Ti Panangmatmat ti Biblia

No Apay a Napeggad ti Pornograpia

TI PORNOGRAPIA saan laeng a limitado kadagiti paglakuan kadagiti nakaap-aprang a bambanag ken dagiti pabuya iti sekso. Daytat’ nakagtengen kadagiti kaaduan nga umili. Iti tunggal pagilian, daytat’ maiparang kadagiti gagangay nga umili kadagiti magasin, diario, liblibro, programa iti TV, sine, ken kadagiti video. Napeggad kadi ti aniaman a banag a kasta ti kasaknapna?

Ania, nupay kasta, ti pornograpia? Ti pornograpia ket madepinar a kas “ti panangiladawan iti erotiko a kababalin a nairanta a mangargari iti seksual a pagragsakan.” Nalawag dayta a depinasion. Ngem tumaud ti suppiat no maipapan iti panangikeddeng no aniat’ manggargari ken di manggargari iti seksual a pagragsakan. Pudno, iti dadduma a pamay-an, ti mangbukel iti pornograpia agpannuray iti panangmatmat ti indibidual. Iti sabali a pannao, ti makagargari iti sekso iti maysa a tao mabalin a di makagargari iti sabali. Nupay kasta, ti nabiit pay a surbey kadagiti 5,000 a tattao idiay Alemania ipalgakna nga iti maysa a tukad, dagiti erotiko a material apektaranna ti dandani tunggal maysa, agpadpada dagiti lallaki ken babbai.

Biddut Kadi ti Pananggargari iti Tarigagay?

Ti pananggargari iti nainkalintegan a tarigagay—aniaman dayta—ket di nainsiriban no awan ti umiso a panangpennek iti dayta. Kas pangarigan, no di magun-odan ti pagay-ayatyo unay a taraon, nalabit dikay marikna a mapnekkayo no kankanayon a mingminganyo ti ladawan dayta kadagiti magasin wenno liblibro. Iti kasumbangirna, no—nalabit gapu iti salun-at—dikay mapalubosan a mangan iti dayta, ti kankanayon a panangpanunot iti dayta mabalin nga iturongnakayo iti napeggad a biddut. Kasta met, ti mannigarilio a mangpadpadas a mangikkat iti ugali dina pabilgen ti panangidianna iti dayta babaen ti panangbusbos iti tiempo a mangbuybuya nga umap-apal kadagiti dadduma a tattao nga agsigarilio.

No maipapan iti seksual a tarigagay, manipud iti panangmatmat iti Biblia, ti kinaragsak agtaud iti umiso a panangpennek kadakuada iti uneg ti naayat a panagasawa. (1 Corinto 7:2-5; Hebreo 13:4) Gapuna anian a di nainsiriban para iti agwaywayas a tao a gargarienna ti tarigagay a dina mapnek! Daytoy agbanag laeng iti pannakaupay wenno, dakdakes pay, ti panangpennek kadakuada babaen iti masturbesion wenno pannakiabig, isu a pananglabsing iti linlinteg ken prinsipio ti Dios.—1 Tesalonica 4:3-7.

Daytoy kadi kayatna a sawen a ti pornograpia saan a dakes no naasawaankayo? Saan, dagidiay a Nainkasuratan a paglintegan iti kababalin agaplikarda met kadagiti naasawaan a tattao. Kasta met, ti pornograpia awisenna ti inaagum a derrep, a tumultulong a mangpennek iti personal a tarigagay, idinto a ti ayat naisentro iti panangpennek iti kasapulan ti asawa ti maysa. Ti pornograpia mangiturong iti di nakonsiderasion ken agimbubukodan a sekso, nga, iti uneg ti panagasawa, agbalin a makalais ken di naayat.—1 Corinto 13:5.

Imbes a pabilgenna ti ayat iti panagasawa, ti pornograpia patayenna dayta babaen ti panangipababana iti dayta, panangdadaelna iti dayta. Ti panagdenna kas inladawan ti pornograpia ket arapaap a kadadaksan a kita ta ipakaammona dagiti di umiso ken makadangran a mensahe maipapan iti kinasinged iti panagasawa. Malaksid iti dayta, dagiti pudno iti biag a relasion saan laeng a ti panagdenna, dagitoy naibangonda iti kinamanagayat, ragsak, komunikasion, ken panangipateg. Ti pornograpia mabalin nga agbalin pay a lapped iti nagbaetan dagiti agasawa.

Maisupadi iti dayta, ti pornograpia pagbalinenna dagiti tao a kas kadagiti animal nga agtignay laeng sigun iti nakaparsuaan. Dayta dina paregtaen ti panagteppel, maysa a bunga ti espiritu ti Dios. (Galacia 5:22, 23) Mabalin a mangiturong dayta iti seksual a kinalulok. Dagitoy ket sumagmamano laeng kadagiti rason no apay a liklikan dagiti Kristiano ti pornograpia.

Ti nainsiriban a balakad ti Biblia, ngarud, ket: “Pagrag-oam ti asawa ti kinaagtutubom . . . Ta apay, anakko a makayawankanto iti babai a gangannaet wenno arakupem [literal wenno maaramid babaen iti pornograpia] ti barukong ti gangannaet?”—Proverbio 5:15-20.

Kasano, ngarud, a maliklikan wenno mawayawayaan ti maysa a tao manipud iti panangpetpet iti pornograpia?

No Kasano ti Lumapsut iti Panangpetpetna

Tapno malapdan ti panangawis iti pornograpia mamalakad ti Biblia: “Papatayenyo ngarud dagiti kamkamengyo nga addada iti rabaw ti daga nga isuda ti pannakiabig, kinarugit, derrep.” (Colosas 3:5) Ditoy, ti sao a “papatayen” nalawag nga iyallatiwna ti kapanunotan a panangpapatay—saan laeng a lapdan—ti aniaman a miembro a mabalin a mausar kadagidiay a bisio.

Nupay kasta, daytoy masapul nga awaten a piguratibo, saan a pisikal ti kaipapananna. Dagiti Kristiano saanda a sinasinaen dagiti bagbagida. No ikeddengtayo a “papatayen” ti di umiso a seksual a kapanunotan, ditay sumuksuko iti panangawis iti pornograpia, nga usaren dagiti kamkameng ti bagitayo, kas dagiti mata, iti di umiso a pamay-an. (Idiligyo iti Mateo 5:29, 30.) Gapuna, mamalakad ti Biblia, a sukatan dagiti di umiso a tarigagay kadagiti “aniaman a bambanag a napudno, dagiti aniaman a bambanag a nadalus,” ket kalpasanna “itultuloy a panunoten dagitoy a bambanag.”—Filipos 4:8.

Ania pay ti makatulong? Ti pananglaglagip—nalabit ikabisado pay—dagiti teksto ti Biblia a kas iti sumaganad:

“Ilisim dagitoy matak iti panangmatmat iti kinaubbaw.”—Salmo 119:37.

“Isuamin nga adda ditoy lubong—ti derrep ti lasag ken ti derrep dagiti mata . . . saanda nga aggapu iti Ama, no di iti lubong.”—1 Juan 2:16.

“Tunggal maysa masulisog no gargarien ken sulbogen ti derrepna met laeng. Iti kasta ti derrep idinto a nagsikog, yanakna ti basol; ket ti basol inton naibanagen, yanakna ti ipapatay.”—Santiago 1:14, 15.

Aniaman a mangirugi iti agsasaruno a paspasamak nga agtungpal iti ipapatay mabalin a siuumiso a makuna a napeggad, ket ti pornograpia maibagay itoy a deskripsion! Laglagipenyo: “Ti agmula a maipaay iti lasagna, iti lasag apitennanto ti panagrupsa, ngem dayta agmula a maipaay iti espiritu apitennanto ti biag nga agnanayon manipud iti espiritu.” Dikay palubosan a rabsuten ti pornograpia ti biag nga agnanayon kadakayo!—Galacia 6:8.

[Blurb iti panid 19]

Imbes a pabilgenna ti ayat iti panagasawa, ti pornograpia papatayenna dayta babaen ti panangipababana iti dayta, panangdadaelna iti dayta