Librot’ Biblia Numero 63​—2 Juan

Mannurat: Apostol Juan

Lugar a Nakaisuratanna: Efeso, wenno kaparangetna

Nalpas a Naisurat: c. 98 K.P.

1. Asinot’ nakaiturongan ti Maikadua a Juan?

ABABA ti maikadua a surat ni Juan​—nalaon ti uray maysa la a pedaso a papiro​—​ngem nabagas. Naiturong “iti napili nga ina ken kadagiti annakna.” Idinto ta ti “Kyria” (Griego ti “ina”) ket nagan ti tao idi a tiempo, adda dagiti eskolar ti Biblia nga agkuna a ti nasuratan ket indibidual a kastat’ naganna. Ngem, kuna met dagiti dadduma a kongregasion Kristiano ti sursuratan ni Juan, a tinukoyna kas “napili nga ina.” Kastoy siguro ti inaramidna tapno matikaw dagiti manangidadanes. No umiso dayta, ti pakomusta ti “dagiti annak ti kabsatmo” a nadakamat iti maudi a bersikulo naggapu kadagiti kameng ti sabali a kongregasion. Ti ngad maikadua a surat saan a nairanta a nalawa ti sakupenna kas iti immuna, ta masinunuo a naiturong daytoy iti indibidual wenno maysa a partikular a kongregasion.​—2Ju Bs. 1.

2. (a) Aniat’ mamaneknek a ni apostol Juan ti nangisurat iti Maikadua a Juan? (b) Aniat’ mangisingasing a naisurat dayta idiay Efeso wenno iti kaparangetna, idi agarup 98 K.P., ket aniat’ mangpaneknek nga autentiko daytoy?

² Di pagduaduaan a ni Juan ti nangisurat itoy. Inawagan ti mannurat ti bagina kas “ti panglakayen.” Maikanatad ken Juan daytoy ta lakay idin, saan la nga iti edad, no di ket bilang maysa a “sadiri” (Gal. 2:9) ken kakaisuna a nabatin nga apostol, talaga nga isu ket “panglakayen” ti kongregasion Kristiano. Isu ket nalatak ket din kasapulan a mayam-ammo pay kadagiti mangbasat’ suratna. Malasin pay nga isut’ nagsurat ta pareho ti estilona iti umuna a surat ken ti Ebanghelio ni Juan. Kas ti immuna a surat, ti maikadua agparang a naisurat idiay Efeso wenno iti kaparangetna, idi agarup 98 K.P. Maipapan iti Maikadua ken Maikatlo a Juan, kastoy ti komento ti McClintock and Strong’s Cyclopedia: “Gaput’ sapasap a panagparehoda, makunatayo a dagiti dua a surat naaramidda kalpasan ti pannakaisurat ti Umuna a Surat nanipud Efeso. Parehoda nga agaplikar kadagiti indibidual a kasot’ kababalin, a ti prinsipioda nailanad a naan-anay iti Umuna a Surat.”a Mapaneknekan nga autentiko daytoy, ta inadaw ni Ireneo, idi maikadua a siglo, ken inakseptar ni Clemente ti Alexandria, iti dayta met la a periodo.b Kasta met, dagiti surat ni Juan nailistada iti Muratorian Fragment.

3. Apay nga insurat ni Juan dayta?

³ Kas met la iti Umuna a Juan, nairanta daytoy a surat gaput’ iraraut dagiti palso a mannursuro a maikontra iti Nakristianuan a pammati. Kayat ni Juan a pakdaaran dagiti kakabsat kadagita a tattao tapno mabigbigda ida ket maadayuanda ida, bayat nga agtultuloyda a magna iti kinapudno, buyogen ti panaginnayan-ayat.

LINAON TI MAIKADUA A JUAN

4. Apay a nangnangruna nga impatigmaan ni Juan ti panagayat iti maysa ken maysa, ket kasanotay koma a trataren dagidiay manglab-aw iti sursuro ni Kristo?

⁴ Ayatenyo ti maysa ken maysa; laksidenyo dagiti apostata (Bs. 1-13). Kalpasan nga inyebkasnat’ panagayatna iti kinapudno maipaay ‘iti napili nga ina ken dagiti annakna,’ nagragsak ni Juan ta natakkuatanna a sumagmamano kadakuada ket magmagnada a mayataday iti kinapudno, kas imbilin ti Ama. Kiniddawna nga ayatenda ti maysa ken maysa ket ituloyda ti magna mayalubog kadagiti bilin ti Dios. Ta dagiti manangallilaw ken antikristo limtuadda ditoy lubong, a dida ipudno a ni Jesu-Kristo immay a naglasag. Asinoman a manglab-aw ti sursuro ni Kristo awan ti Dios kenkuana, ngem ti agtalinaed itoy a sursuro “adda kenkuana ti Ama ken ti Anak.” Asinoman a di mangyeg itoy a sursuro saanda koma nga awaten kadagiti pagtaenganda, wenno uray kablaawan. Adu pay ti isurat ni Juan kadakuada, ngem namnamaenna a sarungkaran ida tapno kasaona idat’ rupan-rupa, tapno “naan-anay koma” ti rag-oda.​—Bs. 9, 12.

NO APAY NAIMBAG

5. (a) Aniat’ situasion a rimsua idi tiempo ni Juan nga isu met ti rimsua ita? (b) Kas ken Juan, kasanotay a maipateg ti panagkaykaysa ti kongregasion?

⁵ Agparang nga idi tiempo ni Juan, kas met la ita, adda dagidiay di mapnek nga agtalinaed iti nabatad, simple a sursuro ni Kristo. Ad-adu pay ti kayatda, daydiay manggagatel ti kategoriada, a mangitan-ok kadakuada tapno maipatasda kadagiti nailubongan a pilosopo, ket situtulokda a mangtulaw ken mangbingay iti kongregasion tapno maragpatda ti inaagum a kalatda. Impateg ni Juan ti tunos ti kongregasion nga agpannuray iti ayat ken umiso a sursuro a naikanunong iti Ama ken iti Anak. Kasta met koma ti panangipategtay iti tunos ti kongregasion ita, nga agkitakittay pay a makitimpuyog wenno mangablaaw kadagiti apostata a linab-awanda dayta inawattay baeten ti naipaltiing a Kasuratan. No ituloytay ti magna sigun kadagiti bilin ti Dios, ken iti naan-anay a rag-o a masarakan iti pudno a Nakristianuan a timpuyog, masiguradotayto ti “di kaikarian a kinamanangaasi, asi ken talna ti Dios nga Ama ken ni Jesu-Kristo nga Anak ti Ama, buyogen ti kinapudno ken ayat.” (Bs. 3) Sigurado a ti maikadua a surat ni Juan yunay-unayna ti kinabendito ti kasta a Nakristianuan a panagkaykaysa.

[Footnotes]