Ti Panagdaliasatko nga Agsapul iti Panggep

ADDAAKON idiay bario a pagkalapan idiay Sri Lanka iti ngangnganin makabulan. Nakalma idi ken naulimek, pudno a makaay-ayo ken napintas a buyaen. Addaanak iti bassit a kalapaw, ken maipaay laeng iti 70 a sentimos (E.U.) iti maysa nga aldaw, maysa a kaarruba ti mangipaay kaniak iti inapoy ken natnateng ken sagpaminsan iti ikan.

Maysa nga agsapa, a kasla limtuad lattan, maysa a ngimmisiten gapu iti pannakabilagna a Caucasian ti bimmalasiw iti kadaratan a nagturong kaniak. Ti damo a riknak ket mabalin nga isu ti padak a taga New Zealand, ngem ti kablaawna ti nangibaga kaniak a dagus nga isut’ taga Australia.

“Adda kadi pagnanaedam?” inimtuodko, ket nasdaaw no kasano a naakaranakon iti kinamanagpadagos dagiti taga Daya.

Isut’ maragsakan a nangawat iti imbitasionko, gapuna inruarnan dagiti sumagmamano nga alikamenna tapno aginanan. Nakitak ti maysa a berde natangken ti akkubna a libro.

“Ania dayta?” inimtuodko.

“Maysa a Biblia.”

Ita naggapuak iti mannakimisa a nalikudan, ket pagarupek nga ammokon ti isuamin maipapan dagiti itukon ti “Makinlaud a relihion.” Malaksid iti dayta, linaksidko dayta a kasla naan-anay a kinamanaginsisingpet.

“Apay a pagrigrigatam ti mangitugtugot iti kasta a nagdagsen a banag?” inimtuodko a buyogen iti panangumsi.

“Daytat’ addaan iti naisangsangayan nga impormasion,” insungbat ni Adrian. “Saritaenna pay ti maipapan iti panungpalan ti lubong kas pagaammotayo!”

Agduaduaak. “Maipakitam kadi kaniak dayta?”

Impakitana. Ket nakellaatak!

Nangrugin ti Panagdaliasatko

Ania ti ar-aramidek, maysa a 21-años a taga New Zealand, idiay Sri Lanka idi Nobiembre 1976? Bueno, addaak iti maysa a panagdaliasat nga agsapsapul iti pannakaammo, ket dayta impannak kadagiti adu a lugar: manipud iti makaay-ayo, naraniag ti silnag ti bulan a rabii kadagiti tropikal nga igid ti baybay iti Asia agingga kadagiti narugit a kukuarto a pagikkan kadagiti opium idiay Penang; manipud iti ngangngani pannakalned ti barko a nagluganak iti igid ti baybay iti Africa agingga kadagiti nakapuspusek a pagtagilakuan iti Port Sudan.

Idi 1975, nagpakadaak kadagiti dadakkelko ken ti kasla tipo ti karera a trabahok ket nagturongak iti Australia. Ti planok isu ti panagsapulko iti kuarta kadagiti pagminasan iti Australia tapno gastosak ti panagbiahek iti intero a lubong. Naaramid ti isuamin a kas iti naiplano. Nakagun-odak iti pagtrabahuan iti maysa a minas iti uranium, ket dumdumteng ti kuarta. Ngem uray pay sakbay ti panangrugik iti panagdaliasatko, nangrugin a nagbalbaliw ti panunotko. Nangrugin a mariribukak maipapan iti kaipapanan iti biag. Gapuna iti pananginanama a makasarak kadagiti sungbat, rinugiak ti nagbasa kadagiti liblibro iti pilosopia ken relihion.

Umuna a Panagsardeng, Indonesia

Idi mariknakon nga umdasen ti kuarta a nasapulak idiay pagminasan, nagturongak iti damo a pagsardengak, ti Indonesia. Ditoy nakapataudak iti panagayat iti wagas ti panagbiag dagiti taga Asia. Dayta ti nangpabassit iti panangipaganetget kadagiti namaterialan a bambanag ken ti saan unay a narigat a kasasaad nga estilo iti panagbiag ti nangawis kaniak. Siempre, para kaniak dayta ket nalaka​—saanak nga apektado iti malnutrision, nakapuy a kinadalus, ken ti nakaro a kinapanglaw a masapul a sarangten ti kaaduan kadagiti lokal a tattao.

Nagbiaheak babaen iti bus, tren, bilog, kariton, ken nagnagna, kadagiti isla iti Indonesia, agraman ti Bali, Java, ken Sumatra. No napapaut ti panagbiahek, ad-adda met a narabaw ken awan ti mamaay ti Makinlaud a wagas ti panagbiag kaniak. Kaskasdi, pudno a diak makita a ti wagas iti Dumaya​—nupay no saan unay a materialistiko​—ket mabalin nga isu ti sungbat dagiti salsaludsodko.

Manipud kadagiti padak a managdaliasat, gimmatangak ti LSD. Diak agtomar ti droga a maipaay iti pagragsakan laeng. Agsapsapulak iti nailemmeng a pannakaammo, dadduma a porma iti pakaragsakan. Bayat ti kaaddak iti impluensiana, iti apagkanito pagarupek a nakitak ti biag sigun iti pudno a kasasaadna iti naan-anay a kinalawag ken pannakaawat. Ngem daytoy ti sinaruno iti pannakarikna iti nakaro a pannakaulaw, ket kalpasan dayta, nabigbigko nga awan ti nasarakak a natibker a sungbat.

Idi pimmanawak idiay Sumatra, nagbiaheak a nagturong iti Malaysia​—maysa a nagpintas a pagilian nga addaan kadagiti nainggayyeman nga umili. Iti tengnga iti Malay Peninsula isu ti estado ti Pahang, maysa a nangato a kanayon ti panagtudtudona a kabakiran nga addaan kadagiti atap nga orchids nga agtubtubo iti igid ti kalsada, nga agbibiagda iti nalamiis, nabasa nga angin. Maragsakanak bayat ti pannagnak kadagitoy a di naas-asak a kinapintas ti naturalesa.

Thailand, Burma, ken India

Manipud Malaysia immakarak idiay Thailand ket kalpasanna idiay Burma. Tunggal maysa kadagitoy a pagpagilian pinaragsaknak ken pinagsiddaawnak kadagiti bukodda a naisangsangayan a kasasaad, taraon, ug-ugali, ken dagiti tattao. Ngem nupay no makapagpanunot, saanak a makasarsarak kadagiti aniaman a pudno a sungbat kadagiti adu a salsaludsodko. Gapuna kalpasan laeng iti ababa a panagnaed idiay Burma, inkeddengko ti bumallasiw nga agturong idiay India.

Ah! Kadaanan, misterioso, napeklan nga India! Nalabit daytoy ti lugar a pakasarakak iti sapsapulek. Dagiti nakapuspusek a siudad ti nangpaliday kaniak, gapuna immakarak a dagus iti aw-away ti India. Ti biag ditoy ti kasla bassit laeng ti pannakaapektarna iti maika-20 a siglo; adda ti nabileg nga impluensia ti relihion iti isuamin a lugar.

Nagbuyaak a masmasdaaw bayat ti ilalabas ti maysa a prosision a Hindu. Tunggal maysa ti nakakawes kadagiti kawes a kolor ti saffron. Dagiti nagawit kadagiti sabsabong nangiwarisda kadagiti talulot ti frangipani iti sango iti prosision. Unguan dagiti tattao ti daga. ‘Dagiti nasantuan a lallaki’ a sikakawes kadagiti kawes ti lomo, nga addaan kadagiti sumilsileng a bagi manipud iti naisapsapo a nabanglo a lana ti kankanayon nga agkankanta. Ngem, manen, naupayak. Nupay no dayawek ti debosion dagiti tattao nga Indian, kaskasdi a diak pay nasarakan dagiti sungbat a sapsapulek.

Sumaganad, Napanak Idiay Sri Lanka

Dagiti adu a bulbulan iti narigat a panagdaliasat, agraman ti nakaro a pudot ken ti nakapuy a taraon, dakkel ti epektoda kaniak iti pisikal. Kasapulak iti lugar a paginanaan. Malaksid iti dayta, kasapulak iti rason iti ar-aramidek, pudno a rason iti panangaramid iti aniaman​—maysa a rason iti panagbiag.

Nangnangngegkon ti kinapintas ti Sri Lanka, ti kasla peras ti itsurana nga isla nga adda laeng iti makin-abagatan a murdong iti India. Dayta ti nadeskribir kaniak a kas maysa a tropikal nga isla nga addaan kadagiti nadarat nga igid ti baybay, dagiti coral reefs kadagiti nakalitlitnaw a danum, ti nalamiis a turod a pagmulaan kadagiti tsa, ken dagiti natatayag a kabambantayan. Anian a nagsayaatan a lugar a paginanaan ken ti ad-adda pay a panagmennamenna!

Ti makindaya nga igid ti baybay ket nairekomendar a maibagay a lugar kadagiti kasapulak, gapuna nagnaedak iti maysa a bassit a bario a pagkalapan. Ditoy a naaddaanak iti gundaway a nakasabet ken ni Adrian. Ngem apay a nagsiddaawak idi binasa ni Adrian manipud iti Biblia ti sungbat ti saludsodko? Agsipud ta dagiti dua a sasao nga impakitana kaniak ket manipud iti maika-24 a kapitulo iti Mateo ken ti maika-3 a kapitulo iti 2 Timoteo. Diak pay pulos nangnangngegan dagitoy a nabasa iti simbaan. Ta, ditoy naipadto a “kadagiti maudi nga al-aldaw” addanto panagadu ti krimen, panaglamiis ti panagayat, kankanayon a panagdadangadang dagiti nasnasion, panagbuteng dagiti tattao, ken dadduma pay! Diak matngelan ti panagsiddaawko.

Nagkatawa ni Adrian. “Ket, adda pay,” kinunana.

Nagtugawkami iti igid ti baybay iti sidong ti nabituen a langit ket binuyami ti nagdakkelan a kolor-kahel a bulan nga agpangato manipud iti baybay. Inlawlawag ni Adrian ti ammona maipapan iti naindaklan a panggep ti Namarsua a maipaay iti planetatayo. Nupay dayta a panggep ket naitantan gapu kadagiti nadumaduma a rason, dayta ket mapasamakto, ket iti mabiiten.

Diak maawatan dagiti amin nga imbaga ni Adrian, ngem adda banag iti daytoy intero a panagsasarita a nangtignay kaniak iti pamay-an a pulos a diak pay napadpadasan. Iti sumaganad nga aldaw insuratko iti diary: “Iti damdamo unay iti isuamin a pannakilangenko iti Kinakristiano, mariknak ti kinapudno. Nalawag dagiti padpadto; asidegen ti panungpalan iti sistema.”

Nangrugin a nagbannawag kaniak a ti mannakabalin-amin a Dios addaan iti panggep ken no agtignaytayo a maitunos iti dayta a panggep, datayo met maaddaantayto iti panggep iti panagbiagtayo. Ti kapanunotan a panagbiag iti agnanayon iti maysa a paraiso a daga​—nupay no kasla adayuak pay laeng​—pudno a daytanto ket maysa a naindaklan unay a panggep, ket inkeddengko a sukimaten a naimbag dayta.

Kalpasanna ti sabali manen a kasuratan ti pudno a nangpasiddaaw kaniak. Imbaga ni Adrian kaniak a ti Dios addaan iti personal a nagan, ket impakitana kaniak ti Salmo 83:18: “Tapno maamuandaka, a siksika laeng, nga agnagan Jehova, ti Kangatuan a ringbawam iti amin a daga.” Itan makitakon a ti Namarsua ket saan laeng a maysa a puersa no di ket maysa a pudpudno a persona nga addaan ti personal a nagan.

Panagbaliw dagiti Plano

Implanok ti agsubli idiay India no sumayaaten ti salun-atko, kalpasanna sarungkarak ti Himalayas ken kitaen ti Nepal. Ngem ni Adrian ken siak nagnumokami a tumulong iti maysa a retiradon nga agassawa nga Americano nga aglaylayag iti aglawlaw ti lubong. Kasapulanda ti tulong iti panangilayagda iti 17 metros a yateda iti sumaganad a paset ti panagdaliasatda, a bumallasiw iti Baybay ti India nga agturong idiay Kenya. Maragsakanak gapu iti gundaway a makapaglayag ken kasta met ti panangammo iti ad-adu pay manipud iti Biblia babaen iti pannakisarsarita ken ni Adrian.

Ngem sadino ti nakaammuan ni Adrian kadagiti amin a nakaskasdaaw a bambanag nga ipakpakitana kaniak manipud iti Biblia? Inlawlawagna a naadalna dayta kadagiti Saksi ni Jehova idiay Australia. Isut’ saan a rimmang-ay agingga a nagbalin a maysa a Saksi, ngem inanamaenna a mabalin nga agbalinto a Saksi kadagiti umay nga aldaw. Iti likudan ti Bibliana, adda dagiti listaan dagiti direksion a mabalin a pakasarakan kadagiti Saksi ni Jehova. Sinukimatmi ti listaan.

“Adda sadiay,” kinunak. “Nairobi, Kenya. Mapanak sumarungkar kadakuada apaman a makagtengtayo idiay Africa.”

Sabali Pay a Padto a Matungtungpal

Maysa nga agsapa nariingak a gagangay ket immuliak iti kubierta tapno matmatan ti baybay. Imbes a makitak ti gagangay a nauneg a danum a nalitnaw nga asul, nagamakak a makakita a nangisit ti danum a nasudi a kolor kape. Dadakkel a paset a nakoloran ti kolor kape ti adda iti isuamin a lugar. Ti naingpis a narugit a grasa ti nangabbong iti rabaw ti baybay agingga iti makita ti mata. Nakapaglayagkami iti lugar a nasaknapan iti krudo!

Ti kolor-kape a rugit kimpet iti pagpatinggaan ti danum iti yate. Naglayagkami iti nagmalmalem iti dayta nga aldaw ken paset iti sumaganad nga aldaw. Mabalin a dayta ti agarup 160 kilometros ti kawatiwatna. Ti kapitan inlawlawagna a dagiti supertankers nga aglaylayag a manglikmut iti Cape of Good Hope nga agturong iti Persian Gulf ugasanda ti ballast tanksda sakbay a sumangpetda. Kaaduan iti basura a krudo ti maiyanud nga agpaabagatan nga agturong kadagiti luglugar iti Antarctic, isu a mangdadael iti plankton, ti kangrunaan a kawing iti pagtaraon kadagiti baybay.

Innala ni Adrian daytoy a gundaway a mangipakita kaniak ti bersikulo ti Biblia a mangibagbaga no kasano a ‘daddadaelen ti tao ti daga’ kadagiti maudi nga al-aldaw ket ti Dios met “iyegnanto ti pannakadadael dagidiay a mangdaddadael ti daga.” (Apocalipsis 11:18) ‘Ania ti banag nga awan ti makuna ti Biblia?’ kinunak iti bagik met laeng.

Ti Damo a Pannakasabetko kadagiti Saksi

Kalpasan ti panagsardengko kadagiti isla ti Maldive ken Seychelles, imbabami ti angklami idiay Mombasa, maysa a kangrunaan a pagsangladan. Sumagmamano nga aldaw kalpasanna sinarungkaranmi ti sanga nga opisina ti Watch Tower Society idiay Nairobi, Kenya. Sibabara a kinablaawandakami ken naipasiarkami iti aglawlaw ti patakder. Iti maysa kadagiti diding adda ti dakkel a mapa iti Makindaya nga Africa, nga addaan kadagiti nakoloran a pin kadagiti nadumaduma a luglugar. Ti koordinator ti Branch Committee inlawlawagna a ti intero a lugar ket sistematiko a masaksaknapan dagiti Saksi, isuda a mangaskasaba iti naimbag a damag maipapan iti Pagarian ti Dios.

“Ngem dayta amin ket pagilian ti tsetse a ngilaw!” kinunak. “Ket ditoy adda laeng dagiti agakar-akar a tribo iti Masai!”

“Pudno dayta,” kinunana. “Saknapanmi amin dayta.”

Kalpasanna tinukoyna ti Mateo kapitulo 24, ti umuna a paset a nalagipko nga impakita ni Adrian kaniak. Impabasana kaniak ti Mt 24 bersikulo 14: “Ket daytoy naimbag a damag iti pagarian maikaskasabanto iti amin a mapagnaedan a daga a maipaay a pammaneknek kadagiti amin a nasion; ket iti kasta umayton ti panungpalan.” ‘Bueno,’ kinunak, ‘dagitoy a tattao ti kasla mangar-aramid iti dayta!’

Ti Pannakaammo Addaan iti Epekto

Babaen iti adda a masursurok, ti panagakar-akar iti globo napukawnan ti adu a panangawisna. Kaskasdi, ni Adrian ken siak nagtultuloykami, a sinarungkaranmi ti Sudan, ti Egipto, ken kamaudiananna simmangpetkami idiay Israel. Idin ket Mayo 1977, ket inkeddengmi ti makisina iti yate. Maragsakankami ta inaramidmi ti kasta ta di nagbayag kalpasanna limned dayta.

Inkeddeng ni Adrian ti agsubli idiay Australia, a mariknana ti pannakasapul ti ad-adda pay a pannakairamanna kadagiti Saksi ni Jehova. Siempre saanen a pareho ti kasasaad idi isut’ awanen. Il-iliwek ti pannakigayyemna a nangnangruna, ngem ti ninamnamak. Sinarungkarak ti Cyprus, Greece, Italia, ken Alemania. Nupay amin dagitoy a luglugar ket makaawisda, ti kankanayon a panagdaliasat ti kasla saan unayen a makapnek kaniak. Nabigbigkon a sigurado a daytoy ket saan nga isu ti pudno a wagas iti panangsapul iti panggep iti biag.

Adda laeng maysa a banag nga aramiden: agsubli iti natalged nga estilo ti panagbiag ket rugian ti napasnek a panangammo iti ad-adu pay maipapan ken Jehova a Dios babaen iti kanayon a panagadal iti Biblia. Kamaudiananna simmangpetakon idiay Londres, Inglatera, ket gimmatangak iti maysa a tiket ti eroplano a mapan idiay Australia. Di nagbayag nakasubliakon iti pagtartrabahuan a minas iti uranium​—ngem agad-adalak metten. Maminsan iti maysa a lawas maysa a Saksi ti agbiahe iti 60 kilometros manipud iti kaasitgan nga ili tapno mangikondukta iti panagadal kaniak.

Pannakasarak iti Panggep iti Biag

Nasapa pay idi 1979, naaddaanak iti ragsak a nakikadua ken ni Adrian, iti daytoy a tiempo iti maysa a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova idiay Woy Woy iti makintengnga nga igid ti baybay iti New South Wales. Idi Hulio iti dayta a tawen nabautisarankami a dua. Nanipud idin rimmang-aykamin iti Nakristianuan a pamayan. Agpadakami a nangasawa kadagiti nagsayaatan a Kristiano a babbai. Ti asawak, ni Julie, ken siak rinugianmi ti nakiraman iti amin-tiempo a trabaho a panangasaba kas payunir, ket ni Adrian ken ti asawana simrekda met iti payunir a serbisio.

Nasurok a walo a nabunga a naespirituan a tawtawen ti limmabasen nanipud idi nabautisarankami. Nabaelanmi ti timmulong kadagiti adu a dadduma pay a makasarak met iti panggep iti biagda. Kas pangarigan, maysa a panagadal ti Biblia kadagiti miembro iti banda ti rock ken dadduma kadagiti gagayyemda ti nagbanag iti panangawat ti lima kadakuada iti kinapudno ket nabautisaranda a naggigiddan.

Idi 1986 ni Julie ken siak immakarkami tapno agserbi iti paset iti New South Wales a sadiay sumagmamano pay dagiti Saksi. Sadiay naaddaankami ti gundaway a mangisaknap iti pannakaammo iti pudno a Dios a ni Jehova kadagiti Aborigines, dagiti makinkukua iti talon, ken dagiti tattao nga agnanaed kadagiti babassit nga il-ili. Daytoy kaipapananna ti panagbalbaliw a maipaay ken ni Julie, isu a masapul nga umakar a maiyadayu manipud kadagiti dadakkelna ken kadagiti pito a kakabsatna. Nupay kasta, isut’ maragsakan iti pannakaammo a lima a miembro iti pamiliana ti makiramraman met iti amin-tiempo a panagserbi iti Pagarian. Idi 1987 maragsakankami a naawis a makikadua iti pamilia iti Bethel idiay Australia idiay Ingleburn tapno makiraman iti panagibangon iti kanayonan iti paktoria a pagimalditan ken ti Pagtaengan a Bethel.

Ti ayat iti panagdaliasat kaskasdi pay laeng nga adda ken ni Julie ken siak. Ngem inanamaenminto ti tiempo inton ti daga agbalinton a maysa a napintas a minuyongan a pagtaengan. Iti kasta addanton ti tiempo a maipaay iti panagdaliasat nga ad-addanto a makagunggona ngem ti aniaman a mabalin a mapadasantayo itan. Kabayatanna, ni Julie ken siak agtultuloy a mapadpadasanmi dagiti nabaknang a bendision ti Dios bayat ti panangitultuloymi, a sitatalged iti makagunggona unay a panggep kadagiti amin​—ti panagserbi ken ni Jehova, maysa a Dios iti panggep ken iti ayat.​—Kas insalaysay ni David Moffatt.

[Ladawan iti panid 21]

Ti bario iti Sri Lanka a sadiay ti nakasabetak ken ni Adrian

[Ladawan iti panid 22]

Kaduak ti asawak iti destinomi kas payunir idiay Moree, New South Wales