Dagiti Reperensia iti Workbook iti Gimong a Panagbiag ken Ministerio
ENERO 3-9
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | UK-UKOM 15-16
“Panangtraidor—Nakadakdakes!”
Panangliput—Pagilasinan ti Maudi nga Al-aldaw!
4 Ti umuna a pagarigan ket ti manangallilaw a ni Dalila a nakatnagan iti rikna ni Ukom Samson. Panggep idi ni Samson nga idauluan ti ili ti Dios a makilaban kadagiti Filisteo. Nalabit ammo dagiti lima nga appo dagiti Filisteo a saan a napudno ti panagayat ni Dalila ken Samson isu a pinasuksokanda iti dakkel a gatad tapno ammuenna ti sekreto ti naisangsangayan a pigsa ni lakayna iti kasta, mapapatayda. Inawat ti naagum a ni Dalila ti pasuksokda. Ngem namitlo a napaay ti gandatna a mangammo iti sekreto ni Samson. Intultuloyna ngarud a pinilit “babaen iti sasaona iti amin a gundaway ken ginuyguyugoyna.” Kamaudiananna, ‘di nakaanus ti kararua ni Samson agingga a matay pay ketdin.’ Isu nga imbagana a di pay naputputdan ti buokna, ket no maputdan, mapukawna ti pigsana. Idi naammuan dayta ni Dalila, impakalbona ni Samson bayat a matmaturog iti saklotna. Kalpasanna, inyawatna ni Samson kadagiti Filisteo tapno aramidendan ti kayatda. (Uk. 16:4, 5, 15-21) Anian a nagdakes ti inaramidna! Liniputan ni Dalila ti mangipatpateg kenkuana gapu laeng iti kinaagumna.
Dagiti Tampok iti Libro nga Uk-ukom
14:16, 17; 16:16. Mabalin a madadael ti maysa a relasion no pilitem ti maysa babaen ti panagsangit ken panagreklamo.—Proverbio 19:13; 21:19.
Panangliput—Pagilasinan ti Maudi nga Al-aldaw!
15 Kasano a makapagtalinaed a nasungdo ti maysa iti asawana? Kuna ti Sao ti Dios: “Agrag-oka iti asawa ti kinaagtutubom” ken, “Kitaem ti biag a kaduam ti asawa nga ay-ayatem.” (Prov. 5:18; Ecl. 9:9) Bayat a lumakay ken bumaket ti agassawa masapul nga aramidenda ti amin a kabaelanda a mangpatibker iti relasionda iti pisikal ken emosional. Kaipapanan dayta nga ipaayda ti kasapulan ti tunggal maysa, adda panawenda iti maysa ken maysa, ken nasingedda iti tunggal maysa. Ikagumaanda a patibkeren ti relasionda nga agassawa ken ti relasionda ken ni Jehova. Tapno maaramidda dayta, masapul nga agkaduada nga agadal iti Biblia, regular nga agkaduada iti ministerio, ken agkaduada a mangikararag iti pamendision ni Jehova.
AGTALINAED A NASUNGDO KEN JEHOVA
16 Adda dagidiay kameng ti kongregasion a nakaaramid kadagiti nadagsen a basol ken nadisiplinada “buyogen ti kinainget, tapno nasalun-atda koma iti pammati.” (Tito 1:13) Dadduma ti masapul a mailaksid gapu iti konduktada. Para kadagidiay “a nasanayen iti dayta,” nakatulong ti disiplina tapno maisubli ti nasayaat a relasionda iti Dios. (Heb. 12:11) Kasano no adda nailaksid a kabagian wenno nasinged a gayyemtayo? Masubok no asino ti pangipakitaantayo iti kinasungdotayo—iti Dios wenno iti daydiay nailaksid. Rumbeng a nasungdotayo ken Jehova. Makitana no tungtungpalentayo ti bilinna a saan a makilangen iti asinoman a nailaksid.—Basaen ti 1 Corinto 5:11-13.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Nagballigi ni Samson Babaen ti Pigsa ni Jehova!
Determinado ni Samson iti panangitungpal iti panggepna, ti pannakidangadangna kadagiti Filisteo. Nagtalinaed iti balay ti balangkantis iti Gaza gapu iti panggepna a makiranget kadagiti kabusor ti Dios. Kasapulan ni Samson ti pagdagusan iti rabii iti maysa a siudad dagiti kabusor, ket masarakan dayta iti balay ti maysa a balangkantis. Awan ti imoral a panggep ni Samson. Pinanawanna ti balay ti babai iti tengnga ti rabii, ginammatanna dagiti ruangan ti siudad ken dagiti dua a makin-igid a teddek, ket imbaklayna dagita agingga iti tapaw ti bantay iti asideg ti Hebron, nga agarup 60 a kilometro ti kaadayona. Naaramid dayta buyogen ti anamong ti Dios ken pigsa nga intedna.—Uk-ukom 16:1-3.
ENERO 10-16
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | UK-UKOM 17-19
“Agresulta iti Problema ti Panagsukir iti Linteg ti Dios”
it-2 346
Mikias
1. Maysa a lalaki iti Efraim. Maisalungasing iti maikawalo kadagiti Sangapulo a Bilin (Ex 20:15), nangala ni Mikias iti 1,100 a kapisi a pirak manipud iti inana. Idi impudno ken insublina ida, kinuna ni inana: “Di bumurong a masapul a santipikarek ti pirak ken Jehova manipud iti imak maipaay iti anakko, tapno mangaramid iti kinitikitan a ladawan ken sinukog nga estatua; ket ita isublik kenka.” Idin nangipan ni inana iti 200 a kapisi a pirak iti agpampanday iti pirak, a nangaramid iti “maysa a kinitikitan a ladawan ken maysa a sinukog nga estatua” a naadda kalpasanna iti balay ni Mikias. Ni Mikias, nga addaan iti “balay ti didios,” nangaramid iti efod ken terafim, ket ti maysa kadagiti annakna inikkanna iti pannakabalin tapno agakem kas padi maipaay kenkuana. Nupay daytoy nga urnos ket pangidayaw kampay idi ken Jehova, naan-anay a di umiso dayta, ta sinalungasingna ti bilin a mangiparparit iti idolatria (Ex 20:4-6) ken linaksidna ti tabernakulo ni Jehova ken ti kinapadina. (Uk 17:1-6; De 12:1-14) Idi agangay, ni Mikias innalana iti pagtaenganna ni Jonatan, a putot ni Gersom nga anak ni Moises, ket tinangdananna daytoy nga agtutubo a Levita tapno agakem kas padina. (Uk 18:4, 30) Di umiso ti panagragsak ni Mikias mainaig iti daytoy a banag, ket kinunana: “Ita ammok a ni Jehova agaramidto kaniak iti naimbag.” (Uk 17:7-13) Ngem saan a nagtaud ni Jonatan iti kaputotan ni Aaron, ngarud saan pay ketdi a kualipikado nga agserbi kas padi, ket gapu iti dayta nadegdegan laeng ti biddut ni Mikias.—Nu 3:10.
Mikias
Di nagbayag kalpasan dayta, ni Mikias ken ti maysa a bunggoy dagiti lallaki kinamatda dagiti Danita. Apaman a nakamakamda ida ken nayimtuod kadakuada no apay a kimmamatda, kinuna ni Mikias: “Dagiti didiosko nga inaramidko innalayo, kasta met ti padi, ket pumanawkayo, ket ania pay ti adda kaniak?” Gapu iti daytoy, namakdaar dagiti annak ni Dan a kabilenda ti bunggoy ni Mikias no ituloyna ti sumurot kadagiti Danita ken itultuloyna ti agreklamo. Idi makitana nga adayo a napigpigsa dagiti Danita ngem iti bunggoyna, nagsubli ni Mikias iti pagtaenganna. (Uk 18:22-26) Kalpasan dayta, dagiti Danita kinabil ken pinuoranda ti Lais, ket imbangonda ti siudad ti Dan iti dayta a disso. Ni Jonatan ken ti annakna a lallaki nagbalinda a papadi kadagiti Danita, a “ti kinitikitan a ladawan ni Mikias, nga inaramidna, pinagtalinaedda a naipasdek maipaay iti bagbagida iti amin nga al-aldaw a panagtalinaed ti balay ti pudno a Dios [ti tabernakulo] idiay Silo.”—Uk 18:27-31.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Nalawag ken Makatignay a Patarus ti Sao ti Dios
6 Adda pay dagiti nainayon nga ebidensia a masapul nga agtalinaed ti nagan ti Dios iti Biblia. Iti 2013 a rebision ti New World Translation, agparang ti nasantuan a nagan iti 7,216 a daras, ad-adu iti 6 ngem iti 1984 nga edision. Dagiti lima a nainayon ket masarakan iti 1 Samuel 2:25; 6:3; 10:26; 23:14, 16. Naisubli dagitoy gapu ta masarakan ti nagan ti Dios kadagitoy a bersikulo iti Dead Sea Scrolls, a naisurat nga immun-una iti nasurok a 1,000 a tawen ngem iti Hebrew Masoretic text. Adda met iti Uk-ukom 19:18 ti maikanem a nainayon a pagparangan ti nagan ti Dios kas resulta ti kanayonan a panangadal kadagiti nagkauna a manuskrito.
ENERO 17-23
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | UK-UKOM 20-21
“Itultuloyyo ti Agpaidalan ken Jehova”
Matuladmo Kadi ni Finehas no Maipasangoka iti Parikut?
Dagiti lallaki ti Gabaa iti tribu ni Benjamin rinames ken pinapatayda ti kamalala ti maysa a Levita. Kalpasan dayta a nakalkaldaang a pasamak, nagsagana dagiti dadduma a tribu a manggubat kadagiti Benjamita. (Uk. 20:1-11) Sakbay dayta, inkararagda ti tulong ni Jehova ngem namindua a nakaro ti pannakaabakda. (Uk. 20:14-25) Kayatna kadi a sawen a saan nga epektibo ti kararagda? Talaga kadi a kayat ni Jehova nga ilinteg ti dakes a naaramidanda?
Matuladmo Kadi ni Finehas no Maipasangoka iti Parikut?
Ania ti maadaltayo? Agtultuloy ti dadduma a problema iti kongregasion iti laksid ti panagregget dagiti panglakayen ken iti panangikararagda iti tulong ti Dios. No kasta ti kasasaad, nasayaat a laglagipenda ti sasao ni Jesus: “Itultuloyyo ti agdawat [wenno agkararag], ket maitedto dayta kadakayo; itultuloyyo ti agsapul, ket makasarakkayto; itultuloyyo ti agtuktok, ket mailukatto dayta kadakayo.” (Luc. 11:9) Uray no kasla maitantan ti sungbat ti kararag, manamnama dagiti panglakayen a sungbatan dayta ni Jehova iti umiso a tiempo.
Matuladmo Kadi ni Finehas no Maipasangoka iti Parikut?
Ania ti maadaltayo? Agtultuloy ti dadduma a problema iti kongregasion iti laksid ti panagregget dagiti panglakayen ken iti panangikararagda iti tulong ti Dios. No kasta ti kasasaad, nasayaat a laglagipenda ti sasao ni Jesus: “Itultuloyyo ti agdawat [wenno agkararag], ket maitedto dayta kadakayo; itultuloyyo ti agsapul, ket makasarakkayto; itultuloyyo ti agtuktok, ket mailukatto dayta kadakayo.” (Luc. 11:9) Uray no kasla maitantan ti sungbat ti kararag, manamnama dagiti panglakayen a sungbatan dayta ni Jehova iti umiso a tiempo.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Ammoyo Kadi?
Kasano a nausar dagiti pallatibong iti nagkauna a pannakigubat?
Pallatibong ti armas nga inusar ni David a nangpapatay iti higante a ni Goliat. Mabalin a nasursuro ni David nga usaren daytoy nga armas idi isu ket ubing pay a pastor.—1 Samuel 17:40-50.
Agpadpada a nailadawan ti pallatibong kadagiti arte ti Egipto ken Asiria idi tiempo ti Biblia. Buklen daytoy ti palalat a naikabit iti dua a tali wenno strap. Ti pumapallatibong ikabilna iti palalat ti nalamuyot wenno nagtimbukel a bato nga agarup 2 wenno 3 a pulgada ti diametrona ken agtimbang iti agarup 250 a gramo. Kalpasanna, iwasiwasna ti pallatibong iti ngatuen ti ulona sana ibbatan ti maysa a tali tapno sumiag ti bato ken tumama iti puntiriana.
Adu ti nakabakab a bato a nausar iti pallatibong kadagiti nagkauna a gubat iti Makintengnga a Daya. Dagiti nalaing a mannakigubat kabaelanda nga ipallatibong iti kapartak a 160 agingga iti 240 a kilometro kada oras. Saan nga umanamong dagiti iskolar a ti pallatibong ket adayo ti madanonna a kas iti pana, ngem napaneknekan a talaga a makapapatay dagiti pallatibong.—Uk-ukom 20:16.
ENERO 24-30
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | RUTH 1-2
“Ipakita ti Napudno nga Ayat”
Tuladenyo Dagiti Nasinged a Gagayyem ni Jehova
5 Nalaka koma laeng nga ibaga ni Ruth nga adda ni nanangna ken dagiti kabagianna idiay Moab a mabalin a mangala ken mangipaay iti kasapulanna. Ti Moab ti daga a nakayanakanna. Nairuamen iti kulturada, ammona ti pagsasaoda, ken kailianna dagiti agnanaed idiay Moab. Saan a maited ni Noemi dagita a bambanag idiay Betlehem. Kinapudnona, binalakadan pay ni Noemi nga agnaeden idiay Moab. Madanagan ni Noemi a saanna a maipaayan dagiti manugangna iti pagtaengan wenno asawa. Ania ti aramiden ni Ruth? Paliiwenyo ti nagdumaanda ken Orpa, a “nagsublin kadagiti kailianna ken kadagiti diosna.” (Ruth 1:9-15) Kayat kadi ni Ruth a sublian ti didiosen dagiti kailianna? Saan.
Tuladenyo Dagiti Nasinged a Gagayyem ni Jehova
6 Mabalin a naammuan ni Ruth ti maipapan ken Jehova a Dios manipud iti pimmusayen nga asawana wenno manipud ken Noemi. Ni Jehova ket naiduma kadagiti didios iti Moab. Ammo ni Ruth a maikari ni Jehova iti panagayatna ken panagdayawna. Ngem saan nga umdas ti pannakaammo laeng. Masapul nga agdesision ni Ruth. Pilienna ngata ni Jehova kas Diosna? Nainsiriban ti desision ni Ruth. Imbagana ken Noemi: “Dagiti kailiam isudanto dagiti kailiak, ket ti Diosmo Diosko.” (Ruth 1:16) Makaparagsak a panunoten ti panagayat ni Ruth ken Noemi, ngem napatpateg ti panagayatna ken Jehova. Idi agangay, pinadayawan ni Boaz a makinkukua iti talon ti inaramid ni Ruth iti panagkamangna iti sidong ti payak ni Jehova. (Basaen ti Ruth 2:12.) Mabalin a malagiptayo ti sibong a billit nga agkamang iti sirok dagiti payak ti napigsa ken manangsalaknib a nagannakna. (Sal. 36:7; 91:1-4) Nagbalin ni Jehova a napigsa ken manangsalaknib nga Ama ken Ruth. Ginunggonaan ni Jehova ti pammatina, ket saan a pulos nagbabawyan ni Ruth ti desisionna.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Dagiti Tampok iti Libro a Ruth
1:13, 21—Ni Jehova kadi ti pakaigapuan ti saem ken rigat a napasaran ni Noemi? Saan. Di met pinabasol ni Noemi ti Dios iti aniaman a dakes nga aramid. Ngem iti laksid dagiti amin a napasamak kenkuana, impagarupna a saan a naay-ayo kenkuana ni Jehova. Nasakit ti nakemna ken naupay. Maysa pay, kadagidi a panawen, ti bunga ti aanakan ket naibilang a bendision manipud iti Dios idinto a maysa a lunod ti kinalupes. Gapu iti kinaawan iti appo ken iti ipapatay ti dua nga annakna a lallaki, nalabit a narikna ni Noemi a nainrasonan a panunotenna nga isu ket imbabain ni Jehova.
ENERO 31–PEBRERO 6
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | RUTH 3-4
“Maaddaan iti Nasayaat a Reputasion ken Itultuloymo Dayta”
‘Maysa a Nakasaysayaat a Babai’
Nabang-aran ni Ruth iti naalumamay ken naasi a sasao ni Boaz. Kinunana: “Bendituennaka koma ni Jehova, anakko. Nasaysayaat ti panangyebkasmo iti naayat a kinamanangngaasim iti naud-udi a gundaway ngem iti immuna a gundaway, iti saanmo nga isusurot kadagiti agtutubo uray no nanumo wenno nabaknang.” (Ruth 3:10) Ti “immuna a gundaway” tukoyenna ti kinasungdo ni Ruth idi kimmuyog a nagsubli iti Israel ken ti panangaywanna ken Noemi. Ti “naud-udi a gundaway” tukoyenna ti inaramid ni Ruth tapno maannurot ti panangsaka. Ammo ni Boaz a nalaka laeng koma a makabirok ni Ruth iti ub-ubing a pakiasawaanna, nabaknang man wenno napanglaw. Ngem saan nga inaramid dayta ni Ruth maigapu ken Noemi ken iti natayen nga asawana tapno adda mangitakder iti nagan ti natay nga asawa ni Noemi iti Israel. Nalawag nga inapresiar ni Boaz ti kinamanagsakripisio ni Ruth.
‘Maysa a Nakasaysayaat a Babai’
Maragsakan la ketdi ni Ruth a mangpampanunot iti imbaga ni Boaz a pagaammo ti amin a tattao kas ‘nakasaysayaat a babai’! Sigurado a maigapu dayta iti gagarna a mangam-ammo ken agserbi ken Jehova. Impakitana met ti napalalo a panangngaasi ken pannakaseknan ken Noemi ken iti ilina ket sisasagana a makibagay iti panagbiag ken kostumbre iti Israel. No tuladentayo ti pammati ni Ruth, raemen ken ipategtayo ti sabsabali ken ti kostumbreda. No aramidentayo dayta, maaddaantayo met iti nagsayaat a reputasion.
‘Maysa a Nakasaysayaat a Babai’
Innala ngarud ni Boaz ni Ruth kas asawa. Kastoy ti mabasatayo: “Impalubos ni Jehova ti panaginawna ket nangipasngay iti anak a lalaki.” (Ruth 4:1-10) Dagiti babbai iti Betlehem indaydayawda ni Noemi. Pinadayawanda met ni Ruth iti kinaimbagna nga adayo a nasaysayaat ngem iti pito nga annak a lallaki. Idi agangay, ti anak ni Ruth ket nagbalin nga inapo ti natan-ok nga ari a ni David. (Ruth 4:11-22) Kamaudiananna, ni David ti nagbalin nga inapo ni Jesu-Kristo.—Mateo 1:1.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Dagiti Tampok iti Libro a Ruth
4:6—Iti ania a pamay-an a ti maysa a manangsaka ‘madadaelna’ ti tawidna babaen ti panangsakana? Umuna iti amin, no ti maysa a pimmanglaw ilakona ti tawidna a daga, mabalin a gatangen dayta ti maysa a manangsaka iti gatad a maibatay iti bilang dagiti nabatbati a tawen sakbay ti sumaruno a Jubileo. (Levitico 25:25-27) Maksayan ti mismo a sanikuana no aramidenna dayta. Maysa pay, no mangipasngay ni Ruth iti lalaki, dayta nga anak ti mangtawid iti nasaka a talon, saan a dagiti asideg a kabagian ti nangsaka.
PEBRERO 7-13
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 1 SAMUEL 1-2
“Ibukbokmo ken Jehova ti Linaon ti Pusom iti Kararagmo”
Impeksana ti Riknana iti Dios Babaen ti Kararag
12 No kasta, nangipakita ni Anna iti ulidan a suroten ti amin nga adipen ti Dios no maipapan iti panagkararag. Aw-awisen ni Jehova dagiti adipenna a sibubulos nga iyebkasda Kenkuana ti rikriknada ken an-anek-ekenda a kas iti aramiden ti maysa nga ubing nga agtalek iti naayat a nagannak kenkuana. (Basaem ti Salmo 62:8; 1 Tesalonica 5:17.) Napaltiingan ni apostol Pedro a mangisurat kadagitoy a makaliwliwa a sasao maipapan iti kararag ken Jehova: “Iyallatiwyo kenkuana ti isuamin a pakaringgoranyo, agsipud ta isu maseknan kadakayo.”—1 Ped. 5:7.
No Kasano a Naaddaan ni Anna iti Talna
Ania ti masursurotayo kadagita a pasamak? No ikararagtayo ken Jehova dagiti pakaseknantayo, mabalintayo nga ipakaammo kenkuana no kasano ti panagriknatayo ken naimpusuan nga agkiddawtayo. No awanen ti maaramidantayo tapno marisut ti parikut, ipabiangtayo daytan kenkuana. Awanen ti nasaysayaat pay nga aramidentayo.—Proverbio 3:5, 6.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Dagiti Tampok iti Libro nga Umuna a Samuel
2:10—Apay nga inkararag ni Anna ken ni Jehova nga ‘ipaayanna iti pigsa ti arina’ idinto ta awan met idi ti natauan nga ari iti Israel? Naipadto ngamin iti Mosaiko a Linteg nga addanto maysa a tao nga agari iti Israel. (Deuteronomio 17:14-18) Idi dandani matay, impadto ni Jacob: “Ti setro [maysa a simbolo ti naarian a kinaturay] saanto a sumina ken Juda.” (Genesis 49:10) Maysa pay, no maipapan ken Sara—ti inapo dagiti Israelita—kinuna ni Jehova: “Ti ar-ari dagiti ili agtauddanto kenkuana.” (Genesis 17:16) Ikarkararag ngarud ni Anna ti maysa a masanguanan nga ari.
PEBRERO 14-20
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 1 SAMUEL 3-5
“Ipakpakita ni Jehova ti Konsiderasion”
Mannakabalin-amin Ngem Nakonsiderar
3 Ubing pay ni Samuel idi nangrugi nga ‘agserbi ken Jehova’ iti tabernakulo. (1 Sam. 3:1) Iti maysa a rabii, idi nakaiddan ni Samuel, adda naidumduma unay a napasamak. (Basaen ti 1 Samuel 3:2-10.) Adda timek a mangaw-awag iti naganna. Pinanunotna a boses dayta ti lakayen a nangato a padi a ni Eli, ket nagtartaray ni Samuel a napan sa kinunana: “Adtoyak, ta inawagannak.” Ngem imbaga ni Eli a saan nga isu ti nagsao. Idi namindua pay a naulit dayta, nabigbig ni Eli a ti Dios ti mangaw-awag ken Samuel. Isu nga imbagana ken Samuel ti isungbatna, ket nagtulnog ti ubing. Apay a saan nga imbaga a dagus ni Jehova ken Samuel nga isu ti umaw-awag babaen ti maysa nga anghel? Saan nga ibaga ti Biblia, ngem makita kadagiti sumaruno a napasamak a mabalin a ti maysa a rason ket ikonkonsiderar ni Jehova ti ubing pay a ni Samuel. Kasano?
Mannakabalin-amin Ngem Nakonsiderar
4 Basaen ti 1 Samuel 3:11-18. Imbilin ti Linteg ni Jehova kadagiti ubbing a respetuenda dagiti nataengan, nangruna ti maysa a panguluen. (Ex. 22:28; Lev. 19:32) Maitured ngata ni Samuel ti mapan ken Eli iti bigbigat ket ibagana ti nadagsen a mangukom a mensahe ti Dios? Siempre, saan! Ibaga kadatayo ti salaysay a “nagbuteng ni Samuel a mangibaga ken Eli maipapan ti panagparang [wenno, sirmata].” Ngem imparikna ti Dios ken ni Eli nga isuna ti umaw-awag ken Samuel, isu nga imbaga ni Eli ken Samuel a saan a mabuteng nga agsao. “[Dika ilimed] kaniak ti maysa a sao iti isuamin a sao nga insaona kenka,” imbilin ni Eli. Situtulnog nga “imbaga kenkuana ni Samuel ti amin a sasao.”
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Dagiti Tampok iti Libro nga Umuna a Samuel
3:3—Talaga kadi a naturog ni Samuel iti Kasasantuan? Saan. Ni Samuel ket maysa a Levita manipud iti pamilia dagiti saan a padi a Kohatita. (1 Cronicas 6:33-38) Gapuna, isu ket saan a mapalubosan a “sumrek a kumita iti nasantuan a bambanag.” (Numeros 4:17-20) Ti laeng paset ti santuario a mabalin a mastrek ni Samuel ket ti paraangan ti tabernakulo. Sadiay ti mabalin a nagturogan ni Samuel. Mabalin met a naturog ni Eli iti paraangan ti tabernakulo. Ti ebkas nga “ayan ti lakasa ti Dios” nabatad a tukoyenna ti lugar ti tabernakulo.
PEBRERO 21-27
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 1 SAMUEL 6-8
“Asino ti Arim?”
Pagarian ti Dios
Nakiddaw ti Natauan nga Ari. Gistay 400 a tawen manipud tiempo ti Ipapanaw ken nasurok a 800 a tawen manipud pannakaaramid ti tulag ti Dios ken Abraham, nagkiddaw dagiti Israelita iti natauan nga ari a mangidaulo kadakuada, kas met laeng iti sabsabali a nasion nga addaan kadagiti natauan a monarka. Ti kiddawda naibilang a pananglaksid iti mismo a kinaari kadakuada ni Jehova. (1Sm 8:4-8) Pudno, maikanatad nga inanamaen dagiti umili a ti Dios mangipasdek iti maysa a pagarian maitunos iti karina kada Abraham ken Jacob, a nadakamaten. Kasta met, ti padto ni Jacob idi matmatayen, nga insawangna maipapan ken Juda (Ge 49:8-10), ti sasao ni Jehova iti Israel kalpasan ti Ipapanaw (Ex 19:3-6), dagiti kondision ti Linteg ti tulag (De 17:14, 15), ken uray ti maysa a paset ti mensahe nga impaisawang ti Dios ken mammadto Balaam (Nu 24:2-7, 17) ket nagpaay kas kanayonan a pangibatayanda iti kasta a namnama. Iti kararagna, ti matalek nga ina ni Samuel a ni Anna inyebkasna daytoy a namnama. (1Sm 2:7-10) Nupay kasta, saan a naan-anay nga impalgak ni Jehova ti ‘sagrado a palimedna’ maipapan iti Pagarian ken saanna nga impasimudaag no kaano a dumteng ti inkeddengna a tiempo a panangipasdek iti dayta, saanna met nga imbatad ti balabala ken pakabuklan dayta a gobierno—no naindagaan wenno nailangitan. Kinadursok ngarud iti biang dagiti umili ti agkalikagum itan iti natauan nga ari.
Nagibtur iti Laksid Dagiti Pakaupayan
Imutektekanyo ti sungbat ni Jehova idi inkararag dayta ni Samuel: “Umimdengka iti timek dagiti umili maipapan iti isuamin a sawenda kenka; ta saan a sika ti linaksidda, no di ket siak ti linaksidda iti panagarik kadakuada.” Makaliwliwa dayta ken Samuel, ngem makainsulto iti Mannakabalin-amin a Dios. Binilin ni Jehova ti mammadto a pakdaaranna dagiti Israelita maipapan iti supapak ti kaadda ti natauan nga ari. Idi simmungbat ni Samuel, impettengda: “Saan, no di ket maysa nga ari ti agturayto kadakami.” Gapu ta natulnog ni Samuel iti Diosna, dinutokanna ti ari a pinili ni Jehova.—1 Samuel 8:7-19.
Naalangon ti Wagas ti Panangituray ni Jehova!
9 Paneknekan ti historia a pudno ti pakdaar ni Jehova. Ti panangituray ti tao ket nagresulta kadagiti nakaro a parikut iti Israel, nangruna no saan a matalek ti nagbalin nga arida. Gapuna, saan a pakasdaawan a sipud idi, dagiti natauan gobierno a saan nga agpaspasakup ken Jehova dida nakaipaay kadagiti permanente a pagimbagan ti tao. Pudno, dadduma a politiko ti mangkiddaw iti pamendision ti Dios kadagiti panagreggetda a manggun-od iti talna ken talged, ngem kasano koma a bendisionan ti Dios dagiti saan nga agpaspasakup iti turayna?—Sal. 2:10-12.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Apay a Masapul a Mabautisaran?
13 Nasken ti panagbalbaliw sakbay a mabautisarantayo kas Saksi ni Jehova. Ti panagbalbaliw ket boluntario nga aramiden ti maysa a tao a naimpusuan a mangikeddeng a sumurot ken Kristo Jesus. Iwaksina dagiti dati a dakes nga aramidna ken determinado nga agaramid iti umiso iti imatang ti Dios. Iti Kasuratan, ti Hebreo ken Griego a sasao a mangtukoy iti panagbalbaliw ket addaan iti anag a panagtallikud, panagbaw-ing. Ipasimudaag daytoy ti panagbaw-ing iti Dios manipud iti dakes a kurso. (1 Ar-ari 8:33, 34) Ti panagbalbaliw kalikagumanna dagiti “aramid a maitutop iti panagbabawi.” (Aramid 26:20) Kalikagumanna ti panangilaksidtayo iti ulbod a panagdayaw, agtignay maitunos kadagiti bilin ti Dios, ken ipaay ti naan-anay a debosion ken Jehova. (Deuteronomio 30:2, 8-10; 1 Samuel 7:3) Ti panagbalbaliw ket resulta ti pannakaatur ti panunot, panggep, ken personalidadtayo. (Ezequiel 18:31) ‘Nagbaw-ingtayo’ bayat a sinukatan ti baro a personalidad dagiti dakes a kababalintayo.—Aramid 3:19; Efeso 4:20-24; Colosas 3:5-14.
PEBRERO 28–MARSO 6
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 1 SAMUEL 9-11
“Napakumbaba ken Naemma ni Saul Idi Damo”
Sipapakumbaba ken Sieemma a Makipagnaka iti Diosmo
11 Panunotenyo ti napasamak ken Ari Saul. Idi damo, isu ket naemma nga agtutubo. Ammona dagiti limitasionna ken nagkedked pay ketdi nga umawat iti kanayonan a responsabilidad. (1 Sam. 9:21; 10:20-22) Ngem idi agangay, timmangsit ni Saul ket inaramidna ti dina rumbeng nga aramiden. Impakitana dayta a dakes nga ugali di nagbayag kalpasan a nagbalin nga ari. Naminsan, saan a nakaanus bayat nga ur-urayenna ni propeta Samuel. Imbes a sieemma nga agtalek nga agtignay ni Jehova para iti ilina, nagdaton ni Saul uray saan nga autorisado a mangaramid iti dayta. Nagbanaganna, napukawna ti pabor ni Jehova ken ti kinaarina idi agangay. (1 Sam. 13:8-14) Masiribtayo no makasursurotayo iti dayta a pakdaar ken ditay aramiden dagiti ditay rumbeng nga aramiden.
No Kasano ti Agtalinaed a Managsakripisio
8 Ti kapadasan ni Ari Saul iti Israel ket agserbi a pakdaar kadatayo no kasano a ti kinamanagimbubukodan mabalin a pukawenna ti kinamanagsakripisiotayo. Naemma ken napakumbaba ni Saul idi nangrugi nga agturay. (1 Sam. 9:21) Saanna a dinusa dagiti Israelita a nangumsi iti kinaarina, uray no nainkalintegan koma nga idepensana ti saad nga inted kenkuana ti Dios. (1 Sam. 10:27) Nagpaiwanwan ni Ari Saul iti nasantuan nga espiritu ni Jehova idi indauluanna ti Israel iti naballigi a pannakigubat kadagiti Ammonita. Kalpasanna, sipapakumbaba a binigbigna a ni Jehova ti makinggapuanan iti panagballigida.—1 Sam. 11:6, 11-13.
Dagiti Ammonita—Tattao a Nangsubad ti Kinamanangngaasi iti Ibubusor
Sinubadan manen dagiti Ammonita ti kinamanangngaasi ni Jehova iti ibubusor. Saan a pinalabes ni Jehova daytoy nadangkok a pangta. “Ti espiritu ti Dios immapay a sipipigsa iti rabaw ni Saul idi a nangngegna dagitoy a sasao [ni Naas], ket ti pungtotna simged a kasta unay.” Iti panangiwanwan ti espiritu ti Dios, inummong ni Saul ti maysa a buyot ti 330,000 a mannakigubat a lallaki a naan-anay a nangtalipupos kadagiti Ammonita nga “awan idi ti dua kadakuada a nabaybay-an a nagtipon.”—1 Samuel 11:6, 11.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Dagiti Tampok iti Libro nga Umuna a Samuel
9:9—Ania ti kaipapanan ti ebkas a “ti mammadto ita nga aldaw maaw-awagan iti pumaparmata kadagidi nagkauna a tiempo”? Mabalin nga ipamatmat dagita a sasao a bayat a limmatak dagiti mammadto idi kaaldawan ni Samuel ken bayat ti panawen dagiti ar-ari iti Israel, ti sao a “pumaparmata” ket nabaliwan iti sao a “mammadto.” Ni Samuel ti naibilang kas umuna iti linia dagiti mammadto.—Aramid 3:24.