miting dagiti komite ti edukasion iti senado ken konseho ti estado tapno mausig manen dagiti panagsirarak a pinonduan ti gobierno pederal. Ti tserman ti komite sinaludsodna iti pannakabagi ti gobierno no ania ti napasamaken iti proyekto a pannakaibangon ti dakkel a nasientipikuan nga alikamen. Kas sungbat, kinuna ti opisial ti gobierno a naited dayta a proyekto iti estado ti Texas ngem saan a pulos a nairingpas gapu iti tallo a rason. Umuna, dimmakkel ti magasto iti proyekto ta imbes nga innem a bilion, nagbalinen a siam a bilion a doliar sakbay pay a narugian dayta. Maikadua, ti gobierno pederal kinalikagumanna a mausar ti pondo iti sabali a panggep, nangnangruna para iti gubat idiay Iraq idi 1991. Maikatlo, natakuatanda a dagiti sungbat kadagiti saludsod iti biag ket mabalinda a magun-odan kadagiti Saksi ni Jehova iti 25 a sentabo laeng! Agminar a naulit manen ti punto a dinakamatko idi damo a mausig dayta a proyekto.
Bayat a nagkakatawa ti amin, kinitadak dagiti dadduma a miembro ti komite. Adda baro nga impakaammok kadagiti amin a nakimiting: “Ita, dagiti sungbat ket magun-odanyon a libre no la ket ta basaenyo dagiti literaturami.”
Makapnek ken Makagunggona a Biag
Idi nagretiron ni baketko, nangaramidkami iti urnos para kaniak iti simmaganad a lima a tawen. Sitataktika a nagsaludsodak iti dadduma nga ahensia no adda maitukonda a paset-tiempo a trabaho ta kayatkon ti mangbusbos iti ad-adu a tiempo iti panangisuro kadagiti sabsabali maipapan kadagiti kinapudno manipud iti Biblia. Diak ninamnama ti panangitukon kaniak ti LAO iti ab-ababa a tiempo ti panagtrabaho, isu a nagpayunirak metten idi 1998.
Maysa nga agsapa bayat nga agrubrubbuatkami ken baketko a mapan mangasaba, adda nagtelepono manipud sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova iti Estados Unidos a masarakan idiay Brooklyn, New York. Kas pangsurnad iti immun-una a surbey, dinamag ti immawag no kayatko ti agtrabaho iti proyekto idiay Brooklyn. Nagwenak a dagus. Dayta ti gapuna a nakapagtrabahokami iti sangalubongan a hedkuarter iti 18 a bulan. Tapno mairingpasmi ti proyekto, nagretiroak iti estado ti California a nasapsapa ngem iti gagangay. Kalpasan dayta, nagboluntariokami iti pannakaibangon ti Assembly Hall dagiti Saksi ni Jehova iti Fairfield, California. Inlakomi ti balaymi idiay Sacramento sa immakarkami iti bassit nga apartment iti Palo Alto. Nangyeg iti ad-adu a bendision ti nasapa a panagretirok. Sipud idin, nakapagtrabahokamin kadagiti proyekto ti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova idiay Nigeria, South Africa, Canada, Britania, ken Alemania.
Kas kadagiti Saksi a timmulong kadakami, maragragsakankami ken baketko a tumultulong iti sabsabali a mangammo kadagiti kinapudno manipud iti Biblia. Pudno a makunak a ti edukasion nga ipapaay ni Jehova ti kasayaatan kadagiti amin a nagun-odak a nangatngato nga edukasion. Nasaysayaat dayta ngem ti aniaman a programa ti edukasion nga ipapaay ti lubong no maipapan iti kaadu ti agkakapateg a banag a maammuan iti nadumaduma a pamay-an. Sansanayen ni Jehova dagiti Saksina a mangisuro iti kinapudno manipud Biblia iti pamay-an a makagutugot iti isip ken puso. Dayta ti mangtigtignay kaniak nga agtultuloy nga agsursuro. Agyamankami ken baketko iti biag a tagtagiragsakenmi ita ken iti pribilehio a mangusar iti nagun-odmi nga edukasion nga agserbi ken Jehova a Dios, ti Soberano iti uniberso.
[Blurb iti panid 27]
Idi nakipagadalak iti Biblia kadagiti Saksi, nagsiddaawak unay kadagiti padto ti Biblia
[Ladawan iti panid 27]
Idi nagkasarkami ken Patricia
[Ladawan iti panid 29]
Maragragsakankami a tumultulong iti sabsabali a mangammo iti kinapudno manipud iti Biblia