Kapitulo Beinte
Laglagipenyo ti Aldaw ni Jehova
1. Idi damo a naadalyo nga asidegen ti pannakabang-ar kadagiti ut-ot nga inyeg daytoy daan a sistema, ania ti nariknayo?
TI MAYSA kadagiti damo a naadalyo iti Biblia isu ti panggep ni Jehova a pagbalinen a paraiso ti intero a daga. Iti baro a lubong, awanton ti gubat, krimen, kinapanglaw, sakit, panagsagaba, ken ipapatay. Agungarto pay dagiti natay. Anian nga agkakaimbag a namnama! Agminar nga asidegen a matungpal dagita gapu ta adda ebidensia a nangrugin idi 1914 ti di makita a kaadda ni Kristo kas ti agturay nga Ari, ket nanipud idin, agbibiagtayon iti maudi nga al-aldaw daytoy dakes a lubong. Iti ngudo daytoy maudi nga al-aldaw, dadaelen ni Jehova ti agdama a sistema ti bambanag ket iyegna ti naikari a baro a lubong!
2. Ania ti “aldaw ni Jehova”?
2 Inawagan ti Biblia daytoy umad-adani a pannakadadael kas ti “aldaw ni Jehova.” (2 Pedro 3:10) Dayta ti “aldaw ti unget ni Jehova” a maibusor iti intero a lubong ni Satanas. (Sofonias 2:3) Agngudonto dayta iti “gubat ti naindaklan nga aldaw ti Dios a Mannakabalin-amin . . . , nga iti Hebreo maaw-awagan iti Har–Magedon [Armagedon],” a pakadadaelan ti “ar-ari iti intero a mapagnaedan a daga.” (Apocalipsis 16:14, 16) Ipakita kadi ti panagbiagyo a talaga a patienyo nga asidegen ti “aldaw ni Jehova”?—Sofonias 1:14-18; Jeremias 25:33.
3. (a) Kaano a dumteng ti aldaw ni Jehova? (b) Kasano a napaneknekan a makagunggona ti di panangipalgak ni Jehova iti ‘dayta nga aldaw wenno oras’?
3 Saan nga ibaga kadatayo ti Biblia no kaano ti eksakto nga iyaay ni Jesu-Kristo kas ti dinutokan ni Jehova a Mangdadael iti sistema ti bambanag ni Satanas. Kinuna ni Jesus: “Maipapan iti dayta nga aldaw wenno ti oras awan ti asinoman a makaammo, uray dagiti anghel sadi langit wenno uray ti Anak, no di ti Ama.” (Marcos 13:32) Ti asinoman a di pudno nga agayat ken Jehova mabalin a malipatanna ti aldaw ti Dios ket ragpatenna dagiti nailubongan a kalat. Ngem dagidiay pudno nga agayat ken Jehova agserbida kenkuana a naimpusuan, kaano man nga umay ti panungpalan daytoy dakes a sistema.—Salmo 37:4; 1 Juan 5:3.
4. Ania ti impakdaar ni Jesus?
4 Pinakdaaran ni Jesus dagiti agayat ken Jehova: “Agtultuloykayo a kumita, agtultuloykayo a siririing, ta saanyo nga ammo no kaano ti naituding a tiempo.” (Marcos 13:33-37) Indagadagna a ditay pakaseknan unay ti pannangan ken panaginum wenno ‘dagiti pakaringgoran iti biag’ di la ket ta malipatantayo ti kinaserioso ti panawen.—Lucas 21:34-36; Mateo 24:37-42.
5. Kas inlawlawag ni Pedro, ania ti iyegto ti aldaw ni Jehova?
5 Imbalakad met ni Pedro a sipapanunottayo koma “iti kaadda ti aldaw ni Jehova, a babaen iti dayta a marunawto ti langlangit yantangay maur-uramda ket malunagto ti el-elemento yantangay nakapudpudotda unay.” Madadaelto ti amin a natauan a gobierno—“ti langlangit”—agraman ti dakes a kagimongan ti tao—ti “daga”—ken ti ‘el-elementona,’ dagiti kapanunotan ken aramid daytoy dakes a lubong, kas ti isisina iti Dios ken ti imoral ken materialistiko a panagbiag. Masukatanto dagitoy iti “baro a langlangit [ti nailangitan a Pagarian ti Dios] ken baro a daga [ti baro a kagimongan ditoy daga]” a ‘pagtaenganto ti kinalinteg.’ (2 Pedro 3:10-13) Dagitoy a makapakintayeg a pasamak iti lubong ket kellaat a mangrugi iti di mapakpakadaan nga aldaw ken oras.—Mateo 24:44.
Siputanyo ti Pagilasinan
6. (a) Mainaig iti saludsod dagiti adalan, ania a paset ti sungbat ni Jesus ti agaplikar iti panungpalan ti sistema dagiti Judio? (b) Ania a paset ti sungbat ni Jesus ti naiturong kadagiti pasamak ken kababalin sipud idi 1914 nga agtultuloy?
6 Gapu iti tiempo a pagbibiagantayo, pamiliartayo koma kadagiti detalye ti ragup a pagilasinan a mangtanda iti maudi nga al-aldaw—“ti panungpalan ti sistema ti bambanag.” Laglagipenyo nga idi sinungbatan ni Jesus ti saludsod dagiti adalanna, a nairekord iti Mateo 24:3, dadduma kadagiti dinakamatna iti bersikulo 4 agingga iti 22 ket addaan iti bassit a kaitungpalan iti sistema dagiti Judio idi baet ti 33 ken 70 K.P. Ngem nangnangruna a natungpal ti padto sipud idi 1914, ti tiempo ti ‘kaadda [ni Kristo] ken ti panungpalan ti sistema ti bambanag.’ Ibaga ti Mateo 24:23-28 no ania ti mapasamak manipud idi 70 K.P. agingga iti tiempo ti kaadda ni Kristo. Dagiti nadeskribir iti Mateo 24:29–25:46 ti mapasamak bayat ti aldaw ti panungpalan.
7. (a) Apay a nasken a nasiputtayo no kasano a matungtungpal ti pagilasinan kadagiti agdama a kasasaad? (b) Sungbatanyo dagiti saludsod iti ngudo daytoy a parapo a mangipakita no kasano a natungpal ti pagilasinan nanipud 1914.
7 Masapul a nasiputtayo kadagiti pasamak ken kababalin a kaitungpalan ti pagilasinan. Ti pananginaig kadagitoy iti padto ti Biblia tulongannatayo nga agbalin a sipapanunot iti aldaw ni Jehova. Tumulong met dayta tapno makaguyugoytayo no mangpakdaar iti sabsabali maipapan iti kinaasideg dayta nga aldaw. (Isaias 61:1, 2) Bayat a sipapanunottayo kadagita a kalat, intay repasuen dagiti sumaganad a saludsod a mangitampok kadagiti paset ti pagilasinan, kas nairekord iti Mateo 24:7 ken Lucas 21:10, 11.
Sipud idi 1914, iti ania a naisangsangayan a pamay-an a natungpal ti padto a “ti nasion tumakderto a bumusor iti nasion ken ti pagarian a bumusor iti pagarian”? No maipapan kadagiti gubat, ania ti mapaspasamak manipud idin?
Idi 1918, ania nga angol ti nangkettel iti ad-adu a biag ngem iti napapatay idi Gubat Sangalubongan I? Iti laksid ti kinalaing ti tao iti medisina, aniada a sakit ti agtultuloy a mangpappapatay iti minilion?
Kasano kadakkel ti epektona iti lubong ti kinakirang ti taraon, iti laksid ti sientipiko nga idudur-as iti naglabas a siglo?
Ania ti nangkombinsir kadakayo a ti tuktukoyen ti 2 Timoteo 3:1-5, 13 ket saan a ti gagangay a panagbiag, no di ket ti kumarkaro a dakes a kasasaad bayat nga agturturongtayo iti ngudo ti maudi nga al-aldaw?
Panamaglalasin Kadagiti Tattao
8. (a) Ania pay ti innaig ni Jesus iti panungpalan ti sistema ti bambanag kas nadakamat iti Mateo 13:24-30, 36-43? (b) Ania ti kaipapanan ti ilustrasion ni Jesus?
8 Adda dadduma pay a napateg a pasamak nga innaig ni Jesus iti panungpalan ti sistema ti bambanag. Maysa kadagitoy isu ti pannakailasin “ti annak ti pagarian” kadagiti “annak daydiay nadangkes.” Dinakamat daytoy ni Jesus iti pangngarigna maipapan iti talon a namulaan kadagiti trigo ngem minulaan ti kabusor kadagiti dakes a ruot. “Dagiti trigo” iti ilustrasionna isimbolona dagiti napulotan a Kristiano. “Dagiti dakes a ruot” isu dagidiay agkunkuna a Kristianoda ngem ipakpakitada nga ‘annak ida daydiay nadangkes’ agsipud ta naigamerda iti lubong nga iturturayan ti Diablo. Naisina dagitoy kadagiti “annak ti pagarian [ti Dios]” ket namarkaanda a madadael. (Mateo 13:24-30, 36-43) Napasamak kadin daytoy?
9. (a) Kalpasan ti Gubat Sangalubongan I, ania a dakkel a panamaglalasin ti napasamak iti amin nga agkunkuna a Kristiano? (b) Kasano nga impakita dagiti napulotan a Kristiano a pudno a pagserserbianda ti Pagarian?
9 Kalpasan ti Gubat Sangalubongan I, napaglasin iti dua a grupo amin dagiti agkunkuna a Kristiano: (1) Ti klero ti Kakristianuan ken dagiti pasurotda, a napigsa a nangsuporta iti Liga de Naciones (Naciones Unidas iti agdama) bayat a salsalimetmetanda ti kinasungdoda iti pagilianda, ken (2) dagiti pudno a Kristiano kalpasan dayta a gubat, a naan-anay a nangsuporta iti Mesianiko a Pagarian ti Dios, saan a kadagitoy a nasion ti lubong. (Juan 17:16) Pinaneknekanda nga isuda dagiti pudno nga agserserbi iti Pagarian ti Dios babaen ti panangikasabada iti “daytoy naimbag a damag ti pagarian” iti intero a lubong. (Mateo 24:14) Ania dagiti resultana?
10. Ania ti immuna a resulta ti pannakaikasaba ti Pagarian?
10 Umuna, natipon ti natda kadagidiay napulotan iti espiritu ti Dios, a mangnamnama a makikadua ken Kristo iti nailangitan a Pagarian. Nupay adda dagitoy iti nadumaduma a pagilian, nagkaykaysada iti maysa nga organisasion. Asidegen a makompleto ti maudi a pannakaselio dagitoy a napulotan.—Apocalipsis 7:3, 4.
11. (a) Ania a trabaho a panagurnong ti agtultuloy, ken maitunos iti ania a padto? (b) Ania ti ipamatmat ti pannakatungpal dayta a padto?
11 Kalpasanna, iti panangiwanwan ni Kristo, nangrugi a maurnong ti “dakkel a bunggoy . . . manipud kadagiti amin a nasion ken kadagiti tribu ken kadagiti ili ken kadagiti pagsasao.” Dagitoy ti mangbukel iti “sabsabali a karnero” a makalasat iti “dakkel a rigat” nga agturong iti baro a lubong ti Dios. (Apocalipsis 7:9, 14; Juan 10:16) Agingga ita agtultuloy a maikaskasaba ti Pagarian ti Dios sakbay a dumteng ti panungpalan. Ti dakkel a bunggoy ti sabsabali a karnero, nga agdagup ita iti minilion, ti simamatalek a tumultulong iti napulotan a natda a mangiwarnak iti napateg a mensahe ti Pagarian. Agallungogan ita daytoy a mensahe iti amin a nasion.
Ania ti Agur-uray iti Masanguanan?
12. Kasano pay kasaknap ti maaramid a panangasaba sakbay a dumteng ti aldaw ni Jehova?
12 Dagiti kadakdakamat ti mangipamatmat nga asidegtayon iti ngudo ti maudi nga al-aldaw ket dumtengen ti aldaw ni Jehova. Ngem adda pay kadi dagiti padto a nasken a matungpal sakbay a mangrugi dayta nakaal-alinggaget nga aldaw? Adda. Saan pay a nalpas a napaglalasin ti tattao mainaig iti isyu ti Pagarian. Umad-adu itan dagiti kabarbaro nga adalan iti dadduma a lugar a nabayagen nga agpaspasar iti nakaro nga ibubusor. Uray kadagiti lugar nga iyaleng-aleng dagiti tattao ti naimbag a damag, naiparangarang ti asi ni Jehova babaen ti panangasabatayo. Gapuna, itultuloytayo ti mangasaba! Ipanamnama kadatayo ni Jesus nga apaman a mairingpas ti trabaho, umayen ti panungpalan.
13. Kas nailanad iti 1 Tesalonica 5:2, 3, ania a napateg a pasamak ti matungpalto pay, ket ania ti kaipapananna kadatayo?
13 Impakpakauna ti maysa pay a napateg a padto ti Biblia: “Inton sasawenda: ‘Talna ken talged!’ iti kasta giddato a dumteng kadakuada ti kellaat a pannakadadael kas iti ut-ot ti panagrigat a dumteng iti masikog a babai; ket saandanto a pulos makalisi.” (1 Tesalonica 5:2, 3) Ditay ammo no ania a klase a panangiproklama iti “talna ken talged” ti mapasamak. Ngem sigurado a dina kaipapanan a pudpudno a masolbar dagiti panguluen ti lubong dagiti parikut ti sangatauan. Saan nga agpaallilaw dagidiay silalagip iti aldaw ni Jehova. Ammoda a kalpasan unay dayta, dumteng ti kellaat a pannakadadael.
14. Ania dagiti mapasamak kabayatan ti dakkel a rigat, ket kasano ti panagsasaganadda?
14 Iti pangrugian ti dakkel a rigat, dagiti agtuturay dadaelendanto ti Babilonia a Dakkel, ti sangalubongan nga imperio ti palso a relihion. (Mateo 24:21; Apocalipsis 17:15, 16) Kalpasanna, dagiti nasion bueltaandanto dagidiay mangitantandudo iti kinasoberano ni Jehova, ket dayta ti mamagpungtot iti Dios maibusor kadagiti napolitikaan a gobierno ken kadagiti mangsupsuportar kadakuada, nga agbanagto iti naan-anay a pannakadadaelda. Daytanto ti Armagedon, ti tampok ti dakkel a rigat. Kalpasanna, maigarangugongto ni Satanas ken dagiti demoniona iti mangliwengliweng nga abut, ket didanto maimpluensiaanen ti sangatauan. Ditanto nga agngudo ti aldaw ni Jehova inton masantipikar ti naganna.—Ezequiel 38:18, 22, 23; Apocalipsis 19:11–20:3.
15. Apay a di nainsiriban a panunoten nga adayo pay ti aldaw ni Jehova?
15 Ti panungpalan daytoy a sistema ket dumtengto nga eksakto iti oras, sigun iti tiempo nga inkeddeng ti Dios. Saan a maladaw. (Habakuk 2:3) Laglagipenyo a kellaat a dimteng ti pannakadadael ti Jerusalem idi 70 K.P., idi saan a ninamnama dagiti Judio, idi impagarupda nga awanen ti peggad. Ti met ngay nagkauna a Babilonia? Nabileg, natalged, ken nasarikedkedan kadagiti natibker a pader. Ngem narba dayta iti maysa la a rabii. Dumtengto met ti kellaat a pannakadadael ti agdama a dakes a sistema. Inton dumteng dayta, sapay koma ta masangpetannatayo a nagkaykaysa iti umiso a panagdayaw, a silalagip iti aldaw ni Jehova.
Panagrepaso
• Apay a napateg a silalagiptayo iti aldaw ni Jehova? Kasano a maaramidtayo dayta?
• Ania ti personal nga epektona kadatayo ti madama a panamaglalasin kadagiti tattao?
• Ania pay ti mapasamak sakbay a mangrugi ti aldaw ni Jehova? Ania ngarud koma ti personal nga ar-aramidentayo?
[Ladawan iti panid 180, 181]
Mabiiten nga aggibus ti maudi nga al-aldaw babaen ti pannakadadael ti sistema ni Satanas