Ti Panagkararag Idiay Bantay Hiei—Idudur-as nga Agturong iti Sangalubongan a Talna?
IYEGTO aya ti kararag ti sangalubongan a talna? “Ti talna saan nga umay babaen laeng iti panagkararag. Saan a kasta laeng ti kalakana,” kuna ni Gijun Sugitani, organisador ti miting ti panagkararag a naangay idi Agosto 1987 idiay Japan. “Ngem kunaek a ti talna dinto met magun-odan nga awan met ti panagkararag.” Ti panangmatmatna ti gagangay kadagidiay salsalimetmetan ti agarup 500 a Hapones ken 24 a delegado manipud ballasiw-taaw iti 1987 a Religious Summit a naangay idiay Kyoto, Japan.
Ti Buddhist Tendai a sekta ti nangisayangkat iti daytoy a miting ti panagkararag kas pasaruno daydiay naangay idi 1986 sadi Assisi (Italia) ket inyeskediolna dayta tapno mairana iti maika-1,200 nga anibersario iti panaglukat ti Enryakuji Temple idiay Bantay Hiei. Dagiti indibidual nga addaan Buddhist, gagangay a Kristiano, Confucian, Hindu, Islamic, Judio, Sikh, ken Shinto a nalikudan ti nagsisinnublatda a nagidatdaton ti karkararag idiay bantay. Ti kadi panagtataripnong ti pudno nga idudur-as a maipaay iti sangalubongan a talna?
“Urnos ti Sabsabong” a Panaggigimong
“Ti summit meeting ket maysa a narelihiusuan nga urnos ti sabsabong,” kuna ni Etai Yamada, ti kangatuan a padi iti sekta a Tendai ken ti napadayawan a tsirman. “Awan kadagiti sabsabong ti nakapukaw ti bukodna a langa ken banglona.” Kayatna a sawen a la ketdi ta dagiti relihion agkaykaysada iti tarigagayda a maipaay iti sangalubongan a talna, tunggal maysa mataginayonda dagiti agsusuppiat a pampammatida, kas indibidual a sabsabong iti maymaysa nga urnos.
Nairaman kadagiti prominente a “sabsabong” iti dayta a miting isu ti Iglesia Katolika, nga inrepresentar ni Francis Cardinal Arinze iti Vatican Secretariat for Non-Christians. Imbasa ni Arinze ti mensahe ti papa, a nagkuna a ti “talna saan a maragpat no awan ti kararag ken nupay dagiti gubgubat ti rugianan ti nakedngan a bilang dagiti tattao, ti talna kalikagumanna ti panagtutunos ken panagkaykaysa ti tunggal maysa.”—Mainichi Daily News, Agosto 5, 1987, panid 12.
No ti namnama a maipaay iti sangalubongan a talna “sapulenna ti panagtutunos ken panagkaykaysa ti tunggal maysa,” kasano kapigsa ti Dios a pangidatdatonanda ti kararag? Dagiti delegado inkararagda ti talna, ngem mamatida a ti natauan a panagregget ti mangiyeg iti dayta. Kas maysa a mangarkos nga urnos ti sabsabong, ti miting ti panagkararagda kaiyariganna ti maysa a napintas a pabuya iti kabukbukodanda a panagregget.
Ti urnos ti sabong ti nagmayat a buybuyaen, ngem oras a nalpasen ti espesial nga okasion, dagiti awan ramutna a sabsabong malpesdanto ket ti kinapusaksakda agkupasen. Ti indibidual a kinapintas ti tunggal sabong ken ti kinaranga ti urnos ti mapukawton. Ken dagiti sabsabong saanda a nairanta nga agbunga. Ti kadi summit meeting nagpatingga met kas “urnos ti sabsabong” a dinto agbunga?
Dagiti nakipaset a papangulo ti relihion a mismo saanda a napnek kadagiti resulta. “Kaykayatda koma ti agbalin a mas espesipiko maipapan kadagiti pamay-an nga alaen dagiti relihion iti masanguanan ngem kunada nga awan umdas a tiempo a maipaay iti kasta a diskusion,” kinuna ti Asahi Evening News. Nupay kasta, ninamnama ti kasta a pagtungpalan. “Ti kalatmi,” kuna ni Takaaki Kobayashi, maysa kadagiti organisador ti summit meeting, “ket isut’ panangdengngeg kadagiti suhestion ti tunggal relihion maipapan kadagiti kasayaatan a pamay-an a pananggun-od ti talna. Ti kangrunaan a pagannurotan a ta tunggal makipaset masapul a dumngeg kadagiti panangmatmat dagiti dadduma a di agkomkomento wenno sumungsungbat wenno mangdebate.” Ti panagreggetda iti miting ti kararag ket nakedngan iti panangdengngeg kadagiti dadduma, saan a panagtignay. Kas resultana, ti miting “ti napaay a nangiwayat iti nalawag nga agenda a pangragpat kadagiti raragpaten ti panagtataripnong.”
Agpaay Kadi Dayta kadagiti Pudno a Kristiano?
Dagiti tattao a pagregreggetanda a suroten ni Jesu-Kristo mabalin a pampanunotenda: ‘Rebbeng kadi a tumipon ti maysa a Kristiano iti kasta a taripnong ti kararag?’ Ti banag a daytat’ naangay idiay Bantay Hiei, ti nasantuan a bantay ti maysa a Buddhista a sekta, ti mangted ti pagpanunotan. Mapanunotyo aya ni Jesu-Kristo a sumangsang-at iti maysa a nasantuan a bantay a Buddhista tapno mangitukon iti kararag a maipaay iti talna?
Ni apostol Pablo pinakdaaranna dagiti paspasurot ni Jesu-Kristo: “Saankay a makikadua iti sangol dagiti saan a mammati. Ta ania ti pakikaduaan ti kinalinteg iti kinakillo? Wenno ania ti pakikaduaan ti silaw ken ti sipnget? Ket ania ti pakikappiaan ni Kristo ken Belial? Wenno ania ti pakaibiangan ti mammati iti saan a mammati? Ket ania ti pakainugotan dagiti ladladawan a didiosen iti templo ti Dios? . . . ‘Gapuna pumanawkayo iti nagtengngaanda ket suminakayo,’ kuna ni Jehova, ‘ket saanyo a sagiden ti aniaman a di nadalus’; ‘ket siak awatenkayto.’”—2 Corinto 6:14-17.
Saan aya a ti panangipaay iti karkararag iti maysa a taripnong dagiti aglalaok a pammati iti maysa a nasantuan a bantay dagiti Buddhista kaipapananna ti ‘pannakikadua [ti Kristiano] iti sangol dagiti saan a mammati’? Kayat kadi a sawen daytoy, ngarud, a dagiti pudno a Kristiano ket saanda nga agtignay maipapan iti panagkararag a maipaay iti talna? Nikaanoman!
Kararag Maipaay iti Talna
Iti padtona maipapan iti “maudi a paset dagiti al-aldaw,” nagsao ni mammadto nga Isaias kadagiti adu nga agkunanto: “Umaykayo, ket sumang-attayo iti bantay ni Jehova,” saan a ti Buddhista a Bantay Hiei. “Ti bantay ni Jehova” isimsimbolona ti pudno a panagdaydayaw iti Dios ti Biblia. ‘Ti isasang-at’ iti dayta a bantay ti mangibunga ti ania? Ni Jehova “isuronatayonto kadagiti dalanna, ket magnatayonto kadagiti danana,” kuna ni Isaias! “Isu [ni Jehova] pangukomannanto dagiti nasnasion,” innayon ti mammadto. Kas resultana, addanto sangalubongan a talna, ta impadto ni Isaias a dagiti pudno a managdaydayaw “pandayendanto dagiti kamkampilanda a pagbalinen a dingding ti arado ket dagiti pikpikada pandayendanto a komkompay. Ti maysa a nasion saannanto nga itag-ay ti kampilanna a maibusor iti nasion, ket didanto met adalenen ti pannakigubat uray kaano.”—Isaias 2:2-4.
Daytoy a kasasaad ti agdaman a mapaspasamak kadagiti Saksi ni Jehova, ket din agbayag saknapannanton ti intero a daga. Ngem kasano? Ni Jehova a Dios, saan a dagiti tattao, ti mangiyegto ti permanente a talna babaen iti Pagarianna. Dalusannanto ti daga kadagiti isuamin a manangdadael ti talna ket iyegnanto ti maysa a paraiso a daga. (Apocalipsis 11:15, 18) Saan a kas kadagiti sasao a naaramid iti narelihiusuan a panagtataripnong a kaiyariganna iti maysa a nakarangranga ngem awan bungana nga “urnos ti sabsabong,” dagiti sasao ni Jehova didanto agsubli kenkuana nga awan mamaayna.—Isaias 55:11.
Ngarud, apay, nga ikararagtay pay laeng ti talna no ti Dios ti mangiyeg met laeng iti dayta agpapan pay ti panagregget dagiti tattao? Babaen ti panangikararag ti iyaay ti Pagarian ti Dios, iyeb-ebkastayo ti mismo a panangtartarigagaytayo ti talna ken idemdemostratayo ti pammatitayo iti wagas ti Dios a panangiyeg iti dayta ditoy daga. (Mateo 6:9, 10) Makitatayo man ti talna nga aramiden ti Dios wenno saan agpannuray iti “pananginanamatayo ken ni Jehova.” Gapuna umaykayo “iti bantay ni Jehova” ket tumipon iti panagkararag a maipaay iti pudno a talna nga inkarina!—Salmo 37:9, 11.
[Ladawan iti panid 8]
Ti urnos ti sabong nakapimpintas a buyaen, ngem daytat’ saan a nairanta nga agbunga
[Ladawan iti panid 9]
Bantay Hiei, ti nasantuan a bantay ti sekta a Buddhist Tendai, nga isut’ nakaangayan ti taripnong ti panagkararag